بازار تاریخی ارومیه؛ مرکز خرید مردم از عصر صفویه تا امروز

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، بازار تاریخی  ارومیه در جنوب شرقی  این شهر بین خیابانهای امام و بعثت واقع شده است، پلان کلی این بازار به شکل مستطیل ناقص، محصور در بین خیابان های امام، عسگرآبادی، اقبال و مهاباد است.

این بازار تاریخی که در مجموعه بافت قدیمی شهر قرار دارد از مکان‌های گردشگری محبوب این شهر است و از دیر باز آوازه‌اش زبانزد خاص و عام بوده و رغبت هر آدمی را به گشت و گذار در خویش بر می‌انگیزد.

این بنای تاریخی با معماری ساده و دارای ارزش‌های هنری، زیبایی شناختی، تاریخی، معنوی و اقتصادی نمادی از هویت فرهنگی  و نشانگر اندیشه، هنر، دین، علم و در یک کلام تمدن و فرهنگ سازندگان آن است و صرفاً توده‌ای بی جان از سنگ و گچ و چوب و فلز نیست.

قدیمی‌ترین بخش‌های این بازار  به دوره صفویه و ادوار  بعد از آن تعلق دارد، در گوشه و  کنار این بازار تاریخی حمام‌هایی نیز وجود دارد که تاریخ شناسان قدمت  آنها را متعلق به دوره زندیه و قاجار می‌دانند.

این بازار در حدود ۶۰ هزار مترمربع مساحت دارد و حدود ۱۰۰۰ واحد مغازه با کاربری‌های مختلف را در خود جای داده است، بازار سنتی در مجموع شامل ۷ تیمچه و سرای بزرگ، ۵ حمام قدیمی و یک مسجد جامع را شامل می‌شود.

مسجد جامع ارومیه با مساحتی در حدود ۵۰۰۰ مترمربع، اثر تاریخی ارزشمندی در دل شهر است که در تاریخ ۲۲ خرداد سال ۱۳۶۲ به شماره ۱۶۳۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

سقف بازار در برخی راسته‌ها به مرور زمان تخریب شده که توسط میراث فرهنگی بازسازی شده است، حمام قراچه که نادر شاه افشار در آن استحمام کرده و طی ماجرایی دستور نابینایی دو چشم یکی از افرادش را داده است در کنار حمام‌های تجلی و قائم، از دیگر بخش‌های این بازار تاریخی هستند که در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی شده  است،سرای شجاع الدوله و سرای حاج ابراهیم که در کنار کاروانسرا و در شمال مسجد جامع واقع شده، از دیگر بخش‌های جذاب این بازار سنتی است.

توجه و عنایت متولیان به وضعیت ترافیک در خیابان های منتهی به بازار ،کمبود پارکینگ در اطراف آن ،حفظ و نگهداری ابنیه  و مواردی از این دست می‌تواند نقش این بازار را به عنوان یک فضای عمومی جاذب گردشگر دوباره به آن بازگرداند.

 

مقدار قابل توجهی از فضای معماری این بازار دستخوش تغییر شده و  به صورت ناهماهنگ با بافت قدیمی و  معماری اولیه و به صورت غیر اصولی نوسازی شده است اما بااین‌حال  این بازار همچنان یکی از  اماکن تاریخی و معماری بسیار خوب کشور محسوب می‌شود که در جنوب شرق ارومیه خودنمایی می‌کند.

این بازار همواره مرکز دادوستد است و از قدیمی‌ترین مراکز تجاری اجتماعی شهر محسوب می‌شود، مس گرها، زرگران، چاقوسازان، فرش‌فروشان، بذرفروشان، بلورفروشان، کفاشان، عطاران، بزازان از راسته‌های پررونق این مجموعه تاریخی به حساب می‌آیند که از طریق چهار سوق‌هایی به هم متصل‌اند و این امر منجر به سهولت گشت و گذار در بین راسته‌های مختلف بازار شده است،تنوع اجناس جلوه خاص و شگفت انگیزی به معماری سنتی بازار داده است.

منبع خبر:خبرگزاری تسنیم