مشهد مقدس یکی از مقاصد بزرگ و اصلی گردشگری مذهبی‌- معنوی ایران به واسطه‌ی وجود آستان قدس رضوی است اما علاوه بر آن، مقاصد زیارتگاهی دیگری نیز در همین رابطه در کشورمان مانند امام‌زاده شاهچراغ در شیراز و امام‌زاده عبدالله(ع) در بافق یزد وجود دارد.

از دیگر مقاصد این نوع گردشگری که البته در یزد نیز بسیار پررنگ است، قدمگاه‌های منسوب به ائمه اطهار(ع) هستند که عمدتاً نیز در روستاها و مقاصد گردشگری روستایی قرار گرفته‌ و هرساله میزبان بخشی از گردشگران فرهنگی خصوصاً گردشگران مذهبی و معنوی هستند.

مسیر عمده حرکت امام رضا(ع) و وجود تعداد زیادی از قدمگاه‌ها، منزلگاه‌ها و مساجد و روایت‌های تامل برانگیز و جالب مردم در خصوص امام رضا(ع)، ظرفیتی است که علاقمندان به این امام معصوم را به این مناطق می‌کشاند و امروز این ظرفیت مورد توجه بیشتری قرار گرفته و با شکل گردشگری تعریف شده‌ای، میزبان برگزاری تورهای گردشگری به ویژه در ایام پساکرونا خواهد بود.

 

آیت الله «سیدکاظم مدرسی» نائب رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان یزد در همین رابطه با بیان این مطلب که بیشترین بخش از مسیر جغرافیایی عزیمت امام هشتم(ع) از مدینه تا مرو(خراسان) در استان یزد بوده است، اظهار می‌کند: در همین راستا نیز بیشترین قدمگاه‌های تاریخی مشخص شده ایشان در این مسیر نیز در یزد واقع شده و حتی سنگ‌نوشته‌هایی در این قدمگاه‌ها از دوران صفویه وجود دارد که مصادیق آن را در مناطقی مانند فراشاه(روستای اسلامیه) و مسجد فرط در شهر یزد می‌توان مشاهده کرد.

وی با تاکید بر این که قدمگاه‌های موجود می‌توانند تعیین‌کننده مسیر فرهنگی و گردشگری رضوی در یزد باشد، تصریح می‌کند: این ظرفیت می‌تواند حتی منجر به ارزش‌یابی اقتصادی و مکانی برای درامدزایی با برکت از ناحیه مسیر گردشگری رضوی در یزد شود.مسیر حرکت امام رضا(ع) در یزد می‌تواند از نظر اقتصادی با توجه به جذب و حضور گردشگران، کارآفرین باشد.

گردشگری با برکت

نائب رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان با بیان این که این نوع گردشگری می‌تواند برکت‌های فراوانی داشته باشد، می‌گوید: این مسیر فرهنگی می‌تواند از نظر اقتصادی با توجه به جذب و حضور گردشگران، کارآفرین باشد و تاثیر اقتصادی برای استان داشته باشد، البته در این باره امیدواریم که مسئولان استان اعم از مسئولان اقتصادی، فرهنگی و اجرایی اهتمام لازم را داشته باشند.

«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی استان نیز در این خصوص به خبرنگار می‌گوید: مسیر تاریخی حرکت امام رضا(ع) در ایران عمدتاً در یزد بوده و در طول دوران تاریخ نیز به آن توجه زیادی شده و در نقاط مختلفی از استان مانند ابرکوه، تفت، فهرج، خرانق، مسیرها و قدمگاه‌های منتسب به امام را داریم.

وی با بیان این که از گذشته شاهد برگزاری مناسبات متعدد و حضور گردشگران در این حوزه تحت عنوان گردشگری مذهبی و معنوی بوده‌ایم، اظهار می‌کند: وجود قدمگاه‌ها، نه تنها این ظرفیت را برای استان مذهبی و شیعه‌پرور یزد فراهم آورده که در قبال آن، برگزاری مراسم‌هایی مانند مراسم نمادین ورود امام رضا(ع) همراه با تعزیه خوانی شاد و متفاوت را در یزد و تفت شاهدیم که ظرفیت این نوع گردشگری را در استان تقویت کرده است.

