هر گردشگر، یک سفیر صلح

به گزارش ایسنا، دانشکده علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه اصفهان دوشنبه (۲۹ مهرماه) میزبان نشست «تحلیل تجارب و روندهای بازاریابی مقاصد گردشگری در حال ظهور» با حضور رضا سلطانی، روانشناس، سردبیر وب‌سایت ایران توریسم و متخصص در بازاریابی از دانشگاه بروکسل بلژیک بود.

سلطانی در این نشست با تأکید بر اینکه ایران در حوزۀ گردشگری باید با جدیت بیشتری بر روی واژه‌ای به نام بازاریابی کار کند، گفت: صلح از طریق گردشگری بخشی از اقتصاد است. هر گردشگر  سفیر صلح است و  درک این موضوع باعث کاهش تنش‌ها می‌شود.

وی افزود: ایرانیان مردم مهمان‌نوازی هستند که این ویژگی آن‌ها مربوط به امروز هم نیست و هزاران سال است که با این ویژگی شناخته‌شده‌اند. شاهد اینکه توریست‌های آمریکایی بارها به ایران آمده‌اند و هیچ مشکلی برای آن‌ها به وجود نیامده است، بنابراین ایران باید بر روی این موضوع بازاریابی مناسبی انجام دهد تا تصویر خود را به‌خوبی در جهان نشان دهد.

سلطانی که متخصص در بازاریابی مقصد است و برای اتحادیه اروپا در لائوس و ویتنام به‌منظور برندسازی و تصویرسازی فعالیت می‌کند، با اشاره به فعالیت‌های موسسه بین‌المللی صلح از طریق گردشگری خاطر نشان کرد: باید سعی کنیم گردشگری را از سیاست جدا کنیم؛ مردم ایران را از سیاست جدا کنیم تا خطر جنگ و مشکلات آینده کمتر شود.

این روانشناس، به استفاده از روانشناسی در بازاریابی و گردشگری اشاره‌کرده و با تأکید بر اهمیت واژۀ «اگوسنتریسم» در گردشگری گفت: «اگوسنتریسم» یکی از لغت‌هایی است که در زمینه گردشگری بسیار مهم است و بسیاری از کشورها آن را هدف قرار داده و  در این خصوص فعالیت‌هایی می‌کنند.

سلطانی ادامه داد: این واژه از متوجه نشدن شخص مقابل می‌آید و با واژۀ خودخواهی متفاوت است. نمونۀ اگوسنتریسم هم این است که اکثر بچه‌ها تا حدود سن ۵ تا ۶ سالگی نمی‌توانند یک شخص دیگر و یا دنیای دیگر را تجسم کنند و فکر می‌کنند همه مانند خودشان هستند و همه‌جا یکی است.

وی افزود: یک مثال در خصوص امر بازاریابی و گردشگری «اگوسنتریسم» این است که بدانیم هر توریستی که به ایران می‌آید به چلوکباب علاقه ندارد یا اگر یک گردشگر اروپایی به ورزنه می‌رود هدف او دیدن صحراست نه دیدن جوی آبی که در کشورش فراوان وجود دارد. کسی که در بازاریابی و صنعت گردشگری کار می‌کند باید اگوسنتریسم را درک کند، بنابراین باید چیزهایی را به توریست نشان بدهد که او در کشورش ندارد و برایش جالب است.

این متخصص بازاریابی مقصد با اشاره به «سایکوگرافی» گفت: یکی از چیزهای جدیدی که در بازاریابی، روانشناسی و توریسم مطرح است، «سایکوگرافی» است که با «دموگرافی» تفاوت دارد. دموگرافی مدت زیادی است که در بازاریابی و گردشگری استفاده می‌شود و به اعداد و ارقام ساده مثل محدودۀ سنی توریست‌ها، جنسیت، شغل، نژاد، دین، شهر، تحصیلات و مانند این‌ها اشاره دارد اما سایکوگرافی به این معناست که مثلاً گردشگران چه ایدئولوژی‌ای دارند و چطور فکر می‌کنند، چه شخصیت و چه عقایدی دارند یا در مورد جنگ و محیط‌زیست چه فکر می‌کنند.

وی تصریح کرد: سایکوگرافی به این اشاره می‌کند که گردشگر چرا چیزی را می‌خرد درحالی‌که دموگرافی یعنی چه کسی می‌خرد و این دو موضوع در بازاریابی و بازاریابی گردشگری و کلاً در گردشگری اهمیت بسیاری یافته است.

سردبیر مرکز تحقیقاتی و اخبار توریست‌های چینی گوانگژوی چین ادامه داد: اگر بخواهیم اگوسنتریسم را در اصفهان تبلیغ کرده و آن را گسترش دهیم یکی از راه‌هایش این است که به سراغ گروه سنی خاص برویم و این دموگرافی است و اگر بر این موضوع تمرکز کنیم که آیا این گردشگران به محیط‌زیست اهمیت می‌دهند یا نه؟ یعنی سایکوگرافی را توسعه داده‌ایم.

