مشروطیت و بختیاری با چاشنی فرانسوی

به گزارش خبرنگار ایمنا، تاریخ مشروطیت ایران بسیار پیچیده است، مشروطه یکی از مهم‌ترین اتفاقات تاریخ ایران و مهم‌ترین کنش مردمی-مذهبی بر علیه حکومت پس از انقلاب اسلامی محسوب می‌شود. این برهه تاریخی در ایران نقطه عطف است چراکه مردم یکپارچه و یک‌صدا از جای جای میهن برخواستند و با نواختن ساز و دهل عدالت خواهی به سوی پایتخت رفتند. این مردم که از قوم‌ و نژادهای مختلف بودند دست در دست هم‌دادند تا جنبش مشروطه ایران شکل بگیرد.

سرانجام تلاش‌های مختلف مشروطه‌خواهان مسلح ایران و لشکرکشی آن‌ها به تهران در مرداد ۱۲۷۵ به ثمر نشست و مظفرالدین شاه دستور مشروطه را امضا کرد؛ بدین ترتیب حکومت ایران دارای مجلس و قانون اساسی شد. هرچند که بعدها و با رسیدن محمدشاه به قدرت مجلس مشروطه نیز قدرت خود را از دست داد و به توپ بسته شد. با این حال مشروطیت یک دوره خاص تاریخی در ایران است که یادگار آن در چهارگوشه مملکت، از تبریز و اردبیل تا چهارمحال و کرمان دیده می‌شود.

پس از به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی توسط محمدعلی شاه گروهی از ایرانیان برای اعتراض به این عمل و احیای مشروطه تصمیم به حرکت به سوی پایتخت گرفتند. در راس این گروه، بختیاری‌ها قرار داشتند، این قوم که در مرکز و جنوب غربی ایران سکونت دارند با متحد کردن تعداد زیادی از بختیاری‌ها تصمیم به حمایت از مشروطه با حرکت نظامی گرفتند. در راس تمام امور علیقلی‌خان سردار اسعد بختیاری قرار داشت.

سردار اسعد برادر نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه و بی‌بی مریم بختیاری بود، این خانواده که در جونقان زندگی می‌کردند از نفوذ بالایی برخوردار بودند و همچنین رفت و آمد زیادی به اروپا نیز داشتند. سردار اسعد از جونقان که اکنون توابع شهرستان فارسان است برخواست و با متحد کردن سرداران و خان‌های بختیاری پس از فتح اصفهان به سمت تهران رفت. بختیاری‌ها اولین گروهی بودند که به تهران رسیدند و با زیرکی بی‌بی مریم بدون انداختن تیری تهران را فتح کردند.

تاریخ پیچیده و پرتلاطم مشروطه در چهارمحال و بختیاری نقطه عطفی محسوب می‌شود، چراکه مردم این منطقه از کشور در آن زمان بیشترین تاثیرگذاری را داشتند. مشروطه یادگارهای مختلفی و مهم بسیاری در چهارمحال دارد، اما شاید مهم‌ترین آن به مهم‌ترین شخص مربوط می‌شود؛ قلعه سردار اسعد بختیاری. محل زندگی و زیست سردار اسعد که به دستان خودش در جونقان ساخته شد، اکنون تبدیل به موزه‌ای برای بزرگداشت این مرد بزرگ شده است.

جونقان در فاصله ۴۰ کیلومتری تا شهرکرد، شهری که دورتادور آن با کوه‌ و دشت پوشیده شده و به عنوان مرکز سوق الجیشی مهمی قلمداد می‌شده است. سردار اسعد نیز در همین شهر به دنیا می‌آید و خانه‌ای با معماری کاملا فرانسوی برای خود می‌سازد. سردار اسعد به دلیل رفت و آمد به پاریس و فرانسه به خوبی با فرهنگ و معماری فرانسوی آشنایی پیدا می‌کند و خانه‌اش را نیز بر همین پایه می‌سازد.

قلعه جونقان اکنون ساختمان شاه نشین در میان باغی پهناور که روبرو آن نیز مجسمه از سردار اسعد بختیاری به چشم می‌خورد، باقی مانده است. این ساختمان تنها بازمانده‌ای از یک مجموعه بزرگ است که شامل چندین بنا از جمله مجموعه باغ‌ها، سردر باشکوه با تزئیناتی چون آینه کاری و غیره بوده است. این کاخ اولین مکان در اصفهان و چهارمحال بوده که به موتور برق و الکتریسیته مجهز گردیده ‌است.

راه سنگ فرشی که به کاخ نیز منتهی می‌شده، راه باستانی بوده که به شکوه این کاخ می‌افزوده. افراد سرشناس مختلفی در این قلعه رفت و آمد کردند که از جمله آن‌ها می‌توان به “هانری رنه” آلمانی اشاره کرد که در کتاب “از خراسان تا بختیاری” خود به این کاخ اشاره کرده و تصاویر ارزشمندی از آن به ثبت رسانده است. رنه زیبایی افسون کننده کاخ سردار اسعد را یادآور صحنه‌های داستان‌های شهرزاد قصه‌گو در داستان‌های هزار و یک شب می‌داند.

این توصیفات از کاخ بی‌راه نیست، این کاخ باشکوه با ستون‌های سنگی خود چشمان هر بازدیدکننده‌ای را غرق در زیبایی می‌کند. معماری فرانسوی که رنگ و بویی بختیاری گرفته است و معماری که با گچ‌بری‌ و سنگ‌کاری‌ها و سقف‌های چوبی آمیخته شده تا یادآور دوره‌ای مهم در تاریخ بختیاری و ایران باشد. این بنا پناهگاه بسیاری از چهره‌های سیاسی مهم ایران در زمان جنگ جهانی اول بود، افرادی که هرکدام نقش پررنگی در تاریخ معاصر ایران داشته‌اند.

قلعه جونقان یک محل مهم برای یافتن آنچه است که در یک قرن اخیر ایران اتفاق افتاده است. قلعه‌ای که شکوه و بزرگی بختیاری و سرداری چون اسعد و بی‌بی مریم را نشان می‌دهد. منزل سردار اسعد با اهمیت معماری و تاریخی خود یکی از مهم‌ترین بناهای استان چهارمحال و بختیاری است که به دلیل موقعیت مکانی خوب و قرار گرفتن در منطقه‌ای خوش آب و هوا تجربه شیرین گردش را در اختیار مسافران می‌گذارد.

منبع خبر:ایمنا