تاریخ ۱۳۶۱/۰۲/۱۷

ساعت  ۰۶:۰۰ از طریق جاده شیراز – اصفهان  بوسیله اتو بوس عزم سفر کردیم.

مقصد  غار چهل پله در ۹۰ کیلومتری شمالشرق شیراز بود. این غار در رشته کوه شرقی – غربی در ۵ کیلومتری شمال قریه سی بند واقع است . این رشته کوه بسیار زیبا ست و حالت بکر و دست نخورده ای دارد. بافت آن سنگی است و از قطعات عظیم تخته سنگ های موزائیکی ساخته شده است.

در دامنه کوه جنگلی از درختان وحشی بنه، زالزالک و انجیر روئیده است. دهانه غار شمالی است  و از سطح جاده اصلی قابل رویت می باشد. از روبروی دهانه غار و موازی جاده رود بولوار جریان دارد. در نزدیکی دهانه غار چشمه پر آب و با صفایی به نام  ابوالمهدی قرا گرفته که توسط اداره جنگلداری حفاظت و جنگل کاری شده است. طبق روایت اهالی محل نام غار برگرفته از نام شخصی است که با دستکاری غار و کندن پله آن را به صورت کنونی در آورده است و از آن  جهت پناهگاه بهره می جسته است.

در ابتدای ورودی غار ۲۴ عدد پله در سنگ تراشیده شده است و در اواخر پله ها در سمت چپ کمین گاهی به صورت تونل باریک در سنگ حفر گردیده . غار ۲۵۰ متر طول دارد که شامل یک راهرو اصلی  و بن بست است . در فصل بهار در انتهای غار از سقف آب ریزش می کند که با توجه به رسوبات رسی که از شکاف های سقف بیرون آمده و به کف ریزش کرده گل چسبناکی را فراهم می سازد.

ساعت ۱۱:۰۰ بازدید را شروع نمودیم و بعد از ظهر در نزدیکی دهانه غار بر روی دیواره های سنگی، مختصری سنگ نوردی و صعود از دیواره سنگی را تمرین نمودیم. دلیل دیر آغاز نمودن بازدید چنین بود که در اثر سهل انگاری یک حلقه طناب مخصوص کوهنوردی در مینی بوسی که از مرودشت پس از پیاده شدن از اتوبوس مارا به محل آورده بود جا مانده و لاجرم تا آن ساعت به جستجوی اتومبیل پرداختیم. خوشبختانه حوالی غروب راننده ی شریف وسیله نقلیه موصوف حلقه طناب را به ما بازگردانید.

تعداد افراد حاضر در این سفر جمعا” ۱۲ نفر بود.

تاریخ ۱۳۶۱/۰۵/۱۸

ساعت  ۱۴:۳۰ بوسیله  اتوبوس از طریق جاده شیراز – تهران  عزم سفر نمودیم.

مقصد  قلل دماوند و سبلان بود.

قله  دماوند در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی تهران واقع شده است. این قله ۵۶۷۱ متر از سطح دریای آزاد ارتفاع دارد. قله آتشفشانی خاموش و بلندترین نقطه ایران است. به خاطر عظمت فوق العاده این قله از جبهه های مختلف می توان بدان صعود کرد؛ که از جمله جبهه جنوبی و ساده ترین جبهه آن است.

ساعت ۰۵:۳۰ مورخه سه شنبه ۱۹ مرداد به ترمینال جنوب تهران وارد شدیم.  بلافاصله توسط اتوبوس واحد به میدان امام خمینی ( سپه و توپخانه قدیم ) عزیمت نمودیم. برای  صرف صبحانه در میان میدان مذکور اطراق نمودیم.  نگارنده به اتفاق دو تن دیگر از اعضای گروه  به نام های احمد دیهیم و مجید شکرانه به محل مشترک فدراسیون های ورزش ایران رفتیم و کارت کوهنوردی سال ۱۳۶۱ را دریافت نمودیم.

در مدت غیبت ما بقیه افراد کمبودهای وسایل مورد لزوم را تهیه نمودند. در ساعت ۱۴:۳۰ پس از صرف نهار از طریق ترمینال شرق و جاده هراز بوسیله یک دستگاه مینی بوس عازم مقصد شدیم. در ساعت ۱۶:۴۵ در محل قریه ( پل مور ) پیاده شدیم. در ساعت ۱۷:۴۵ بوسیله مینی بوس عازم قریه ( ریثه ) در دامنه جنوبی قله دماوند شدیم.

ساعت ۱۸:۱۵ در محل فدراسیون کوهنوردی  ( ریثه )  بیتوته کردیم. و شب را به صبح رساندیم.  در این محل با ۵ تن از کوهنوردان تبریزی که قصد صعود به قله را داشتند آشنا شدیم و همگی در یک اطاق فدراسیون مذکور در کنار یکدیگر در کیسه خواب هایمان استراحت نمودیم.

ساعت ۰۵:۴۵ روز چهارشنبه مورخه ۲۰ مرداد صعود را شروع نمودیم چون قرار بود شب را در محل پناهگاه پیش ساخته ای که توسط فدراسیون کوهنوردی ایران در ارتفاع چهار هزار متری نصب گردیده بگذرانیم لاجرم مسیری را که به طرف پناهگاه می رفت را انتخاب نمودیم اما بعلت وجود مه غلیظ در اواسط راه به بیراهه کشانیده شدیم.

در ساعت ۱۰:۰۰ در محل گوسفند سرا با راهنمایی یک گاوچران محلی به محل اطراق گروه کوهنوردی تبریزی رسیدیم؛ تمام راه را  مه غلیظ فراگرفته و قطرات ریز آب سر و صورتمان را پوشانیده بود. بقیه راه را در معیت گروه کوهنوردی تبریزی صعود نمودیم، در میان راه بعلت بیماری یکی از اعضای گروه به نام حمید خردمند مجبور به اطراق شدیم و سپس آهسته به صعود ادامه دادیم. بقیه مسیر تا پناهگاه مه بر طرف شده بود و سایه وآفتاب و باد سرد همراهیمان کرد.

