زمان برگزاری چهارمین جشنواره موسیقی کیش یامال اعلام شد

رئیس چهارمین جشنواره موسیقی کیش یامال از برگزاری این جشنواره در اسفند امسال خبر داد.

مدیر امور هنری سازمان منطقه آزاد کیش صبح امروز (۲۰ آذرماه) در جمع خبرنگاران، عنوان کرد: چهارمین جشنواره موسیقی کیش روزهای ۱۵، ۱۶ و ۱۷ اسفند امسال در جزیره برگزار خواهد شد.

بدریه بحرینی افزود: پیش از این دهه پایانی دی ماه برای این جشنواره تعیین شده بود که پس از برگزاری جلسات متعدد در نهایت نیمه اسفند زمان قطعی برگزاری چهارمین جشنواره موسیقی کیش خواهد بود.

وی در همین خصوص اظهار کرد: زمان برگزاری با توجه به ایام مبارک اعیاد شعبانیه که مصادف با یکشنبه ۱۵ اسفند ولادت سالار شهیدان، امام حسین(ع) دوشنبه ۱۶اسفند ولادت حضرت ابوالفضل العباس(ع) و سه‌شنبه ۱۷اسفند ولادت امام زین‌العابدین(ع) هستند، قطعی شد تا در این ایام مبارک شاهد شور و نشاط مضاعفی در جزیره کیش باشیم.

بحرینی ادامه داد: نزدیکی اعیاد خجسته‌ی شعبانیه با تعطیلات نوروز؛ مجموعه برگزار کننده این رویداد را بر آن داشت تا زمان مناسبی را برای برگزاری چهارمین جشنواره موسیقی کیش انتخاب کنند.

وی افزود: داوری‌های نخست آغاز شده است و پس از بررسی نهایی هیات انتخاب، گروه‌های راه‌یافته به مرحله پایانی این جشنواره موسیقی که از استان‌های هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر هستند، به صورت رسمی اعلام خواهند شد.

وی خاطرنشان کرد: حدود ۲۰ روز پیشاز آغاز جشنواره، گروه‌های راه‌یافته به مرحله نهایی برای اجرا در جزیره کیش به صورت رسمی از درگاه اینترنتی festival.kish.ir معرفی خواهند شد.

بحرینی عنوان کرد: این جشنواره در نظر دارد به معرفی فرهنگ‌ها، قومیت‌ها و سنت‌ها بر اساس رنگ‌آمیزی در سواحل جنوبی از دریای عمان تا خلیج فارس واستان‌های جنوبی ایران بپردازد.

رئیس چهارمین جشنواره موسیقی کیش یامال تصریح کرد: مهمترین هدف برگزاری رویداد موسیقیایی جزیره کیش، مورد توجه قرار دادن کیش با سابقه تاریخی و دیرینه خود از نظر فرهنگی و موسیقایی و در کنارآن رونق کسب و کار در جزیره، ایجاد جاذبه‌های گردشگری و آشنایی با فرهنگ بوم‌گردی است.

منبع: ایسنا

«مریوان‌» را بشناسیم

نخستین کنفرانس ملی «مریوان شناسی» در روزهای پایانی هفته برگزار می‌شود.

این کنفرانس که از زوایای مختلف شهر مریوان در استان کردستان را بررسی می‌کند، به همت انجمن فرهنگی ادبی این شهر با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد مریوان در روزهای ۱۸ و ۱۹ آذرماه برگزار خواهد شد.

امید ورزنده ـ دبیر کنفرانس ملی مریوان‌شناسی ـ در توضیح ضرورت برگزاری این رویداد گفت: شهر مریوان از دیرباز تا کنون، تحولات تاریخی و فراز و فرودهای چشمگیری را شاهد بوده است. دیرنگی، اهمیت و نقش مریوان در تاریخ و فرهنگ این دیار از یک‌سو و موقعیت جغرافیایی و اقلیم آن در سوی دیگر، نیازمند بررسی بازخوانی و تحلیل است، کاری که تا کنون به شیوه‌ای علمی و سیستماتیک انجام نشده است. از همین‌رو انجمن فرهنگی ادبی مریوان با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد در تاریخ ۱۸ و ۱۹ آذرماه امسال، اولین کنفرانس مریوان‌شناسی را برگزار می‌کند و امیدوار است گوشه‌ای از داشته‌ها و ظرفیت مریوان شناسانده شود.

او افزود: استادان و پژوهشگران با توجه به محورهای این همایش، حدود ۶۰ مقاله به دبیرخانه فرستاده‌اند که پس از بررسی، ۲۰ مقاله برای ارائه در دو روز انتخاب شده است.

به گفته دبیر کنفرانس ملی مریوان‌شناسی، این مقالات در پنج پنل «تبارشناسی مریوان»، «تاریخ و باستان‌شناسی»، «اقتصاد و گردشگری»، «هنر» و «تاریخ، رسانه و فرهنگ» ارائه خواهد شد.

«مریوان‌» را بشناسیم

شهر مریوان در استان کردستان و در حدود ۱۳۰ کیلومتری سنندج واقع شده است، دریاچه زریبار یا زریوار زیبایی شاخص و شناخته‌شده این منطقه است، هرچند طبیعت بکر، روستاهای پلکانی، هنرهای دستی، ‌محصولات کشاورزی و غذا و فرهنگ مردم این منطقه جزو ویژگی‌های کمتر شناخته و معرفی‌شده مریوان است. در سال‌های اخیر اجرای جشنواره تئاتر خیابانی مریوان، بخشی از ظرفیت پنهان این منطقه را آشکار کرده است.

مریوان همچنین از سوی شورای جهانی صنایع دستی به عنوان شهر جهانی “کلاش” معرفی شده است. کلاش پاپوشی با قدمت دوهزار سال و تهیه‌شده از مواد طبیعی موجود در طبیعت مانند نخ و چرم است که با توجه به خنکی و سبکی آن بسیار مورد توجه قرار گرفته و در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شهر با بیش از چهارهزار نفر بیشترین بافنده کلاش را در استان کردستان دارد.

منبع: ایسنا

اُمیکرون گردشگری آسیا را تهدید می‌کند

بسیاری از کشورهای آسیایی از ترس موج جدیدی از موارد ویروس کرونا مانند موارد ناشی از سویه دلتا، مرزهای خود را به روی مسافران خارجی می‌بندند و کسب‌وکارهایی که به گردشگری متکی است، اکنون به بازدیدکنندگان محلی امیدوارند.

آسیا نیوز نوشت آسیا و اقیانوسیه تنها منطقه‌ای در جهان است که هنوز سفرهای هوایی منظم بین‌المللی را از سر نگرفته و مهم‌تر از همه فقدان گردشگران چینی بر اقتصاد این منطقه تاثیر گذاشته است.

در مقایسه با سویه دلتا که باعث مرگ هزاران نفر در طول تابستان شد، سویه جدید سارس کو ۲(SARS-C۰V-۲) بسیار مسری است اما خیلی کشنده نیست.

با این وجود هفته گذشته ژاپن تصمیم گرفت هیچ ریسکی نکند و مقامات محلی به خطوط هوایی گفته‌اند که رزرو پروازهای ورودی را تا پایان دسامبر متوقف می‌کنند اما در نهایت از این تصمیم عقب‌نشینی کردند اما سقف تعداد ۳۵۰۰ ورودی روزانه از خارج را تعیین کردند.

پس از ابتلای بیش از ۲۰ هزار مورد جدید در طول تابستان فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر جدید ژاپن، اقدامات موثری را برای محافظت از مردم انجام داد. حتی با وجود این‌که حدود ۸۰ درصد اکنون به‌ طور کامل واکسینه شده‌اند(۲ دوز واکسن) و سرایت‌های جدید به‌ تازگی حدود صدها نفر در روز و تنها با سه مورد مرتبط به سویه اُمیکرون بوده است.

