به گزارش خبرنگار ایمنا، مناره ها جز جدا ناشدنی از سازه های معماری ایرانی هستند. این بناها در گذشته به عنوان برج آتش یا برج نشانه یا راهنما برای کاروان‌ها شناخته می شدند و بر تمام شهر مشرف بودند. از این منارها به عنوان محل خبر رسانی یا اذان‌گویی هم استفاده می شد. شهر تاریخی اصفهان صاحب یکی از عجیب ترین مناره های ایران است.

منار ساربان در شمال محله جوباره اصفهان قرار دارد و تاریخ ساخت آن به دوران سلجوقیان می رسد. این مناره دارای تزئینات آجری و کاشی کاری است و از قرن ششم هجری تا امروز، با ارتفاع ۵۴ متری اش به حالت کج سر جای خود ایستاده است و با شمارهٔ ثبت ۲۳۲ در ۱۵ آذر ۱۳۱۴ به ثبت ملی رسیده است.

در واقع دلیل این کج بودن مناره ساربان آن است که پایه های این بنا بعد از ساخته شدن به صورت نامتقارن نشست کرده اند و باعث شده تا مناره حدود هشت درجه به سمت جنوب شرقی کج شود. این نشست نامتقارن احتمالا به دلیل اختلالات موجود در پی بنا یا تغییرات سفره آب زیرزمینی یا حتی استفاده از چاهک‌های آب منازل اطراف اتفاق افتاده است.

منار ساربان با ۵۴ متر ارتفاع یعنی در حدود یک متر کمتر از برج پیزا، قدمتی بیشتر از آن دارد و ۸ درجه از خط عمود انحراف دارد. شاید بد نباشد همین جا بین مناره ساربان و برج پیزا مقایسه ای داشته باشیم. زاویه انحراف برج پیزا حدود ۶.۳ درجه از خط عمود است که به نظر می رسد علت اصلی کج شدن آن، پی ریزی روی بستری ماسه ای باشد.

اما منار ساربان با ۵۴ متر ارتفاع یعنی در حدود یک متر کمتر از برج پیزا قدمتی بیشتر از آن دارد و ۸ درجه از خط عمود انحراف دارد. با این حال منار ساربان شهرت جهانی ندارد و برج پیزا معروف ترین بنای ایتالیا و گردشگرپذیرترین آنها است.

طراحی متنوع، بدنه بیرونی این مناره آن را به هفت بخش متفاوت تقسیم بندی می کند. بخش اول آن آجرچینی ساده ‌است. بخش‌های دوم و سوم آن دارای تزیینات عالی آجرکاری است. بخش چهارم آن تاج اول (گلوگاه) مناره ‌است که مقرنس های آجری همراه با کاشی های فیروزه ای بسیار زیبا دارد. بخش پنجم آن نیز تزیینات آجری است. بخش ششم آن تاج دوم منار ‌است و بخش هفتم آن هم تارک منار یا تاج اصلی است. در قاعده دو تاج این مناره دو کتیبه بسیار زیبا از بهترین رنگ فیروزه‌ ‏ای کاشی دیده و خوانده می‌‏ شود.

کتیبه های موجود در مناره ساربان سه قطعه هستند که با خط کوفی نوشته شده اند.این کتیبه ها در زمانی که مورد بررسی یکی از محققین قرار گرفته سالم نبوده و عوامل جوی مانند سرما و گرما و تابش آفتاب اثر بسیار برروی آن گذاشته بودند به هر حال مفاد کتیبه ها شامل عبارات مذهبی است.

هر چند خشت اول معمار کج نهاده نشد و این مناره ناخودآگاه و بر اثر نشست در پایه هایش کمی کج شده، اما در حال حاضر باید میزان انحراف منار ساربان به طور مرتب مورد پایش قرار گیرد تا از خطر احتمالی ریزش آن در آینده جلوگیری شود.

این مناره در محله جوباره اصفهان، در نزدیکی مسجد جامع اصفهان، مسجد مصری، مناره مسجد علی ،مناره چهل دختران، و خانه قزوینی ها واقع شده است. محله جویباره در شمال شرقی اصفهان قرار دارد که از شمال به میدان قدس و خیابان سروش از جنوب به خیابان ولی عصر، از غرب به خیابان علامه مجلسی و میدان عتیق و از شرق به خیابان صغیر محدود است.

منبع:ایمنا

به گزارش خبرنگار ایمنا، در هشت بهشت اصفهان، خیابان ملک و درست روبروی انگورستان ملک خانه تاریخی ملاباشی قرار گرفته، خانه‌ای پر رنگ و لعاب که چندسالی می‌شود آوازه‌اش به گوش دنیا نیز رسیده است. این خانه که به خانه معتمدی نیز معروف است در زمان ظل‌السلطان توسط محمدحسن ملاباشی در اصفهان ساخته شده و همین مسئله نیز این بنا را منحصر به فرد کرده است.