در نزدیکی پناهگاه به یک گروه کوهنورد از اهالی  درود لرستان برخورد نمودیم؛ که در راه بازگشت به  ( ریثه ) بودند. چون یکی از افراد گروه آن ها موفق به صعود به قله نشده بود با همراهی گروه ما به پناهگاه برگشت تا به اتفاق هم به قله صعود نمائیم. در ساعت ۱۶:۳۰ پس از  ده ساعت صعود به محل پناهگاه رسیدیم ؛ خوشبختانه هیچ گروه دیگری در پناهگاه اطراق ننموده بودند و ما هر ۱۶ نفر شب را در محوطه داخلی پناهگاه به صبح رساندیم. پناهگاه جبهه جنوبی شکل تونل مانند ( نیم استوانه ) دارد و دقیقا در ارتفاع ۴۱۵۰ متری از سطح مبنا نصب شده است که در مقایسه با کثرت تعداد کوهنوردان این جبهه حجم داخلی کمی دارد و بعلت سهل انگاری در مراقبت از آن به وضع اسفناکی در آمده است. در نزدیکی این جان پناه چشمه کوچکی که حاصل ذوب برف های یخچال ملاخوران است وجود دارد که از آب آن می توان به مصرف شرب رسانید.

ساعت ۰۵:۴۵ پنج شنبه ۲۱ مردادماه در معیت آقای فرجاد عضو گروه کوهنوردی  درود با کوله های سبک مخصوص قله صعود به بلندترین نقطه ایران را آغاز نمودیم. در ساعت ۱۲:۰۰ پس از گذشتن از کنار آبشار یخی  و یخچال ملا خوران به قله رسیدیم.در بین راه و محل قله بعلت کمبود فشار هوا و اکسیژن و وجود گوگرد که از چشمه های گوگردی و خلل و مزج اطراف سوراخ آتشفشان متصاعد می شود دچار کوه گرفتگی شدیم. در کنار گودی دهانه قله که آتشفشانی خاموش است ؛ پس از برداشتن چند عکس یادگاری در کنار تابلوی گروه بلافاصله فرود را آغاز کردیم. هرچه ارتفاع را کمتر می نودیم  اثرات سوء کوه گرفتگی بیشتر و سریعتر رفع می گردید؛ بطوریکه در ساعت ۱۳:۰۰ در محل پناهگاه اکثر افراد در وضع عادی قرار گرفتند.

در دهانه اصلی قله دریاچه منجمد کوچکی حاصل ذوب برف خای اطراف دهانه تشکیل شده است. در چند مکان بخار هیدروژن سولفوره از میان توده های بزرگ گوگرد خارج می شود و آتشفشانی بودن کوه را یادآوری می کند.

پس از رفع خستگی و تناول نمودن نهار در ساعت ۱۵:۳۰ به سوی قصبه ریثه حرکت نمودیم؛ در نزدیکی  ریثه و توالی معدن خاک رس توسط یک وانت بار به ریثه عزیمت کردیم و در ساعت ۱۹:۰۰ در محل فدراسیون رحل اقامت افکنده بیتوته نمودیم. برخلاف روز  ورودمان محل فدراسیون فوق العاده شلوغ و اکثر اطاق ها و محل های استراحت در اشغال کوهنوردانی بود که قصد داشتند تعطیلات آخر هفته را به صعود بپردازند. ناچار شب را در فضای خارج به صبح رسانیده و ساعت ۰۸:۰۰ مورخه ۲۲ مرداد که مصادف با جمعه بود پس از صرف صبحانه و پرداخت مبلغ ۲۰۰ ریال بابت اقامت دوشب برای هر نفر در محل فدراسیون،  ریثه را ترک نمودیم.

پیاده به سوی قریه آب اسک براه افتادیم و پس از برداشتن چند عکس جهت یادگاری و ثبت آن لحظات سرورآور در بین راه چنددقیقه ای را در کنار رودخانه خروشان آب اسک خستگی گرفتیم. برای عزیمت به تهران سوار یک وانت بار مسقف شدیم و ساعت ۱۳:۳۰ به تهران وارد گشتیم؛ پس از صرف نهار از طریق ترمینال غرب در ساعت ۱۷:۳۰ عازم اردبیل شدیم. مقصد قله ۴۸۵۰ متری سبلان بود این قله دومین آتش نشان خاموش ایران است که کاملا از فعالیت بازمانده است.

آب گرم و وجود چشمه های معدنی در اطراف، قاعده عظیم کوه خبر از تفتیدگی آن در قرون گذشته را می دهد. چشمه های آب گرم اسامی گوناگونی دارند و چند عدد از آن ها با نام های قتورسوئی، شاویل، سرعین و … شهرت دارند.

روز شنبه ۲۳ مرداد  ساعت ۰۵:۳۰ در یک هوای سرد و ابری وارد اردبیل شدیم و بلافاصله در هتل سبلان که در حوالی پایانه شهر قراردارد رحل اقامت گزیدیم. پس از صرف صبحانه و استراحت به بازدید شهر رفتیم. در محل تربیت بدنی اردبیل با مسئول فدراسیون کوهنوزدی در مورد وضع راه و مسیر صعود مشورت نموده  و پس از تهیه آذوقه و مقدمان سفر به محل اقامت برگشته و شب را به صبح رساندیم.

ساعت ۰۶:۰۰  یک شنبه ۲۴ مردادماه توسط مینی بوس به قریه کوچک توتورسوئی عزیمت نمودیم. توتورسوئی در لفظ گویش ترکی به معنای آب گرم است و خود قریه از مجموعه چند مغازه و مسافرخانه و یک حوضچه سیمانی بوجودآمده است. دور حوضچه را توسط پارچه عریض محدود و بسته شده و هر ۹۰ دقیقه به نوبت برای استحمام و آب تنی زنان و مردان عوض می گردد. مکان قریه در ابتدای تنگه ای  است که به پناهگاه و قله ختم می شود. در اطراف قریه سیاه چادرهای ایل شاهسوند پراکنده است که به دامداری مشغولند.

درساعت ۰۹:۰۰ به محل موصوف رسیدیم و بلافاصله در معیت یک گروه کوهنوردی که قاطر و راهنما کرایه و اجیر  کرده بودند به طرف پناهگاه حرکت نمودیم. در اواسط راه برای صرف صبحانه در نزدیکی یک سیاه چادر توقف نمودیم. در این هنگام مه غلیظی اطراف را فرا گرفت.

