آبراهه‌ها هویدا کننده بخشی از اسرار تخت جمشید است

رئیس پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه تخت جمشید ویترین باستانشناسی ایران است، کاووش آبراهه‌های این میراث جهانی را روشن کننده بخش مهمی از اسرار گذشته تاریخی ایران باستان دانست.

دکتر روح الله شیرازی شامگاه یکشنبه ۲ شهریور در کنفرانس خبری که در محل تخت جمشید برگزار شد، گفت: استان فارس یکی از استان‌های بسیار مهم در حوزه میراث فرهنگی به ویژه مطالعات باستان شناسی است، چند محوطه از مهمترین محوطه‌های شاخص باستان شناسی ایران و ویترین باستان شناسی ایران یعنی تخت جمشید نیز در این حوزه جغرافیایی قرار دارد.

او خاطرنشان کرد: حداقل دو محوطه باستان شناسی جهانی در استان فارس قرار دارد که یکی از آنها مجموعه جهانی تخت جمشید یا پرسپولیس است و دیگری مجموعه جهانی پاسارگاد و مجموعه باغ های شاهی، و این نشان‌دهنده اهمیت فارس به لحاظ مطالعات باستانشناسی‌ست.

این پژوهشگر باستانشناسی با بیان اینکه از نظر گاه‌نگاری و تاریخی، یک دوره توالی فرهنگی طولانی در استان فارس قرار دارد، گفت: حداقل از دوران پارینه سنگی میانه چیزی حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار سال قبل به این سو، که قدیمیترین استقرارهای انسان به شمار می‌رود، در قالب غارهای باستانی، پناهگاه‌های صخره ای، محوطه های روباز مورد استفاده در آن دوران، تا روزگار پارینه سنگی جدید و دوره نوسنگی، محوطه‌های شاخصی در فارس قرار دارد.

به گفته‌ی او، در فارس و محوطه‌های پیرامونی تخت جمشید و پاسارگاد می‌توان آثاری از دوره‌های مس و سنگ، مفرغ و دیگر دوران‌های تاریخی یافت که بسیار غنی است و از طرفی دوره زمانی هخامنشی تا اشکانی، ساسانی و دوران اسلامی را در بر می‌گیرد.

رئیس پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی با یادآوری اینکه در پهنه جغرافیایی استان فارس، یک دوره طولانی استقرار وجود دارد، گفت: شاید بتوان گفت که منشا فرهنگ و هویت ایرانی از استان فارس بوده و در این منطقه شکوفا شده است و این نشان از اهمیت موضوع کاووش دارد.

شیرازی با بیان اینکه طولانی بودن دوره استقرار باعث معطوف شدن توجه پژوهشگران حوزه باستانشناسی به این منطقه شده است، ویژگی‌های مطرح شده را دلیل اهمیت انجام مطالعات مربوط به میراث فرهنگی اعم از پژوهش‌های باستان شناسی، مطالعات حفاظت و مرمت و دیگر حوزه های مطالعات میراث فرهنگی همچون زبان شناسی، کتیبه ها، خطوط باستان شناسی و… در مجموعه جهانی تخت جمشید برشمرد.

او با یادآوری اینکه مطالعات در محوطه باستان شناسی تخت جمشید، از گذشته نسبتا طولانی و حداقل از دهه ۳۰ شمسی شروع شده است، گفت: خاکبرداری‌ها، حفاری‌ها، کاووش‌های باستان شناسی که در گذشته اجرا شده زمینه شناسایی بسیاری از جنبه های معماری، تاریخ هنر، باستان شناسی و مطالعات مربوط به خود این تخت گاه تخت جمشید را فراهم کرده است، اما واقعیت اینکه هنوز بسیاری از اسرار و موضوعات مرتبط با تخت جمشید و مسائل مرتبط با تمدن آن دوران برایمان ناشناخته مانده است.

شیرازی با بیان اینکه آبراهه‌های تخت جمشیدی یکی از بخش‌های حاوی اسرار ناشناخته این محوطه میراث جهانی دانست و تاکید کرد که در کاووش‌های اخیر و با هدف دستیابی به اسرار و ناشناخته‌ها، مطالعات باستانشناسی بر روی آبراهه‌ها متمرکز شده است.

وی در خصوص اهمیت انجام مطالعات و کاووش‌ها در آبراهه‌های تخت جمشید، گفت: این آبراهه‌ها قبل از اینکه برای دفع آبهای زائد یا آبهای جاری طراحی شده باشد، یک نکته حفاظتی و مرمتی در خود دارد. یعنی از همان ابتدا، بنیانگذاران این مجموعه به این فکر می‌کردند که باید تمهیدی برای نگهداری این بنا داشته باشند.

شیرازی ادامه داد: این تمهید قطعا احداث سیستم های آبراهه و انتقال آب های زائد به بیرون از مجموعه برای در امان ماندن خود محوطه است و طبیعتا در چهار فصل کاوشی که تا به الان انجام شده و در حال حاضر در فصل چهارم آن هستیم، اسرار زیادی برای ما مکشوف شده است.

رئیس پژوهشکده باستانشناسی میراث فرهنگی ادامه داد: یافته‌هایی که اخیرا به دست آمده به روشن شدن بخشی از تاریخ تخت جمشید کمک خواهد کرد و بسیاری از پرسش‌های باستانشناسان را پاسخ خواهد داد.

شیرازی گفت: بقایای فرهنگی، گیاهی، انسانی و بقایای جانوری که از داخل لایه های باستانی به دست آمده و به دست خواهد آمد و رسوباتی که طی زمان در این آبراهه‌ها جمع شده، می‌تواند ما را برای شناسایی بخشی از اسرار تخت جمشید و دوران ساخت، استقرار و تخریب این بنا، کمک کند.

مرتبط:

چرا داریوش تخت جمشید را ساخت؟

شکوه و عظمت تاریخ ایران در تخت جمشید

تخت جمشید خشتی کجاست؟

نگاهی به بحران عمیق گردشگری

یک کارشناس اقتصاد گردشگری، پاندمی کرونا را عمیق‌ترین بحران گردشگری طی دهه‌های اخیر دانست و گفت: ضرر هنگفت گردشگری با وام جبران نمی‌شود و مکانیزم طراحی‌شده در دولت، کمک‌کننده نیست.

سعید امیریان با این تحلیل که طولانی شدن پاندمی کرونا فعالان بیشتری را در گردشگری ورشکست خواهد کرد، با استناد به آمارها و مطالعات جهانی تصویری از عمق این بحران ساخت و به ایسنا گفت: بررسی گزارش‌ها و آمارهای سازمان جهانی جهانگردی نشان می‌دهد در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ میلادی، جهان با چهار بحران بزرگ مواجه شده است؛ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، پاندمی سارس ۲۰۰۳، رکود اقتصاد جهانی ۲۰۰۹ و پاندمی کرونا ۲۰۲۰. در سال ۲۰۰۱ وقتی حادثه ۱۱ سپتامبر اتفاق افتاد رشد صنعت گردشگری صفر شد، اما در سال ۲۰۰۳ که پاندمی سارس شایع شد تعداد گردشگران در سطح جهان، چهاردهم درصد رشد منفی داشت و زمانی که رکود اقتصادی، جهان را تحت تاثیر قرار داده بود رشد گردشگری منهای چهار درصد شد. اما در سال ۲۰۲۰ که ویروس کرونا عالمگیر شده، پیش‌بینی‌ها بر این است که صنعت گردشگری در جهان ۲۰ تا ۳۰ درصد رشد منفی را تجربه کند که این اعداد عمق بحران را نشان می‌دهد.

او بیان کرد: در حقیقیت ما با دو بحران مواجهیم؛ بحران کوتاه‌مدتی که تعداد گردشگران بین‌المللی را بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داده و بحران میان‌مدتی که باید در جریان آن، گردشگران را تشویق و ترغیب کنیم مجددا سفر بروند.

این کارشناس اقتصاد گردشگری ادامه داد: ویروس کرونا از اسفندماه تا اواسط ماه اردیبهشت ۹۰ درصد کشورها را بر آن داشت تا سفر را ممنوع و یا شرایط  سخت‌گیرانه‌ای حاکم کنند. بررسی آمارها نیز نشان می‌دهد ۱۰ کشوری که بالاترین بحران کرونا را تا کنون تجربه کرده‌اند، کشورهایی بوده‌اند که ۳۶ درصد گردشگران دنیا را به خود اختصاص داده‌اند، یعنی کشورهای گردشگرپذیر با بحران کرونا بیشتر درگیر شده‌اند و آسیب شدیدتری دیده‌اند که شاید نشان‌دهنده تاثیر گردشگری و سفر در شیوع این ویروس باشد. در مطالعات مربوط به ویروس سارس نیز تایید شد که گردشگری عاملی برای پاندمی‌ها است.

