اکوتوریسم راهی به سوی توسعه پایدار

مهران فقیه، رئیس آموزش و پژوهش حفاظت محیط زیست استان بوشهر در نشست اکوتوریسم راهی به سوی توسعه پایدار با ارائه گزارشی از فرصت ها و تهدیدهای اکوتوریسم در استان بوشهر گفت: بر اساس آمار سازمان گردشگری جهانی، کشور فرانسه با سالانه حدود ۸۷ میلیون نفر گردشگر در صدر کشورهای توریست پذیر جهان قرار دارد و پس از آن نیز کشورهای اسپانیا و آمریکا جایگاه های دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند.

وی افزود: از نظر کسب درآمد از محل گردشگری نیز آمریکا بیشترین منفعت را از این صنعت می برد و پس از کشورهایی چون اسپانیا، تایلند و چین قرار دارند.

رتبه نامطلوب ایران از نظر تعداد گردشگر

ارائه دهنده کارگاه اکوتوریسم خاطرنشان کرد: کشور ایران با وجود دارا بودن جاذبه های گردشگری و طبیعی بسیار، از نظر تعداد گردشگر رتبه نامطلوب ۱۱۴ را به خود اختصاص داده است.

فقیه اضافه کرد: تا کنون ۲۲ میراث فرهنگی و ۲ میراث طبیعی از ایران در لیست فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

رئیس اداره آموزش و پژوهش حفاظت محیط زیست استان بوشهر توسعه پایدار را این گونه تعریف می کند: توسعه ای که نیاز نسل حاضر را تأمین کند، بدون اینکه توانایی نسل آینده را در تأمین نیازهای خود به خطر بیاندازد.

توسعه پایدار مغفول مانده است

وی عنوان کرد: توسعه پایدار بر سه پایه اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست استوار است.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به عدم توجه به توسعه پایدار در پروژه های اجرایی در سطح کشور گفت: به طور نمونه در استان گلستان با عبور دادن جاده از دل جنگل، علاوه بر تخریب بافت گیاهی، مواردی مثل عدم کنترل عبور و مرور، ورود انسان به محیط زندگی حیوانات وحشی، آتش سوزی های عمدی و غیرعمدی و انباشت زباله نیز اتفاق افتاده است.

فقیه گردشگری پایدار را یکی از مولفه های پیشرفت در این حوزه می داند و معتقد است گردشگری پایدار در عین سوددهی اقتصادی، کمترین اثر منفی بر اجتماع و طبیعت منطقه را دارد.

رئیس اداره آموزش و پژوهش اداره کل محیط زیست استان بوشهر، اکوتوریسم را نوعی سفر مسئولانه به مناطق طبیعی می داند، که موجب حفظ محیط زیست و بهبود زندگی مردم محلی می شود.

وی اظهار کرد: رشد اکوتوریسم در دنیا، سه برابر بیشتر از سایر گونه های گردشگری است و باید در ایران به آن توجه بیشتری شود.

ضرورت توسعه اکوتوریسم در ایران

مهران فقیه اضافه کرد: ملاحظات فرهنگی، قابلیت های بالقوه اکوتوریسم در ایران، کم هزینه بودن ایجاد زیرساخت ها و توسعه آن ها، ضرورت توسعه اکوتوریسم در ایران را دوچندان می کند.

این کارشناس محیط زیست با تاکید بر نیاز به اجرای روش های نوین حفاظت از محیط زیست گفت: یکی از این روش ها، به عنوان حفاظت مشارکتی شناخته می شود که از طریق آگاه سازی و آموزش جوامع محلی انجام می شود.

وی یادآور شد: مکانیزم آگاه سازی به گونه ای عمل می کند که جوامع خطرزا مثل شکارچیان غیرمجاز را تحت آموزش قرار داده و آنان را به عنوان افراد آشنا به اقلیم مناطق و گونه های گیاهی و جانوری، به راهنمای محلی تبدیل می کند.

این مدرس اکوتوریسم معتقد است اکوتوریسم می تواند باعث ارتقاء معیشت و بهبود زندگی جوامع محلی شود.

مهران فقیه با برشمردن منافع بومگردی بیان کرد: جامعه محلی می تواند با فروش کالا و خدمات به کسب درآمد بپردازد و همچنین از فرهنگ بومی و میراث معنوی خود نیز حفاظت کند.

اکوتوریسم و درآمد پایدار

وی افزود: با جلب توجه گردشگران به مناطق هدف، جامعه محلی نیز نسبت به حفظ و احیاء شیوه های معیشتی، سبک معماری، ابنیه تاریخی، آیین و مراسم سنتی خود اقدام خواهد کرد.

این کارشناس ادامه داد: با آموزش و آگاه سازی جوامع محلی در قالب اکوتوریسم، این گروه علاوه بر داشتن درآمد پایدار می توانند به حافظان محیط زیست خود نیز تبدیل شوند.

به گزارش ایسنا، تماشای گونه های نادر جانوری، پرنده نگری، بیابان گردی، غواصی، رفتینگ و نجوم از جمله شاخه های اکوتوریسم است که توسط این کارشنان معرفی شد.

رئیس اداره آموزش و پژوهش اداره کل محیط زیست استان بوشهر در ادامه به تشریح مناطق دارای پتانسیل اکوتوریسم در این استان پرداخت و گفت: پارک ملی نایبند، پارک ملی دیر-نخیلو، اثر ملی کوه نمک جاشک، تالاب حله و منطقه حفاظت شده مند از جمله مناطق غنی استان بوشهر از نظر زیست محیطی می باشند.

مهران فقیه افزود: لاک پشت های پوزه عقابی که از گونه های در خطر انقراض هستند یا دلفین گوژپشت به عنوان گونه های ویژه و نادر در این مناطق زیست می کنند.

این کارشناس محیط زیست در پایان بیان کرد: اکوتوریست های حرفه ای به این شعار اعتقاد دارند که در طبیعت چیزی به جز ردپا به جا نگذارید، چیزی به جز عکس و خاطرات زیبا با خود نبرید و چیزی جز وقت را نکشید.

به گزارش ایسنا، شانزدهمین جلسه از سلسله نشست های مکتب بوشهر با موضوع گردشگری و توسعه پایدار در دانشکده معماری دانشگاه خلیج فارس بوشهر برگزار شد.

منبع:ایسنا