چون گروهی که به همراهی آنان صعود را آغاز کرده بودیم به راه خویش ادامه داده بودندلاجرم به تنهایی و بدون بلدچی مسیر صعود را ادامه دادیم که بعلت عدم دورنمایی کافی راه را به بیراهه رفتیم. مدتی بدین طریق به سرگردانی طی و تلف شد. در این زمان چوپانی از اهالی ایل مورد ذکر با زبان ترکی شروع به نشان دادن مسیر کرد و بعلت مفهوم نبودن زبان ترکی توسط هیچ کدام از اهالی فارس که در گروه عضویت داشتند و در سفر حاضر بودند دوباره مسیر را غلط انتخاب و حرکت نمودیم. پس از مدت زمان اندک با کمک گرفتن از یکی دیگر از عشایر ساکن محل از هاله مه خارج شدیم و توانستیم به راحتی پناهگاه و مسیر صعود را بیابیم پس از ۵ ساعت راهپیمایی در ساعت ۱۴:۳۰ به محل پناهگاه وارد شدیم. تمام مسیر حرکت و اطراف قریه فوق العاده سر سبز و پوشیده از لایه ای سبزه است که بهار نقاط جنوبی ایران را در خاطر زنده می کند.

پناهگاه قله سبلان درست زیر قله در کمرکش کوه قراردارد و به روایتی ساخته دست افراد آمریکایی است و گویا قصد داشته اند از آن به منظور نصب دستگاه های استراق سمع بر علیه روسیه بکار گیرند.

جاده ای که از قریه شاویل که محلی در نزدیکی قصبه فتورسوئی است و به پناهگاه امتداد یافته است می توانید مبین صحت این نظریه باشد. پناهگاه به صورت مکعب مستطیل با ۴ اطاق تماما” از سنگ ساخته شده است. در نزدیکی پناهگاه چشمه آبی وجود دارد که آب آن به مصرف شرب می رسد. شب را در کنار پنج کوهنورد اردبیلی در یکی از اطاق ها به صبح آوردیم.  ساعت ۰۶:۰۰ دوشنبه مورخه ۲۵ مرداد ماه به همراه یکی از افراد گروه کوهنوردان اردبیل به طرف قله براه افتادیم. یکی از افراد گروه  ما به نام حمید خردمند بعلت بیماری پنوموتی ( احتقاق سینه و گلو ) در محل پناهگاه استراحت نمود و در صعود به قله ما راهمراهی ننمود.

در نزدیکی قله به دو کوهنوزد تبریزی برخورد نمودیم که با وجود سن بالایی که داشتند سرسختانه در راه صعود می کوشیدند. باهمراهی آنان مسیر را ادامه دادیم. در اواخر  راه و در نزدیکی قله مواجهه با توده ای هوای سرد و مه دار شدیم و این مسئله باعث شد که دید بسیار کم شود و سرمای شدیدی بر بدن ها حاکم شود. حداکثر دید ده متر بود و بدین خاطر متاسفانه موفق به دیدن دریاچه قله که از تجمع آب حاصل از ذوب برف های یخچال های دائمی اطراف بوجود آمده نشدیم . در ساعت ۱۰:۳۰ در مرتفع ترین نقطه چند عکس یادگاری در کنار تابلو گروه برداشتیم و پس از ثبت آن لحظات خاطره آور شروع به فرود نمودیم.

در هنگان بازگشت وضع هوا دم به دم بدتر شد و بدین لحاظ درچند نقطه از مسیر اصلی دور افتادیم که  مجبور به تصحیح مسیر حرکت شدیم. در ساعت ۱۲:۳۰ در محل پناهگاه در یک هوای صاف و بدون مه ایستاده و به قله پر از مه می نگریستیم، پس از صرف نهار در ساعت ۱۴:۰۰ به سوی قصبه قوتورسوئی راه افتادیم. در راه بازگشت دوباره مه غلیظی اطرافمان را پوشانید که دوباره باعث انحراف از مسیر شد. در هر حال ساعت ۱۶:۰۰ پس از ۲ ساعت راهپیمایی در میان مه غلیظی وارد  قوتورسوئی شدیم و در مسافرخانه ای اقامت کردیم . در ساعت ۲۳:۰۰ پس از صرف شام نگارنده به اتفاق ۵ تن از اعضای گروه به درون آب گرم رفتیم ؛ محیط قریه در مجموع بسیار کثیف است و سطح آسایش در حد خیلی پائین بود.

کثرت جمعیت استفاده کننده از آب گرم زیاد بود. حتی کسانی از بندر عباس که جنوبی ترین نقطه ایران است جهت استفاده از آب گرم و معالجه به آن نقطه مسافرت کرده بودند. از روی گفته های اکثر کسانی که برای استفاده از آب گرم بدان نقطه آمده بودند اینگونه استنباط می شد که آب این ناحیه مفیدتر از نقاط دیگر است و درمان کننده ی اکثر حساسیت های پوستی می باشد. گویا طبق بررسی های علمی که روی ترکیبات این آب شده متصاعد کننده تششعات رادیو اکتیو  است و این امر بر خاصیت درمانیش افزوده است.

در ساعت ۱۱:۰۰ سه شنبه ۲۶ مرداد توسط مینی بوس به اردبیل عزیمت نمودیم و در ساعت ۱۴:۰۰ در محل دروازه مشکین شهر به اردبیل وارد شدیم. پس از صرف نهار در ساعت ۱۶:۴۵ بعلت در دسترس نبودن وسیله نقلیه که مستقیما به شهر تبریز وارد شود مجبور شدیم از طریق جاده اردبیل – سراب توسط مینی بوس به سراب عزیمت نمائیم . در ساعت ۱۹:۴۵ به شهر سراب وارد شدیم و بلافاصله توسط یک وانت بار به تبریز حرکت کردیم. در ساعت ۲۲:۴۵ در میان خاموشی که به سبب رعایت مقررات ایمنی زمان جنگ و به منظور خنثی نمودن حملات هوایی عراق بر قرار شده بود به تبریز وارد و بلافاصله جهت تهیه مسکن برای اقامت شبانه در خیابان های تبریز به تفحص و جستجو پرداختیم و بالاخره در هتل خیام مستقر شده و شب را به راحتی سر کردیم.

تمام صبح چهارشنبه ۲۷ مردادماه را به بازدید شهر و بازار آن پرداختیم. در ساعت ۱۶:۰۰ توسط اتوبوس مسیر تبریز – اصفهان  به همدان عازم شدیم. در ساعت ۱۳:۰۰ پنج شنبه ۲۸ مردادماه پس از گذر از شهرهای مسیر راه چون میانه، تاکستان ۸ نفر از افراد گروه منجمله نگارنده در سه راهی همدان پیاده شدیم و دونفر دیگر به نام های حمید دیهیم و فرهاد خزائی بعلت گرفتاری های شخصی سفر خود را به سوی اصفهان و سپس شیراز ادامه دادند.