امیریان افزود: از نظر جغرافیایی، بیشترین آسیب به ترتیب به گردشگری چین و کشورهای شمال شرقی آسیا، جنوب شرقی آسیا، اروپای جنوبی و اروپای غربی و بعد از آن به جنوب آسیا و خاورمیانه، منطقه‌ای که ایران در آن دسته‌بندی شده، وارد شده است.

او ادامه داد: گردشگری ایران علاوه‌بر این که از بحران‌های جهانی آسیب می‌بیند با بحران‌های ملی نیز مواجه است، مثلا بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان و ناامن شدن خاورمیانه، گردشگری ایران با افت شدیدی روبه‌رو شد. آن سال‌ها هم بحث بر سر کمک دولت به صنعت گردشگری بود، وعده‌هایی هم داده شد اما در عمل اتفاقی رخ نداد. یا در سال ۱۳۹۱ که تحریم‌های بین‌المللی به خاطر پرونده هسته‌ای از سر گرفته شد، گردشگری ایران نیز تحت تاثیر قرار گرفت، بحران تحریم در سال ۱۳۹۷ تشدید شد و گردشگری را با رکود مواجه کرد.

او با بیان این‌که در تئوری‌ها از بحران‌های عمومی با عنوان «ریسک سیستماتیک» یاد می‌شود، اظهار کرد: در دو دهه گذشته، ایران با چهار بحران عمومی مواجه شد که کرونا شدیدترین آن‌ها بود. طبیعتا سیاست‌گذاران و فعالان گردشگری کشورمان باید به این فکر باشد در چنین مواقعی چه سیاستی را اتخاذ کنند. این سیاست‌ها در چند لایه قابل بحث است؛ بخشی از آن کلان است و دولت‌ها باید به فکر باشند و راه‌حل‌هایی را بیاندیشند. یک‌سری سیاست‌ها در بخش باید اتفاق افتد و اقداماتی را هم بخش خصوصی باید انجام دهد.

او افزود: در لایه دولت طبیعتا اعتباراتی به صورت بلاعوض و یا بیمه تصویب می‌شود تا بخش‌های آسیب‌دیده نجات یابند. در پاندمی کرونا دولت ورود نسبتا خوبی داشت، یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت کرد و در دو حوزه مشخص هزینه کرد. حوزه نخست درمان و سلامت بود که سعی شد نقایص و کمبودهای دارویی تامین شود و کارکنان بخش درمان تشویق شوند. دولت از ابعاد مختلفی سعی کرد بخش سلامت و درمان را تقویت کند. در بخش دومِ حمایت‌ها، دولت سعی کرد با تخصیص بیمه بیکاری به کارکنان بیکارشده کمک کند. از سویی پرداخت‌های مستقیمی به حدود سه میلیون خانوار از ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان داشت.

امیریان بیان کرد: معتقدم دولت در این حوزه‌ها نسبتا موفق وارد شد و سعی کرد نظام درمانی را سرپا نگه دارد و اجازه نداد آمار مرگ و میر کرونا تشدید شود. ولی در سایر حوزه‌ها هنوز نتوانسته به سیاست واحد دست یابد که چگونه از بخش‌های آسیب‌پذیر مثل هتل‌ها، آژانس‌ها، موزه‌ها، مراکز فرهنگی و باشگاه‌های ورزشی که در این مدت کامل تعطیل بودند و یا با وجود بازگشایی نمی‌توانند مشتری بپذیرند و با کاهش شدید درآمد مواجه شده‌اند، حمایت کند. دولت به خاطر این‌که در تحریم است و نمی‌تواند نفت را به فروش برساند و یا ناچارا با قیمت پایین می‌فروشد، عملا منابع مالی کمی در اختیار دارد و در مضیقه است و نمی‌تواند کمک شایانی داشته باشد. در این بخش ضعف زیادی در کمک دولت دیده می‌شود که دلیل عمده آن کاهش منابع مالی است.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دولت اکنون با بحران مواجه است، اما در سال‌های ۸۱ – ۱۳۸۰ که کشور با بحران منطقه‌ای مواجه شد و آمریکا به افغانستان حمله کرد، وضعیت مالی دولت بد نبود، با این حال کمک قابل توجهی به بخش خصوصی نشد. چه آن زمان و چه حالا حرف از تخصیص تسهیلات مالی ارزان‌قیمت بود ولی اتفاق نیفتاد. تسهیلاتی هم که اکنون برای خسارت‌ها درنظر گرفته ضرر هنگفت این صنعت را جبران نمی‌کند و مکانیزم طراحی‌شده، کمک‌کننده نیست.

او افزود: در بخش میانی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سعی کرد از طریق اطلاع‌رسانی در دولت و شرکت در جلسات مجلس ابعاد ضرر و زیان را که نسبتا وسیع است اعلام کند اما همین وزارتخانه به خاطر تعطیلی موزه‌ها و از دست دادن بخشی از درآمدهایش، منابع مالی زیادی در اختیار ندارد و با بحران مالی مواجه است و نمی‌تواند خسارت این صنعت را جبران کند.

امیریان گفت: بخش خصوصی گردشگری نیز اگر آن‌چنان که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرده این مدت ۱۲ هزار میلیارد تومان درآمد را از دست داده، می‌ارزد که برای بحران‌های بعدی چاره‌ای اندیشه کند. شاید لازم باشد صندوق ضمانت مالی تشکیل شود. بخش خصوصی گردشگری نسبتا بزرگ و قوی است، مجموعه‌ای از هتل‌ها، آژانس‌های گردشگری، اقامتگاه‌ها، راهنمایان گردشگری، مجتمع‌های رفاهی، بین‌راهی و … که می‌توانند آن صندوق را تشکیل دهند و سهام‌دار آن باشند و درصدی از درآمدشان را برای مواقع بحرانی مشابه امروز، در این صندوق پس‌انداز کنند که البته برای حفظ ارزش منابع آن باید سرمایه‌گذاری کنند. دولت هم می‌تواند در مواقع بحرانی کمک‌های خود را به این صندوق اختصاص دهد.

او اظهار کرد: درحال حاضر چنین صندوق و منابع حمایتی وجود ندارد، برای همین همه منتظرند دولت کمک کند، دولتی که به شدت کسری بودجه دارد و این وسعت از زیان را نمی‌تواند جبران کند، حداکثر می‌تواند وام دهد که آن هم جوابگوی شرایط فعلی نیست.

این کارشناس اقتصاد گردشگری در ادامه با طرح این سوال که شرکت‌های گردشگری از نظر اقتصادی و مالی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند تا در بحران دوام بیاورند و کمتر آسیب ببینند؟ گفت: تحقیقات انجام‌شده در این رابطه به چند توصیه و راهکار رسیده است؛ این شرکت‌ها اندازه و مقیاس تولید و خدمات‌دهی را بالا ببرند تا در بحران‌ها کمتر آسیب ببینند، چون شرکت‌های بزرگ امکانات بیشتری برای ایستادگی در برابر ریسک‌های سیستماتیک دارند، می‌توانند با دولت ارتباط برقرار کنند و از کمک‌های بهتری بهره‌مند شوند. شرکت‌های بزرگ تنوع بازار و فعالیت دارند، وقتی یک فعالیت آن‌ها با افت مواجه می‌شود فعالیت دیگر آن‌ها را نجات خواهد داد. اگر نقدینگی بیشتری در اختیار داشته باشند و اعتبار بیشتری نزد بانک‌ها داشته باشند می‌توانند منابع مالی بهتری دریافت کنند. شرکت‌هایی که کمتر بدهکار باشند در بحران مقاوم‌تر خواهند بود و شرکت‌هایی که از عوامل و تجهیزات در اختیار به صورت کارآمد و خوب استفاده کنند، مقاومت بالاتری را در برابر بحران نشان می‌دهند.

او یادآور شد: این توصیه‌ها برای شرکت‌هایی است که از بحران عبور می‌کنند و در شرایط عادی می‌توانند به این شاخص‌ها دست یابند. البته این شرکت‌ها هم از بحران آسیب می‌بینند اما  دیرتر به مرز نابودی می رسند.