این اقدامات تاثیر مخربی بر گردشگری محلی داشته و تعداد بازدیدکنندگان از ۳۲ میلیون در سال ۲۰۱۹ به چهار میلیون در سال گذشته کاهش یافته است.

در نظر برخی از ناظران با وجود مشکلات مرتبط با کمبود گردشگران خارجی، ژاپن ممکن است بیاموزد که بدون درآمد گردشگری زندگی کند. البته در مورد دیگر کشورهای آسیایی و خطوط هوایی فعال در منطقه چنین نیست.

طبق گزارش انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی، آسیا و اقیانوسیه تنها منطقه‌ای در جهان است که پس از ۲ سال شاهد احیای سفرهای هوایی بین‌المللی نبوده است.

تا اکتبر ۲۰۲۱ این کاهش به ۹۲.۸ درصد نسبت به سال ۲۰۱۹ رسید که به‌ طور تقریبی بدون تغییر نسبت به میزان ۹۳.۱ درصد گزارش شده در سپتامبر بود.

در تلاش برای مقابله با یک بحران جدید سنگاپور پس از ایجاد خطوط سفر ویژه برای افراد واکسینه‌شده(VLT) برای بازدیدکنندگان از سایر کشورهای آسیایی مرزهای خود را باز نگه می‌دارد. هر چند اعمال محدودیت‌ها و قرنطینه‌های جدید در کشورهای همسایه در پی کشف اُمیکرون امیدها را برای بهبود در دولت شهر سنگاپور نیز از بین می‌برد.

در سال ۲۰۱۹، ۱۷ درصد از گردشگرانی که به فرودگاه بین‌المللی چانگی سنگاپور آمدند، از چین ۱۳ درصد، از اندونزی، هشت درصد از هند و هفت درصد از استرالیا بودند.

کارشناسان خاطرنشان کردند فرودگاه چانگی در این ماه ممکن است حتی به ۱۰ درصد از حجم سفرهای قبل از کووید هم نرسد.

فقدان گردشگران چینی بزرگترین مشکل برای اقتصادهای آسیای جنوب شرقی و فراتر از آن است. در سال ۲۰۱۹ بازدیدکنندگان چینی حدود ۲۶۰ میلیارد دلار در خارج از کشور هزینه کرده‌اند.

در ویتنام جایی که بیماری همه‌گیر باعث تعطیلی ۹۵ درصد از مشاغل مرتبط با گردشگری شد، چینی‌ها ۳۲ درصد از کل بازدیدکنندگان خارجی را تشکیل می‌دادند.

در جزیره ججو(کره جنوبی)، همان مقصد ساحلی محبوبی که چینی‌ها می‌توانستند بدون ویزا در آن حضور یایند، تعداد گردشگران از بیش از یک میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ به ۱۰۳ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ رسید. بین ژانویه تا سپتامبر سال جاری تنها ۵۰۰۰ نفر از این جزیره دیدن کردند.

برای کشورهایی که موفق به مهار تعداد سرایت‌ها می‌شوند، به‌ نظر می‌رسد که تنها راه‌ حل کنونی گردشگری داخلی باشد.

کامبوج که تحمل فروپاشی بیشتر صنعت گردشگری خود را ندارد، بر اساس داده‌های منتشر شده توسط دولت تعداد مسافران آخر هفته گذشته(چهار تا پنج دسامبر) نسبت به آخر هفته قبل ۴.۶۵ درصد افزایش یافت. این افزایش بیش از ۱۸۱ هزار گردشگر است اما  از این تعداد فقط ۵۰۰۰ گردشگر از خارج هستند.

منبع: ایسنا

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

سفر پس از دوره‌ای طولانی محدودیت و درگیری با بیماری می‌تواند لذت وصف ناشدنی برای مردم داشته باشد. به همین دلیل انتخاب هوشمندانه مقصد می‌توان لذت سفر را دوچندان کرده و تجربه‌های متفاوت‌تری را برای مسافران که پس از شیوع گسترده کرونا در سراسر جهان قصد سفر کرده‌اند، به همراه داشته باشد.

سفر به بولونیا، شهری در شمال ایتالیا، می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای آغاز سفر پس از مدت‌ها محدودیت باشد چرا که در این شهر می‌توان مدرنیته، تاریخ و لذت طعم‌های ایتالیایی را همزمان با هم تجربه کرد.

این شهر که سراسر پوشیده از کانال‌های آبی است، از قدمتی دیرینه برخوردار بوده و جاذبه‌های گردشگری بسیاری را در خود جای داده که افراد زیادی را برای سفر به این شهر مشتاق می‌کند. بولونیا هفتمین شهر پرجمعیت ایتالیاست و به عنوان یکی از پرترددترین شهرها نیز که سالانه میزبان گردشگران زیادی از اقصی نقاط جهان بوده شناخته می‌شود.

از آنجایی که با مطرح شدن نام کشور ایتالیا آشپزی و غذاهای لذیذ این کشور سریعا به ذهن خطور خواهد کرد، گفته می‌شود که بولونیا پایتخت آشپزی ایتالیاست و افراد با سفر به این کشور و شهر در کنار بازدید از جاذبه‌های تاریخی آن طعم‌های لذیذی را نیز تجربه خواهند کرد.

گفته می‌شود پیشینیه تاریخی بولونیا به ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد و سال‌ها تحت فرمانروایی خانواده‌هایی چون ولزنا، فلسینا، سلت‌ها و رومیان بوده است که حضور آن‌ها حال شهر بولونیا را به مکانی منحصر به‌ فرد برای بازدید علاقه‌مندان به تاریخ و معماری تبدیل کرده است.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

این شهر در کنار تاریخی بودن به عنوان یکی از شهرهای ثروتمند و صنعتی کشور ایتالیا شهرت دارد که تاثیر بسیاری بر اقتصاد داشته است. گفته می‌شود عمده فعالیت‌های اقتصادی این شهر در حیطه‌ محصولات کشاورزی، ماشین‌آلات صنعتی، انرژی، خودرو، کفش، پارچه، مواد شیمیایی و چاپ و نشر است.

همانطور که گفته شد این شهر به دلایل زیادی از جمله تاریخ غنی، معماری‌های خیره‌کننده، غذاهای لذیذ، حضور قدیمی‌ترین دانشگاه جهان و مراکز خرید متعدد بین گردشگران محبوبیت بالایی دارد. همچنین علاقه‌مندان و گردشگران می‌توانند در کنار بازدید از آثار تاریخی قرون وسطی این شهر از حضور در سالن‌های اپرا و تئاتر لذت برده و روز خود را با تجربه‌های هیجان‌انگیز آشپزی ایتالیایی در کافه‌ها و رستوران‌های شهر بولونیا به پایان برسانند.

یکی از اماکن تاریخی که چشم هر بیننده‌ای را خیره خواهد کرد، ساختمان دانشگاه بولونیاست که در سال ۱۰۸۸ میلادی تاسیس شده و قدیمی‌ترین دانشگاه دنیای غرب است. بنای این دانشگاه قدیمی در سال ۱۵۶۲ الی ۱۵۶۳ ساخته شده و در حال حاضر حدود ۸۰۰۰ دانشجو در آن مشغول به تحصیلند. این دانشگاه یکی از مراکز بین‌المللی آموزش در اروپاست.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

یکی از نکاتی که شنیدن آن در مورد بولونیا خالی از لطف نیست، این است که سازمان یونسکو این شهر را در سال ۲۰۰۶ به عنوان شهر موسیقی به ثبت رساند. دلیل ثبت بولونیا تحت این عنوان این است که موسیقی غنی دارد و موسقی در این شهر یکی از عوامل جنب و جوش و تکامل بولونیا به‌شمار می‌رود و به همین جهت به عنوان اولین شهر موسیقی ایتالیا نیز شناخته می‌شود.