افراد گروه شب را در کنار سالن غذاخوری در سه راهی همدان به صبح رسانیدیم و در ساعت ۰۶:۳۰ توسط مینی بوس مسیر قروه- همدان به سوی همدان حرکت کردیم و در ساعت ۰۷:۱۵ پس از صرف صبحانه در هتل تجدد مستقر شده و بلافاصله به بازدید شهر رفتیم. دو نفر از اعضای گروه به نام های احمد دیهیم و مجید شکرانه به تربیت بدنی شهرستان همدان مراجعه نمودند و یاد داشتی را مبنی بر استفاده از بلیط نیم بها و اکتشاف غار دریافت داشتند. در ساعت ۱۳:۴۵ پس از صرف نهار توسط مینی بوس به محل غار عزیمت نمودیم. در ساعت ۱۶:۳۰ پس از گذشتن از چند ده خارج از مسیر اصلی و پیاده شدن دیگر مسافران به محل قریه صدر رسیدیم و بلافاصله در معیت یک راهنما به بازدید غار رفتیم و بازدید تا ساعت ۱۷:۳۰ به درازا انجامید که به همراهی چند قایق فایبرگلاس که بوسیله قایق پایی کشیده می شد بازدید انجام شد.

غار علی صدر گذشته مبهمی دارد و گویا در حدود چند دهه پیش گشف گردیده ولی بعدا” در اصلی آن با خاک پوشانده شده است و طی چند ساله اخیر در و محل ورود به غار دوباره کشف شده است و غار را به تاسیسات مدرن مجهز نموده اند. غار حدود دو کیلومترش برق کشی شده و در گوشه و کنار دیوارها لامپ های قوی جهت روشن نمودن راهروها نصب شده و کف غار را با آب زلال و خنکی پر کرده است که در بعضی از نقاط بیش از ۲ متر عمق دارد. تا ۴ کیلومتر درون غار قایق ها می توانند  به راحتی روی آب حرکت کنند. سقف و بدنه غار پوشیده از استلاگتیت و استلاگمیت های زیبا و رنگ های الوان است. در دو نقطه استلاگمیت هایی بصورت جزایر سر از آب بیرون آورده اند و اشکال مختلف و صور حیوانی را دارند.

گویا تاکنون انتهای اصلی غار کشف نشده است.این غار نیز مانند سایر نقاطی که مورد استفاده جمعی قرار می گیرد مورد بی مهری مردم و مسئولان قرار گرفته است و در سطح قبلی خود نیست. در ساعت ۱۸:۰۰ توسط همان مینی بوس که سفر را شروع نموده بودیم به همدان باز گشتیم، به علت خراب شدن وسیله نقلیه در مسیر بازگشت در ساعت ۲۱:۰۰ با تاخیر به همدان وار شدیم و شب را در محل هتل به صبح رسانیدیم.

روز جمعه ۲۹ مردادماه را به بازدید از مقبره ابوعلی سینا واقع در میدان بوعلی همدان و گنج نامه واقع در دره عباس آباد در ۵ کیلومتری همدان گذراندیم. در ساعت ۱۳:۰۰ هفت نفر از افراد گروه به اتفاق نگارنده توسط اتوبوس به اراک عزیمت نمودیم. یک نفر دیگر به نام مجید بورانجانی به علت گرفتاری شخصی قرارشد در ساعت ۲۱:۰۰ همان روز به تهران عزیمت نماید. اتوبوس حامل افراد گروه در ساعت ۱۶:۰۰ به شهر اراک وارد شد که بلافاصله تمامی افراد به میدان راه آهن عزیمت کردیم. در ساعت ۱۹:۰۰ توسط قطار تهران- اهواز به سوی شهر درود به راه افتادیم؛ مقصد دریاجه گهر در دامنه اشتران کوه بود. منطقه شناسی این مکان در ابتدا در برنامه سفر جای نداشت ولی بعلت اصرار اعضای گروه کوهنوردی درود که در ریثه ملاقاتشان نموده بودیم و همچنین نزدیکی محل همدان تصمیم به ادامه سفر گرفته شد. در ساعت ۲۴:۰۰ پس از ۴ ساعت مسافرت خسته کننده و ایستادن بر سرپا در راهروهای قطار مسافرت ۸۰ کیلومتری میان اراک- درود به پایان رسید و نیمه شب در ایستگاه درود میان گرد و غبار حاصل از کارخانه سیمان درود پیاده شدیم. در نزدیکی ایستگاه در هتل آرش جایی را برای بیتوته شب اختیار نموده و شب راحتی را به صبح رساندیم.

روز شنبه ۳۰ مرداد ماه بدیدار افراد گروه کوهنوردی درود رفتیم و موفق بدیدار مراد فرجاد شدیم. در ساعت ۱۵:۰۰ همان روز پس از تهیه مقدمات سفر در معیت دو تن از دیگر بچه های درود توسط وانت بار به قریه  ( درب آستانه شاه پیرولی ) عزیمت نمودیم.

مراد فرجاد بعلت گرفتاری های شخصی با گروه همراه نشد و قرار گذاشت که در روز یکشنبه ۳۱ مرداد در محل دریاچه به ما بپیوندد. در ساعت ۱۶:۰۰ پس از قریب یکساعت حرکت با اتومبیل ۶ کیلومتر بالاتر از قریه در کنار چشمه کوچک و برکه حقیری از وانت بار پیاده شدیم؛ مسیر جاده کوهستانی از درود به قریه مذکور فوق العاده خراب و خسته کننده بود. بلافاصله راهپیمائی را به سوی دریاچه شروع نمودیم. دریاچه گهر، دریاچه ای نسبتا” بزرگی است که از فوران چشمه های بزرگ  زیاد ایجاد شده است و آب فوق العاده زلال، سبک و شفاف را دارا است.

حدود چند سال پیش تخم ماهی هایی از نوع قزل آلای معمولی و قزل آلای رنگین کمان توسط دولت ( رژیم شاهنشاهی درون دریاچه ی خالی از هرگونه جانور بزرگ جثه ریخته شده است که اکنون تبدیل به ماهی های بزرگ و لذیذ شده اند.

