پیوند تاریخ و طبیعت در قلب کردستان

به گزارش خبرنگار ایمنا، کردستان با طبیعت و تاریخ غنی همیشه از بهترین جاذبه‌ها برای سفر است که در کنار جاده‌های پرو پیچ خم در دل طبیعت اعجاب‌آور خود همیشه روستا و آبادی‌هایی با ویژگی‌های منحصر به فرد دارد.

میانه راه سنندج به مریوان، در جنوب سد آزاد و در دامنه کوه حسن‌عالی، روستایی وجود دارد که بیشتر خودروها و رهگذرانی که از این راه به شوق خرید از بازارهای مریوان و بانه می‌گذرند از داستان اسرارآمیز این روستا و صندوقچه ارزشمند آن خبری ندارند. این روستا “نگل” است که مانند جواهری در دل طبیعت کردستان می‌درخشد.

نگل روستایی با معماری پلکانی است که از شمال و جنوب با کوه و از شرق و غرب با دره محصور شده. مردمان نگل همان مردم خون‌گرم و مهربان کردستان هستند که با گشاده رویی آماده میزبانی از مهمانان هستند. دلیل شهرت نگل را باید در مسجد جامع و موزه آن جستجو کرد، مسجد جامع عبدالله ابن عمر که در مرکز روستا قرار دارد محل نگهداری یکی قدیمی‌ترین قرآن‌های ایران است.

قرآن نگل با جلدی چرمی و ورق‌های کلفت که به آن پوست آهو می‌گویند در میان قفسی فلزی در موزه نگل قرار دارد. به عقیده مردمان این روستا این قرآن نفیس یکی از چهار نسخه قرآن خطی است که در زمان صدر اسلام به چهار بخش مسلمان نشین از جمله ایران فرستاده شده است. سبک، شیوه و نگارش قرآن به سبک قرآن‌های سده چهارم است، اما مردم منطقه این قرآن را به عثمان بن عفان خلیفه سوم نسبت داده‌اند.

روایت چگونگی کشف این قرآن نیز جالب است، بر اساس این روایت “در هزار سال پیش چوپانی، گلی زیبا را دید و زمانی که آن را چید متوجه چاله‌ای در زیر آن و وجود صندوقچه‌ای در این چاله شد، او روستاییان را خبر کرد و صندوقچه را بیرون آورند و در درون این صندوقچه قرآن نفیس نگل قرار داشت”.

این قرآن تا کنون چند بار سرقت شده است اما هر بار پیدا و به محل اصلی خود بازگشته است، قرآن نگل در میان مردم کردستان و روستا از احترام زیادی برخوردار است به گونه‌ای که حتی اجازه جابجایی و مرمت آن را نمی‌دهند. اما قرآن نگل با دستور مستقیم مقام معظم رهبری در سال گذشته مرمت شد و در محفظه‌ای ضد گلوله در مسجد نگل قرار گرفت و دو نفر به صورت دائم و با هشیاری تمام در کنار این قرآن حضور دارند تا مبادا سارقان فکر دست درازی به این قرآن به ذهنشان خطور کند.

در صحن مسجد جامع نگل که قرآن نفیس نگل را در خود جای داده است اولین موزه روستایی کشور و یکی از مهم‌ترین آن‌ها واقع شده است. این موزه در اصل طبقه زیرین مسجد جامع است که با معماری جالب و با ستون‌هایی به شکل درخت جلب توجه می‌کند. موزه نگل موزه‌ای است که به همت مردم منطقه و در دو بخش قرآنی و مردم‌شناسی احداث شده که تمام بخش اشیاء مردمی از سوی ساکنان اهالی منطقه به موزه اهدا شده است. یکی از اهداف این موزه جمع آوری اشیاء تاریخی که کشاورزان و مردم در حین کار به طور تصادفی آن‌ها را پیدا می‌کردند عنوان شده است.

کف موزه نگل موکت است و از همین رو موزه‌ای است که باید بدون کفش وارد آن شد، این موزه میزبان تمام اقلام فرهنگی و معیشتی منطقه از جمله چرخ‌های ریسندگی، کوزه‌های متعلق به دوران اشکانی، انواع فرش‌ها و نمدها و ابزار کشاورزی است. اما مهمترین اثر این موزه ماکت قرآن مشهور نگل است که در محفظه‌ای دایره‌ای و در مرکز موزه نگهداری می‌شود تا از این طریق نسخه اصلی این قرآن از گزند فلش عکاسان کنجکاو در امان باشد.

طبیعت روستای نگل نیز مانند ویژگی‌های تاریخی و فرهنگی این روستا منحصر به فرد است. در چهار کیلومتری نگل و در میان درختان پهن برگ و گل‌های دریاچه چالاب قرار دارد، این دریاچه شگفت انگیز با طول ۹۰ متر و عرض ۸۰ متر و عمقی متغیر بین ۴۴ تا ۸۰ متر در نوع خود خاص است. آب این دریاچه از منابع زیر زمینی کف آن تأمین می‌شود.

روستا نگل روستایی است که مردمانش به خوبی تاریخ و فرهنگ خود را شناخته و متوجه اهمیت آن شده‌اند و برای حفظ این مهم قدم در راه حراست از آن برداشته‌اند. این روستای غنی در میان شور و شوق گردشگرانی که به اشتیاق خرید راه سنندج به مریوان را می‌روند گم شده است. نگل نماد تاریخ، طبیعت و فرهنگ یک قوم است، نگل در قلب استان کردستان نماد کردزبانان است.

منبع:ایمنا