 

گردشگری در مسیر رضوی

این مسئول با اشاره به این که امام رضا(ع) در بین شیعیان و ایرانیان از جایگاه بسیار والایی برخوردار است، می‌گوید: یزد می‌تواند گردشگران مذهبی به ویژه دوستداران امام هشتم(ع) را به این دیار بکشاند و در این سفر، نه تنها می‌توانند مسیر حرکت این امام را بپیمایند بلکه می‌توانند روایات و جریان‌های گسترده این سفر را براساس متون تاریخی و روایات موجود دنبال کنند.

فاطمی با اشاره به این که روایاتی مانند منزل گزیدن امام رضا (ع) در مسجد بیرون ابرکوه، فرط، فهرج و تفت و همچنین منزلگاه امام رضا(ع)در خرانق طی سال‌های گذشته مورد توجه قرار گرفته و همگی مرمت شده‌اند، عنوان می‌کند: این اماکن می‌تواند نه تنها در قالب گردشگری بلکه به عنوان بخشی از تاریخ اسلام، معماری و فرهنگ مردم این دیار نیز معرفی شود.

منبع: ایسنا

«جواد میربهبودی» فرماندار خاتم در نشستی که به همین منظور روز گذشته با حضور مدیر کل میراث فرهنگی و باستان‌شناسان این سایت در فرمانداری شهرستان برگزار شد، با بیان این که در خصوص اعتبارات ملی میراث فرهنگی تاکنون هیچ حمایتی از این شهرستان نشده است، اظهار کرد: متاسفانه به نظر می‌رسد خاتم، شهرستان فراموش شده‌ای باشد.

وی با بیان این که شهرستان خاتم در دو بخش پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های قابل در حوزه گردشگری و همچنین موقعیت جغرافیایی از جایگاه بسیار مطلوبی در استان یزد برخوردار است،  گفت: این شهرستان صاحب جنگل، بافت تاریخی گسترده و همچنین ۱۲۰ قلعه تاریخی که آن را به دارالکلات ایران مشهور کرده، است.

 

این مسئول با بیان این که شهرستان خاتم نیازمند توجه ویژه برای استفاده از فرصت‌هاست، ابراز امیدواری کرد که در سال جاری در بحث بافت‌های تاریخی و قلعه ملکی این شهرستان به صورت ویژه یک سری اعتبارات ملی منظور شود.

وی به بازتابهای خبری گسترده سایت‌باستانی این شهرستان در فضای مجازی اشاره و بیان کرد: فاز اول مطالعات این محدوده و کاوش در شهر سوخته‌ی خاتم در حال بررسی است و امیدواریم این بستر که به اهتمام دکتر «محمد حسین عزیزی خرانقی» عضو پژوهشگاه باستان شناسی کشور در حال کاوش است، به ظرفیتی برای توسعه گردشگری شهرستان تبدیل شود.

 

ضعف اعتباری وزارتخانه میراث فرهنگی

«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی استان نیز با بیان این که در دو سال اخیر با مشارکت ‌شهرداری اقداماتی خوبی در حوزه بافت تاریخی شهر هرات و قلعه این شهر صورت گرفته است، تصریح کرد: گردشگری صنعت تفاوت‌هاست و این شهرستان ظرفیت‌های متفاوت و قابل توجهی در این عرصه دارد.

وی با بیان این که در سنوات اخیر اطلاعات ما نسبت به برخی از قلاع این شهرستان تغییر کرده است، گفت: دستاوردهای تاریخی ما از برخی قلاع شهرستان خاتم، نشان داد که قدمت آن‌ها از آنچه تصور می‌کردیم، بیشتر بوده و بعضا متعلق به قرون اولیه و هم رده با نارین قلعه میبد است.

فاطمی به ظرفیت جنگل باغ شادی در حوزه گردشگری نیز اشاره کرد و گفت: این جنگل ظرفیت بسیار مناسبی برای تکثیر نیمه طبیعی گونه‌های خاصی مانند شیر ایرانی است که گویا قبلاً نیز در سطح سازمان محیط زیست مطرح شده و در صورت تحقق می‌تواند یک ظرفیت عظیم گردشگری برای خاتم باشد.