بولونیا به شهر برج‌ها نیز شهرت دارد و افرادی که بازدید از برج‌هایی چون برج پیزا آن‌ها را به وجود می‌آورد، این شهر می‌تواند انتخاب خوبی برایشان باشد. یک جفت برج در بولونیا از معروف‌ترین نمونه‌های باقی مانده از برج‌های ساخته شده در قرن دوازدهم میلادی است که احتمالا از آن برای دیده‌بانی و پناه دادن افراد در زمان حمله دشمن استفاده می‌شده است.

۲ برج گاریسندا و دیلی آزینلی حدود ۴۸ متر ارتفاع دارد که برج گاریسندا همچون برج پیزا کج شده است. البته می‌توان با بالا رفتن از ۴۹۸ پله برج دیلی آزینلی نمای شهر بولونیا را به تماشا نشست و تجربه آن برای افرادی که سختی راه را به دوش کشیده‌اند، بهترین هدیه به آن‌ها خواهد بود.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

این شهر همچنین میزبان تعداد زیادی کلیسا است که معروف‌ترین آن‌ها «کلیسای سن پترونیو» است. این کلیسا در اواخر قرن هفت توسط معمار معروف ایتالیایی آنتونیو دی ساخته شده است که بازدید از آن‌ علاقه‌مندان به تاریخ را شگفت‌زده خواهد کرد.

علاقه‌مندان می‌توانند تجربه‌ای جدید در بازارهای قرون وسطی این شهر داشته باشند چرا که علاوه بر مشاهده تاریخ می‌توانند غذاهای سنتی ایتالیا را نیز تجربه کنند و خاطره‌ای خوش برایشان باقی بماند. بازار «بولنزی» یکی از همین بازارهای قدیمی بولونیا و ایتالیاست که مردم منطقه در آن محصولات سنتی خود را به عنوان سوغاتی شهرشان به فروش می‌رسانند.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

یکی دیگر از جاذبه‌های منطقه بولونیا «ایوان سن لوکا» است که از آن به عنوان بزرگ‌ترین ایوان دنیا نیز یاد می‌شود که دارای بیش از ۶۰۰ طاق زیبا و خیره‌کننده است. این کلیسا و طاق‌های آن مسیری در حدود چهار کیلومتر را در بر گرفته‌اند و با قرار گرفتن بر فراز تپه‌ای بلند، مجموعه‌ای زیبا و جذاب را برای گردشگران به وجود آورده‌اند.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

بولونیان علاوه بر کلیسا، برج و بازارهای قدیمی میزبان موزه‌ها و گالری‌های هنری بسیاری است. یکی از موزه‌های پرطرفدار این شهر در خانه Palazzo pepoli واقع شده است، این خانه محل اقامت قدیمی یکی از مهم‌ترین خانواده‌های قرون وسطایی بولونیاست. گفته می‌شود که این موزه تقریبا تمام تاریخ بولونیا از استقرار اولین مردم در آن تا دوران قرون وسطی که این شهر در اوج قدرت خود بود را در خود جای داده است.

گالری هنری ملی «پیناکوتِکا ناسیوناله» از آثار هنرمندانی که از قرن سیزدهم تا اوایل قرن نوزدهم در بولونیا و منطقه امیلیا رومانیا زندگی و کار کرده‌‎اند مراقبت کرده و آن‌ها به نمایش گذاشته است. در کلکسیون‌های این گالری، آثاری از هنرمندان برجسته نظیر رافائل، پروجینو، تینتورتو و دیگر هنرمندان عصر رنسانس به چشم می‌خورد.

منبع: ایسنا

ساخت یک هتل شناور پیشرفته در دبی

مدیریت مجموعه هتل‌های لوکس “کمپینسکی” مستقر در سوئیس، در آینده‌ای نزدیک یک اقامتگاه و هتل شناور در کلانشهر پیشرفته و فوق لوکس جهان یعنی در دبی، افتتاح خواهد کرد.

به نقل از آی ای، کاخ شناور کمپینسکی یک ساختمان شناور خواهد بود که توسط ۱۲ ویلای لوکس شناور احاطه شده است و ویلاها نیز می‌توانند به سمت لنگرگاه‌های دیگر حرکت کنند. درب این اقامتگاه پنج ستاره شناور در سال ۲۰۲۳ به روی مهمانان باز خواهد شد.

این کاخ شناور در کنار یکی از منحصر به فردترین سواحل دبی قرار خواهد گرفت و با داشتن اقامتگاه‌هایی جذاب، یک مکان هیجان‌انگیز برای برخی مسافران خواهد بود.

ساختمان اصلی کاخ شناور متشکل از چهار قسمت خواهد بود که بخش مرکزی آن توسط ساختمان هرمی شیشه‌ای به هم متصل شده است و تمام ویژگی‌های یک هتل پنج ستاره از رستوران‌های منحصر به فرد گرفته تا اسپا، استخرها، بوتیک‌ها و سالن‌های ضیافت را دارد. این اقامتگاه دارای ۱۵۶ اتاق و سوئیت و ۱۲ ویلا خواهد بود.

این شرکت سال ۲۰۲۳ را برای افتتاح این هتل شناور لوکس در نظر گرفته است.

۱۲ ویلای لوکس که توسط پانتون‌ها به هم متصل شده‌اند، هم برای فروش و هم برای اجاره مهمانان هتل در دسترس هستند و می‌توانند با حداکثر سرعت ۶ مایل دریایی حرکت کنند. علاوه بر آن نکته جالب درباره این ویلاها این است که آنها مجهز به پنل‌های خورشیدی هستند و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که سازگار با محیط زیست باشند.

“برنولد شرودر” (Bernold Schroeder)، مدیر اجرایی مجموعه هتل‌های کمپینسکی، گفت: خوشحالیم که می‌توانیم چنین تجربه‌ بی نظیری را از سال ۲۰۲۳ به بعد برای مهمانان خود در دبی به ارمغان بیاوریم.

منبع: ایسنا

موفقیت دانشجویان ایرانی در لیگ ایده‌پردازی سازمان جهانی گردشگری

یک گروه از دانشجویان ایرانی با ایده‌ای برای حل معضلات روستای توریستی و صنایع دستی «قاسم‌آباد گیلان»، به مرحله نهایی لیگ ایده‌پردازی سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۱ راه یافتند.

هفتاد و هشتمین نشست از ششمین دوره سلسله نشست‌های چشم‌انداز صنعت گردشگری در ایران، به مناسبت روز دانشجو و به انگیزه معرفی ایده و اعضای گروه گردشگری دانشجویی Rt adventures دانشگاه گیلان که به مرحله نهایی لیگ ایده‌پردازی سازمان جهانی گردشگری سال ۲۰۲۱ با موضوع گردشگری روستایی راه یافته‌اند، به صورت مجازی برگزار شد.

صدرا عمویی ـ دبیر ششمین دوره سلسله‌ نشست‌های چشم‌انداز صنعت گردشگری در ایران ـ اظهار کرد: سازمان جهانی گردشگری سال ۲۰۲۰ را به نام «گردشگری و توسعه روستایی» تعیین کرد، نظر به این موضوع دو رویکرد اصلی شامل برگزاری مسابقه ایده‌پردازی با محوریت گردشگری روستایی (Rural Tourism) و دیگر اجرای طرح ابتکاری معرفی بهترین دهکده‌های گردشگری در جهان در این سازمان، در پیش گرفته شد. در مسابقه نخست، بیش از هزار تیم شرکت داشتند که خوشبختانه گروه گردشگری دانشجویی Rt adventures دانشگاه گیلان به عنوان صدوپنجاه‌وپنجمین تیم و ارائه‌دهنده راه‌حلی برای چالش‌های گردشگری روستایی، به مرحله بعد راه یافت.

وی یادآور شد: در زمینه معرفی بهترین دهکده‌های گردشگری نیز سه روستای برندیق (استان اردبیل)، خرانق (استان یزد) و لارک (استان هرمزگان) از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معرفی شده بودند که متأسفانه این سه روستا در فهرست جهانی روستاهای نمونه گردشگری قرار نگرفتند.

