خانۀ «ناجی» را نجات دهید
نه سرستون‌های قاجاری، نه حوض‌خانۀ کمیاب، نه همسایگی با خانه‌های ثبت ملی شدۀ پرورش و جمالیان و نه حتی نزدیکی به حریم مسجد جامع جهانی عتیق، هیچ‌یک از این‌ها نمی‌تواند دلیل محکمی برای نجات فوری خانۀ تاریخی ناجی باشد؟
خبر دادند که در خیابان ولیعصر، سمت راست کوچۀ حمام جنت و سمت چپ بن‌بست ناجی، خانه‌ای قاجاری در حال تخریب است. خبر دادیم که پیش‌تر، به لطف دوست‌داران میراث فرهنگی، وضع وخیمش به وزارتخانه میراث فرهنگی گزارش‌شده و با پیگیری‌های انجام‌شده، به‌صورت اضطراری در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است اما با پرس و جوی بیشتر، دریافتیم که خیر، پروندۀ ثبت اضطراری هنوز به سرانجام نرسیده و بله، خانۀ ناجی را دارند با سرعت هر چه تمام‌تر، از درون تخریب می‌کنند؛ چنان که خانۀ حاجی شکری را…
اردشیر قانعی که به همت یک سرمایه‌گذار اتریشی، در حال مرمت خانه تاریخی پرورش است، در گفت‌وگو سؤالی که سوم اسفندماه سال گذشته پرسیده بود، بار دیگر تکرار می‌کند و می‌گوید: وقتی یک سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد خانه‌ای که رو به تخریب رفته را احیا و به یک جاذبۀ گردشگری برای شهر تبدیل کند، آیا نباید از او حمایت کرد؟
او ادامه می‌دهد: داغ بالا رفتن ستون‌های عظیم بتنی در ضلع جنوبی خانۀ ثبت ملی شدۀ پرورش هنوز تازه است که حالا در ضلع شمالی آن نیز، کمر به تخریب خانۀ ناجی بسته‌اند تا فاتحۀ اندک باقیماندۀ بافت تاریخی جوباره را بخوانند و با مخدوش کردن نما و منظر تک بناهای حفظ شده، سرمایه‌گذاران را هم از اصفهان فراری بدهند.
حسین کارگر، شهردار منطقه سه اصفهان، اطمینان می‌دهد که مالک خانه ناجی تاکنون جواز تخریب را نگرفته و محسن افشار، معمار و مرمتگر، با اشاره به ارزش و اهمیت خانۀ ناجی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: حتی اگر سنگ‌های حکاکی شده و تزئینات گره چینی شدۀ حوض‌خانۀ خانه ناجی را هم نادیده بگیریم، صرف قرار گرفتن این خانه در بافت تاریخی باید منجر به حفظ آن شود چراکه تخریب یک بنا در بافت، تخریب همۀ بناها تلقی می‌شود.
او می‌گوید: معمولاً افرادی که قصد تخریب خانه‌های تاریخی را دارند، از اعتقادات مذهبی مردم سوءاستفاده کرده و با بیان جملاتی نظیر اینکه می‌خواهیم اینجا حسینیه بسازیم، می‌کوشند مسیر تخریب را برای خود هموار کنند.
افشار تصریح می‌کند: بارها شاهد بوده‌ایم تخریب‌گران، کارشان را بدون اقدام برای کسب جواز و با آسیب زدن به اجزای داخلی خانه آرام‌آرام پیش می‌برند تا جایی که جز یک چهار دیواری هیچ‌چیز از بنای تاریخی باقی نماند و بعد راحت‌تر بتوانند جواز بگیرند. این اتفاق برای خانه تاریخی ناجی هم در حال رخ دادن است.
به گفتۀ این مرمتگر، وقتی یک خانه واجد ارزش است اما هنوز در فهرست میراث ملی به ثبت نرسیده و بیم تخریب آن می‌رود، می‌توان آن را به‌صورت اضطراری ثبت کرد. این کار باعث می‌شود حتی اگر جوازی هم صادر شده به حالت تعلیق دربیاید تا مستندنگاری برای نشان دادن ارزش‌های این خانه آغاز شود و اگر شورای فنی با تکیه بر این شواهد به این نتیجه برسد که خانه ارزشمند است آن را در فهرست میراث ملی ثبت کند.
او خاطر نشان می‌کند: همین که مالک به‌صورت پنهانی در حال تخریب خانه از درون است به این معنی است که هنوز جواز تخریب را نگرفته، بنابراین ثبت اضطراری خانه ناجی در اسرع وقت می‌تواند مانع از پیش روی روند تخریب و صدور جواز شود.
تلاش برای برقراری ارتباط با ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان بی‌نتیجه ماند تا برای این پرسش مهم پاسخی بیابد که چرا خانۀ ناجی تاکنون به‌صورت اضطراری در فهرست میراث ملی کشور ثبت نشده تا بتوان با ابزار قانونی جلوی تخریب آن را گرفت؟
در پی پیگیری‌های بیشتر یکی از کارمندان اداره کل میراث فرهنگی استان اعلام کرد که مقدمات ثبت اضطراری خانه ناجی فراهم‌شده و پروندۀ آن برای بررسی، به وزارتخانه میراث فرهنگی فرستاده‌شده است.
او در پاسخ به این سؤال که چرا وقتی جلسه‌ای برای تعیین تکلیف ثبت اضطراری این خانه در تهران تشکیل‌شده، نماینده‌ای از اداره کل میراث فرهنگی اصفهان برای دفاع در آن حضور نداشته، توضیح داد: به دلیل قرمز شدن وضعیت کرونایی اصفهان، سفرها در آن برهه زمانی لغو شد و قادر به شرکت در این جلسه نبودیم اما به‌زودی و بار دیگر جلسۀ شورای فنی با حضور نمایندگانی از میراث فرهنگی اصفهان در تهران تشکیل خواهد شد تا پروندۀ ثبت اضطراری خانۀ ناجی نیز به سرانجام برسد.
منبع: ایسنا
مرتبط:
آشنایی با خانه تاریخی سوزنگر;خانه قدیمی شهر دزفول
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.