مدیر کل میراث فرهنگی یزد با بیان این که سال ۱۴۰۰ در تهیه اطلس باستان‌شناسی کشور، سال توجه به یزد است، تصریح کرد: امیدواریم که این تغییر و تحول بتواند بسیاری از مشکلات ما در خصوص معادن و کارخانجات را نیز حل و فصل کند و با تعیین سایت‌های باستان شناسی، محدوده‌ مذکور کاملاً فریز و واگذاری مابقی برای معدن و صنعت آزاد شوند.

فاطمی با اشاره به این که وضعیت استان یزد در خصوص اعتبارات زیرساختی گردشگری بسیار ضعیف است، گفت: منابع ملی میراث فرهنگی کشور تنها ۱۴۰ میلیارد تومان است که از این اعتبار فقط حدود هشت میلیارد تومان به یزد می‌رسد در حالی که برخی وزارت‌خانه‌ها مانند بهداشت از ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار ملی برخوردار هستند.

وی با اشاره به این که باید در خصوص واگذاری ابنیه تاریخی برای مرمت به مردم در خصوص مسائل حقوقی مالکیت قلاع نیز تسریع شود، گفت: علاوه بر میراث فرهنگی، میراث طبیعی خاتم نیز باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

 

خاتم، شهری با توهم گنج‌یابی

«محمد حسین عزیزی خرانقی» عضو پژوهشگاه باستان‌شناسی کشور و مدیر سایت باستان شناسی شهرستان خاتم هم با اشاره به دستارودهای جدید این کاوش‌ها، اظهار کرد: از ۲۰ فروردین، در این محدوده مستقر و فعالیت خود را در حوزه بررسی منطقه آغاز کردیم.

وی با بیان این که یزد با این کاوش از فقر باستان‌شناسی خارج خواهد شد، گفت: یزد، لکه سفیدی از کاوش‌های باستان شناسی در اطلس باستان شناسی ایران است که با این پژوهش می‌تواند از این انفعال و فقر خارج شود.

این کارشناس با بیان این که در سه سایت باستان‌شناسی این شهرستان آثاری متعلق به دوره پارینه سنگی سنگی کشف شده است، گفت: برای اولین بار آثاری متعلق به دوران پیشنهادی ۴۵ تا ۵۰ هزار سال پیش را در این محدوده‌ها کشف کردیم و البته شواهدی مربوط به استفاده از ابزارهای آهنی متعلق به تمدن چهار هزار ساله نیز در این بررسی‌ها یافت شده است.

وی با اشاره به این که مطالعات اولیه انجام و فاز اول این کاوش‌ها به پایان رسیده است، تصریح کرد: کاوش‌های باستان شناسی همانند باز کردن زخمی هستند که نیاز به ترمیم و مداوای دائمی دارند لذا اگر نسبت به کاوش‌ها اقدام می‎شود، باید هر ساله بودجه‌ای برای این حوزه اختصاص یابد.

عزیزی خرانقی نسبت به وضعیت این شهرستان در خصوص کاوش‌های غیرمجاز نیز اظهار تاسف کرد و گفت: در هیچ کجای ایران توهم گنج‌یابی به اندازه این شهرستان نیست به طوری که برخی سودجویان از آثار تاریخی نیز فارغ شده و به جان آثار طبیعی افتاده‌اند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

«بادگیر»، جرقه‌ی پایداری یزد در جهان

یخچال میبد _یادگارهای یزد

مسجد جامع یزد _موزه معماری ایران

«سیدمصطفی فاطمی»  با اشاره به این که سال گذشته ۹۴۷ طرح مرمتی در استان انجام شده است، اظهار کرد: از این تعداد ۱۹۶ طرح توسط اداره کل میراث فرهنگی یزد انجام شده و مابقی طرح‌ها توسط بخش خصوصی و سایر دستگاه‌ها انجام شده است.