عمویی ادامه داد: به باور ما یکی از بهترین کارکردهای دانشگاه و گروه‌های علمی مربوط به گردشگری، کمک به حل مسائلِ مربوط به جوامع میزبانِ محلی و روستاهای کشور از منظر معیارهای سازمان جهانی گردشگری مانند حفاظت از منابع فرهنگی و طبیعی روستاها برای ترویج گردشگری، به کاربستن مبانی توسعه پایدار در روستاها، پایداری زیست‌محیطی، مسائل مربوط به زیرساخت‌ها، ایمنی و مدیریت یکپارچه روستاهای مقصد گردشگری و مانند آن است.

blank

 

در ادامه، دکتر مهدی حسام ـ استادیار رشته گردشگری دانشگاه گیلان و سرپرست گروه لیگ ایده‌پردازی Rt adventures گفت: زمانی که سازمان جهانی گردشگری ایده چنین مسابقه‌ای را داد، در ابتدا شاید کمی از نگاه ما دور بود که بخواهیم در چنین مسابقه‌ای شرکت کنیم و بتوانیم رتبه‌ای در این مسابقه کسب کنیم، اما پس از مطرح‌ کردن این تصمیم با دانشجویان، نهایتاً هفت نفر از بهترین دانشجویان گردشگری دانشگاه گیلان به صورت خودجوش تصمیم گرفتند این کار را انجام دهند.

او با اشاره به شرایط سخت کرونا و غیرحضوری بودن دانشگاه‌ها و همچنین پراکندگی دانشجویان در شهرهای مختلف، افزود: نهایتا با برگزاری جلسات متعدد مجازی، روستاهای بسیاری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه با انتخاب موضوع چالش روستایی و ارائه پیشنهادات مختلف، سرانجام روستای قاسم‌آباد به دلایل مختلفی ازجمله ثبت جهانی چادرشب بافی در این روستا و آشنایی کامل دانشجویان با آن، انتخاب شد. جلسات و کارگاه‌های آموزشی متعددی درباره نحوه شرکت و معرفی محورهای مناسب و تاکیدشده از سوی سازمان جهانی گردشگری نیز برگزار شد.

استادیار رشته گردشگری دانشگاه گیلان با ارائه توضیحانی درباره چگونگی تبدیل ایده به طرح همسو با قالب و شاخص‌های سازمان جهانی گردشگری، گفت: مشکلات روستای قاسم‌آباد به عنوان روستایی که ثبت جهانی شده بود، احصا شد. ایده‌هایی که دانشجویان داشتند برای حل این مشکلات به صورت کلی مطرح شد و در مجموع راه‌حلی جامع برای حل این مشکلات در راستای گردشگری روستایی مطرح شد. راه‌حل مدنظر ما برای مشکلات این روستا با رویکرد گردشگری بود. یکی از مشکلات اساسی روستای قاسم‌آباد و البته کل استان گیلان و حتی مازندران مبحث زباله است. تغییر کاربری اراضی در قاسم‌آباد به شدت قابل مشاهده است. همچنین شاهد از بین رفتن اصالت‌های فرهنگی قاسم‌آباد هستیم.

او افزود: از این مشکلات می‌توان متوجه شد که راه‌حل‌ها رنگ و بوی فرهنگی و محیط زیستی به خود گرفته است که می‌توانست بخشی از این مشکلات را حل کند، بنابراین با توجه به تجربه‌ای که سازمان میراث فرهنگی استان گیلان در حوزه ثبت جهانی این روستا داشت، ما هم سعی کردیم از آن تجربیات استفاده کنیم. نکته قابل تأمل، مشارکت مردم و مسؤولان روستا در این زمینه بود.

حسام ادامه داد: طرحی به عنوان توسعه اقتصادی و اشتغالزایی روستاهای استان گیلان ارائه شد که اساس آن مشارکت مردم بود و در خیلی از روستاهای ایران نیز انجام شد. ما ۱۴ روستا را مطالعه کردیم و نظرات مردم و مسؤولان روستا را بررسی کردیم و سرانجام از ایده‌ها، نیازها و راه‌حل‌های خلاقانه مردم محلی، مجموعه‌ای از راه حل‌ها پدید آمد که شاید سرتیتر آن‌ها، مسائل محیط زیستی و فرهنگی و نیاز شدید مردم محلی به آموزش‌های فرهنگی بود. برای مثال در برخی از این روستاها همچون روستای توسکا به دلیل آموزش‌های محیط زیستی که مردم دیده بودند مشکل بازیافت زباله‌های تر و خشک برطرف شده بود و این مسأله به چهره روستا و گردشگرپذیری آن کمک شایانی کرده بود.

لیگ ایده‌پردازی گردشگری

 

در ادامه این نشست که به همت مرکز علمی فرهنگی ـ گردشگری دانشجویان ایران وابسته به جهاد دانشگاهی برگزار شد، هر یک از دانشجویان گروه گردشگری Rt adventures دانشگاه گیلان، درباره شرکت در لیگ ایده‌پردازی سازمان جهانی گردشگری، کم و کیف همکاری در گروه دانشجویی، دغدغه‌های مربوط به گردشگری روستایی، ضرورت حفظ اصالت روستاها و جلوگیری از تغییر کاربری‌های اراضی، برنامه‌های تحصیلی آتی دانشجویان در حوزه گردشگری، ابعاد و آثار حضور در این رویداد جهانی و ظرفیت‌های گردشگری روستایی در استان گیلان طرح دیدگاه و اظهارنظر کردند. آنیتا طیب‌نژاد، پانته‌آ روغنگیرها، سحر کریمی، ستاره مزجینی، محدثه احمدی و مائده حاجی‌پور از دانشجویان دانشگاه گیلان و دیگر اعضای این گروه گردشگری هستند.

منبع: ایسنا

مسجد بسطام در انتظار سکوی سنگی نفیس

مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی مسجد بسطام  و خرقان گفت: سنگ جدید آرامگاه بایزید بسطامی به مجموعه تاریخی بسطام رسید و مصطبه (سکوی) سنگی نفیس آرامگاه این عارف والامقام به‌زودی رونمایی می‌شود.

حامد عادل ۱۸ آذرماه ۱۴۰۰ با اعلام این خبر اظهار کرد: در صورت ابلاغ اعتبارات پایگاه، عملیات جمع‌آوری سکوی موجود انجام و زمینه عملیات اجرایی پروفیل‌های فلزی و سکوی سنگی و نفیس جدید فراهم می‌شود.

مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی مجموعه بسطام و خرقان ادامه داد: پس از چیدمان سنگ‌ها در محیط کارخانه و کنترل نهایی و رفع معایب، تمامی سنگ‌ها کدگذاری شده و طبق نقشه، برای اجرای نهایی به مجموعه تاریخی بسطام ارسال شد.

او اضافه کرد: ابعاد سکوی سنگی جدید طبق طرح، سه در پنج متر به ارتفاع ۴۰ سانتی‌متر است که بر اساس طرح و به شکل ستاره‌های هشت پر با برش‌های هندسی منظمی از جنس سنگ گرانیت فیروزه‌ای ساخته شده است.

عادل خاطرنشان کرد: ضخامت سنگ‌های میانی هشت سانتی‌متر و ضخامت سنگ‌های محیط بیرونی سکو ۴۰ سانتی‌متر است.

او افزود: محل عبور پروفیل‌های فلزی که نقش سازه میانی را ایفا می‌کنند در سنگ‌های ۴۰ سانتی‌متری تعبیه شده که این جزئیات اجرایی با ظرافت و دقت بالایی انجام و پس از اجرای سکوی سنگی و پوشش پروفیل‌ها با مصالح چوبی و برنزی باعث شکل‌گیری طرح معماری نفیسی خواهد شد.

مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی مجموعه بسطام و خرقان یادآور شد: طرح اولیه مزار بایزید بسطامی در سال ۱۳۸۹ تهیه شد که عمده مصالح به کار رفته در طرح اولیه، برنز با سکوی سنگی بود که مقرر شد برای تائید نهایی، تغییراتی در طرح، اعمال شود.