امیریان در تحلیل وضعیت موجود گردشگری و مسیر حرکت این صنعت درحال حاضر، گفت: بحران کرونا بسیار عمیق و بیش از تصورات ما است که متاسفانه دوره آن طولانی شده است و این احتمال می‌رود با ادامه این روند تعداد بیشتری از فعالان گردشگری از چرخه خدمات‌دهی خارج شوند و این باعث تاسف است صنعتی که در طول سال‌های متمادی دارای ساختاری بزرگ شده است به خاطر پیش‌بینی نکردن بحران‌ها از دست برود. وقتی شرکتی تعطیل شود بازگشایی مجدد آن و برگرداندن نیروهای متخصص آن سخت خواهد بود و معلوم نیست چند درصد از نیروهای از دست‌رفته را بتوان برگرداند. از طرفی شرکت‌هایی که بدهی دارند ممکن است تجهیزات و دارایی‌های خود را بفروشند، و معمولا احتمال بازگشت این مجموعه‌ها ضعیف است. باید آرزو کنیم این بحران طولانی‌تر نشود تا بدنه اصلی صنعت گردشگری حفظ  شود. اگر فعالان این صنعت آسیب ببینند بعد از بحران هم نمی‌توانند کار کنند و رسیدن به آمارهای قبل از بحران نیز دشوار خواهد بود و بازگشت با تاخیر صورت خواهد گرفت.

منبع:ایسنا

مرتبط:

اعتراض به اطلاعیه «سفر» ستاد کرونا

سفر کمترین تاثیر را در شیوع کرونا دارد

محدودیت‌های سفر تفریحی در ایام کرونا

مجتمع اقامتی و تفریحی سی‌سخت افتتاح شد

معاون گردشگری، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: پروژه مجتمع اقامتی و تفریحی سی‌سخت با اعتباری بالغ بر ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال در منطقه بیاره شهر سی سخت به بهره‌برداری رسیده است.

“محمد حسین زاده” در آیین افتتاحیه مجتمع اقامتی و تفریحی سی‌سخت با بیان اینکه این مجتمع اقامتی و تفریحی با مشارکت بخش خصوصی و حمایت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد ایجاد شده است، افزود: از میزان اعتبار هزینه شده، چهار میلیارد و دویست میلیون ریال تسهیلات از محل اشتغال زایی روستایی و عشایری و دو میلیارد و دویست میلیون ریال سهم آورده سرمایه گذار است.
وی مساحت این پروژه گردشگری را سه هزار و ۴۷۱ متر عنوان و خاطرنشان کرد: در این مکان گردشگری ۵ سوئیت اقامتی، ۲۱سکو نشیمن، یک سالن پذیرایی، سرویس بهداشتی و کافی شاپ ایجاد شده است.
معاون گردشگری، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه در دولت تدبیر و امید اقدامات خوبی در راستای زیر ساخت های گردشگری استان صورت گرفته است، اظهار کرد: ۶ پروژه بزرگ گردشگری کهگیلویه و بویراحمد در حال اجرا است که تا پایان دولت تدبیر و امید در شهرستان های استان افتتاح خواهد شد.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد، با حضور معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد، معاون گردشگری استان، فرماندار شهرستان دنا و برخی از مسئولان استانی و شهرستانی مجتمع اقامتی و تفریحی سی‌سخت افتتاح شد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

تنگ گنجه‌ای _ شاهکار طبیعت در یاسوج

چشمه میشی مکانی مناسب برای سفر های بهاری

روستای کریک: ماسوله ای در جنوب ایران

اعتراض به اطلاعیه «سفر» ستاد کرونا

ستاد کرونا در اطلاعیه‌ای از مردم خواسته در تعطیلات پیش ‌رو از سفر پرهیز کنند. اما وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به این خواسته واکنش نشان داده و در اعتراض به آن گفته است: «سفر کمترین تاثیر را در شیوع ویروس کرونا دارد.»

به گزارش ایسنا، علی‌اصغر مونسان آخرین برآورد از میزان خسارت واردشده از کووید -۱۹ به صنعت گردشگری را ۱۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. او گفته که نگران ورشکستگی این صنعت است. وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که قبلا هم نسبت به تعطیلی موزه‌ها و تاسیسات گردشگری در شرایط حساس شیوع ویروس کرونا مقاومت نشان داده بود، اینک نسبت به اطلاعیه اخیر ستاد کرونا معترض شده و گفته است: «در سطح ملی به کرات این موضوع مطرح است که سفر موجب تشدید کرونا می‌شود، در صورتی که رعایت نکردن فاصله اجتماعی، ازدحام و استفاده نکردن از ماسک، عامل اصلی شیوع است و سفر کمترین تأثیر را دارد.»

او این سخنان را در جلسه شورای معاونان و مدیران استانی این وزارتخانه مطرح کرده و از ارسال نامه‌ای به رییس‌جمهور درباره صدمه‌ای که به صنعت گردشگری وارد شده، خبر داده است. مونسان اظهار کرد که «در این نامه تاکید کرده‌ام در صورت ادامه این روند، صنعت گردشگری صدمه جبران‌ناپذیری متحمل خواهد شد. در نیمه دوم سال، موج بزرگ بیکاری را شاهد خواهیم بود. بسیاری از مردم تمام سرمایه زندگی خود را برای احداث تأسیسات گردشکری سرمایه‌گذاری کرده‌اند که با شراط به‌وجودآمده امیدی به درآمد و بازپرداخت وام‌ها وجود ندارد.»

ولی تیموری، معاون گردشگری این وزارتخانه هم در همان جلسه به اطلاعیه ستاد کرونا درباره پرهیز از سفر در تعطیلات ماه محرم واکنش نشان داد و تاکید کرد که در ستاد ملی مقابله با کرونا مصوبه‌ای در خصوص لغو سفر وجود ندارد و در ادامه هم گفت: «با توجه به این‌که تنها یک ماه برای انجام سفر فرصت باقی مانده است مدیران کل استانی باید در جلسات استان از انجام سفر دفاع کنند و با اتخاذ تصمیمات درست و تشدید نظارت‌ها به انجام سفر کمک کنند.»

ستاد ملی کرونا روز گذشته در اطلاعیه‌ای از مردم خواست: با توجه تعطیلات پیش ‌رو و  احتمال سفر، حداقل تردد در سطح شهرها و جاده‌ها را داشته باشند و از اقلیتی که در این‌باره بی‌توجه هستند نیز درخواست کرد به جمع کثیر ایرانیان همراه برای مقابله با کرونا بپیوندند و با توجه به دستورات پزشکان و پرستاران وزارت بهداشت با رعایت کلیه دستورالعمل‌ها به کرونا مبتلا نشوند و دیگران را مبتلا نکنند.

این ستاد یادآور شد: براساس آخرین توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی فاصله‌گذاری اجتماعی با ماندن در خانه و حداقل جابه‌جایی در سطح شهرها و جاده‌ها  و استفاده از ماسک موثرین‌ترین راه برای پیشگیری از کرونا است.

هرچند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و ‌صنایع دستی و برخی از فعالان گردشگری در بحران کنونی نسبت به ضد تبلیغ‌های ستاد کرونا و وزارت بهداشت علیه سفر شاکی شده‌اند، اما وزارت بهداشت سفر را یکی از عوامل اصلی شیوع ویروس کرونا در کشور معرفی کرده و خواسته که از گسترش آن جلوگیری شود.

سعید نمکی هفدهم تیرماه در سخنانی اظهار کرد: «متاسفانه سفرهایی انجام شد و در جریان آن بمب ویروس را با خود حمل کردیم و دیگران و خودمان را گرفتار کردیم. هیچ وقت نمی‌توانم غم سنگینی را که در این مدت بر دل بنده و همکارانم سنگینی کرد فراموش کنم؛ این‌که کودک ۱۰ ساله‌ای که با پدر و مادر به قشم رفت و در بندرعباس به جای بازگشت به آغوش پدر و مادر، به خاک سپرده شد.»

منبع:ایسنا

مرتبط:

سفر کمترین تاثیر را در شیوع کرونا دارد

سفر عامل انتقال کرونا است

اشترمل _دهکده ملی منبت ایران شد

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تویسرکان گفت: روستای اشترمل دهکده ملی منبت ایران شد.

 اسحاق ترکاشوند، مدیر میراث فرهنگی ،  صنایع دستی و گردشگری  تویسرکان گفت: یکی از مهمترین ویژگی های برجسته و  شاخص تولیدات مبل و منبت روستای اشترمل، تولید طرح منبت گلریز است که سبب شده تویسرکان،  به عنوان شهر ملی منبت گلریز شناخته شود.