وی با بیان این که هزینه بسیار هنگفتی صرف این مرمت‌ها در استان شده است، تصریح کرد: در طول سال‌های گذشته این حجم از رسیدگی به میراث فرهنگی و آثار تاریخی در کشور بی‌سابقه است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد با بیان این که تعداد کارگاه‌های فعال حوزه مرمت در سطح استان ۹۴۷ کارگاه را شامل می‌شوند، گفت: در حال حاضر کارگاه‌های فعال شهر یزد شامل میدان امیرچقماق و ستی فاطمه، بازار خان و زرگری، بازار مسگری، بازار حضرت عباسی، برج و باروی سید گل سرخ، ساختمان ثبت احوال، قلعه ابرند آباد، معبر اله اباد زارچ، آب انبار گازرگاه، آب انبار سرسنگ، خانه وحشی بافقی، کارگاه شاه ابوالقاسم، کوچه هاشم خان، مدرسه مارکار و مدرسه ایرانشهر و همچنین خانه ریاضیات در یزد فعال هستند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

«بادگیر»، جرقه‌ی پایداری یزد در جهان

یخچال میبد _یادگارهای یزد

ایران‌ زیباست؛ مسجد جامع کبیر یزد

ذات الله نیکزاد – عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری – که دهم فروردین در بازدید از این بنا و محوطه تاریخی با گودبرداری در داخل مجموعه سلطان بندرآباد مواجه شده است،  درباره‌ی وضعیت مجموعه تاریخی سلطان بندرآباد یزد و گود کردن با هدف حفاری غیرمجاز وسط بنای این مجموعه این طور آورده است: «در این روزهای نوروزی ١٤٠٠ که همه سرگرم دید و بازدیدهای عید هستند، حفاران غیرمجاز و جویندگان گنج‌های واهی، دست به تخریب یکی از نفیس‌ترین مجموعه‌های تاریخی در یزد زدند.

مجموعه سلطان بندرآباد (Bondar Abad) که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، در بیرون روستای بندرآباد و جزو شهرستان اشکذر است و بر سر راه میبد به یزد قرار دارد. این مجموعه از مهم‌ترین و گسترده‌ترین آثار مربوط به میراث عرفا در یزد محسوب می‌شود که قدمت آن به سده هشتم و نهم هجری می‌رسد و دارای ارزش‌ها و اعتبار علمی و هنری است. حفاری غیرمجاز اخیر منجر به تخریب نسبتا گسترده در کف گنبدخانه خانقاه شده است و در اثر آن دست کم سه قبر شکافته شده و صورت قبرهای مزین به کاشی‌های نفیس و اصیل سده نهم متلاشی شده است.قبرها در زیر دارای معماری متشکل از دیوار و طاق خشتی کوتاه است که متاسفانه بخش‌هایی از آن از بین رفت.

مجموعه بندر آباد محل زندگی و آموزش و وعظ سرسلسله مشهور عرفای یزد، شیخ تقی‌الدین دادا، بوده و سپس فرزندان و مریدان جانشینش در آن ماوا داشتند. مطابق مندرجات تواریخ یزد، این عرفا صاحب کرامات و مورد احترام مردم و فرمانروایان بودند و به دستگیری مردم بی‌چیز و نیازمند می‌پرداختند.

مجموعه که محصور در حصار و بارو و برج‌های نگهبانی است، از خانقاه، زاویه، صفه‌ها، مسجد یک ایوانی، شبستان، گرمابه، آب انبار، سردر بلند و حیاط‌هایی است. گنبدخانه مدفن شیخ دادا و پسر او شاه محمود بوده است، اما پیکر شیخ را بعدا به محله ای در یزد منتقل کردند که به نام شیخ داد شهرت یافت. اکنون قبر شاه محمود و عرفا و مریدان دیگر که نزدیک بیست تن می‌شوند، با سنگ قبرهای نفیس و کاشیکاری معرق در زیر گنبدخانه قرار دارد.

آثار نفیسی مانند سنگ قبرهای حجاری شده و کتیبه‌های سنگی و کاشی دیگر حفاران غیرمجاز و قاچاقچیان عتیقه را به سویی خود می‌کشاند.

هرچند حفاری غیرمجاز و سرقت آثار نفیس از چند دهه پیش در این مجموعه سابقه دارد، اما حفاری و خرابی در روزهای نوروز و بی‌خبری نهادهای مسوول عجیب می‌نماید و مهم‌تر از همه چنین اتفاق نامیمونی در یزد، که مردمانش به حفظ و حمایت از آثار تاریخی شهره عالمند، زنگ خطری است که باید به آن توجه عمیق نشان داد و فکری جدی به حال این مشکل اساسی کرد.