در ساعت ۱۸:۰۰ بعلت تاریک شدن هوا در کنار رودخانه یا در حقیقت فاضل آب گهر شب را به صبح رساندیم. ساعت ۰۷:۰۰ روز یکشنبه ۳۱ مرداد به طرف محل دریاچه براه افتادیم. پس از یک ساعت راهپیمایی در ساعت ۰۸:۳۰ به ساحل دریاچه رسیدیم. در میانه راه توسط گروه کوهنوردان سپاه پاسداران درود تذکر داده شد که اطراق در میان درختان انتهای دریاچه یعنی بهترین نقطه برای اطراق بدلایلی امکان پذیر نیست؛ به ناچار در نزدیکی محل استقرار ماموران محافظ دریاچه و محیط بانی درود اطراق نمودیم و بقیه روز یکشنبه را به کلک سواری بر روی دریاچه و شنا در آن گذرانیدیم.

جهت ماهیگیری در دریاچه احتیاج به مجوز بود که در همان محل و بلافاصله توسط مامورین صادر می شد و بنابه دلایلی حاضر به گرفتن جواز نشدیم و از ماهیگیری صرف نظر کردیم. در کناره ی انتهایی دریاچه و در حوالی جنگل بلوط یک گروه از کوهنوردان تهران چادر زده و بیتوته نموده بودند که در بعدازظهر همان روز بدیدار آنان رفتیم و لیوانی چای در نزدشان میهمان شدیم.

یکی از محافظان محل، ماهی قزل آلای نسبتا بزرگی را که تازه صید کرده بود به رسم هدیه به ما تعارف نمود. این ماهی توسط یکی از افراد گروه که از اهالی درود بود و بعنوان راهنما میهمان ما بر روی آتش حاصل از چوب بلوط که به فراوانی در جنگی اطراف موجود می باشد کباب گردید و بعنوان شام تمام افراد را سیر نمود. گوشت ماهی های دریاچه واقعا لذیذ و دندان گیر است. پس از صرف شام شب را در کنار ساحل به صبح رسانیدیم.

صبح روز دوشنبه اول شهریورماه ساعت ۰۸:۴۰ از محل دریاچه بازگشت را آغاز کرده و به سوی قریه ( درب آستانه ) براه افتادیم. در ابتدای بازگشت مواجهه با گروه کوهنوردان تهران شدیم که آن ها نیز به مقصد بازگشت طی مسیر می کردند. افراد این گروه ادعا می نمودند که در اوایل شب گذشته تعداد چهار عدد از کیسه خواب های مورد استفاده شان به سرقت رفته است و پس از اطلاع دادن به مامورین مربوطه به اتفاق یکدیگر حرکت نمودیم.

در ساعت ۱۴:۴۰ پس از ۶ ساعت راهپیمایی مستمر در مسیری با شیب مداوم به محل قریه موصوف رسیدیم. شایان ذکر است که در اواسط راه بازگشت به آقای فرجاد که در سطور قبل به او اشاره شد برخورد نمودیم؛ وی در حال عزیمت به محل دریاچه بود تا  به ما بپیوندد.در هر صورت  در ساعت ۱۵:۰۰ با همراهی مشارالیه با دو دستگاه وانت بار به شهر درود بازگشتیم.

در ساعت ۱۶:۰۰ به درود رسیده و نهار را در این شهر صرف نمودیم.پس از صرف نهار در ساعت ۱۷:۳۰ توسط مینی بوس به شهر ازنا رهسپار شدیم. در ساعت ۱۸:۲۰ در ازنا  از مرکب پیاده شده و پس از بازدید شهر و صرف شام در ساعت ۲۳:۰۰ توسط یک دستگاه مینی بوس به شهر اصفهان عزیمت کردیم. مسیر ۲۴۰ کیلومتری  ازنا- اصفهان را که از شهرهای فریدن و نجف آباد می گذرد طی ۷ ساعت پیمودیم و در ساعت ۰۶:۰۰ سه شنبه دوم شهریور به شهر اصفهان وارد شدیم. پس از قراردادن وسایل سفر در انبار شرکت مسافربری تحت نام تعاونی هفده به بازدید شهر رفتیم. در ساعت ۱۵:۰۰ پس از صرف نهار توسط مینی بوس به شیراز عزیمت نمودیم و در ساعت ۲۲:۳۰ به شیراز وارد شدیم.

تعداد افراد  در این سفر جمعا” ۱۰ نفر  بودند.

تاریخ ۱۳۶۹/۰۲/۲۱

هدف :  اجرای برنامه فنی

به علت آمدن رئیس فدراسیون آقای آقاجانی و گذاشتن برنامه فنی از طرف هیئت با حضور رئیس فدراسیون در دشت ارژن ما نیز صبح پس از جمع شدن در قرار همیشگی در چهارراه پارامونت به سمت دشت ارژن حرکت کردیم و پس از رسیدن به دشت ارژن و صرف  صبحانه، به ما وسایل محدودی دادند و قرار بر این شد که هر گروه در دیواره هایی کار کنند تا رئیس فدراسیون بچه های شیراز را بسنجد، به همین دلیل ما به سمت دیواره ها رفتیم و پس از دست و پنجه نرم کردن با دیواره ها یک دیواره ی نسبتا آسان را گیر آوردیم و نادر را مسئول کردیم که با سر طناب شدن و باز کردن چند حمایت میانی دیواره را صعود کند و خودم نیز به سمت دیگر رفته و دیواری را که تقریبا رکاب خور بود را شروع به صعود آن کردم.

پس از دست و پنجه نرم کردن با دیواره دیدم که دیواره واقعا مشکل است و با زدن میخ و استفاده از رکاب فقط یکبار دیوار را صعود کردم و بعد نیز بچه ها را به نوبت به سمت دیواره حرکت داده و یکی یکی از این مسیر به صورت حمایت از پائین کار کردند.

در همین حین رئیس فدراسیون نیز آمد و از هر دو دیواره ما صعود کرده و راهنمایی هایی نیز به ما فرمود. بعد از تمرین با دیواره ها در ساعت ۳۰/۱۳ تمامی گروه ها را گفتند که بیایند برای صرف نهار.

تمامی گروه ها لوازم ها را جمع کرده و به سمت چشمه سلمان راه افتادیم و بلافاصله نهار را حاضر کردیم. بعداز صرف نهار جناب آقای آقاجانی سخنرانی برای ما کرد و بعد از سخنرانی از تمامی کوهنوردان خداحافظی کرده  و به سمت شیراز رفت. ما هم بعد از گشتن در اطراف باغ های دشت ارژن به سمت شیراز حرکت کردیم.