او افزود: بیش از ۷۳۰ نفر در ۵۲۰ کارگاه تولید صنایع مبل و منبت در روستای اشترمل فعالیت می کنند.

تویسرکان با داشتن کارگاه‌های متعدد تولید صنایع مبل و منبت از مهمترین قطب‌های تولیدات این هنر و صنعت در کشور شناخته می شود و اکنون روستای اشترمل نیز عنوان دهکده ملی منبت ایران را به خود اختصاص داده است.

شهرستان تویسرکان ۸ هزار هنرمند و  صنعت کار دارد که در بیش از چهار هزار و ۵۰۰ کارگاه تولید صنایع مبل و منبت اشتغال دارند. تویسرکان پیش از این، دو عنوان “شهر ملی منبت گلریز” و “نشان جغرافیایی مبل و منبت” را نیز به خود اختصاص داده است.

روستا‌های اشترمل، جیجانکوه، سید شهاب و عین آباد دارای بیشترین کارگاه هستند .

منبت کاران اشترمل از نقش گل‌های ریز در طرح‌های خود استفاده می‌کنند که نوع ظرافت موجود در این طرح در سراسر کشور منحصر به فرد است و  حتی دستگاه‌هایی سی ان سی قادر به ایجاد  آن نیستند.

به نظر می‌رسد علاوه بر تجاری سازی و گسترش واحد‌های زنجیره‌ای کامل تولید تا فروش در شهرستان تویسرکان، انسجام بیشتر هنرمندان این حوزه در قالب اتحادیه‌های صنفی، استفاده از ظرفیت‌های تشکلی مانند اتاق بازرگانی و تلاش هدفمند و موثر برای تبلیغات تخصصی با هدف شناساندن تولیدات صنایع مبل و منبت تویسرکان به عنوان شهر ملی منبت گلریز، می‌توانند در رونق بیش از پیش و گسترش بازار‌های فروش تولیدات این بخش نقش موثری داشته باشند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

مرتبط:

مسجد جامع قاین _ مسجدی با دو قبله

ابیانه _روستایی تاریخی در دل کاشان

همه چیز درباره مسجد گوهرشاد مشهد

کرونا به صنعت گردشگری کدام کشور‌ها بیشترین خسارت را زد؟

همه‌گیری ویروس کرونا منجر به از دست رفتن درآمد ۱۹۵ میلیارد دلاری صنعت گردشگری سراسر جهان شد.

به نقل از تراول دیلی نیوز، خسارت ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا به حوزه اقتصادی کشور‌ها، منجر به خسارت ۱۹۵ میلیارد دلاری صنعت گردشگری بین‌المللی از شیوع این ویروس شد. ما در این گزارش بررسی می‌کنیم تأثیر همه گیری ویروس کرونا روی صنعت گردشگری سراسر جهان، بیشترین خسارت مالی را به کدام کشور‌ها زده است؟

مسافرت و جهانگردی تا اندازه زیادی تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گرفت و بسیاری از کشور‌ها به دلیل شیوع کرونا برای ماه‌ها راهی جز بستن مرز‌های خود به روی گردشگران بین‌المللی نداشتند. در نتیجه اعمال این ممنوعیت‌های مسافرتی، تعدادی از خطوط هوایی و اپراتور‌های تور‌های مسافرتی مجبور شدند به تعطیلات طولانی‌مدت بروند.

صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۸.۹ تریلیون دلار به تولید ناخالص داخلی جهان کمک کرد. همه‌گیری ویروس کرونا و تأثیر مالی آن بر این صنعت منجر به از دست رفتن درآمد ۱۹۵ میلیون دلاری سراسر جهان در چهارماهه اول سال ۲۰۲۰ شد.

کشور‌هایی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا بیشترین درآمد صنعت گردشگری را از دست دادند:

 

صنعت گردشگری، در سال ۲۰۱۸، از ۷.۸ میلیون شغل در ایالات متحده آمریکا حمایت کرد و ۲.۸ درصد از تولید ناخالص این کشور را به خود اختصاص داد؛ اما آمریکا در چهارماهه نخست سال جاری با بیشترین تعداد موارد ابتلا به کرونا، ۳۱ میلیون دلار از درآمد صنعت گردشگری‌اش را از دست داد و در صدر کشور‌های خسارت دیده از شیوع ویروس کرونا قرار گرفت.

۳۱ ایالت از ۵۰ ایالت آمریکا در ماه‌های اول سال ۲۰۲۰ تعطیل شده بودند. در همان ماه‌ها مرز‌های ایالات متحده آمریکا به روی گردشگرانی که از منطقه شینگن، انگلیس و ایرلند به این کشور سفر می‌کردند، بسته شد.

کشور‌های اروپایی نیمی از ۱۰ کشور خسارت دیده از همه‌گیری ویروس کرونا را تشکیل می‌دهند. نام کشور‌های اسپانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلیس در لیست کشور‌هایی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا بیشترین درآمد صنعت گردشگری را از دست دادند، دیده می‌شود.

صنعت گردشگری اسپانیا با کاهش ۹۸ درصدی ورود گردشگران بین‌المللی در ماه ژوئن، درآمدی بالغ بر ۹.۷۴ میلیون دلار را از دست داده است. درست زمانی که محدودیت‌های سفر کاهش پیدا کردند، افزایش موارد ابتلا به کووید ۱۹ در اسپانیا باعث شد که انگلیس تا پایان ژوئیه محدودیت‌های سفر و هشدار‌های قرنطینه‌ای را برای افرادی که از اسپانیا به کشورشان برمی‌گردند، اعمال کند و این قانون جدید نشان می‌دهد که ضرر و زیان اسپانیا از همه‌گیری ویروس کرونا ادامه خواهد داشت.

فرانسه با بیش از ۸۹ میلیون گردشگر سالانه، پربازدیدترین کشور جهان به حساب می‌آید؛ اما تأثیر ویروس کرونا روی صنعت گردشگری آن، منجر به از دست رفتن درآمد ۸.۷۶۷ میلیون پوندی این کشور شده است.

کشور‌هایی که با توجه به خسارت صنعت گردشگری از همه‌گیری ویروس کرونا، بیشترین درصد تولید ناخالص داخلی را از دست داده‌اند:

blank

 

جزایر تورکس و کایکوس از ۲۳ مارس ۲۰۲۰ مرز‌های خود را به روی گردشگران بستند و در مقایسه با سایر نقاط جهان، بیشترین کاهش میزان تولید ناخالص داخلی ناشی از تأثیر ویروس کرونا بر صنعت گردشگری را تجربه کردند.

مرتبط:

تشکیل ستاد ویژه احیای صنعت گردشگری در دوران کرونا

نگاه تهدیدمحور در گردشگری یک اشتباه استراتژیک است

ابراهیم عزیزی، نگاه تهدید محور به گردشگری را یک اشتباه بزرگ و استراتژیک دانست و گفت: نگاه به گردشگری باید یک نگاه اقتصادی پویا و در جهت منافع ملی کشور باشد.

 

ابراهیم عزیزی در نشست کارگروه گردشگری و زیارت با بیان اینکه جلسه باید برای حل مشکلات و گرفتاری‌ها باشد نه صرفا «جلسه برای جلسه»، با اشاره به دیدار اخیرش با مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گفت: تغییر نگاه در حوزه گردشگری از ضروریات است.

او با عنوان اینکه در کشور ما شعار حمایت گردشگری داده شده، اما اینگونه رفتار نشده است، افزود: نگاه ما به حوزه بزرگ و تاثیرگذار گردشگری باید جامع، کامل، منطقی و هوشمندانه باشد.

به اعتقاد عزیزی از دل این نشست و برخاست‌ها در مورد گردشگری، باید در نهایت نگاهی که منجر به پیشرفت و شکوفایی شده و یک راهبرد جامع به اقتضای شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور ما بیرون آید.

رئیس مجمع نمایندگان استان فارس نگاه تهدید محور به گردشگری را یک اشتباه بزرگ و استراتژیک دانست و گفت: نگاه به گردشگری باید یک نگاه اقتصادی پویا و در جهت منافع ملی کشور باشد؛ رویکردی که خیلی از کشور‌ها دنبال کرده و موفق شده اند.

او با اشاره به موفقیت برخی کشور‌های محروم و دورافتاده دنیا در امر جذب توریست و گردشگری آن هم با ساده‌ترین شکل ممکن، افزود: ما در ایران این همه فرصت بی نظیر داریم، اما چرا از آن استفاده نمی‌کنیم، جای سوال است.