او افزود: پس از دستور حذف المان موجود مزار بایزید بسطامی، توسط رئیس وقت سازمان میراث‌فرهنگی و تشکیل پایگاه میراث‌فرهنگی بسطام و خرقان در سال ۱۳۹۶، پیگیری بازنگری طرح، برای اجرایی شدن در دستور کار قرار گرفت.

عادل گفت: پس از تشکیل جلسات متعدد در اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان و دفتر امور پایگاه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و اخذ مجوزهای لازم مقرر شد، طرح در سه بخش جداگانه از نظر تنوع مصالح، برای اجرایی شدن در لیست پروژه‌های استان سمنان قرار گیرد.

او اضافه کرد: طرح  در حال اجرا به سه بخش تفکیک می‌شود که شامل سکوی سنگی، پوشش چوبی، بخش فلزی شامل سازه فولادی و قسمت‌هایی تزئینی از مس و برنز است.

مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی مجموعه بسطام و خرقان گفت: با توجه به اهمیت مجموعه تاریخی بسطام و آرامگاه بایزید بسطامی و ضرورت اجرای طرحی نفیس و در خور شأن این مجموعه و شخصیت والای بایزید بسطامی، اجرای این طرح با دقت بالایی در حال اجراست و به همین دلیل زمان‌بر شده است.

شهر بسطام در فاصله ۶ کیلومتری شمال شرقی شاهرود قرار گرفته و مجموعه آثار تاریخی باقیمانده در این شهر از دوره سلجوقی به بعد است و در کنار آن آرامگاه متعلق به «ابویزید طیفور بن عیسی بن سروشان بسطام» ملقب به «سلطان العارفین » و از عرفای نامی و مشهور ایران در قرن سوم هجری قمری قرار دارد.

مجموعه تاریخی بایزید بسطامی شامل خانقاه بایزید، رواق صفوی، منار بسطام، مسجد بایزید بسطامی، مسجد بسطام، امامزاده محمد، برج کاشانه، گنبد غازان خان و مدرسه شاهرخیه است.

بایزید بسطامی عارف و فیلسوف برجسته ایرانی با شهرتی فراگیر در جهان است. فلسفه وحدت وجود و موجود، اولین بار توسط بایزید بسطامی مطرح شد.

نقوش ستاره هشت پر در هنر معماری اسلامی از جمله نقوش پرتکرار و با بسامد بالا است.

این  الگوهای ستاره ای و شمسه وار که جزء زیباترین و هندسی ترین فرم‌های هنری محسوب می شوند در ورای ظاهر ساختاری تزیینی تحت تاثیر عرفان و معنویت اسلامی شکل گرفته و از معانی و مفاهیم ادراکی نمادین نهفته در آن می توان به نور به عنوان تجلی وجود حق تعالی، در آسمان و زمین و…اشاره کرد همچنین این نماد نوعی حس آرامش  در جهت رسیدن به معبود الهی را نیز به بیننده القا می کند.

منبع: ایسنا

قلعه قشم، یادگار ۴۰۰ساله از اشغال یک‌ساله پرتغالی‌ها

قلعه تاریخی قشم تقریباً در منتهی‌الیه شمال شرقی جزیره است. از آثار باقی‌مانده آن می‌توان به آب‌انبار مرکز قلعه، قسمت ورودی و برخی دیواره‌ها و برجهی آن اشاره کرد. مصالح بکار رفته در قلعه عموماً سنگ و چوب و ملاط ساروج و گچ مقاوم (نیم پخت) است که سنگ‌های بکار رفته از کوه‌های محلی جزیره و سنگ‌های اسفنجی دریایی استخراج‌شده است (یغمایی۱۳۷۸).

از ظاهر قلعه می‌توان برداشت کرد که این قلعه یک‌بار در زمان‌های بسیار دور و یک‌بار نیز تقریباً چندین سال پیش تعمیر و مرمت‌شده است و به این استناد می‌توان دو دوره معماری برای آن در نظر گرفت. دورتادور قلعه یک خندق وجود داشته است که به گفته اهالی، دارای عرض ۱۲ متر بوده که در هنگام مد دریا، خندق پر از آب می‌شده و باعث جداسازی محوطه قلعه و خود قلعه از اطراف آن می‌شده است و نفوذ به قلعه را با مشکل همراه می‌کرده است. این خندق امروزه وجود ندارد (آرشیو اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان هرمزگان).

در مورد تاریخ ساخت یا بازسازی قلعه به‌وسیله پرتغالی‌ها می‌توان اشاره کرد که در بهار۱۵۸۰ جواهرساز ونیزی به نام گاسپارو بالبی، از راه دریا از بصره به هرمز سفر کرد. تنها چند روز پیش از ورود به هرمز در پنجم می‌۱۵۸۰، بالبی به باسعیدو (باسیدو) رسید. نویسندگان قرن نوزدهم ازجمله کارکنان کمپانی هند، مثل کمپتورن، هورس بورگ و وایت لوک به ویرانه‌های یک قلعه و شهرک پرتغالی در باسادوره یا موقعیت باسعیدو اشاره می‌کنند.

اگرچه پرتغالی‌ها در زمان بازدید بالبی از هرمز به‌خوبی در آنجا مستقر شده بودند، اما هیچ منبع مکتوبی در دست نداریم که گواه بر فعالیتشان در قشم باشد، بااین‌حال چند سال قبل در طی لایروبی و گسترش بندر قشم، گورستان دست‌نخورده پرتغالی‌ها، درست نزدیک خط ساحلی فعلی کشف شد. تعداد دقیق گورهای از‌بین‌رفته نامشخص است و تنها یک سنگ‌قبر سالم مانده بود. بنا برنوشته‌ها چنین تعبیر می‌شود: قبر متعلق به آنتونیو کوریا و فرزندانش، درگذشته در ۱۷ ژانویه ۱۵۹۱ میلادی (پاتس، ۱۳۹۵).

در سال ۱۶۱۸ رویفرییرد آندراده، طبق دستوری مبنی بر شناسایی و نابودی هر یک از کشتی‌های بیگانه اروپایی و برقراری ارتباطات بازرگانی با پارس، از لیسبون عازم هرمز شد. گشت زنی در تنگه هرمز و دهانه دریای سرخ، به‌منظور مصادره کشتی‌ها و لنج‌هایی بود که حامل کالاهای ممنوعه بوده و کشتی‌هایی که مجوز تجارت دریایی و رمز عبور صادره از سوی پرتغالی‌ها را نداشتند و به‌عنوان یک راهکار ثانوی در این خصوص، در تاریخ۱۵ ژانویه ۱۶۱۹ میلادی پرتغالی‌ها به فکر استقرار قلعه‌ای در قشم افتادند که ایرانیان ساخت آن را مربوط به سال۱۶۱۴ میلادی می‌دانند.

رویفرییر در ۱۶۲۱ میلادی در قالب یک ناوگان با ۳۳ فروند کشتی به سمت قشم رفت و پس از درگیری با پارسی‌ها و غلبه به آن‌ها، شروع به ساخت قلعه کرد (پاتس، همان).

در ۱۶۲۲ میلادی ناوگان انگلیسی و سربازان ایرانی ضربه سختی به پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس وارد کردند و قلعه آن‌ها در قشم را به تصرف خود درآوردند (وادالا ۱۳۵۵:۴۲).

با این اوصاف پرتغالی‌ها بیشتر از یک سال در قلعه قشم حضور نداشتند. به نظر می‌رسد شالوده این دژ به دست پرتغالی‌ها و با به کار گرفتن کارگران ایرانی برپاشده است. اینکه آیا پیش از قلعه‌ای که امروزه در معرض دید ما قرار دارد، پی یا بنیاد دژ دیگری (شاید ساسانیان) در اینجا بوده است، به‌درستی روشن نیست و تنها کاوش‌های باستان‌شناختی پیگیر می‌تواند به آن پاسخ دهد (یغمایی، همان). اگرچه این احتمال (مثل قلعه هرمز) به نظر پررنگ می‌رسد.