هدف  صعود به قله پازن پیر

تاریخ ۱۳۶۹/۰۳/۱۳

ساعت  ۶ صبح  با جمع شدن اعضا در چهارراه پارامونت و رفتن به سمت اردکان برنامه شروع شد. مقصد جاده کاکان به یاسوج است؛ تعداد اعضای شرکت کننده در برنامه ۷ نفر بود که تعداد۵  نفر از دوستان  و یکی از اعضا که شکارچی بودند نیز ما راهمراهی کردند. تا اردکان با مینی بوس رفتیم و از آنجا تا کمهر با یک نیسان و بعد از رسیدن به کمهر و راضی کردن راننده که ما را تا دو راهی کاکان و مارگون برساند.

در نزدیکی دوراهی مارگون به کاکان نزدیک یک چشمه ایستادیم و پس از خوردن صبحانه  ۵ نفر شکارچی نیز با لندرورشان رسیدند که پس از جا دادن خودمان در لندرور به سمت کاکان حرکت کرده و ساعت ۱۰:۴۰ به منطقه کاکان رسیده و به سمت یاسوج حرکت کردیم؛ قله دنا از گردشگری اردکان پدیدار بود تا آنکه به نزدیکی آب نهر که منطقه ای پر از درخت و آب و همراه با یک آبشار که از سمت چپ به پایین سرازیر می شد رسیدیم. ارتفاع ۲۳۶۰ متر بود، پس از آماده شدن افراد ساعت  ۱۲:۳۰ از روی یال سمت راست تنگ و رودخانه ادامه ی مسیر دادیم.  ۲ و ۳ بار به علت پایین رفتن و داخل تنگ باریکی که رودخانه از آن بیرون می آمد به آب زدیم تا نهایت به یک دیواره ای که تنگ را بن بست کرده بود رسیدیم؛ چشمه بسیار جالبی از آن بیرون می ریخت و ارتفاع آن ۲۵۵۰ متر بود. در آنجا ۲ راه که یکی به سمت راست و یکی به سمت چپ بود که بر اثر اشتباه من به سمت راست حرکت کردیم و بعد از گذشتن یک سربالایی با شیب زیاد وریزال به سمت چپ مسیر را عوض کرده و به نهایت دره رسیدیم که یال چال کلاغ پدیدار شد. ساعت ۱۴:۴۰ به روی یال قله چال کلاغ رسیدیم . به علت اشتباهی که کرده بودیم ما در مسیر قله چال کلاغ افتاده بودیم و اگر در ارتفاع ۲۵۵۰  متر به جای اینکه از سمت راست حرکت کردیم از سمت چپ حرکت کرده بودیم سر بالایی کمتری رفته و به پایین تنگ خطیر سوخته و زیر شیب قله می رسیدیم؛ به همین خاطر ما مجبور شدیم که یک سرازیری زیادی را پایین و به سمت عشایرهایی که زیر شیب قله بودند رفتیم. ارتفاع یال ۳۱۹۰ متر بود و قله دقیقا معلوم و عظمت و شکوه خود را کاملا نشان می داد. در این نقطه هم بود که بچه های شکارچی  همراه ما به علت دیدن مسافت زیادی تا قله که در پیش داشتیم مجبور به بازگشت شدند و گروه ۷ نفره راه خود را به سمت پایین ادامه داد. به علت موقعیت خوب و نبودن باد و آب فراوان عشایرهای زیادی در این منطقه بودند. ساعت ۱۹:۴۰ به نزدیکی عشایر ها و مکان صعود برای فردا رسیدیم، البته به علت بد بودن حال من و ضعف کردن مدتی به این خاطر تاخیری در پایین آمدن موجب شد.

ارتفاع ۲۶۰۰ متر بود که شب را در کنار عشارها ماندیم و صبح ساعت  ۰۶:۲۰ حرکت  خود را به سمت قله آغاز کردیم. از دره ای که سمت روبروی ما بود و باید یک شیب بسیار زیادی را  طی می کردیم تا به آن برسیم؛ مسیر شروع شد. مسیر تا ابتدای دره به صورت ریزال بود و ما آن را به صورت مارپیچ طی کردیم. ساعت ۰۹:۵۰ بود که به ماکزیموم یال رسیدیم که ارتفاع  آن ۳۵۰۰ متر بود. بعد از گذشت یک سر بالایی قله در سمت چپ پدیدار شد و مسیر قله از ادامه تنگی که از دو طرف به وسیله شیب زیادی احاطه شده بود؛ در کف آن و اطرافش یخچال های بزرگی بود، شروع شد که به علت عدم اطلاع ما و کروکی های قبلی ما از شیب این دره پایین رفته و بعد، از روی شیب مقابل به سمت بالا ادامه دادیم که پس از گذراندن  دو  و سه یال کوچک به سمت راست ادامه مسیر دادیم. دره  دیگر در جلوی ما بود که ما آن را ادامه داده و به سمت بالا و قله حرکت کردیم.

قبل از گذشتن از یک یخچال ساعت ۱۱:۰۰ استراحت کردیم و سپس از این یخچال که بسیار بزرگ بود و بین ما و شیب نهایی قله وجود داشت گذشتیم. شیب زیر قله پر از برف بود و می بایست از سمت چپ آن را صعود کرد. پس از گذشتن از این سربالایی که شیب زیادی داشت ساعت ۱۴:۰۰   همگی روی قله ایستاده بودیم. به غیر از فرزاد که به علت بد شدن حالش و استفراغ در ارتفاع ۴۰۰۰ متری ایستاد.

ساعت ۱۴:۴۵ به سمت پایین حرکت کردیم. مسیر برگشت از دره سمت چپ می باشد که به صورت ملایم به سمت پایین می رفت؛ ما از مسیر قبلی و سمت راست حرکت کردیم و بعد از گذشتن از یخچال بزرگ وشیبی که از آن پایین آمده بودیم دره را ادامه دادیم و به جای  اینکه سر بالایی برویم آن را دور زدیم. انتهای دره عشایرها در روبرو ما قرار داشتند که مشخص بود که از مسیر دره راه ندارد اما به سمت چپ دور زده و بعد از وارد شدن به داخل دره تنگ  و پر از برف راه خود را به سمت بالا ادامه دادیم. در این مکان می بایست بلافاصله به سمت چپ حرکت کنیم و شیب را بالا برویم که به علت اشتباه و ندیدن رد پایمان خیلی جلو رفتیم و نتیجه آن شد که سر بالایی بیشتری رفته و قله ۳۵۵۰ متری نیز صعود کردیم. بعد که روی قله رسیدیم مسیر را دقیقا دیده  و به سمت انتهای شیب پایین آمدیم و بعد از وارد شدن در شیب ریزالی به سمت پایین حرکت کردیم.

