کام خانۀ شکری هنوز تلخ است

محمدرضا زادهوش، یکی از دوستداران میراث فرهنگی استان اصفهان می‌گوید: در این سال‌ها در جریان تخریب بناهایی بوده‌ام؛ خانه‌هایی تاریخی که در دعوای میان وراث، تکه‌تکه می‌شود و نمونۀ آن، خانه‌ای که ادامۀ خیابان خلجا یعنی خیابان زاهد در آن افتاد. وصف این خانه را جمال‌زاده گفته است و روی نقشۀ سید رضاخان، ثبت‌شده، همان هنگام که همه‌چیز تاریخی بوده و تنها خیابان امروزی اصفهان، خیابان خوش (طالقانی) وجود داشته، این خانه خانۀ شاخصی بوده است.

او ادامه می‌دهد: خانۀ دیگر، خانۀ الفت بود، تلاش کردیم آن را به ثبت برسانیم و نمی‌دانم دقیقاً چه شد، به ما گفتند ثبت‌ شده است؛ اما تخریب شد. ظاهراً صاحبان آن، اصفهان نبودند. شورای شهر و مدیران میراث فرهنگی در جریان بودند؛ اما تخریب شد. شهرداری هم گفت که ما برای مالکان آن، قوانین سخت‌گیرانه‌ای وضع می‌کنیم، اما چه فایده؟ تخریب شد.

زادهوش تصریح می‌کند که یکی از میراث نادوستان در این تخریب نقش داشت و هرگاه او پیگیری می‌کرد، بنگاه معاملات مسکنی که کلید آن را داشت به خانه، آب می‌بست.

او دربارۀ وضعیت فعلی خانۀ حاجی شکری توضیح می‌دهد: شب میلاد امام رضا (ع) بود. من از چهارباغ پایین به بیدآباد رفتم و ساعت ۱۰ و ۲۵ دقیقه بود که به در خانۀ شکری رسیدم. کوچه کمی شلوغ به نظر می‌رسید. درِ ورودی خانۀ تاریخی شکری به‌گونه‌ای بود که در عین قفل و زنجیر بودن، گویای رفت‌وآمدی بود، مالکان و یا اشرار؟ معلوم نیست. قوانین نادرست و مجریان نادرست‌کاری که آثار تاریخی را به ویرانه‌ای تبدیل می‌کنند و ویرانه‌ها پایگاه اشرار می‌شود.

این دوستدار میراث فرهنگی می‌پرسد: چند عاقل ممکن است فردی را که پولی دارد و علاقه‌ای به آثار تاریخی، به خرید خانه‌ای تاریخی، و شراکت با اداره میراث فرهنگی، تشویق کنند و چند تن حاضر هستند خانه آن‌ها در فهرست آثار ملی، ثبت شود؟

عبدالرضا عرب بافرانی، فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان اصفهان در پاسخ به این سؤال که چه اتفاقی در خانۀ حاجی شکری در حال رخ دادن است، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: مسئول یگان حفاظت شهرستان اصفهان بازدیدی از این خانه داشت و اعلام کرد که هیچ تخریب جدیدی انجام‌ نشده است.

او یادآور می‌شود که اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان نسبت به تخریب این خانه شاکی شده و پرونده تشکیل داده و فعلاً کار متوقف‌ شده است.

محسن افشار، مرمتگر بناهای تاریخی استان اصفهان اما به ایسنا می‌گوید: شکستن درِ خانۀ حاجی شکری و رفت‌وآمد افراد مشکوک به آن عمدی و عادی است؛ مشابه این رفتار را در سایر خانه‌های تاریخی نیز دیده‌ایم، چون مقدمه‌ای است برای شاکی کردن همسایه‌ها و بعد، مشارکت در تسریع تخریب.

او معتقد است که میراث نادوستان غیر متعهدی هستند که به مالکان خانه‌های تاریخی و ستاره‌دار پیشنهاد می‌دهند برای سریع‌تر طی شدن مراحل تخریب و سپس ساخت‌وساز، باید تخریب از درون را در پیش بگیرند، در و پنجره‌ها را ببرند، پای بنا آب باز کنند، طاق‌ها را پایین بریزند و کاری کنند که محل، به پاتوق معتادها و کارتن‌خواب‌ها تبدیل شود تا بعد، با شکایت همسایه‌ها راه تخریب هموارتر باشد.

افشار تأکید می‌کند که ارزش خانۀ حاجی شکری به قرار گرفتن در بافت تاریخی و هم‌جواری با خانه‌های ثبت ملی شدۀ «طوسی زاده» و «مصورالملکی» است و نباید اجازه داد که این بافت، به سادگی از دست برود.

این مرمتگر بناهای تاریخی می‌گوید: باید نسبت به مستندنگاری این خانه‌ها اقدام کرد تا در صورت کارشکنی و تخریب نیز، مالک محکوم به بازسازی عین به عین شود بلکه این روند جاری، خاتمه یابد و اندک باقیماندۀ بافت تاریخی اصفهان از نابودی نجات پیدا کند.

منبع: ایسنا