بافت تاریخی شیراز معطل حفظ هویت است
بناهای بافت تاریخی شیراز در یک دهه اخیر با ورود سرمایه گذاران دچار مشکل هویتی شده، هویتی که در سایه تخریب یا تهدیدات انسانی قرار گرفته است.
بافت تاریخی شیراز دارای دست کم ۲۵۰ خانه تاریخی ثبتی است که حفاظت و مرمت و بازسازی این بناها نیاز به عزم جدی دارد.
این در حالیست که میراث فرهنگی استان فارس دو برابر این تعداد را باید ثبت ملی کند و مادامی که این خانه‌ها ثبت نشوند و در حفاظت میراث فرهنگی قرار نگیرند، آسیب رسانی به بناهای یادشده ادامه خواهد یافت.
به عبارتی شیراز با وجود این تعداد خانه تاریخی، هم دارای پتانسیلی برای جذب گردشگر است و از سویی دیگر دچار مسائل و مشکلاتی است که این بناها برای حفظ و نگهداشت ایجاد می‌کند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس پیرامون اینکه آیا ساز و کاری برای خانه‌های ثبتی وجود دارد تا پس از ثبت از گزند و آسیب در امان بمانند، ابتدا به موضوعی اشاره کرد و گفت: یک نکته اساسی این است که اثری تاریخی چه نیازی به ثبت ملی شدن دارد؟ آیا ثبت شدن یک بنا در فهرست آثار ملی به معنی این است که دیگر رها نخواهد شد؟
عبدالرضا نصیری در ادامه به ۲ آسیب اساسی که بناهای تاریخی را تهدید می‌کند پرداخت و گفت: یکی از این آسیب‌ها بر اساس عوامل طبیعی است که تمام دنیا حتی کشورهای توسعه یافته با آن درگیر هستند و دیگری آسیب انسانی است.
به گفته نصیری، ثبت آثار در فهرست آثار ملی ۲ امکان را به میراث فرهنگی می‌دهد که در وهله اول از تخریب انسانی جلوگیری می‌کند و دوم اگر تخریبی صورت گرفت، این مجموعه پیگیری حقوقی کند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، ادامه داد: اینکه دائم عنوان می‌شود فلان بنا پس از ثبت ملی رها شده است، برداشت درستی نیست زیرا اگر اهمیت نداشت ثبت ملی نمی‌شد.
میراث فرهنگی توانایی حفظ و نگهداری ۳ هزار اثر ثبتی را ندارد
وی جلوگیری از آسیب‌های طبیعی در آثار تاریخی را منوط به اعتبار و بودجه دانست و گفت: میراث فرهنگی توانایی حفظ و نگهداری سه هزار اثر ثبتی را ندارد؛ ما نهایتاً در سال خیلی بتوانیم زرنگ باشیم سراغ محدودی اثر برویم و در یک فاز به مرمت بپردازیم.
نصیری نبود امکان حفاظت جامع را محدود به استان فارس ندانست و گفت: در هیچیک از نقاط کشور این امکان وجود ندارد.
وی به مدرسه خان در شیراز اشاره کرد و گفت: نزدیک ۷۰ سال است که مرمت این بنای تاریخی ثبت ملی ادامه دارد و نمی‌شود بر آن پایانی متصور شد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس تاکید کرد: هیچگاه کار حفاظت از بنای تاریخی تمامی ندارد.
در این بین وجود ساز و کاری برای خرید و فروش بناهای تاریخی و اینکه کسانی امکان مالکیت بناهای تاریخی را بیابند که صلاحیت نگهداری و حفظ و مرمت آن را داشته باشند از نکاتی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
نصیری در پاسخ به نکته فوق، گفت: تا سال ۱۳۹۰ مدام در جلسات می‌نشستیم و از بافت تاریخی بعنوان معضل نام می‌بردیم که باید فوراً جمع شود؛ بارها تکرار کردم بافت تاریخ ظرف ۵۰ سال و نه آنی تبدیل به این مشکل شده که اکنون دیده می‌شود.
بافت تاریخی شیراز ۵۰ سال طول می‌کشد که به ثبات برسد
وی در ادامه تصریح کرد: ظرف ۵۰ سال هم طول می‌کشد که به ثبات برسد؛ هرکس که فکر می‌کند بافت تاریخی شیراز را ظرف یکی دو سال متحول کند، دچار اشتباه است و هرکسی در هر دستگاهی فکر می‌کند با دو یا سه روز وارد شدن به بافت تاریخی و جمع آوری معتادان و غیره وضعیت امنیتی و انتظامی را بهبود ببخشد کاملاً در اشتباه است.
نصیری با بیان اینکه پس از گذشت ۹ سال حدود ۳۰۰ نفر در شیراز اقدام به خریداری خانه‌های تاریخی کرده‌اند، گفت: از نظر میراث فرهنگی تک به تک این خانه‌ها در گذرها و محلات کانون معرفی توسعه است.
وی، ادامه داد: به مرور با شکل گرفتن توسعه در این گذرها و محلات بافت تاریخی، معتادان هم ناچار به کوچ از این نقاط می‌شوند و ثبات به بافت‌های میانه و تاریخی شیراز بر می‌گردد.
معاون میراث فرهنگی فارس با این حال سیاست میراث فرهنگی را در راستای بازگشت رونق به بافت تاریخی شیراز ارزیابی کرد و گفت: اجازه بدهیم مداخلات زیباشناسانه که نرم‌تر است در خانه‌های تاریخی اتفاق بیفتد و سرمایه گذاران تشویق به خرید و فروش این آثار بشوند.
نصیری با این وجود، تاکید کرد: واسطه گری در این بین زیاد است اما میراث فرهنگی به جنبه مثبت آن می‌نگرد.
منبع:مهر
مرتبط:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.