عزیزی اضافه کرد: ایران ما سرشار از فرصت و نعمت است، اما نوع استفاده ما در حوزه گردشگری، حداقلی است و اشکال آن بر می‌گردد به آن نگاه اشتباهی که اشاره شد و تا این نگاه سطحی در مدیران و مسوولان وجود دارد و قوانین نیز ناکارآمد باشد، وضع همین خواهد بود.

نماینده شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی به وضعیت استان فارس نیز در این عرصه اشاره کرد و گفت: باید باور کنیم مزیت بی نظیر ما در استان فارس به ویژه شهر شیراز به عنوان یک شهر شهیر در دنیا، گردشگری است ضمن اینکه این شهر یک ویژگی منحصر به فرد به عنوان گردشگری مذهبی نیز دارد.

عزیزی تغییر نگاه اشتباه به گردشگری را نیازمند رویکرد شجاعانه مدیران مربوطه دانست و بیان کرد: از برخی مدیران که اراده‌ای برای داشته‌های موجود و خلاقیت در این عرصه نداشته و صرفا می‌خواهند گذران امور کنند، نباید انتظار معجزه در این حوزه داشت که امیدواریم با یک رویکرد علمی، منطقی و هوشمندانه، این رویکرد در آینده عوض شود.

او همچنین گفت: ما نباید انتظار داشته باشیم که مشکلات گردشگری با یک جلسه با فلان مدیر حل و فصل شود، بلکه باید تلاش کرد این مطالبه گری‌ها به صورت مستمر ادامه پیدا کند.

به اعتقاد عزیزی اگر امروز به سمت رفتار‌های خلاقانه نرویم، نمی‌توانیم با این داشته‌ها و بضاعت موجود، مشکل را حل کرد و عدم داشتن برنامه‌های پرجاذبه، به این صنعت آسیب می‌زند.

رئیس مجمع نمایندگان استان فارس در ادامه این نشست با ارائه چند پیشنهاد به اعضای کارگروه گفت: نخستین پیشنهاد بنده این است که برای تغییر نگاه در عرصه گردشگری، در قالب همین کارگروه کلیه طرح‌هایی که باید از مسیر قوانین حل شود را دنبال کرده و طرح‌هایی که لازم است در مجلس تبدیل به «قوانین الزام آور» شود را ارائه دهید.

عزیزی خاطرنشان کرد: باید دید قوانین موجود چه اشکالاتی دارد چراکه بسیاری از این قوانین به جای حامی بودن، بازدارنده است! و وظیفه بنده و امثال بنده است که در مجلس موارد را دنبال کنیم.

او برگزاری جلسات مستمر با دستگاه‌هایی که متولی قضیه هستند را نیز راهگشا دانست و گفت: پیشنهاد مشخص بنده این است که در این جلسات با تفکیک مدیران دستگاهها، جلسات برگزار شده تا هر دستگاهی بداند چه وظیفه تخصصی را باید دنبال کند تا کار علمی، منطقی و عاقلانه پیش رود.

رئیس مجمع نمایندگان استان فارس همچنین گفت: پیشنهاد سوم اینکه اعضا کارگروه هر آنچه را فکر می‌کنند لازم است از طریق نمایندگان مجلس با اعضای دولت مطرح شود، آماده کنند تا نمایندگان پیگیر شوند.

به اعتقاد عزیزی یکی از دلایل ناکارآمدی قوانین در حوزه گردشگری و دیگر موارد، از بالا به پایین بودن آن است یعنی تعدادی در یک اتاق در بسته بدون اشراف بر مسائل و شناخت دقیق از مناطق کشور نشسته و قوانینی را وضع می‌کنند که کارآمدی لازم را بعضا ندارد.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

مرتبط:

انتقاد از سهم‌خواهی از گردشگری مالباخته

آماده باش اتاق بازرگانی و دفاتر گردشگری

رحمت یا زحمت مسئولان برای روستای وانشان ؟

روستای وانشان آنقدر زیباست که حتی برخی مسئولان هم با آن عکس یادگاری می گیرند، اما امیدواریم مشکلات آن را هم حل کنند و فقط به بازدیدهایی که هر از چندگاهی از آن دارند اکتفا نکنند.

زندگی روستایی آرام، آهسته و به دور از هیاهوی زندگی شهرنشینی، پیش می رود. همواره حمایت از روستا و روستانشینان ورد کلام مسئولان مختلف است و گاهی واژه «مظلوم» را هم چاشنی کلام خود می کنند تا به نظرشان نافذ و گیراتر شود، اما گاهی آنچه که در عمل شاهد آن هستیم آن چیزی نیست که مسئولان بیان می کنند.

روستای تاریخی گردشگری «وانِشان»، هم تاریخ و هم طبیعت دارد و هم یک شهر زیرزمینی و به اعتقاد برخی از فرهنگ دوستان وانشان ابیانه ای دیگر است.

حیف است اگر آدم به دامنه کوه‌های زاگرس نزدیک شود، اما روستای «وانشان» را نبیند. کنار امامزاده، جنب نهر آب و وسط میدان روستا، درخت چناری است که بزرگان روستا می‌گویند ۹۰۰ سال قدمت دارد و به قدری تنومند است که گویا در گذشته علاوه بر اینکه سایه‌ای بر سر اهالی روستا بوده، بچه‌ها بر روی شاخه‌های آن می‌رفتند و مراسم تعزیه را از آن بالا نگاه می‌کردند.

روستای تاریخی وانشان علاوه بر غار، قلعه، شهر زیرزمینی، امامزاده تاریخی و باغات بی نظیر، هنوز هم خانه های تاریخی را در دل کوچه پس کوچه های تنگ خود دارد که نگاه هر رهگذری را میخکوب می کند، اما در طول سال های اخیر همواره مورد بی مهری مسئولان قرار گرفته. زمانی روستا را با هدف جذب گردشگر سنگ فرش می کنند، اما دیری نمی پاید که بخشی از آن خراب و از بین می رود، چراکه مسئولان در انتخاب سنگ مناسب با آب و هوای این روستا دقت لازم را نداشته است، قلعه ای برای لوکیشن سریال تاریخی مولانا در این روستا توسط عوامل این سریال ساخته می شود، اما بعد از پایان فیلمبرداری و آن زمان که اندک اندک مورد توجه گردشگران قرار می گرفت، اداره منابع آب گلپایگان به دلیل قرار گرفتن در بستر رودخانه حکم تخریب قلعه را می گیرد، رودخانه ای که شاید سال های سال هم که بگذرد، اما آن قدر پر از آب نشود که این بنا برای آن مشکل ساز شود.

این روستا آنقدر زیباست که حتی برخی مسئولان هم با آن عکس یادگاری می گیرند، اما امیدواریم مشکلات آن را هم حل کنند.

روستای «وانشان»

اکنون با اجرای طرح بنیاد مسکن مبنی بر سنگ فرش کردن و زیباسازی دیوارهای روستا، اهالی این منطقه گردشگری علاوه بر اینکه با مشکلاتی روبرو شده اند، گلایه های فراوانی هم دارند.

فرماندار، رئیس بنیاد مسکن و رئیس شورای روستای وانشان از طرح بنیاد مسکن در این روستا که شامل سنگ فرش و آجرچینی دیوارها است بازدید کردند. در این بازدید علی اکبر زندی- رئیس شورای روستای وانشان در گفت وگو با ایسنا در خصوص پروژه در حال اجرای بنیاد مسکن در این روستا، اظهار کرد: دو سال است که این طرح انجام شده اما بندکشی برای آجرها و سنگ های آن انجام نشده که سبب کنده شدن سنگ ها و آجرها شده است.

وی ادامه داد: پیمانکار از رئیس بنیاد مسکن که مجری طرح است، حرف شنوی ندارد چه برسد به ما، اگر قرار باشد پولی که متعلق به روستاست را حیف و میل کنند اصلا کاری انجام ندهند بهتر است.

رئیس شورای روستای وانشان خاطرنشان کرد: ساعت ۹ صبح، بناها را از خانه ای که در روستا اجاره کرده اند بیدار کردیم و بر سر کار آورده ایم. آن وقت دو ساعت و نیم بعد هم کار را تعطیل می کنند، این چه پیمانکاری است؟ اهالی این مشکلات را از چشم ما می بینند در صورتی که اعضای شورا و دهیاری نقشی در تعیین پیمانکار ندارند. با این شرایط اصلا نیازی به سنگ فرش نداریم و همه را باید بِکنند تا آسفالت کنیم.