قلعه قشم، کاربردی چون یک انبار بزرگ یا جای نگهداری مهمات و سلاح داشته که در مواقع اضطراری به دیگر دژها کمک می‌رسانده است. قلعه پرتغالی‌ها یک قلعه تدارکاتی بود که برای ارتباط با قلعه هرمز و رساندن تدارکات و خدمات به این قلعه مرکزی در قشم ساخته‌شده بود. آنچه امروزه قابل‌مشاهده است، دژی است راست‌گوشه ناقص (نزدیک به ذوزنقه) که از سنگ‌های دریایی و ساروج ساخته‌شده است. مهم‌ترین کاربردهای این قلعه استفاده از آن به‌عنوان انبار مهمات جنگی و نیز منبع ذخیره آب شیرین برای سربازان و کشتی‌های پرتغالی بوده است.

این قلعه دارای دو حصار است (نوربخش ۱۳۶۹:۳۲۱). در ضلع جنوب شرقی آن‌یک زیرزمین قابل‌مشاهده است (اقتداری ۱۳۴۸:۷۶۵). در چهارگوشه آن چهار برج استوانه‌ای ویران دیده می‌شود. دیوارهای بیرونی و اتاق‌ها و انبارهای درونی نیز، ویران و از خاک و سنگ و آوار پرشده‌اند. در زمان‌آبادانی از میان چهار برج، دوتای آن‌ها کاملاً و برج سوم با زاویه‌ای، روبه‌دریا بوده است. برج چهارم رو به جزیره و شهر قشم بوده و تنها راه بیرون رفت از قلعه به شمار می‌آمده است؛ چراکه سه باروی دیگر کور بوده‌اند و راهی به بیرون نداشته‌اند. نمای بیرونی و درونی برج‌ها و باروها از سنگ‌های کم‌وبیش یک اندازه مستطیل شکل آهکی است، اما درون باروها از سنگ لاشه آهکی – نمکی پرشده است. ملاط بین سنگ‌ها، ساروجی سخت شبیه ساروج بناهای ساسانی است. در برج‌ها مثل برج شمالی، برج شرقی و جنوبی و همچنین باروهای بین آن‌ها، نشانه‌های تخریب و بازسازی، گسترش یا تغییر با استحکام‌بخشی بیشتر به چشم می‌آید.

شکسته سفالینه‌های به‌دست‌آمده از کاوش نیز خود گواهی بر این تضمین‌ها، تصرف‌ها و دوباره‌سازی‌ها است. تنها ورودی دژ در زیر برج جنوبی است و بیشترین بازمانده‌های ساختمانی نیز بر فراز همین برج است. در کنار در ورودی، در درون دژ اتاقکی است به گونه اتاق نگهبانی یا بازرسی، با دیوارها و سقفی گهواره‌ای، یکپارچه از سنگ‌های آهکی که هرگونه رفت‌وآمد را زیر نظر داشته است. بر فراز اتاق، سوراخ گرد و بزرگی است که به‌احتمال بسیار زیاد یک‌راه ایذایی بوده است و از درون اتاق بالای برج بر سر مهاجمان، گلوله‌های سنگ یا قیر مذاب یا آب جوش می‌ریخته‌اند؛ چراکه جای مدافعان بر طاقچه‌ای مشرف‌به این سوراخ در کاوش به‌دست‌آمده است. چسبیده به دیوار شمال شرقی درون برج، بازمانده یک شیب (رامپ) بر جای است که بخش‌هایی از آن در کاوش به دست آمد. این شیب برای بالا بردن توپ‌های سنگین بر فراز برج و باروها و رفت‌وآمد سربازان بوده است.

طول باروهای چهارسوی برج، نزدیک دو متر است که در بام دیوارها به شکل راهرو ساخته‌شده و در هرچند گام، جای تیرکش‌ها، برای سربازان ایستاده، سربازان به‌زانو نشسته، توپچی‌ها و خادمان به چشم می‌خورد. دورتادور دژ خندقی بوده است که امروز پرشده و نشانی از آن بر جای نیست. تقریباً در میانه حیاط دژ، گود دست‌ساخته‌ای است که انبار آب شیرین باران بوده است. حیاط قلعه از چهارسو شیب ملایمی به‌طرف استخر داشته به‌گونه‌ای که آب باران در این انبار جمع می‌شده است. انبار، سقفی گهواره‌ای و خمیده داشته که امروز تمامی سقف آن فروافتاده است و تنها جای این آبگیر به درازای ۱۳، پهنای ۴ و عمق ۵/۲ متر بر جای است (یغمایی، همان).

در آبان ۱۳۷۸ نیز در پی حفاری‌های شرکت برق در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی‌ها، تونل قدیمی متصل به این قلعه، کشف شد. این تونل که به قلعه پرتغالی‌ها متصل است، راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین مکان نگهداری مهمات نظامی آنان بود. این تونل تا محدوده میدان سعدی شهر قشم به طول حدود سه کیلومتر، ادامه دارد.

منابع:

– آرشیو کتابخانه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان،
– نوربخش، حسین. ۱۳۶۹، جزیره قشم و خلیج فارس. تهران: نشر امیر کبیر.
– سدیدالسلطنه (کبابی)، محمد علی، ۱۳۴۲، بندرعباس و خلیج فارس. تصحیح احمد اقتداری. تهران: نشر ابن سینا.
– پاتس، دنیل توماس. ۲۰۱۱. پرتغالی‌ها در قشم. ترجمه حمید زیبایی. ۱۳۹۵. فصلنامه تخصصی مطالعات خلیج فارس شماره ۷.
– وادالا، ر، ۱۳۶۴، خلیج فارس در عصر استعمار، ترجمه شفیع جوادی، تهران: کتاب سحاب.
– اقتداری، احمد. ۱۳۴۸. آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان. تهران: نشر انجمن آثار ملی.

 

* گزارش از کورش محمدخانی/ دکتری باستان‌شناسی از دانشگاه لیون فرانسه

کارخانه چرم‌سازی خسروی تبریز، تجلی‌گاه هنر و صنعت

نخستین کارخانه چرم‌سازی در کشور از سوی مرحوم صدقیانی با عنوان چرم‌سازی خسروی توسط مهندسین لهستانی و آلمانی ایجاد شد و بعد از هفت سال این صنعت در این شهر گسترش یافت. توسعه این صنعت از محله امامیه تبریز شروع شد و سپس تا سال ۱۳۶۲ تا خیابان سعدی گسترش یافت و تعداد کارخانه‌های چرم‌سازی در آن زمان به ۴۲ واحد رسید.

در سال‌های ۶۲ و ۶۳ به‌دلیل توسعه شهر تبریز و آلایندگی این صنایع، کارخانه‌های تولید چرم به خارج از شهر منتقل شد.

کارخانه چرم خسروی سومین کارخانه چرم‌سازی تبریز بعد از چرم میهن و چرم ایران بود. چرم خسروی در سال ۱۳۱۰ هم‌زمان با کبریت‌سازی صدقیانی، ممتاز و کارخانه پشمینه تأسیس شد و در سال ۱۳۱۱ به بهره‌برداری رسید.

این کارخانه به جز چرم و کفش در زمان جنگ جهانی دوم پوتین نظامی و کفش اسب‌سواری هم تولید می‌کرد و گویا صادراتی از جمله سفره چرمی که در گاوصندوق هتل پولمن شهر پولتای ایتالیا نگهداری می‌شود، داشته است.

این کارخانه تا سال ۴۷ کارخانه روال عادی خود را داشت اما در سال‌های ۴۸. ۴۹ به‌علت ضرر سهامداران تعطیل شد تا بالاخره با اجازه از دربار مدیریت کارخانه به حمایت از صنایع داده شد.