ساعت ۱۹:۴۰ به مکان شروع رسیدیم و شب را خوابیدیم. به علت خستگی زیاد من که خوابم نبرد، تعداد دیگری از بچه ها هم خوابشان نبرد. صبح پس از صرف صبحانه به علت اینکه مسیر برگشت یک شیب زیادی  را داشت و بچه ها میل به مسیر رودخانه داشتند، ما از مسیر رودخانه و گرای ۲۷۰ درجه به سمت یاسوج حرکت کردیم. ساعت  ۰۷:۳۰ از عشایرها خداحافظی کردیم و در ساعت ۱۰:۲۰ به پایین تنگ رسیدیم. عشایرها می گفتند که داخل تنگ راه است ولی باید به آب بزنیم که ما مسیر سر بالایی تنگ را انتخاب کردیم و از سمت راست تنگ به سمت بالا حرکت نمودیم. پس از گذشتن از یک سر بالایی و سرازیرشدن از یک یال و سر بالا رفتن از یال دیگر به نهایت یال رسیدیم که جنگل های یاسوج و جاده یاسوج دقیقا مشخص شد که ارتفاع آن ۲۶۰۰ متر بود.

ساعت ۱۲:۵۰ از جاده مال رویی که دقیقا مشخص شده بود  به سمت پایین حرکت کردیم و پس از وارد شدن به جنگل ها به چشمه ای رسیدیم که ( چشمه یک شب ) نام داشت. پس از استراحت به سمت پایین حرکت کردیم. مسیرمان  سرازیری داشت و در جاده هرچه پایین تر می رفتیم بهتر می شد؛ تا اینکه جای ماشین را دیدیم سپس از یک دوراهی جاده  و وارد شدن به تنگ ماشین تویوتایی ما را سوار کرد که ساعت ۱۲:۱۵ بود. پس از ۲۵ دقیقه ماشین سواری به روستای کوشه رسیدیم که در ۱۲ کیلومتری یاسوق واقع شده است و پس از مرتب کردن وسایلمان سر جاده ی اسفالت ایستادیم و با مینی بوس به سمت یاسوج حرکت کردیم.

مشخصات منطقه:

منطقه بسیار زیبا و پر از آب است و موقع و زمان صعود برای این قله فصل تابستان می باشد.

شهرستان بوانات یکی از شهرستان‌های استان فارس و مرکز آن شهر سوریان، جیان (بوانات) است. این شهرستان در شمال شرقی استان فارس و در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهر شیراز قرار دارد. این منطقه از شمال به استان یزد و شهرستان آباده، از جنوب به شهرستان‌های ارسنجان و نی ریز، از غرب به شهرستان‌های خرم بید و مرودشت و از سمت شرق به شهرستان خاتم از استان یزد منتهی می‌شود.

سفرنامه غار کان گوهر

۷ الی ۹  شهریور ۱۳۶۹

برنامه نسبتا” جالبی را از سری برنامه  های گروهی آغاز می کنیم؛ هدف ما بازدید از غار کان گوهر واقع در منطقه بوانات است. حرکت ما از ترمینات شیراز به سوی سوریان مرکز منطقه بوانات در ساعت ۱۳ آغاز شد، پس از طی مسافتی متوجه شدیم که اتوبوس شیراز منج هم سرویس داشته که ما از آن بی اطلاع بودیم؛ به هر حال هدف ما مشخص بود و یکی دو ساعت تاخیر تاثیری در برنامه نداشت.

پس از گذشتن از تخت جمشید در نزدیکی های نقش رستم اخبار ساعت ۱۳:۱۴ را گوش دادیم و در میان خبرها، خبر آزادی یکی از برادران آزاده که برادرش در میان مسافرین اتوبوس بود را شنیدیم و همگی خوش حال شدیم و راننده ی اتوبوس همه ی مسافرین را به فالوده دعوت کرد، ساعت ۱۴:۳۰ در دل شهر زیبای سیوند و در میان گرمای اتوبوس و همهمه  مسافرین فالوده را نوش جان کردیم. در ساعت ۱۶:۲۰ شهر دهبید را پشت سر گذاشتیم و از راه فرعی سمت راست وارد منطقه بوانات شدیم؛ در میان راه دهبید به سوریان از روستای        جش نیان – دیده بانکی – جیان – حسین آباد عبور کردیم. در تمام مسیر کوه های کم ارتفاع بسیار زیبا به چشم می خورد و تا چند هکتاری هر روستا مزارع کشاورزی گندم و جو و باغات انگور به چشم می خورد.

ساعت ۱۷:۲۵ اتوبوس ما در سوریان مرکز منطقه بوانات توقف کرد؛ این شهر باوجود کوچکی از زیبائی خاصی برخوردار است، با کوه های زیبا و باغ های پر درخت و سرسبز.  در جنوب شهر کوه  زیبلئی به نام ختایون واقع شده  و در دامنه سمت چپ آن چشمه ای است و زیارتگاهی به نام محمد حنفیه و در مجموع این منطقه چشم انداز جالبی دارد. ساعت ۱۸:۰۰ سوریان را توسط یک اتومبیل تویوتا  به مقصد  منج ترک کردیم و در این راه پر پیچ و خم زیبا از دهات جعفرآباد علیا – جعفرآباد سفلی – قاضی آباد – جوی بزم – امام زاده بزم عبور کردیم و به منطقه جمال آباد رسیدیم. در این منطقه در سمت راست جاده قلعه ای زیبا به چشم می خورد که نسبتا” پابرجاست و در مورد قدمت آن اطلاعی در دست اهالی محلی نیست.  بعد از جمال آباد به یک دو راهی بر می خوریم که راه سمت چپ به طرف  منج  است  و در این دو راهی یک قنات با آب پاک و خنک  وجود دارد؛ پس از طی مسیر کوتاهی به سروستان می رسیم و پس از گذشتن از مرز هندو  و ریزگان به طرف منج  می رویم در تمامی طول مسیر تپه ها و کوه های رنگی در دور دست ها و دو طرف جاده به چشم می خورد با رنگ های ارغوانی و سبز پسته ای. پوشش گیاهی این منطقه بطور طبیعی درختچه های کوچک انجیر و کیالک کوهی و خارهای به هم پیوسته است و پوشش باغداری و کشاورزی شامل گردو – بادام – انگور – گندم – جو و حبوبات است. از حیوانات وحشی این منطقه بز کوهی – پازن – قوچ – پلنگ  و روباه می باشد.

