در نامه محمداسماعیل اسمعیلی جلودار رئیس انجمن علمی باستان شناسی ایران به علی عسگری رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آمده است: به تازگی شاهد پخش برخی آگهی‌های تبلیغاتی و برنامه‌های تلویزیونی هستیم که غیرمستقیم یا مستقیم به تبلیغ و عادی سازی استفاده از گنج یاب اقدام می‌کنند. آگهی تبلیغاتی یک شرکت اپراتور و برخی از برنامه‌های تلویزیونی شبکه‌های پویا و نهال از آن جمله است.

اگر چه هدف سازندگان این آگهی‌ها یا برنامه‌ها اشاعه گنج یابی نیست، اما محتوای آنها به گونه‌ای طراحی شده که نخست نشانگر عدم آگاهی سازندگان نسبت به اهداف دانش باستان شناسی است. دوم اینکه تصویری غیر واقعی را از باستان شناسی ارائه می‌کند. در این نگاه، تعریف باستان شناسی به مفهوم «گنج یابی و عتیقه یابی با دستگاه‌های گنج یاب و فلزیاب و خرید و فروش آثار عتیقه» تنزل یافته است.

سوم: مخاطب را به استفاده از روش‌های غیر قانونی برای کشف آثار تاریخی ترغیب می‌کنند.

چهارم: زمینه را برای تخریب ناآگاهانه محوطه‌ها و آثار باستانی کشور فراهم می‌کنند. این در حالی است که باستان شناسی به عنوان علم شناخت جوامع گذشته بر پایه بقایای عادی و ملموس، از دهه‌های گذشته جایگاه مهمی در دانشگاه‌های جهان و سایر مجامع آکادمیک داشته و دستگاه‌های به اصطلاح گنج یاب با اهداف گنج یابی هیچ جایگاهی در دانش باستان شناسی ندارند.

به بیان دیگر، فعالیت‌های باستان شناسی بر پایه اهداف و رویکردهایی کاملاً علمی و با نگاهی متشکل از دانش میان رشته‌ای صورت می‌گیرد. در این فعالیت‌ها تمام شواهد برجای مانده از زندگی پیشینیان (نظیر گرده‌های گیاهی و دورریزهای مواد غذایی، بقایای جانوری، استخوان و …) در هر نهشته و لایه تاریخی در دل زمین اهمیت داشته و مورد مطالعه علمی دانشمندانی با گرایش‌های گیاه باستان شناسی، جانوری باستان شناسی، استخوان باستان شناسی، زمین باستان شناسی و… قرار می‌گیرد تا دانش ما را نسبت به جوامع گذشته افزون‌تر کنند.

بدیهی است اولویت نخست یک باستان شناس در هر فعالیت باستان شناسی، حفظ آثار باستانی و تاریخی است. در حالی که متأسفانه افراد سودجو و عتیقه یابان و گنج یابان» هیچ دغدغه‌ای برای حفظ میراث کهن ایران نداشته و ندارند و از سر جهالت و ناآگاهی، به تخریب میراث ارزشمند جوامع بشری از جمله میراث فرهنگی ایران شامل لایه‌ها و نوشته‌های باستانی اقدام می‌کنند تا شاید گنج قارون (!) را کشف کنند و با کسب سود مالی، ره صد ساله را یک شبه بپیمایند.

بنابراین، با توجه به اهمیت حفظ میراث گذشتگان و جلوگیری از تعرض به محوطه‌ها و آثار باستانی، انجمن علمی باستان شناسی ایران به عنوان یکی از انجمن‌های علمی مصوب در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و برترین نهاد علمی و قانونی باستان شناسی کشور، به نمایندگی از همه باستان شناسان ایران که دغدغه حفظ آثار تاریخی و مطالعه علمی آنها را دارند، خواستار جلوگیری از تولید و پخش چنین برنامه‌های کارشناسی نشده‌ای است که از نظر محتوا، ماهیتی مخرب برای میراث فرهنگی داشته و به نوعی تبدیل به تبلیغی مسموم و غیر مستقیم برای هجوم افراد ناآگاه به محوطه‌های باستانی شده است و چهره نادرستی را از باستان شناسی ارائه می‌کنند.

