کشف آثار تاریخی از تپه‌ای در محاصره زمین‌های کشاورزی
گمانه‌زنی در محوطه باستانی روستای «خلیل‌آباد خاکی» شهرکرد به کشف آثار معماری سنگی احتمالا متعلق به جوامع کوچ‌نشین، سفال‌های دوره باکون، سفال‌های هزاره اول پیش از میلاد، دوره اشکانی و ساسانی منجر شد. این محوطه در محاصره زمین‌های کشاورزی و ساختمان‌ها قرار دارد.
به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، علی‌اصغر نوروزی، سرپرست هیأت باستان‌شناسی این محوطه تاریخی، گفت: تپه باستانی «خلیل‌آباد خاکی» در روستایی به همین نام در شهرستان شهرکرد و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و حدود ۴ متر از سطح زمین‌های اطراف بلندتر است.
استادیار پژوهشکده باستان‌شناسی با بیان اینکه فعالیت‌های عمرانی و کشاورزی تخریب‌های جبران‌ناپذیری به قسمت دامنه شمالی و شمال شرقی تپه وارد کرده است، افزود: این محوطه اولین بار در طی بررسی سال ۱۳۸۷ شناسایی شد.
به گفته او، مقایسه عکس هوایی قدیمی با عکس هوایی امروزی این محوطه بیانگر توسعه فضای روستا و زمین‌های کشاورزی به سمت تپه، همراه با کاهش ارتفاع آن در اثر فعالیت‌های ساختمان‌سازی، عملیات شخم و تسطیح بخش‌هایی از تپه برای اضافه کردن به زمین‌های کشاورزی است.
سرپرست هیأت باستان‌شناسی تپه خلیل‌آباد خاکی ادامه داد: با توجه به اهمیت این محوطه تاریخی در میان محوطه‌های کوچک کوچ‌نشینی هم‌دوره‌اش در منطقه و به منظور حفظ اثر، عملیات گمانه‌زنی برای تعیین عرصه و حریم به عنوان نخستین دوره مطالعات باستان‌شناسی با مجوز از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و از محل اعتبارات اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد.
او قطعات سفال، استخوان، شیشه و اشیاء فرهنگی دیگر را از مهمترین یافته‌های این گمانه‌زنی اعلام کرد و افزود: با توجه به وسعت محدوده، حدود ۲۰ گمانه در ابعاد یک در یک متر در جوانب مختلف اثر حفر شد.
این باستان‌شناس از میان یافته‌های فرهنگی به‌دست آمده در گمانه‌های ایجاد شده در این فصل از کاوش باستان‌شناسی به آثار معماری سنگی احتمالا متعلق به جوامع کوچ‌نشین، سفال‌های دوره باکون، سفال‌های هزاره اول پیش از میلاد و دوره اشکانی و ساسانی اشاره کرد و گفت: سفال‌های باکون در پائین‌ترین عمق گمانه شماره ۱۰ به‌دست آمدند و بخش عمده بقایا به دوره ساسانی تعلق دارند.
نوروزی با بیان اینکه در نهایت مشخص شد که این محوطه با مساحت بیش از چهار هکتار در دوران پیش از تاریخ و تاریخی مسکونی بوده است، اظهار کرد: تعیین ضوابط عرصه و حریم اثر در مدیریت فضای محیطی فرهنگی اثر و مشخص کردن محدوده آن در طرح هادی روستای خلیل‌آباد به حل مشکلات مردم روستا و حفظ منافع میراث‌فرهنگی منطقه مهمترین دستاورد این برنامه باستان‌شناسی است.
دوره کوچ‌نشینی که قدمت معماری سنگی شناسایی شده در این تپه احتمالا به آن زمان برسد، در فلات ایران به نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد برمی‌گردد. براساس یافته‌های باستان‌شناسان اقوام کوچ‌رو از ناحیه شمال شرقی و از سمت شرق دریای کاسپین (خزر) به بخش‌های مختلف ایران حرکت می‌کردند.
دوره باکون که بخشی از آثار یافته‌شده از تپه خلیل‌آباد به آن نسبت داده شده، یکی از مهمترین فرهنگ‌های عصر مس‌سنگی ایران است که با پدیدار شدن سفال منقوش نخودی آغاز می‌شود و مرحله مهمی در زمینه تغییرات اجتماعی ـ اقتصادی جوامع پیش از تاریخ ایران در منطقه فارس محسوب می‌شود که فرهنگ آن در استان‌های همجوار نیز گسترش یافته است.
منبع: ایسنا
مرتبط:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.