ملاباشی تفرشی که در تفرش نیز زندگی می‌کرد در زمان سلطنت ظل‌السلطان که حاکمی با رفتارهای غیرعادی و عجیب بود به اصفهان آمد. دلیل آن نیز اینگونه عنوان شده است که روزی همسر ظل‌السلطان به دلیل رفتارهای او به خانه آقا نجفی آخوند (خانه مشروطیت امروزه) پناه می‌برد. پس از این اتفاق سلطان پسران خود را جمع می‌کند و به آن‌ها می‌گوید که هرکه توانست مادر خود را زودتر بکشد نیمی از اموال را صاحب می‌شود.

محمدحسن ملاباشی از ادیبان و فقیهان زمان بود و لباس روحانیت بر تن داشت و در آن زمان به عنوان عارف شناخته می‌شد. پس از شنیدن این ماجراها ملاباشی برای آرام کردن جو به اصفهان آمد، این عالم که در اصفهان به انجام کارهای شرعی مشغول بود، به دستور دولت در خانه‌ای در محله پاقلعه سکنی گزید و با اضافه کردن بخش‌ها و تزئیناتی یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی شهر را ساخت.

ملاباشی در نهایت سال ۱۲۹۱ چشم از دنیا فرو بست و در تخت فولاد آرام گرفت، اما یادگاری که او برای اصفهان برجا گذاشت سال‌ها پا برجا ماند و در سال ۱۳۸۱ حتی به ثبت ملی نیز رسید. بنای اولیه این خانه مربوط به دوران زندیه می شود و در دوران صفوی نیز تغییراتی در ساختمان آن به وجود آمد. در نهایت خانه ملاباشی در سال ۱۳۸۰ توسط دکتر معتمدی خریداری شد و درب آن برای ورود و بازدید عموم باز شد.

زمانی که ملاباشی وارد این خانه شد تنها دو پنج دری و یک بخش زمستانی نشین در خانه وجود داشت، در نتیجه این خانه کم اهمیت جلوه می‌کرد. آمدن ملاباشی به این خانه اما همه چیز را تغییر داد و بخش شاه نشین و اتاق ۹ دری به خانه اضافه شد. این دو اتاق از دیدنی ترین بخش‌های خانه هستند که با معماری و تزئینات بی‌نظیر خود چشم هر بیننده‌ای را به حیرت و زبان هر بازدید کننده‌ای را به تمجید وا می‌دارد.

به طور کلی خانه معتمدی یا ملاباشی را می‌توان به چهار بخش تقسیم کرد؛ شاه نشین، تابستان نشین، حیاط بیرونی و حیاط اندرونی. این خانه ساخته شده بر مبنای اصول معماری ایرانی است و مفهوم خانه و مردم زمان خود که در آن زندگی می‌کردند را به خوبی نشان می‌دهد. خانه ملاباشی زوایای تازه از اصفهان دوران قاجار و سبک زندگی آن دوره را در درون خود دارد.

خانه ملاباشی دارای، همچون سایر خانه های ایرانی اصیل، دارای دو فضای زندگی و فضای خدماتی بوده که فضای خدماتی بیشتر شامل فضاهای بسته مانند اندرونی‌ها، مطبخ و…، و فضای زندگی شامل بخش‌هایی مثل شاه نشین و یا تابستان نشین بوده است. حیاط بیرونی خانه کاملا تخریب شده که در سال ۸۰ و پس از خرید خانه توسط دکتر معتمدی این قسمت بازسازی شده، به همین دلیل آثار بازسازی را بیش از هر بخشی در اینجا می‌توان دید.

از کنار حیاط و راهرو تزئین شده، می‌توان به بخش تابستان نشین که از دوران زندیه برجا مانده رفت. این بخش هم با تزئینات فراوان و زیبا و پنجره‌های رنگی، در هنگام تابش آفتاب تصویر زیبایی را به خود می‌گیرد. از راهرو بیرونی حیاط اندرونی می‌توان به یکی از زیباترین بخش های خانه که روح هر انسانی را نوازش می‌کند، به  ۹ دری تاریخی خانه رسید.

روبروی ۹ دری حوضی بزرگ و کشیده است که به شاه نشین ختم می‌شود، شاه نشین خانه یک شاهکار واقعی است. تلفیقی از رنگ، طرح، کچ، چوب، فلز، آینه و هنر که همه را به حیرت وا می‌دارد. این بخش خانه انگیزه اصلی مالک برای بازسازی آن بوده، به جرأت می‌توان گفت ارسی‌های شاه نشین این خانه در نوع خود بی بدیل هستند. دورتا دور شاه نشین پر است از وسایل عتیقه و در سقف آن لوستر بزرگ و با شکوهی را می‌توان دید.