از سال ۱۳۵۸ شرکت چرم خسروی عضو گروه صنعتی ملی تحت پوشش صنایع ملی ایران اداره می‌شد تا سال ۶۶ که به علت توسعه شهر، کارخانه درون بافت مسکونی قرار گرفت و به دلیل مسائل بهداشتی به شهرک صنعتی شهید سلیمی انتقال یافت.

با توجه به اینکه باززنده‌سازی ساختمان‌های تاریخی و واجد ارزش یکی از راهبردهای عملی مؤثر در حفاظت این بناها است. چنین راهبرد حفاظتی می‌تواند زمینه‌ساز انتقال بخشی از تجربه مرتبط با معماری گذشته به نسل حاضر و آیندگان نیز باشد. مجموعه‌های صنعتی تاریخی بنا به ملاحظات عملکردی ویژه‌ای که داشتند و در اثر مرور زمان و دگرگونی‌های صورت گرفته در شیوه‌ها و فناوری‌های تولیدی و صنعتی، از نظر بعد یادمانی در ترسیم سیر زمانی و همچنین از لحاظ لزوم تغییر کاربری در حیات مجددشان واجد اهمیت مضاعفی هستند. به همین منظور کاربری کارخانه چرم‌سازی خسروی تبریز که در ضلع جنوبی چهارراه حکیم نظامی واقع‌شده به مجموعه پردیس دانشگاه هنر اسلامی تبریز تغییر یافت.

مجموعه دانشگاه هنر تبریز دارای مساحتی بالغ‌بر ۳۸هزار مترمربع شامل هشت ساختمان سه‌طبقه و یک‌طبقه است که مرمت آن از سال ۱۳۷۶ خورشیدی شروع شده و اسامی این ساختمان‌ها قراردادی و بعد از تغییر کاربری مصطلح شده‌اند که عبارتند از ساختمان شماره ۱، شماره ۲، ساختمان ریاست و سالن تربیت بدنی-ساختمان سلف و آمفی تئاتر-امور اداری و دفترفنی-برج میانی مهمانسرا و دفتر بسیج-نمازخانه-دانشکده هنرهای کاربردی.

از مجموعه ساختمان‌های این دانشگاه، چهار بنای آن سه‌طبقه و بقیه به‌صورت یک طبقه هستند و در کل ترکیب بناهای دو طبقه و یک طبقه همراه با دو منار (دودکش)، در کنار همدیگر چشم‌انداز زیبایی را به کل مجموعه بخشیده است.

تمامی ساختمان‌های موجود در مجموعه دارای پلان چهارگوش مربع یا مستطیل بوده و دارای حجم‌های مشابه مکعب مربع یا مستطیل مربع هستند و تقریباً تمامی ساختمان‌ها به غیر از ساختمان دانشکده هنرهای کاربردی و نمازخانه دارای پوشش شیروانی هستند.

به‌دلیل وجود عناصر معماری ایرانی مانند هره چینی، آجرچینی، قاب‌بندی ریتم وعناصر و ویژگی‌های مدرن وارداتی مانند انعطاف‌پذیر بودن فضا، خالص بودن احجام، استفاده از مصالح جدید تیر فلزی و اتصالات پیچ و… می‌توان گفت سبک معماری به‌صورت تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و مدرن وارداتی است البته با تأکید بیشتر بر معماری سنتی.

این مجموعه با شماره ۲۷۹۱ در تاریخ ۱۶ مهرماه ۱۳۷۹ تحت عنوان مجموعه ساختمان‌های کارخانه چرم خسروی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع: میراث آریا

آخرین یلدا قرن ۱۴ خورشیدی را ۳۰ آذر تجربه کنید

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با بیان اینکه در ساعت ۱۹ و ۲۹ دقیقه شامگاه روز سه‌شنبه، ۳۰ آذر ۱۴۰۰، خورشید به نقطه انقلاب زمستانی خواهد رسید، گفت: هموطنان در این شب آخرین یلدا قرن ۱۴ خورشیدی را تجربه خواهند کرد.

مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگویی، گفت: با فاصله گرفتن از اول مهر که طول شب و روز با هم برابر است، رفته رفته از طول روز کاسته شده و طبیعتا به طول شب افزوده خواهد شد، به نحوی که با رسیدن به آخرین روز از فصل پاییز، شاهد طولانی‌ترین شب سال در شب اول زمستان هستیم که از آن در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور به نام “یلدا” و به عبارت شاید صحیح‌تر “شب چله” یاد می‌کنند.

وی ادامه داد: اما در این میان نکات ظریفی وجود دارد که متاسفانه تبدیل به اشتباه شده است و برخی از افراد نیز در عصر حاضر و با وجود ابزارهای بسیار دقیق اندازه‌گیری گویا به مقابله با اندیشه بزرگان پاک این سرزمین و آیین‌های نیک بجا مانده از آنها می‌خواهند بپردازند ! که در ادامه به این نکات اشاره خواهد شد.

blank

 

عتیقی اضافه کرد: علت وجودی طولانی‌ترین شب سال همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی ریشه در رویدادهای آسمانی دارد؛ از منظر دانش اخترشناسی علت ایجاد این شب طولانی نیز در انحراف محوری تقریبی ۲۳.۵ درجه‌ای زمین نهفته است و تغییر فصول نیز به نزدیکی و دوری زمین از خورشید مرتبط نبوده، بلکه به علت همین کجی محور زمین نسبت به راستای عمود بر صفحه مداری زمین به گرد خورشید مربوط می‌شود.

مدیر انجمن آماتوری ایران خاطر نشان کرد: در حقیقت، تصویر صفحه مداری زمین بر کره آسمان که با نام “دایرةالبروج” و یا مسیر حرکت ظاهری خورشید بر روی کره آسمان شناخته می‌شود، با استوای آسمان که کره آسمان را به دو قسمت مساوی تقسیم کرده است، زاویه ۲۳.۵ درجه داشته و همین نکته باعث می‌شود که دو دایره استوای آسمان و دایرةالبروج در دو نقطه همدیگر را قطع کرده که از آنها به نام‌های “اعتدال بهاری” و “اعتدال پاییزی” یاد می‌شود که طول شب و روز در آنها با یکدیگر برابر هستند.

وی با بیان اینکه در طرفین نقاط اعتدال، انقلابین وجود دارد که خورشید در این نقاط بیشترین فاصله را با استوای آسمان خواهد داشت، یادآور شد: این دو نقطه “انقلاب تابستانی” و “انقلاب زمستانی” است.

blank

 

طلوع و غروب در یلدای زمین

عتیقی خاطر نشان کرد: لحظه رسیدن خورشید به نقطه انقلاب زمستانی، ساعتی از اوقات شبانه روز و میان روزهای ۳۰ آذر تا اول دی است و در این هنگام مهر تابان از جنوب شرقی‌ترین نقطه طلوع و در جنوب غربی‌ترین نقطه نیمکره شمالی زمین غروب خواهد کرد و این خود عاملی است که طول روز در کوتاه‌ترین حالت و طول شب در بلندترین وضعیت قرار خواهد گرفت.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: بدیهی است در استوای زمین، طول شب و روز با هم برابر و تغییر فصول و یا تغییر طول شبانه‌روز وجود ندارد؛ ولی هر چه از استوا به طرف قطبین زمین برویم، اختلاف طول شب و روز و تغییر فصول ایجاد خواهد شد.

به گفته وی، بر این اساس طول شب یلدا در شهرهای مختلف و همچنین کشورهای مختلف متفاوت است؛ به گونه‌ای که در جنوب شرقی‌ترین نقاط کشور پهناور ایران، از جمله چابهار کوتاه‌ترین طول یلدا (۱۳ ساعت و ۲۶ دقیقه) و در شمال غربی‌ترین نقاط کشور (در پارس‌آباد مغان) بلندترین شب یلدا (۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه) را تجربه خواهند کرد. در دیگر نقاط جهان نیز طول این شب به طور نمونه در ایسلند نزدیک به ۲۰ ساعت و در کشورهای اسکاندیناوی حدود ۱۸ ساعت است؛ همچنین شب یلدا برای کشورهای آلمان و انگلیس در اروپا بیش از ۱۶ ساعت بوده و در کشور روسیه نیز با توجه به پهناوری در بخش‌هایی از آن، حدود ۱۷ ساعت است.