بدیهی است این انجمن آمادگی خواهد داشت تا در این زمینه به عنوان مشاوری امین، رسالت آگاهی بخشی خود را به جای آورد.

منبع:مهر

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، باستان‌شناسان بقایای یک اغذیه‌فروشی باستانی را در ویرانه‌های پمپئی کشف کردند که از غذاهای محبوب در بین شهروندان این شهر تاریخی پرده برداشت.

ماسیمو اوسانا (Massimo Osanna) رئیس پارک باستان‌شناسی پمپئی دیروز (شنبه ۶ دی) گفت اگرچه تاکنون حدود ۸۰ اغذیه‌فروشی در این شهر باستانی کشف شده اما این اولین بار است که یک ترموپولیوم به طور کامل از دل خاک بیرون کشیده می‌شود؛ ترموپولیوم نامی است که رومیان باستان به فست‌فودهایی داده بودند که در آنها نوشیدنی و غذای گرم سریع و ارزان سرو می‌شد.

بخشی از پیشخوان این ترموپولیوم در سال ۲۰۱۹ طی عملیات دیرک زدن برای جلوگیری از ریزش ویرانه‌های پمپئی کشف شد. از آن زمان تاکنون، باستان‌شناسان به کار حفاری ادامه داده و به یک پیشخوان چندوجهی رسیدند که بر روی آن حفره‌هایی بزرگ برای نگه داشتن غذای داغ تعبیه شده است، درست مثل ظرف سوپ‌هایی که در میزهای سلف سرویس رستوران‌های امروزی وجود دارد.

کارشناسان گیاهی و جانوری هنوز در حال بررسی بقایای پیدا شده در این اغذیه‌فروشی هستند که پیشخوان آن با تصویر دو اردک وحشی وارونه و یک خروس با پرهای قرمز پوشانده شده است، نقاشی‌هایی که احتمالا نقش تبلیغ منوی رستوران را داشتند.

والریا آمورتی (Valeria Amoretti) از انسان‌شناسان پمپئی می‌گوید: تجزیه و تحلیل‌های اولیه تأیید می‌کند تصاویر نقاشی شده روی پیشخوان نشانگر غذاها و نوشیدنی‌هایی بود که در این اغذیه‌فروشی سرو می‌شد.

به گفته وی، قطعاتی از استخوان اردک همراه با بقایایی از بز، خوک، ماهی و حلزون در محل پیدا شده است. باستان‌شناسان همچنین در انتهای ظرف نوشیدنی روی پیشخوان نیز آثاری از دانه‌های فاوا پیدا کردند که در دوران باستان برای طعم بخشیدن و شفاف شدن رنگ، به نوشیدنی‌ها اضافه می‌شد.

رستوران‌داران موفق به اهمیت انتخاب محل مناسب برای کسب‌وکار به خوبی واقفند، چیزی که گرداننده این اغذیه‌فروشی باستانی نیز ظاهرا به آن آگاه بود؛ به گفته اوسانا، درست در بیرون این اغذیه‌فروشی یک میدان کوچک با فواره وجود داشت که آن را به محل مناسبی برای جلب مشتری تبدیل می‌کرد.

ویرانه‌های پمپئی یکی از معروفترین جاذبه‌های گردشگری کشور ایتالیاست. پمپئی (شهر سوخته) در سال ۷۹ میلادی بر اثر فوران آتش‌فشان کوه وزوو که در نزدیکی ناپل امروزی در جنوب ایتالیا قرار دارد، زیر خاک مدفون شد. بخش اعظمی از این شهر باستانی هنوز کشف نشده است.

منبع:ایرنا

مرتبط:

احیاء تاریخ مدفون شده موزه باستان‌شناسی ناپل

کشف نقاشی‌دیواری از گلادیاتورها در پی حفاری‌های پمپئی ایتالیا