ساعت ۱۸:۵۰ روستای منج را گام به گام می پیمائیم و پس از برداشتن آب در ساعت ۱۹:۱۰ به طرف طاهرآباد حرکت  کردیم. در ساعت ۱۹:۳۵ پس از طی مسیری حدودا” دو گیلومتری به یک دو راهی رسیده  که راه طاهرآباد در سمت راست واقع شده  و به طرف اولین تنگه بر سر این دوراهی تابلوی زرد رنگی وجود دارد که نشان دهنده ی این است که منطقه حفاظت شده است و نام آن منطقه توت سیاه  می باشد؛ جاده مارپیچ را با شیب ملایم در زیر نور  مهتاب طی نمودیم و پس از یک ساعت باغ طاهرآباد را در دامنه کوه سمت چپ جاده مشاهده کردیم. شب را در کنار باغ طاهرآباد با هوای بسیار عالی به صبح رساندیم و پس از احوال پرسی با باغبان ها و مهمانان آن باغ در ساعت ۷:۱۵ بامداد به طرف غار به راه افتادیم. غار در پیچ دوم تنگ نمایان می شود. ساعت ۷:۴۵ غار زیبا و رنگارنگ کان گوهر را پیش رو داشتیم با دهانه ای مثلثی و سنگ های بزرگ ریخته شده در جلوی شیب غار؛ در قسمت پایین و در سمت چپ غار اصلی غار کوچکی نیز وجود دارد  که حدودا” پنجاه متر عمق و از ۲ تا ۶ متر عرض آن متغیر می باشد و به صورت شیب ۴۵% و سراشیبی است.

اما غار اصلی در روبروی ما و در ارتفاع تقریبی پنجاه متری از سطح جاده واقع شده با دهانه ای روبه مشرق وارد غار می شویم. محوطه ای وسیع که قسمتی از آن را پرهای کبوترها پوشانده، پس از تجهیز شدن به وسائل لازم از جمله چراغ قوه دستی و پیشانی و مقداری طناب و آذوقه در ساعت ۸:۵۰ حرکت به طرف انتهای غار و دیدن مناظر زیبای غار را پی می گیریم. راه ابتدا به صورت سراشیبی و سپس شیبی تند می باشد که دوباره سرازیر می شود و به راهروهای تنگ و گاه به جاهای وسیع می رسد؛ گاهی لازم است که تنوره ای را گذراند و گاه باید سینه خیز به جلو رفت. در تمام طول راه سنگ های زیبا و خاک قرمز رنگی در کف غار به چشم می خورد و خفاش های کوچک پراکنده و سریع از جلوی نور چراغ قوه ها عبور می کنند؛ چنین به نظر می رسد که این راهروهای تنگ و باریک محل عبور جریانات آب بوده، لازم به ذکر است که بیش از ۹۰% طول مسیر با طناب های نازک پلاستیکی علامت گذاری شده که کاملا” مشهود می باشد. در طی این مسیر از چند شیب تند و لغزنده بایدعبور کرد که داشتن طناب برای افراد نا آشنا و کم تجربه لازم به نظر می آید. پس از طی مسیری پر پیچ و خم به نقطه ای می رسیم که حالت چشمه ی آبی را دارد اما آب آن قدری تلخ است اما قابل شرب می باشد. در اواخر غار به منطقه ای می رسیم که یک تونل سرشیبی سفید رنگ است که پر از یادگاری های بازدید کنندگان می باشد و پس از رفتن در شکاف چاه مانندی که در سمت راست است به انتهای غار  در ساعت ۱۰:۱۵ کانگو وار حدود پانصد متر طول داشت می رسیم که بسیار تنگ و غیر قابل عبور است.

ساعت ۱۰:۱۵  پس از استراحت کوتاه به طرف اول غار باز می گردیم. ساعت ۱۱:۴۰ در دهانه غار توقف کوتاهی کرده و بعد از بستن کوله ها حرکت به طرف چشمه ی بند نو ( قنات ) را در ساعت ۱۲:۵ آغاز می کنیم. ساعت ۱۳:۰۰ در کنار چند درخت زیبا و خانواده ی عشایر ساکن این محل و در کنار مزرعه ای از گل آفتاب گردان روز را به شب می رسانیم؛ خانواده ای که در این محل زندگی می کنند بسیار خوش مشرب و مهربان هستند و پسری به نام کرامت دارند که با ما گرم گفتگو شد و از اوضاع منطقه برای ما گفت و همچنین زن سالخوره ای که بسیار خوش زبان و خوش برخورد بود ساعتی را در کنار ما گذراندند. کار اصلی این خانواده پرورش دام و طیور و قالی بافی بود. شب را در هوای خنک وزیر درخت چنار و در کنارچشمه ی بند نو به صبح رساندیم؛ پس از صرف صبحانه در ساعت ۸:۳۰ این محل زیبا را به مقصد شهرمنج ترک گفتیم. ساعت ۱۱:۰۰ شهر منج را با تحفه ای از انگور در زیر سایه ی درخت گردو در کنار خود داشتیم. در کنار پلی که رودخانه ای نه چندان کم آب از آن می گذرد پس از چند ساعت انتظار توسط تراکتوری به روستای بالادست ( ریز کان ) رفتیم و پس از سوار شدن بر کامیون معدن و آمبولانس نظامی و تویوتای قرمز رنگی که ما را از سوریان به منج آورده بود در ساعت ۱۷:۳۰ وارد دهبید شدیم و بایک ماشین ده چرخ که بار گندم داشت به شیراز بازگشتیم.

با امید اینکه بتوان با بازدید از این منطقه و غار کان گوهر در حفظ آن  کوشا باشیم.

تذکر: راه دو راهی بعد از جمال آباد به طرف منج خاکی است.

افراد شرکت کننده در این برنامه ۴ نفر بودند.

لازم به تذکر است که تشکیل استلاگمیت های درون غار بیش از پنج هزار سال پیش تا کنون می باشد.

مرتبط:

سفرنامه مزرعه فرانسوی استهبان در شیراز

سفرنامه تنگ سرخ  ( دو روزه خانوادگی )