بررسی بلندترین آبشار کشور از سوی محققان دانشگاهی با پهپادها

حامد یوسف زاده، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در حوزه تنوع زیستی در گفت‌وگویی، گفت: دره ای در نور قرار دارد که به آن بهشت آبشارها گفته می شود و در آن چندین آبشار قرار دارد و در میان آنها، آبشار “شار دره” با طول ارتفاعی حدود ۲۵۰ متر در چشم انداز جنگلی، بلندترین آبشار از نظر ارتفاعی در ایران به شمار می رود.

وی با بیان اینکه تاکنون گزارشی از این آبشار منتشر نشده بود، خاطر نشان کرد: این آبشار به دلیل ارتفاع زیاد، تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته بود؛ از این رو با استفاده از پهپادی موفق به بررسی آن شدیم و در این بررسی ها، ارتفاع این آبشار، ۲۵۰ متر برآورد شده است.

یوسف زاده اظهار کرد: ارتفاع بلندترین آبشار کشور کمتر از ۱۵۰ متر است، ولی ارتفاع این آبشار حدود ۲۵۰ متر برآورد شده و این بلندترین آبشاری است که تاکنون گزارش شده است.

به گفته این محقق حوزه تنوع زیستی دانشگاه تربیت مدرس، پرونده این آبشار به عنوان اثر طبیعی ملی در سازمان میراث و گردشگری استان مازندران در حال بررسی و ثبت است.

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس در مرکز جنگل هیرکانی به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم “زیست‌کره” در مجاورت روستای “ملا کلا”ی شهرستان نوشهر قرار گرفته است. قرار گرفتن دو دریاچه در کنار جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه، تبدیل به محیط بسیار جذاب در حوزه اکوتوریسم شده است.

به گفته وی، یکی دیگر از جاذبه‌های جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه، وجود آبشارهای متعدد در طول دره مسیر قدیمی مال‌رو نوشهر به شهر تاریخی کجور است.

وی ادامه داد: بر اساس برنامه ریزی های دکتر عباس اسماعیلی، رئیس دانشکده منابع طبیعی مبنی بر تعیین ظرفیت ها و پتانسیل جنگل دانشگاه در حوزه اکوتوریسم، یک تیم کارشناسی تعیین شد که درحال لیست کردن ظرفیت های گردشگری این منطقه هستند.

یوسف زاده یادآور شد: از ویژگی های بارز این آبشار وجود چندین حوضچه در طبقات مختلف ارتفاعی، محاط شدن با درختان جنگلی و داشتن آب در تمام طول سال است. مسیر جنگلی با شیب نسبتا ملایم به همراه عبور از توده های جنگلی انبوه و زیبای درختان بلوط، افرا، ممرز، بارانک و سرخدار و منتهی شدن دره به دشت کرفس کوهی در فصل بهار، آن را بسیار مناسب برای بازدید علاقه مندان بویژه گردشگران در حوزه اکوتوریست کرده است.

این محقق که موفق به شناسایی رویشگاه جدیدی از گل سوسن چلچراغ به عنوان یکی از گونه های کمیاب در دنیا نیز شده است، گفت: رویشگاه جدید این گونه را در ارتفاعات “دو هزار” تنکابن شناسایی کردیم. “سوسن چلچراغ” مروارید جنگل هیرکانی است و این گل اولین گونه گیاهی اثر طبیعی- ملی ایران است که از زمان شناسایی اولین رویشگاه آن در منطقه “عمارلو”ی استان گیلان، حدود نیم قرن می‌گذرد.

وی اضافه کرد: در گذشته تصور می‌شد که این رویشگاه شناسایی شده تنها رویشگاه باقی مانده از این گونه در شمال ایران باشد، اما خوشبختانه و در سالیان اخیر با آگاهی از اهمیت بوم‌شناختی این گونه و افزایش محققان حوزه علوم گیاهی، چندین رویشگاه جدید از این گونه در جنگل هیرکانی مورد شناسایی قرار گرفتند که از آن جمله می‌توان به منطقه داماش استان گیلان اشاره کرد.

یوسف‌زاده با اشاره به شناسایی رویشگاه جدید سوسن چلچراغ، یادآور شد: منطقه “دو هزار” تنکابن با دارا بودن رودخانه پرآب، چشمه‌های انبوه و جنگل انبوه در دل صخره‌ها و مناطق کوهستانی پر شیب، مأمن بسیاری از گونه‌های گیاهی دارویی به‌ویژه در ارتفاعات است که متاسفانه مطالعات چندانی در مورد تنوع گیاهی و وضعیت رویشگاهی آنها گزارش نشده است.

استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس خاطر نشان کرد: با پیگیری‌هایی که با همکاری دکتر ایوب گلیچ، بلد محلی و کارشناس جنگل، از بیش از ۵ سال گذشته انجام دادیم، در حال تحقیق روی این گونه هستیم و در این مطالعات در ییلاق “نوشا” واقع در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان “تنکابن” یک رویشگاه جدید شناسایی کردیم.

عضو هیات علمی گروه تنوع زیستی دانشگاه تربیت مدرس در عین حال تاکید کرد: متاسفانه به دلیل تراکم بسیار بالای دام در منطقه بسیاری از اندک پایه‌های باقیمانده از این گونه، “سرچر” یا “لگدمال” شده‌اند. بنابراین توصیه می‌شود که بلافاصله منطقه مذکور توسط اداره محیط زیست شهرستان تنکابن محصور شود تا از حذف این گونه در منطقه سریعا جلوگیری شود.

یوسف‌زاده خاطر نشان کرد: البته با توجه به قرارگیری روستای “نوشا” در دل جنگل‌های شمال، دارا بودن آبشارهای بلند و چشمه‌های فراوان و دارا بودن سوسن چلچراغ می‌تواند یک جاذبه بالا را برای گردشگران طبیعت و بوم‌گردان فراهم کند.

این محقق حوزه بوم‌شناسی مولکولی- تنوع زیستی همچنین گفت: متاسفانه در برخی از رویشگاه‌ها چون منطقه کلاردشت شاهد بودیم که از پایه‌های این گونه دچار بیماری و پژمردگی شدند و پیش از موعد، خشک شده‌اند که به نظر می‌رسد به نوعی بیماری قارچی مبتلا شده‌اند که نیاز به مطالعات بیشتر داریم.

منبع: ایسنا