زندی گفت: برای چگونگی اجرای پروژه باید با شورا و دهیار روستا هماهنگ باشند، صبح که از خواب بیدار می شویم مشاهده می کنیم که کوچه ای که سنگ فرش دارد را کنده اند تا مجددا سنگ فرش کنند آن وقت کوچه ای که اصلا سنگ فرش نشده را رها کرده اند. خواسته ما این است که بودجه ای که در این روستا هزینه می شود، اصولی و با در نظر گرفتن اولویت های شورای روستا و نه تصمیم پیمانکار، باشد.

همچنین رئیس بنیاد مسکن شهرستان گلپایگان در این باره، گفت: سال های گذشته عملیات اجرایی بنیاد مسکن در روستای وانشان به صورت طرح اجرا می شد، اما اکنون به عنوان تنها روستای بافت با ارزش شهرستان اقداماتی در این روستا در حال انجام است.

علیرضا ناطقی ادامه داد: در شهرستان تجربه اجرای چنین طرحی را نداشتیم و نواقصی وجود دارد، همچنین هر نقصی در اجرای پروژه وجود داشته باشد از صورت وضعیت پیمانکار کم می کنیم. تا آخر تابستان سال جاری اموری که قول داده ایم را در این روستا انجام می دهیم، همچنین قول می دهیم که این پروژه را بدون نقص از پیمانکار تحویل بگیریم.

روستای-وانشان

فرماندار گلپایگان نیز در خصوص طرح در حال اجرای بنیاد مسکن به ایسنا، گفت: این کار ارزشمندی است که دولت در این روستا انجام می دهد و نباید اصل کار را فراموش کرد، نقص هایی وجود دارد که از بنیاد مسکن خواستم نظارت خود را بر روی پیمانکار بیشتر کند. هر سال چند صد میلیون تومان برای این روستا اعتبار می گذارند تا حالت سنتی خود را حفظ کند.

حسین یارمحمدیان، تصریح کرد: طی دو سال اخیر حدود ۵۰۰ میلیون تومان برای سنگ فرش و زیباسازی آن هزینه شده است و برای اینکه بتوانیم روستای وانشان را کاملا زیبا بازسازی کنیم حدود ۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. براساس اظهارات رئیس شورای این روستا، شهر زیرزمینی در این منطقه قرار دارد که با همکاری دولت امیدواریم بتوانیم آرام آرام این شهر زیرزمینی را بازسازی کنیم.

۲۳ روز بعد از این بازدید برای بررسی وضعیت این روستا مجددا وارد این منطقه شدیم، اما آنچه که مشاهده کردیم وضعیتی نامناسب تر نسبت به ۲۳ روز قبل بود که برخی از مسئولان از طرح بازدید داشتند. در همین راستا مجددا با علی اکبر زندی- رئیس شورای روستای وانشان  گفت و گو کردیم.

زندی، اظهار کرد: بعد از بازدید مسئولان شهرستان، فردی از اداره کل بنیاد مسکن استان اصفهان و پیمانکار مربوطه از این طرح بازدید کردند، کارشناسی که از اداره کل آمده بود دستور کندن حدود ۸۰ متر از سنگ فرش را داد، اما پیمانکار بدون توجه به این موضوع بر روی سنگ فرش ها دوغاب کاری انجام داد.

وی افزود: شاهراه اصلی روستا حدود دو ماه است که کنده شده و پیرزنان و پیرمردان باید از روی سنگ و آجرهای انباشته شده در روستا تردد کنند. بارها ایرادات این طرح را بیان کردیم، اما به دلیل اینکه پیمانکار حقوق خود را از اداره دیگری دریافت می کند به حرف شورای روستا گوش نمی دهد و اکنون نیز که ناظر طرح گفته سنگ فرش ها و آجرها کنده شود، برای اهالی زحمت دوچندانی ایجاد خواهد شد اگرچه اکنون به حرف ناظر هم عمل نکردند.

با شرایطی که اکنون در این روستا برای معابر آن حاکم است اگر اتفاقی برای اهالی روستا که بیشتر پیرمرد و پیرزن هستند، رخ دهد و نیازی به حضور آمبولانس باشد، امکان عبور خودرو امداد در کوچه ها نیست، از سوی دیگر اگر این پروژه براساس قول رئیس بنیاد مسکن تا آخر تابستان به اتمام نرسد با شروع فصل سرما و بارندگی ها شرایط وخیمتری نسبت به وضعیت فعلی شاهد خواهیم بود.

روستای وانشان در ۱۲ کیلومتری جنوب شهرستان گلپایگان، در کنار کوه “تیر” قرار دارد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

روستای وانشان گلپایگان ، بهشتی در دل گلپایگان

افجه _تنها روستای هدف گردشگری شمیران

«افجه» را با دشت هویج و آبشارهایش می‌شناسند که روزهای پایانی هفته مقصدی برای گردشگران و کوهنوردان است.

این روستای لواسان روزگاری نه چندان دور مرکز لواسان بود و به همین دلیل زیرساخت‌های مناسبی برای رفاه و آسایش اهالی آن فراهم شده است. با این حال استفاده از این امکانات و زیرساخت‌ها در سال‌های اخیر دست‌اندازهایی پیش رو داشته است. از مشکلات طرح هادی روستا تا ساخت‌وسازهای غیرمجاز بیرون از بافت روستایی و مشکلاتی که کشاورزان و باغداران افجه با آن روبه‌رو هستند. افجه به دلیل نزدیکی به لواسان و همجواری با قله‌هایی مثل ساکا و آتش‌کوه پاتوقی برای کوهنوردان شهر تهران است و همچنین شهروندانی که به دنبال آب و هوای خنک و سالم در نزدیکی شهر هستند. تنها روستای نمونه هدف گردشگری شمیران و تهران برای تأمین زیرساخت‌های حوزه گردشگری هم با موانع زیادی روبه روست.

افجه

می‌گفتند اسم قدیمی روستا «آبچه» بود؛ به خاطر رودها و آبشارهایش و به دلیل جویبارهایی که در تمام کوچه‌های افجه روان شد. این اسم به مرور به افجه تغییر پیدا کرد. شاید یکی از دلایلش لهجه ساکنان بومی این روستاست که با لهجه‌ای نزدیک به لهجه مازندرانی صحبت می‌کنند. دامداری، کشاورزی و باغداری از مهم‌ترین مشاغل مردم روستای افجه است که قرن‌ها به این کارها مشغولند. «حمزه صفا» دهیار افجه می‌گوید: «شغل مردم روستای افجه کشاورزی بود و علاوه بر گندم، صیفی‌جات هم در این روستا کشت می‌شد. تا اینکه حدود ۵۰ سال پیش نخستین نهال گیلاس در افجه کاشته می‌شود و کم‌کم مردم از کشاورزی به باغداری رو می‌آورند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این روستا وجود جویبارها و چشمه‌های آبی است که روستا و باغ‌ها را سیراب می‌کند. به همین دلیل کشت و زرع در این روستا با دیگر روستاهای شمیران متفاوت است. روستای افجه آب آشامیدنی خود را از همین چشمه‌ها که از دماوند سرازیر می‌شوند تأمین می‌کند که با آب تهران متفاوت است.» صدای آب در کوچه‌پسکوچه‌های افجه به گوش می‌رسد و جوی آب روانی از خانه‌های قدیمی این روستا به بیرون راه پیدا می‌کند. رودخانه فصلی افجه در فصل‌های بارندگی پرآب است و به پایین دست روستا روانه می‌شود.

در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا هزار و ۴۰۰ نفر تخمین زده شده است؛ عددی که دهیاری و شورای روستا آن را کمتر از جمعیت ساکن واقعی در این روستا می‌دانند. دهیارروستا می‌گوید: «افجه یکی از روستاهای مهم لواسان است و در بیش از نیم قرن گذشته، این روستا مرکز لواسان بود. نخستین بانک لواسان در افجه دایر شد و بسیاری از امکانات از جمله مکتبخانه و بعدها مدرسه در اینجا زودتر و مجهزتر از مرکز لواسان دایر شد. همین امکانات باعث شده بود افجه جمعیت زیادی هم داشته باشد. اما در دهه‌های گذشته تمرکز از افجه برداشته شد و لواسان کوچک مورد توجه قرار گرفت. در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت افجه هزار و ۴۰۰ نفر اعلام شد. در حالی که حداقل ۲ هزار پرونده برای مردم این روستا در خانه بهداشت تشکیل شده است. یکی دیگر از راه‌های تخمین جمعیت سرانه تولید زباله است. بر این اساس سرانه تولید زباله در افجه نشان می‌دهد که این روستا حدود ۳ هزار نفر جمعیت دارد.» دانش‌آموزان افجه بعد از پایان مقطع ابتدایی برای ادامه تحصیل باید خود را به لواسان برسانند که حدود ۴ کیلومتر با آنها فاصله دارد.