توضیح اینکه نویسنده این سطور به طور اتفاقی و برای انجام بازدید و پاره‌ای پژوهش کوتاه در روز دوشنبه دهم فروردین ۱۴۰۰ به این مجموعه وارد شده بودم که در کمال تحیر و تعجب با صحنه وحشتناک و متاثرکننده  کندوکوب و حفاری مواجه شدم. معلوم بود تازه اتفاق افتاده و شاید یکی دو روزی از این رویداد گذشته است. نگهبان و راهنمایی در مجموعه حضور نداشته و از خاک و خاشاک کف صحن و فضاهای داخلی می‌شد فهمید که از سرکشی و رسیدگی هم مدت‌هاست خبری نیست.

یاد کشمکش میان اوقاف و میراث فرهنگی بر سر مالکیت و بهره برداری مجموعه در دو سال گذشته افتادم. شاید این خرابی و رهاشدگی میوه همان اختلاف تصور شود، اما جوهره و ذات حفاظت از  آثار و بناهای تاریخی وظیفه‌ای قانونی است که مالکیت و بهره‌بردار برنمی دارد. بدیهی است که مخربان نابخرد در این انفعال و بی‌عملی، با وقاحت به جان میراث ارزشمند فرهنگی می‌افتند و تباهشان می‌کنند، بی‌آنکه آب از آب تکان بخورد.»

 

مجموعه سلطان بندرآباد در روستای بُندرآباد، خانقاه شیخ تقی الدین دادامحمد (شیخداد) است که از نظر نقشه ساختمانی و طرز بنا به مسجد شباهت کامل دارد. در جنوب صحن آن صفه ای به طول ۱۱ متر و در جنوب این صفه، گنبدی قرار دارد که با کاشی های فیروزه رنگ شش ضلعی و حواشی معرق پوشیده شده است. در این مجموعه محرابی به چشم می خورد که طرفین آن دو اتاق کوچک با تزئینات کاشی فیروزه ای وجود دارد. در این بقعه آثار و قبور متعددی دیده می شود که محل دفن عده ای از مشایخ سلسله دارائی است.

زمان احداث بنا را قرن هفتم هجری قمری می دانند. در دو طرف محراب آن، دو اتاق کوچک با تزئینات کاشی فیروزه‌ای وجود دارد. در این بقعه آثار و قبور متعددی دیده می‌شود که محل دفن عده‌ای از مشایخ سلسله دارائی است.

خانقاه بندر آباد مثل خیلی از آثار قدیمی یزد سال ها در زیر شن های کویری مدفون شده بود و با تلاش میراث فرهنگی یزد سر از شن های روان بیرون آورد. این مجموعه، از طاق و تویزه‌هایی با خشت و گل بنا شده و شامل خانقاه، مسجد جامع، حسینیه، آب‌انبار، برج حفاظتی و مقبره می‌شود که در حصار و بارو محفوظ است.

این مجموعه که در سال ۱۳۴۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است،  علاوه بر مدفن عده ای از مشایخ سلسله دادایی از جمله قبر سلطان محمود فرزند شیخ محمد دادا است، محل دوازده قبر دیگر دربقعه ضلع جنوبی حسینیه است که روی سنگ قبر آنها آیاتی از قرآن با خط ثلث وکوفی همراه با نقوش زیبا حکا کی شده است. همچنین این مجموعه دارای حصاری با ۹ برج حفاظتی است که هم اکنون تنها هفت برج آن باقی است و از مسجد و حسینیه این مجموعه برای برپایی مراسم عزاداری در محرم استفاده می شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

یخچال میبد _یادگارهای یزد

سفری به کویر کاراکال یزد

مسجد جامع یزد _موزه معماری ایران

«مهدی صادق احمدی» با بیان این که یزد امروزه به جایگاهی رسیده که تمام فنون و تکنیک‌های سنتی معماری گذشته در آن همچنان زنده است، می‌گوید: این مقوله حاصل و نتیجه سال‌ها تداوم معماری و مرمت است.

وی که اخیراً برگزیده جایزه ملی مرمت شده است، می‌گوید: سعی شده در فرایند اجرا از بهترین استادکاران یزد و همکاری با مرمتگران تحصیل کرده استفاده شود، لذا اگر کارفرمایان به متخصصان اعتماد کنند و از اعمال سلیقه و اظهارنظر غیرعلمی در فرایند طرح دست بردارند، شهر تاریخی یزد، ظرفیت تبدیل شدن به قطب مرمت علمی در کشور را دارد.