در حال حاضر این خانه تبدیل به اقامتگاه شده و دارای ۱۰ اتاق است. خانه ملاباشی نشان دهنده مفهوم خانه به عنوان محلی امن و آرام برای زندگی در فرهنگ ایرانی بوده و در نوع خود بی‌نظیر است.

منبع:ایمنا

به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان تیران، خانه‌های تاریخی یکی از عمومی‌ترین اجزای بافت قدیمی هر شهر و منطقه  محسوب می‌شود که معماری آنها گویای تاریخ، فرهنگ و هویت آن است.

خانه‌های تاریخی روح دارد و میراث ملموس و ناملموس‌ آنها چشم هر بیننده صاحبدلی را خیره می‌کند که در هنگام مرمت حفظ ارزش‌ها و اندیشه های فرهنگی و هنری موجود در معماری آن لازم است و احیای آنها در جذب گردشگر اهمیت بسیاری دارد.

در حالی که بحران هویت در معماری معاصر ایران به صورت چشمگیر و نگران کننده افزایش یافته است احیا و مرمت بافت‌های تاریخی نقش موثری در کاهش این بحران دارد و قادر به ترویج معماری سنتی است و سرمایه‌گذاری در این عرصه کمتر در گذشته مورد توجه بوده که با اجرای طرح بومگردی و احیا خانه‌های تاریخی برای اقامتگاه‌ها این بستر برای سرمایه گذاری فراهم و منفعت‌هایی را همراه داشته است.

شهرستان تیران وکرون با قدمت شش هزار ساله دارای بافت‌های تاریخی و قدیمی گسترده‌ای است که بخشی از این بافت‌ها در محوریت مرمت و بازآفرینی شهری قرار گرفته و فرصت خوبی را برای احیا این مناطق ایجاد کرده‌ است.

احیا خانه‌های تاریخی و تبدیل آن‌ها برای اقامتگاه و محل گردشگری و تفریح توسط مالکان و سرمایه گذاران در سال‌های اخیر رونق گرفته است و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نیز افراد را به این کار تشویق و همچنین از این خانه‌های تاریخی برای فعالیت هنرمندان صنایع دستی استفاده کرده و جشن‌های ملی مانند شب چله را در این خانه‌ها برگزار می‌کند.

بومگردی در مسیر توسعه

فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: بومگردی با سرمایه گذاری مردم این منطقه و مالکان خانه های تاریخی در تیران وکرون رو به پیشرفت است.

وی افزود: فرصت های گردشگری خوبی در تیران وکرون ایجاد شده و از این ظرفیت ها باید بیشترین استفاده را برد. با احیا خانه های تاریخی و بومگردی فرصت های گردشگری ترویج پیدا می‌کند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ادامه داد: ۴۰۰ اقامتگاه بومگردی در استان اصفهان ایجاد شده که این استان در کل کشور رتبه نخست را در این عرصه دارد.

از تمام ظرفیت های گردشگری منطقه استفاده می شود

مجید حججی، فرماندار تیران‌وکرون گفت: تمام ظرفیت‌های گردشگری منطقه از جمله بافت های تاریخی و اقامتگاه‌های سنتی برای رونق این صنعت بکار گرفته می‌شود.

وی ادامه داد: پتانسیل گردشگری در تیران وکرون قابل توجه است که کمتر این موضوع مورد توجه قرار گرفته و باید از این فرصت های مهم بیش از این استفاده شود و کارگروه ویژه بررسی این موضوع مهم هفتگی تشکیل می‌شود و سرمایه‌گذاران در این حوزه باید جذب شوند.

۲۰ خانه تاریخی تیران و کرون در حال مرمت و احیا

محسن مظاهری، سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تیران‌وکرون گفت: ۲۰ خانه تاریخی تیران و کرون برای اجرای طرح بومگردی و اقامتگاه گردشگران مرمت و احیا می‌شود.

وی ادامه‌ داد: چهار باب خانه تاریخی برای اخذ مجوز در حال پیگیری است که پیش‌بینی می‌شود بزودی این کار انجام شود.

وی اضافه کرد: برای اجرای طرح‌های گردشگری تسهیلات بانکی نیز پیش‌بینی شده و سرمایه گذاران قادر به استفاده از این تسهیلات خواهند بود که فرصت خوب اقتصادی برای اجرای طرح‌های گردشگری وجود دارد.

برگزاری جشن و رویدادهای فرهنگی در خانه‌های تاریخی یکی از موضوعات و کاربری‌های مهم در ایام مختلف است که می‌توان از این اماکن برای فعالیت های تفریحی، نشینگاه های خانوادگی، انجام بازی‌های بومی ومحلی و مواردی از این قبیل استفاده شود.

حضور نسل جوان در خانه‌های تاریخی و شناخت معماری ایرانی زمینه ساز تقویت هویت و باورهای شخصی می‌شود و این موضوع در حفظ تاریخ مناطق و آداب و رسوم های موثر است.

منبع:ایمنا