افجه

افجه بافتی قدیمی دارد و با گشتی در کوچه‌پسکوچه‌های آن می‌توان سراغی از درهای چوبی قدیمی گرفت و خانه‌هایی که سقف و ستون‌هایی چوبی دارند.

سقاخانه محله پایین یکی از دیدنی‌های روستاست که این روزها برای ایام محرم غبارروبی می‌شود. درست روبه‌روی مسجد افجه، چنار کهنسالی هست که تا ۴۰ سال پیش قصاب قدیمی روستا در دل چنار کاسبی می‌کرد. «مهدی لاری» رئیس شورای روستای افجه می‌گوید: «تا حدود ۴۰ سال پیش در فضای داخلی چنار قدیمی روستا قصابی کاسبی می‌کرد. گوشت مصرفی هر روز را از دامداران می‌خرید یا از دام‌های خودش تهیه می‌کرد. این گوشت‌ها را از تنه درخت آویزان می‌کرد و تا شب می‌فروخت. جوی آب روانی درست از پای چنار عبور می‌کند که باعث خنک ماندن هوای اطراف آن بود و گوشت‌ها را از فاسد شدن نجات می‌داد. مردم روستا پیش حسین آقا قصاب چوب خط داشتند. هروقت چوب خطشان پر می‌شد باید حسابشان را تسویه می‌کردند؛ افرادی که پول نقد داشتند با پول نقد و کسانی که کالایی برای فروش داشتند در عوض بدهیشان کالای دیگری به حسین آقا می‌دادند. بعد از فوت او دیگر کسی داخل این تنه درخت را مغازه نکرد.» تنه‌ درخت تنومندتر شده و با بزرگ شدن دیواره‌های آن فضای داخلی این قصابی پاچنار هم کوچک‌تر از قبل شده است. پاچنار این روزها محلی برای بازی کودکان افجه است.

گرمابه تاریخی افجه هم از دیگر دیدنی‌های این روستاست؛ حمامی که بعد از بازسازی هنوز هم از آن استفاده می‌شود. شیوع کرونا چندماهی است این حمام منتسب به دوره صفوی را به تعطیلی کشانده است. «حسین غنی» مشهور به «حسین حمومی»، متولی حمام افجه است و به آن رسیدگی می‌کند. او می‌گوید: «با اینکه خانه‌های روستا همگی حمام دارند اما مردم روستا گاهی برای تفریح و دورهم بودن به این گرمابه می‌آیند. ما مشتری‌هایی هم از تجریش و تهران و دیگر شهرها داشتیم که تعریف اینجا را شنیده بودند. کوهنوردانی که به دشته می‌روند هم گاهی به اینجا سری می‌زنند. خلاصه اینکه این حمام تا قبل از شیوع کرونا پررونق بود.» سیستم گرمایش از کف حمام جای خود را به آب گرم لوله‌کشی داده. با این حال طاق‌ قدیمی این بنای تاریخی و معماری آن با تغییراتی هنوز باقی مانده است. آنچه امروز به‌عنوان گرمابه افجه بهره‌برداری می‌شود تنها نیمی از فضای حمام قدیمی روستاست که به دست شورا و دهیاری روستا بازسازی شده و نیم دیگر به دلیل بی‌توجهی‌های میراث فرهنگی در حال نابودی است.

افجه

خانه حاج اکبر و حاج قاسم مرندی از قدیمی‌ترین خانه‌های باقی مانده در افجه است که معماری آن به دوره قاجار برمی‌گردد. تیرک‌های چوبی و سقف شیروانی این خانه با بهارخوابی که چیز زیادی از آن باقی نمانده است در کوچه خودنمایی می‌کند. جوی کوچکی درست از دل حیاط این کوچه می‌گذرد و به پایین دست روستا روانه می‌شود. این خانه زمانی محل سکونت خان افجه بوده. نخستین نهال سیب روستا توسط صاحب این خانه به افجه آورده شده؛ همان سیبی که امروز به نام سیب شمیران می‌شناسیم. خانه‌های قدیمی افجه روی شیب تند این روستا جا خوش کرده‌اند و بافت فرسوده در گوشه وکنار روستابه چشم می‌خورد. صفا، دهیار افجه می‌گوید: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما در افجه طرح هادی روستاست که طبق آن داخل بافت روستایی ساخت‌وساز ممنوع است. ۹۰‌درصد روستا بافت فرسوده دارد. اما طبق طرح هادی به دلیل قرار گرفتن این منطقه در حریم رودخانه اهالی اجازه ساخت‌وساز خانه خود را ندارند. ساخت‌وساز با طبقات کم هم برای آنها صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل بافت روستا فرسوده باقی مانده است. یکی از راه‌حل‌های ما این بود که اداره کل منابع طبیعی زمینی در ازای زمین اهالی در اختیار آنها قرار دهد تا بتوانند بیرون از حریم رودخانه خانه بسازند. در حالی که درست بیرون از نوار این حریم، زمین‌های ملی قرار دارد و باز ساخت‌وساز در آن ممنوع است. اهالی حاضر هستند برای ساخت‌وساز خانه جدید، هزینه جداکردن فاضلاب خانگی خود از مسیر رودخانه را شخصاً پرداخت کنند اما همچنان با این موضوع هم موافقت نمی‌شود. به همین دلیل هر سال جمعیت زیادی از روستا به شهر کوچ می‌کنند. روستای افجه زیرساخت‌های خوبی برای زندگی دارد اما محدودیت در ساخت‌وساز روستا باعث شده‌است که اهالی این منطقه را ترک کنند. جوانانی که می‌خواهند تشکیل خانواده بدهند چگونه می‌توانند در روستای خود خانه‌ای داشته باشند در حالی که ساخت‌وسازی اینجا انجام نمی‌شود؟ ‌»

کشاورزی شغل اصلی مردم روستای افجه بود. اما در نیم قرن گذشته باغداری و تولید میوه‌هایی مثل گیلاس و گردو جای خود را به محصولات کشاورزی داد. گیلاس افجه بخش مهمی از صادرات گیلاس شمیران را تشکیل می‌دهد. لاری، رئیس شورای روستای افجه که کشاورز نمونه روستاست می‌گوید: «گیلاس‌های این روستا از انواع مرغوب گیلاس است که عمده آن از محصولات صادراتی به حساب می‌آید. اما حمایتی از کشاورزان نمی‌شود. هزینه تهیه سم و دیگر مایحتاج باغداران بسیار زیاد است. از طرفی قیمت بالای زمین در اینجا باعث شده تا تولید محصول با کیفیت درجه‌های ۲ و ۳ به صرفه نباشد. نبود همکاری و حمایت نکردن جهاد کشاورزی از باغداران باعث شده با مشکلات زیادی در تولید محصول مواجه شویم.»

دشت هویج
افجه را با دشت هویج می‌شناسیم و آب و هوای خنک آنکه روزهای پایانی هفته کوهنوردان زیادی را به این منطقه می‌کشاند. اما به نظر می‌رسد جای امکانات اولیه گردشگری در این منطقه خالی است. دشت هویج سال‌هاست هویجی در آن کاشته نمی‌شود اما به رسم گذشته هر سال به یکی از طایفه‌های روستا اجاره داده می‌شود تا در آن کشت کنند؛ رسمی که این سال‌ها با مداخله اداره منابع طبیعی به حاشیه می‌رود. لاری می‌گوید: «مکانی که گردشگران امروز به نام دشت هویج می‌شناسند، بین بومی‌های افجه به گیاهچال یا گرچال معروف است. یعنی محلی که در آن گیاه می‌روید. این اسم به کاشت انواع سبزی و صیفی در این مکان برمی‌گردد. دشته هم نام پایین دست گیاهچال است. از قدیم رسم این بود که گیاهچال را برای ۱۰ سال به یک طایفه اجاره می‌دادند تا در آن سبزی و محصولات کشاورزی بکارند. در سال‌های گذشته دهیاری این کار را هر سال انجام می‌دهد و زمین را به مزایده می‌گذارد. در سال‌های گذشته بیشتر دامداران، اینجا انواع علوفه می‌کارند تا خوراک دام‌هایشان باشد. راه سنگلاخی این دشت و دسترسی دشوار به آن باعث شده تا کشت محصول در این زمین برای کشاورزان امکان‌پذیر نباشد.»