وی با بیان اینکه تایلند و امارات و به‌طور اخص شهر دُبی، از مواردی هستند که سایکوگرافی را مورداستفاده قرار داده‌اند، خاطر نشان کرد: تایلند در موضوع گردشگری ابتدا تمام هدف، تبلیغات و شعار خود را بر روی ارزش قیمت‌ها متمرکز کرد. یعنی تلاش کرد به مرکزی با امکانات بالا تبدیل شود که با قیمت‌های بسیار مناسب گردشگر جذب کند اما این موضوع وقتی افزایش پیدا کند، مشکلاتی ایجاد می‌کند مثلاً اهمیت گردشگر به محیط‌زیست کاهش پیدا می‌کند و حضور او فقط برای استفاده از قیمت‌های پایین است. به همین دلیل تایلند و دبی استراتژی خود را تغییر دادند و در تایلند، استراتژی ارزش پول به ارزش تجربه کردن تغییر یافت.

مؤسس و سردبیر وب‌سایت خبری و تحقیقاتی صنعت گردشگری و توریسم ایران به زبان انگلیسی با نام «ایران توریسم» افزود: استفاده از سایکوگرافی، نشان می‌دهد که مردم چه ایدئولوژی‌هایی دارند و باید برای آن‌ها چه تجربه‌هایی ایجاد کرد. مثلاً اینکه گردشگر در خیابان تایلند غذای تایلندی بخورد و حس آن را تجربه کند ارزش بیشتری دارد تا اینکه یک تی‌شرت با قیمت مناسب از تایلند بخرد. خاطره خوش تجربه خوردن غذا، گردشگر را بار دیگر به تایلند می‌کشاند و مخاطب بیشتری را به خود جذب می‌کند.

وی با بیان اینکه تایلند در سال ۲۰۱۸ تعداد ۳۹ میلیون توریست داشته و در سال ۲۰۱۹ تعداد ۴۲ میلیون توریست خواهد داشت، گفت: یکی از مهم‌ترین دلایل این رشد، توجه به موضوع تجربه است.

این روانشناس و متخصص بازاریابی تأکید کرد: فرهنگ‌سازی توریسم اهمیت زیادی دارد و سایکوگرافی به این موضوع توجه دارد که توریست‌ها را چطور انتخاب و هدایت کنیم تا مشکلات در زمینۀ توریسم ایجاد نشود.

سلطانی تصریح کرد: دبی هیچ نفتی ندارد و درآمد خود را از طریق توریسم و سرمایه‌گذاری تأمین می‌کند. یکی از دلایل اهمیت توریسم نیز این است که هم صلح می‌آورد و هم سرمایه‌گذاری. کسی که به شهری وارد شود و از آن خوشش بیاید روی آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد و ایران باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشد.

وی ادامه داد: تحقیقات نشان داده که دو گروه از مردم بیشتر مسافرت می‌کنند؛ یک گروه، افراد جوان و بسیار فعال در فضای مجازی که فقط برای سلفی گرفتن و انتشار آن در توییتر، اینستاگرام و فیس بوک و سایر فضاهای مجازی مسافرت می‌کنند و هدف اصلی مسافرتشان برای این موضوع است و  گروه دوم سالمندان که سفرشان برای فضای مجازی نیست، مواد مخدر و الکل مصرف نمی‌کنند و غذای سالم برایشان اهمیت دارد. گروه دوم برای فضای ایران مناسب‌ هستند  و لازم است که روی آن‌ها تحقیقات بازاریابی مناسبی انجام شود.

مؤسس تورهای صلح در چرنوبیل اوکراین با اشاره به اهمیت بازاریابی تولید محتوا گفت: بازاریابی تولید محتوا در گردشگری بسیار مهم است، چراکه ۷۰ درصد مردم ترجیح می‌دهند از طریق بازاریابی محتوا سفر کنند. خیلی از حرف‌هایی که درباره موضوعی از افراد دیگر شنیده می‌شود ارزش بیشتری دارد تا اینکه مثلاً درباره مکان یا هتلی تبلیغات معمولی انجام شود و باید با توجه به بازاریابی تولید محتوا، به جذب توریست جهت داد.

وی افزود: عکس فردی در کره شمالی، خیلی بیشتر از عکس کسی که کنار برج ایفل ایستاده لایک می‌خورد و ایران نیز می‌تواند روی این موضوع کار کند. در حال حاضر توریست‌هایی که به ایران می‌آیند و با حجاب عکس می‌گیرند بیشتر پسندیده می‌شوند و جلب‌توجه می‌کنند بنابراین تمرکز بر این جاذبه‌ها می‌تواند راهگشای افزایش توریست باشد.

منبع:ایسنا