 

blank

عتیقی تاکید کرد: طول این شب در شهر تهران، ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه خواهد بود.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با بیان اینکه در ساعت ۱۹ و ۲۹ دقیقه روز سه‌شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰، خورشید به نقطه انقلاب زمستانی خواهد رسید، گفت: هموطنان در این شب آخرین یلدای قرن ۱۴ خورشیدی را تجربه خواهند کرد و با توجه به دلایل بسیاری که قبلا  گفته شد، از جمله اینکه سال صفر در گاهشماری نداریم، سال ۱۴۰۰ پایان‌بخش قرن ۱۴ و سال ۱۴۰۱ آغازگر قرن ۱۵ خورشیدی خواهد بود.

شکست تاریکی و پیروزی روشنایی

عتیقی اضافه کرد: دقت داشته باشیم که هر چند گفته شده که یلدا یک واژه سُریانی به معنی «زایش» است و این واژه به طلوع مهر تابان پس از یک شب طولانی اشاره دارد و برخی ریشه آن را در آثار کهن جستجو می‌کنند؛ اما گویا در باور ایرانیان باستان “شب چله” نقطه آغاز خلقت بوده است و بر این باور بوده‌اند که پس از یک شب طولانی و تاریک و سرد، با طلوع خورشید و زایش مهر همواره تاریکی شکست می‌خورد و روشنایی روز بر آن پیروز می‌شود؛ نکته جالب آن است که ستاره شناسان کشورمان با اینکه به ابزارهای اندازه گیری دقیق دسترسی نداشته‌اند، اما از گذشته‌های دور از تفاوت اندک این شب نسبت به شب‌های قبل و بعد آن آگاهی داشتند.

وی اضافه کرد: بر اساس برخی متون از حدود ۸ هزار سال قبل تاکنون این آیین در ایران رواج داشته است؛ در آیین کیش مهر، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» و یا خورشید روز، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو به شمار می‌آمده است؛ فرقه‌های گوناگون عیسوی نیز با تفاوت‌هایی، زادروز حضرت مسیح را در یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی می‌دانند و به گفته ابوریحان بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم کهن سیستانی از آغاز زمستان بوده است؛ بیرونی در کتاب “آثارالباقیه” نقل کرده که منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است.

این فعال حوزه نجوم خاطر نشان کرد: در این میان واژه یلدا به معنای میلاد و تولد، گاهی به تولد حضرت مسیح نیز نسبت داده شده، اما شاید گردهمایی اقوام و خویشان در چنین شبی که طولانی‌ترین شب سال در فصل سرما بوده است، می‌تواند حاوی این نکته و صرفا بهانه‌ای برای یادآوری آیین‌های کهن ایران باشد تا با کتابخوانی، تفأل بر دیوان حضرت حافظ و شاهنامه خوانی و بیان خاطرات و تجارب بزرگترها و صرف تنقلات، پیشینیان سعی می‌کرده‌اند که این شب سرد طولانی را به بهترین و مفیدترین روش ممکن سپری کنند.

وی ابراز خرسندی کرد که خوشبختانه مناسبت یلدا در سال ۱۳۸۷ شمسی در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده و گویا در نوبت ارزیابی یونسکو قرار دارد و در اجلاس کمیته جهانی سال ۲۰۲۲ یا ٢٠٢٣ قرار است مطرح ‌شود تا به همت مسئولان میراث فرهنگی کشور و دفتر یونسکو در ایران این آیین به ثبت جهانی نیز برسد.

مناسبتی که در خلال تکنولوژی در حال گم شدن است

عتیقی با بیان اینکه توجه مطالعه کنندگان این نوشتار را به چند نکته اساسی در زمینه مناسبت یلدا جلب می‌کنم، گفت: اولین و مهمترین نکته در این زمینه آن است که یلدا یک مناسبت و آیین دیرینه است که به عنوان میراث گذشتگان خردورز این سرزمین به دست ما رسیده است و در مواجهه با آن نمی‌توان همچون برخی از سال‌ها از جمله سال گذشته (۱۳۹۹) تنها به دلیل چند ثانیه اختلاف شب‌های قبل و بعد از آن، این سنت نیکو را زیر سوال برد.

وی ادامه داد: حتی در شب یلدا همواره تاکید کرده‌ایم که تفاوت این شب با شب‌های قبل و بعد از آن کمتر از یک دقیقه است و به این نکته باید تاکید کرد که در گذشته‌های دور ابزارهای اندازه گیری دقیق زمان وجود نداشته و محاسبه ثانیه‌های اختلاف بین شب‌ها برای اندیشمندان گذشته تاریخ ایران ممکن نبوده است تا با دقت‌ های امروزی سنجش خود را انجام دهند و در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته می‌شده است.

عتیقی خاطر نشان کرد: دیر زمانی است که مردم ایران، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا می‌دارند که در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و انگیزه‌های متفاوتی دارد؛ بنابراین باید با احترام به آیین‌ها و آگاهی نیک اندیشان این سرزمین، توجه عمومی به ویژه جوانان و نوجوانان را به سمت ارزش‌ها و جایگاه چنین آیین‌هایی جلب کنیم و هرچند قصد نفی و نادیده گرفتن رسانه‌ها و توانمندی‌های ارتباطی امروزی را نداریم، چرا که در جای خود با ارزش هستند؛ اما به ویژه با گسترش تکنولوژی بشری و افزایش رسانه‌ها از جمله رادیو و تلویزیون و امکانات ارتباطی نظیر تلفن همراه؛ شب یلدا و یا شب چله، محتوای واقعی خود را متاسفانه از دست داده و حتی در سال‌هایی که مشکلاتی نظیر پاندمی کووید ۱۹ وجود نداشته، به جای آنکه جوانان و نوجوانان از تفکرات و تجارب بزرگان فامیل در دورهمی‌های یلدایی استفاده کنند و به صورت چهره به چهره گرد هم آمده به خرد و تجربه خود اضافه کنند، بیشتر توجه ایشان به رسانه‌های دیداری و شنیداری، اینترنت و یا گوشی‌های تلفن همراه گره می‌خورد! و در این سالها فلسفه وجودی این مناسبت نه تنها ارتقاء نیافته، بلکه در مواردی نیز آن را کم‌رنگ کرده‌ است.

وی ادامه داد: در این مسیر و برای فرهنگ‌سازی مناسب لازم است تا تمامی رسانه‌ها، در طول سال به کمک ما و دیگر مراکز علمی و فرهنگی کشور آمده و همگان را نسبت به این نکات ظریف و مهم آگاه کنند، وگرنه هر سال در گذر است و یلدا و نوروز و مناسبت‌های مختلف فقط تکرار می‌شوند، در حالی‌که مهم اهداف نهفته در این آیین‌ها است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری یادآور شد: نکته آخر آنکه با توجه به اینکه کمتر از دو هفته قبل از یلدا، زودترین غروب خورشید و حدود دو هفته پس از شب چله دیرترین طلوع خورشید رخ می‌دهد، این نکته باعث شده برخی به اشتباه “شب چله” را به معنای طولانی‌ترین شب سال ندانند و این در حالی است که حد فاصل غروب خورشید در روز ۳۰ آذر تا طلوع مهر تابان در بامداد اول دی، طول شب یلدا را ایجاد می‌کند و در بین شب‌های سال، این شب طولانی‌ترین شب محسوب می‌شود.

به گفته وی، این شب آغازگر چله بزرگ خواهد بود که از اول دی آغاز می‌شود و تا ۱۰ بهمن ادامه دارد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

پیوند شعر، آیین و هویت ملی اقوام ایرانی در یلدا