غفلت یزد جهانی از گردشگران هندی

«محسن آشوری» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به روابط فرهنگی میان یزدی‌ها و هندی‌ها از گذشته‌های بسیار دور، یزدی‌های مقیم هند را شامل مسلمانان و پارسیان که همان زرتشتیان یزدی هستند، عنوان می‌کند و می‌گوید: اولین گروه مسلمان یزدی در قالب چند خانواده در سال ۱۸۵۰ میلادی از طریق مرزهای پاکستان و هند که در آن زمان کشور هندوستان محسوب می‌شد، به رغم نبود وسایل حمل و نقل امروزی به این کشور مهاجرت کردند.

وی ادامه می‌دهد: البته قدمت مهاجرت پارسیان به کشور هند خیلی قدیمی‌تر و مربوط به بیش از ۷۰۰ سال قبل است که اکثراً نیز در ایالت گجرات هند ساکن شدند ولی با این حال علاوه بر یزدی‎‌ها، مردمانی از بوشهر، شیراز و شوشتر نیز از همان دوران به هند مهاجرت کرده بودند.

آشوری از مهاجرت گروه دیگری از یزدی‌ها به هند در اواخر قاجار و اوایل دوره پهلوی اول به دنبال خشکسالی و قحطی در ایران خبر می‌دهد و در این رابطه یادآور می‌شود: نقل کرده‌اند که حاکم وقت هندوستان در مواجه با این گروه از مهاجران یزدی، با نشان دادن لیوانی پر از شیر، ظرفیت کشورش را برای پذیرش مهاجران جدید تکمیل شده اعلام می‌کند ولی مهاجران با هوشمندی ضمن ریختن شکر در لیوان شیر و حل شدن شکر، به حاکم اطمینان می‌دهند که حضور آنها هیچ مشکلی برای هندوستان ایجاد نخواهد کرد وحاکم هند نیز با مشاهده این ذکاوت و حاضر جوابی، برای مهاجران یزدی مجوز اقامت در هند را صادر می‌کند.

داستان چای و رونق کسب و کار یزدی‌ها

مسئول خانه فرهنگ ایران در بمبئی با اشاره به استقرار برخی از این مهاجران یزدی‌ در شهر بندری و تجاری بمبئی، می‌گوید: حضور مسلمانان یزدی در هند با اشتغال آنها در بخش‌های صنعت و تجارت همراه بود و در این فرآیند، چای ایرانی حلقه واسط تجارت یزدی‌ها در هئدوستان شد.

وی در مورد داستان تجارت چای ایرانی به هند و کسب و کار برخی از یزدی‌ها از این طریق، تصریح می‌کند: اکثر مهاجران یزدی‌ها با توجه به علاقه کارگران هندی به صرف صبحانه و چای به رستوران‌داری و کافه‌داری به شیوه قهوه‌خانه‌های ایرانی در هند روی آوردند و در واقع این گروه از یزدی‌ها جزو اولین واردکنندگان آشپزی و رستوران‌داری به سبک مدرن در هند بودند.

آشوری ادامه می‌دهد: البته این گروه از یزدی‌تباران در ابتدا چای را به شیوه ایرانی تهیه و به هندی‌ها عرضه می‌کردند اما به دنبال آشنایی بیشتر با ذائقه هندی‌ها، مهاجران یزدی عرضه چای را تغییر و آن را به همراه شیر و نوعی نان مخصوص و کره به مشتریان هندی خود ارائه کردند.

وی فعالیت کنونی پارسیان به ویژه یزدی‌ها در بخش قابل توجهی از صنعت هند را یاداور می‌شود و می‌گوید: در حال حاضر بخش‌های زیادی از صنعت خودروسازی هند در اختیار پارسیان یزدی است و روابط پایداری را برای دو کشور به ویژه یزد و هند بوجود آورده است.

وی به ضعیف شدن برخی از روابط تجاری گذشته بین یزدی‌ها و هندی‌ها به عنوان نمونه در محصولات کشاورزی مانند حنا که قبلاً از سوی یزدی‌ها به هند آورده می‌شد، اشاره می‌کند و می‌گوید: البته هنوز هم به رغم وجود مشکلات اقتصادی و سیاسی فعلی، روابط تجاری بین ایرانیان به خصوص یزدی‌ها و هندی‌ها از طریق کشورهای ثالث(واسط تجاری) برقرار است.

یزدی‌ها پایه‌گذار مکتب عاشورا در هند

آشوری برخی از اقدامات خیری یزدی‌ها در هند را نیز یادآور می‌شود و اظهار می‌کند: خیریه‌های زیادی به وی‍ژه در قالب ساخت مساجد از سوی ایرانیان مقیم هند ایجاد شده اما یزدی‌‎ها غالباً اقدامات خیری خود را با ایجاد «امام‌بارگاه» که همان «حسینیه‌» در کشورمان است، اجرایی می‌کردند و به نوعی پایه‌گذار عزادارای‌های حسینی و مکتب عاشورا در بین هندیان بودند.

وی با بیان این که شیعیان هندی نیز به دنبال همین اقدامات به مسلمانان شیعی ایرانی پیوستند، می‌گوید: این اقدامات موجب انسجام بیشتری  بین پیروان مکتب شیعه در این کشور شد لذا نقش ایرانیان و یزدی‌ها در جامعه بمبئی غیرقابل انکار است.

این وابسته فرهنگی ایران با بیان این ایرانیان و به طور خاص یزدی‌ها و سادات که غالباً نیز با نام خانوادگی رضوی شناخته می‌‎شوند، تمایل بسیار وافری به زیارت امام رضا(ع) دارند، خاطرنشان می‌کند: در واقع رابطه گردشگری ایران و هند در حال حاضر بیشتر با هدف زیارت و دیدارهای خانوادگی است که با وجود حیات نسل چهارم مهاجران یزدی در هند همچنان پابرجا و برقرار است.

آشوری متذکر می‌شود: اکثر پارسیان یزدی در هند به علت حفظ روابط خانوادگی و وجود زیارتگاه‌ها و مراسم‌های مذهبی و آیینی زرتشتی در یزد، به این شهر جهانی سفر می‌کنند و نمی‌توان این مسئله را به معنای سفر گردشگری به یزد دانست.

وی از غفلت ایرانیان به خصوص فعالان گردشگری شهر جهانی یزد از کشور هند گلایه و تصریح می‌کند: بسیاری از مردم هند علاقه فراوانی به ایران دارند و حتی هنوز زبان فارسی در دانشگاه‌های این کشور تدریس می‌شود ولی اکثر آن‌ها نمی‌دانند برای سفر به ایران چه باید کنند و به کجا بروند.

وابسته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بمبئی بر ضرورت ایجاد کاروان‌ها و تورهایی ویژه ایران برای گردشگران هندی در راستای برقراری روابط گردشگری پایدارتری بین دو کشور، عنوان می‌کند: اگر آژانس‌ها و کارگزاران حوزه گردشگری ساماندهی و مدریت بهتری شوند قطعاً گروه‌های زیادی از گردشگران هند برای سفر به ایران و شهر جهانی یزد برنامه خواهند داشت.

منبع:ایسنا