وی اضافه می‌کند: در یزد علاوه بر آن که در دهه‌های گذشته اقدامات خوبی در حوزه حفظ بافت و مرمت انجام شده است اما در سال‌های اخیر پس از ثبت جهانی، دیدگاه‌های علمی مرمتی کمتر رعایت شده و نگاه سودجویانه با بهانه گردشگری در اجرای طرح‌های مرمت، بیشتر غالب بوده است.

این استاد دانشگاه با بیان این که نظارت میراث در مرحله تهیه طرح‌های مرمت بسیار خوب بوده اما در مرحله اجرا متاسفانه ضعف‌های زیادی وجود دارد، می‌گوید: بعضا خانه‌هایی به نام بومگردی مطرح شده که مرمت آن در سطح جهانی نبوده و شایسته یزد در این جایگاه جهانی نیستند چرا که اصالت بنا در فرایند مرمت رعایت نشده است.

این استاد دانشگاه با بیان این که در راستای حفظ میراث فرهنگی یزد، لازم است از سکونت در بافت تاریخی حمایت شود، می‌گوید: باید گردشگری به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که سبب رونق و تقویت سکونت در بافت تاریخی و در جهت حفظ میراث باشد.

وی اضافه می‌کند: در عین حال نباید تمام کاربری‌ها شامل رستوران، هتل و اقامتگاه باشد بلکه باید تنوع کاربری باید در بافت تاریخی یزد حفظ شود.

وی با تاکید بر این که کاربری‌های فرهنگی و هنری نیز باید در بافت تاریخی ایجاد شود، می‌گوید: مردم باید به ارزش هویتی خانه‌هایشان توجه داشته باشند و صرفاً نگاه اقتصادی به آن نباشد لذا حواسمان باشد که با مرمت غلط و بازاری ممکن است معماری بدلی، جایگزین معماری اصیل یزد شود و به جای حفظ میراث به آن آسیب جدی وارد کنیم.

استادیار معماری دانشگاه فنی و حرفه‌ای با بیان این که در سال‌های اخیر بعد از ثبت جهانی مشکلات مدیریتی بافت تاریخی کمتر شده است، می‌گوید: بافت تاریخی یزد بحران‌های زیادی را پشت سر گذاشته تا به دست ما رسیده و ما هم باید تلاش کنیم، با مرمت‌ اصولی چهره یزد اصیل تداوم پیدا کند و در حین حال کلاس بالاتری را برای مرمت بناهای یزد و در نگاه گردشگران شاهد باشیم.

صادق‌احمدی خواستار توجه ویژه به مرمت علمی در یزد می‌شود و عنوان می‌کند: مردم باید برای مرمت به متخصصان این حوزه مراجعه کنند و با رویکردی علمی به حفظ و مرمت ابنیه بپردازند و از عواید گردشگری آن بهره‌مند شوند.

این استاد دانشگاه  در خصوص «تخریب‌هایی که بعضا در برخی از شهرستان‌ها با نگاهی غالباً اشتباه برای ایجاد اماکنی مانند حسینیه انجام می‏‌شود»، گفت: به طور عام، حیاط محل مهمانی بوده و در یزد خانه‌های زیادی قدمت برگزاری این مراسم‌ها را دارند به طوری که همین مسئله منجر به اهمیت جایگاه سنتی مراسم امام حسین(ع) در یزد شده است.

وی اضافه می‌کند: ساختار شهر تاریخی یزد در هماهنگی میراث ملموس و ناملموس به وجود آمده و نوع و شکل عزاداری به عنوان میراث ناملموس با ساختار بنای سنتی به عنوان میراث ملموس، تناسب و هماهنگی دارد.

وی تاکید می‌کند: اساساً عزاداری‌های حسینی باید فارغ از رقابت و فخرفروشی باشد به طوری که نگذاریم حسینیه‌های قدیمی را تخریب کنند یا حسینیه‌های جدیدی را با تخریب خانه‌های تاریخی ایجاد کنند.

صادق احمدی با بیان این که برگزاری نماز جمعه یزد در بافت تاریخی از ارزشمندترین اقداماتی است که نباید جایگاه آن تغییر کند، خاطرنشان می‌کند: باید بین گردشگری و زندگی روزمره مردم تعامل پایداری برقرار شده که سبک زندگی و ارزش‌های سنتی را به تصویر بکشد.

