امامزاده یحیی ایلخانیان نجات پیدا می‌کند؟
پس از تخریب‌های گسترده امامزاده یحیی (ورامین) در سال‌های گذشته و حتی سرقت برخی متعلقات این اثر دوره ایلخانی، معاون میراث فرهنگی تهران سرانجام از استحکام‌بخشی و حفاظت از گچ‌بری‌های آن خبر داد.
مرتضی ادیب‌زاده ـ معاون میراث فرهنگی تهران ـ درباره ارزش این امامزاده گفته است: بقعه امامزاده یحیی در محله کهنه‌گل ورامین، یکی از بناهای برجای‌مانده از دوره ایلخانی است که به واسطه تزئینات گچ‌بری و کاشی‌کاری‌های خود اهمیتی جهانی دارد. آرایه‌های گچ‌بری باارزش این بنا شامل گوشه‌سازی‌ها، زیرگنبد و کتیبه ثلث تاریخ‌دار با نقوش برجسته بوده و با تزئینات مسجد جامع ورامین برابری می‌کند. براساس کتیبه گچ‌بری تاریخ‌دار موجود در بنا، بانی این بقعه، «ابومحمدالحسن‌بن المرتضی بن الحسین بن محمد بن الحسن بن ابی زید» و تاریخ ساخت آن محرم سال ۷۰۷ هـ ق است.
به گفته او، کاشی‌های زرین‌فام نفیس امامزاده یحیی جزو شاخص‌ترین تزئینات معماری ایلخانی در ایران بوده که از دوره قاجار از بنا جدا شده و هم‌اکنون در موزه‌های معتبر دنیا به صورت پراکنده نگهداری می‌شود.
این امامزاده در زمان قاجار با بیشترین گزندها روبه‌رو شد و هر تکه‌اش از یک گوشه دنیا سر درآورد؛ سنگ قبر آن در زمان ناصرالدین شاه قاجار دزدیده شد و بعدها در موزه آرمیتاژ روسیه به نمایش درآمد. در همان دوره، کاشی‌های زرین‌فام امامزاده یحیی سر از موزه لوور فرانسه درآورد و کاشی نفیس محراب آن به موزه متروپولیتن نیویورک رسید. محراب امامزاده هم سهم فیلادلفیا شد. مرمت‌ها و بازسازی های بعدی نیز یا مخدوش شد یا به سرقت رفت. در اسفندماه سال گذشته نیز گزارش شد، کتیبه ایلخانی امامزاده ترک برداشته و ترک‌های قدیمی نیز مرمت ناشیانه‌ای داشته است.
اینک معاون میراث‌فرهنگی تهران از آغاز فاز اول پروژه نجات‌بخشی و تثبیت تزئینات و پروژه استحکام‌بخشی و حفاظت گچ‌بری‌های ایلخانی امامزاده یحیی ورامین با حضور کارشناسان خبره مرمت آثار تاریخی خبر داده است.
ادیب زاده افزود: اهداف اصلی این پروژه مطالعات فنی و نجات‌بخشی و حفاظت گچ‌بری‌های باارزش این بنا با رعایت اصول و مبانی مرمت آثار است.
محسن چاره‌ساز ـ مجری پروژه مرمت امامزاده یحیی ـ نیز گفت: گچ‌بری‌های این بنا آسیب‌های زیادی در طول زمان داشته، لذا مطالعات ساختاری و عملیات حفاظت همزمان در حال اجرا است.
او اضافه کرد: پاکسازی سطوح گچ‌بری کتیبه ازاره و نیز تثبیت ترک‌ها با تزریق چسب و ملات ترکیبی مرمتی در شکاف‌های کتبیه و جداره گوشه‌سازی و همچنین استحکام‌بخشی قسمت‌های سست گچ‌بری‌ها در اولویت پروژه قرار دارد و تیمی از کارشناسان مرمت با روش‌های مناسب و رعایت اصل کمترین مداخله در حال حفاظت و مرمت این تزیینات است.
بقعه امام زاده یحیی از جمله بناهای باارزش معماری دوره ایلخانی است که در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲ به شماره ۱۹۹ در میان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع: ایسنا
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.