قله‌های ۲ تا ۳ هزار متری اطراف افجه باعث شده تا این روستا مسیر عبور کوهنوردان و گردشگرانی باشدکه روزهای پایانی هفته را به دنبال آب و هوایی خوش به لواسان می‌آیند.

با این حال تنها روستای هدف گردشگری لواسان از امکانات اولیه برای گردشگران خالی است. دهیار روستا می‌گوید: «یکی از اقداماتی که ما در روستا به دنبال تحقق آن بودیم ایجاد سایت گردشگری بود اما با مخالفت‌های زیادی از طرف منابع طبیعی و محیط‌زیست و همکاری نکردن میراث فرهنگی روبه‌رو شدیم. به‌طوری که حتی اجازه بهره‌برداری از سرویس بهداشتی عمومی را که با هزینه اهالی در ابتدای مسیر کوهستانی دشت هویج ساخته شده بود نداشتیم.» تنها اقامتگاه بومگردی افجه در این روستا بین کوهنوردان اسم و رسمی آشنا دارد و «آقا جعفر» و همسرش در اقامتگاه شخصی خود میزبان و هم صحبت خوبی برای آنها هستند. «جعفر علی‌نقیان» چند سالی است که این اقامتگاه را در ملک پدری خود، راه‌اندازی و زندگی در تهران را برای همیشه به مقصد دشت هویج ترک کرده است. او می‌گوید: «من واردکننده و فروشنده کفش در بازار سپهسالار تهران بودم. حدود ۱۰ سال پیش ورشکسته شدم و همه دارایی و شغلم را از دست دادم. همان سال‌ها دچار بیماری شدم و فشار روحی و جسمی زیادی را تحمل کردم. همان سال‌ها همراه همسرم به روستای پدری‌ام آمدم و توانستم اینجا به آرامش برسم. از چند سال پیش کم‌کم این محیط را برای اقامت و استراحت کوهنوردان راه‌اندازی کردم. این روزها همنشین ما درختان و طبیعت اینجاست و افرادی که برای تماشای این طبیعت به افجه می‌آیند. تا جایی که بتوانیم مایحتاج خودمان و اقامتگاه را از طبیعت تأمین می‌کنیم و از محصولاتی که خودمان آن را تهیه کرده‌ایم.»

blank

افجه یکی از بزرگ‌ترین مراکز بهداشتی روستایی در تهران را در اختیار دارد؛ زمینی ۵ هزارمترمربعی در روستا که توسط یکی از اهالی روستا در اختیار عموم مردم قرار گرفته.

ساختمان خانه بهداشت چند سالی است که تکمیل شده اما اتاق‌های خالی آن انتظار حضور تیم‌های پزشکی متخصص و عمومی را می‌کشند. اکنون تنها ۲ بهورز در این مرکز مستقر هستند. «شکیبا دانیالی» بهورز روستا می‌گوید: «ما در این مرکز فضای خوبی برای حضور پزشکان و متخصصان در اختیار داریم. اما پزشکی در اینجا مستقر نیست. تنها یک روز در هفته ساعت ۱۰ تا ۱۳ پزشک عمومی اینجا حضور دارد. مراجعه مردم به مرکز بهداشت بالاست. اما ما بدون حضور پزشک اجازه تزریق یا تجویز دارو نداریم. روستا جمعیت زیادی دارد که مردم برای هر بیماری یا مشکلی باید به لواسان مراجعه کنندیا برای تشخیص اولیه مشکل خود تا روز حضور پزشک صبر کنند.»
صفا، دهیار روستا می‌گوید: «این خانه بهداشت یکی از مهم‌ترین امکانات ما در روستاست. ما تلاش کردیم تا پزشکان داوطلب و خیّرانی را برای تأمین یونیت‌های دندانپزشکی و سایر تجهیزات با خودمان همراه کنیم. تنها امکانی که از دانشگاه شهید بهشتی درخواست کردیم این بود که پزشک در این مرکز مستقر کنند. اما موافقت نشد و فضای این مرکز بهداشت بدون استفاده باقی مانده است. در حالی که می‌توانست امکان خوبی برای اهالی روستای افجه باشد.»

مرتبط:

دشت هویج یکی از زیباترین جاذبه‌های روستای افجه

برگ جهان روستایی زیبا و دیدنی در تهران!

سفر با هواپیما در دوران پاندمی کرونا چقدر ایمن است؟

امکان انتشار ویروس کرونا در سفرهای هوایی ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرده است، اما میزان خطر انتقال ویروس کرونا در هواپیما چقدر است؟

به گزارش همشهری آنلاین پژوهشگران آلمان اخیرا گزارشی را در ژورنال JAMA Network Open منتشر کرده‌اند که نتایج پیگیری بهداشتی ۱۰۲ مسافر سوار بر یک هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ به مقصد فرانکفورت را که در ۹ مارس (اواخر اسفند) به مدت ۴ ساعت و ۴۰ دفیقه انجام شده است، نشان می‌دهد.

در این هنگام هنوز پروتکل‌های سختگیرانه بهداشتی – یعنی ماسک زدن اجباری مسافران و خدمه، جلوگیری از جمع شدن افراد در راهرو، حذف کردن سرویس غذا در هواپیما – اجرا نشده بود.

در میان این ۱۰۲ مسافر: یک گروه گردشگری ۲۴ نفره بودند که یک هفته قبل در تماس با مدیر هتلی قرار گرفته بودند که بعدا دچار شدنش به کووید-۱۹ تایید شده بود. هنگام پیدا شدن مسافران در فرانکفورت همه این گروه گردشگری از همه آنها آزمایش نمونه برداری از گلو برای شناسایی عفونت احتمالی با ویروس کرونا انجام شده بود.

آزمایش هفت نفر از ۲۴ نفر مثبت بود.

بنابراین این پرسش مطرح شد که آیا مسافران دیگر سوار بر هواپیما از این هفت نفر دچار عفونت ویروس را گرفته‌اند یا نه؟

پیگیری بر اساس مصاحبه در ۷۱ نفر از ۷۸ مسافر باقیمانده و آزمایش ویروس ۲۵ مسافر دیگر نشان داد فقط ۲ مورد سرایت احتمالی ویروس در طول پرواز رخ داده است.

این پژوهش به سرپرستی دکتر ساندرا سیسک از انستیتوی ویروس‌شناسی پزشکی در دانشگاه گوته در فرانکفورت انجام شد.

این دو مورد اضافی عفونت ویروس کرونا در مسافران رخ داده بود که در فاصله دو ردیف از یکی از مسافران دچار عفونت از گروه گردشگری نشسته بودند.

این پژوهشگران همچنین تاکید می‌کنند که از آنجایی که آزمایش مسافران تا ۹ هفته پس از پرواز انجام شده بود، عفونت‌ها در این دو مورد جدید ممکن است قبل یا بعد از پرواز رخ داده باشد.

کارشناسان می‌گویند این گزارش خبر خوبی برای افرادی که به دلایل ضروری می‌خواهند در آینده نزدیک سفر هوایی انجام دهند.

به گفته کارشناسان اینکه با  وجود ۷ مسافر دچار عفونت از قبل از سوار شدن به هواپیما فقط احتمالا دو نفر پس از پروازی به مدت بیش از ۴ ساعت بدون هیچ اقدام پیشگیری دچار عفونت شده‌اند، نشانده خطر کم سرایت ویروس در هواپیما است.

این پژوهشگران آلمانی می‌گویند جریان هوایی از سقف به کف در کابین هواپیما ممکن است به جلوگیری از سرایت ویروس کمک کرده باشد و احتمالا اگر مسافران ماسک زده بودند، این میزان کمتر هم می‌شد.

کارشناسان می‌گویند در هر صورت اجباری کردن ماسک زدن و سایر اقدامات احتیاطی مانند فاصله‌گیر جسمی، دوری از محل‌های تجمع، شستن دست‌ها، پرهیز از دست زدن به صورت  همچنان برای کاهش خطر انتقال ویروس در هواپیما ضروری است.

مرتبط:

چگونه در دوران کرونا با قطار سفر کنیم؟

چطور درایام کرونایی با رعایت بهداشت و نکات ایمنی سفر کنیم؟