وی البته با اشاره به کوتاهی صدا و سیمای استان در قبال معرفی شهر تاریخی یزد، اظهار می‌کند: انتظار ما توجه ویژه‌تری به بافت تاریخی یزد و ترویج و تداوم فرهنگ اصیل یزدی از این طریق است.

کشف کتیبه‌هایی در مرمت خانه شهید صدوقی(ره)

این استاد دانشگاه در ادامه، در خصوص در خصوص جایزه مرمت، تصریح می‌کند: اولین جایزه ملی مرمت توسط موسسه هنر و معماری و با همکاری وزارت میراث فرهنگی برگزار شده و وجود اساتید برجسته معماری و مرمت در داوری، به اعتبار آن افزوده است.

وی از برگزیده شدن طرح مرمت و احیای خانه «شهید صدوقی» به عنوان تنها اثر منتخب از یزد در این رویداد یاد می‌کند و می‌گوید: مرمت در دنیا اصول مشخص، معین و مشترکی دارد که نهادهای بین‌المللی و ایکوموس از طریق اسناد بین‌المللی در کل دنیا، آن را مطرح کرده و با رویکردی علمی به آن توجه دارند.

صادق‌احمدی با بیان این موضوع که فارغ از ثبت جهانی، یزد از سال ۱۹۷۲ میلادی مورد توجه جهانی بوده است، یادآور می ‎شود: داشته‌های امروز ما برآیند تلاش یکی دوسال نیست و افراد زیادی برای به دست آوردن این جایگاه تلاش کرده‌اند.

وی ادامه می‌دهد: لازم است امروز هم به این موضوع توجه داشته باشیم که چه امانت سنگینی در دستان ماست و باید مواظب باشیم که در مرمت‌هایمان ارزش‌های تاریخی و اصالت معماری یزد را نمایان کنیم.

وی با تذکر به اهمیت رعایت اصول مرمت، انجام مطالعات تاریخی و مطالعه دقیق شواهد و لایه‌های تاریخی بنا توسط متخصصین امر در مرمت را ضروری می‌داند و می‌گوید: خانه صدوقی، خانه‌ای ثبت شده در فهرست آثار ملی بوده که جایگاه سیاسی و اجتماعی آن در دوره معاصر به ارزش تاریخی آن افزوده است.

وی تصریح می‌کند: این خانه تاریخی در زمره خانه‌های فاخر تجار یزد مانند خانه تاجر شیرازی، لاری‌ها، رسولیان و غیره که از خانه‌های با قدمت قاجاری به شمار می‌رود، قرار دارد. در فرایند مرمت و احیای این بنا در حین رعایت اصول علمی و احترام به ارزش‌های تاریخی بنا، میراث زنده شهید صدوقی را متناسب با نیازهای جدید تداوم بخشیدیم.

وی آشکار کردن ارزش‌های تاریخی در حین حفظ اصالت را یکی از مهمترین دستاوردهای مرمت خانه شهید صدوقی می‌داند و می‌گوید: در مرمت بخش‌های تاریخی‌ خانه شهید صدوقی، اسلوب تاریخی بنا را کشف کردیم و تا حدی که علم مرمت اجازه داده ارزش تاریخی بنا را به تصویر کشیدیم به طوری که برخی تزئینات پوشانده شده بنا در فرایند مرمت حفظ و به همان شکل اصیل بازنمایی شد.

صادق احمدی به نمایان شدن  نقش کبوترهایی با کتیبه «واشهیدا و واحسینا» در لایه‌برداری‌های مرمت این بنا اشاره می‌کند و می‌گوید: در تعمیرات اوایل قرن حاضر، این آثار ارزشمند مخفی شده بود که در مرمت اصولی بنا توانستیم آن‌ها را باز یافته و نمایان کنیم، این آثار در کنار دیگر کتیبه‎های مذهبی بنا، نشان می‌‎داد این خانه از بدو ایجاد با هدف روضه خوانی امام حسین(ع)، ساخته شده است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

«بادگیر»، جرقه‌ی پایداری یزد در جهان

خانه هنر یزد

سفری به کویر کاراکال یزد