ایران رتبه پنجم سدسازی در دنیا

قبل از انقلاب اسلامی در سطح کشور ۱۹ سد وجود داشت، در حال حاضر و بعد از انقلاب اسلامی، ۱۸۵ سد در کشور ساخته شده است و از این حیث ایران جزو پنج کشور برتر سدسازی است و در ۱۶ کشور دنیا فعالیت‌های سدسازی را انجام می‌دهد. به‌طور کلی باید گفت که روند سدسازی بسیار در گذشته کند بود؛ به‌گونه‌ای که در دولت‌های اول و دوم تنها یک سد، در دولت سوم سه سد و در دولت پنجم نیز دو سد به بهره‌برداری رسید اما از دولت ششم و هفتم می‌توان به‌عنوان دولت‌های میانه‌رو در سدسازی یاد کرد؛ چراکه در هر کدام از آن‌ها ۱۳ سد به بهره‌برداری رسید.

این در شرایطی است که پس از دولت ششم، کشور با حجم وسیع سدسازی روبه‌رو بود؛ به‌طوری که تنها در دولت هشتم ۳۵ سد به مدار بهره‌برداری وارد شد. در ادامه این روند، در دولت بعد یعنی دولت نهم، از اول مهرماه سال ۱۳۸۴ تا پایان شهریور سال ۱۳۸۸ بالغ بر ۱۸ سد به‌بهره‌برداری رسید اما قله سدسازی در دولت دهم و با تعداد ۳۹ سد قرار داشت.

پس از آن، دولت تدبیر و امید، به‌طور جدی در بحث سدسازی مورد انتقاد قرار گرفت و همین مساله موجب شد که تعداد سدهای بهره‌برداری شده در این دولت، با کاهش روبه‌رو شود و دولت یازدهم ۲۵ سد و دولت دوازدهم نیز تنها سه سد را به‌بهره‌برداری برساند. اما درمجموع طی این سال‌ها ۱۷۲ سد به ظرفیت ۵۱ هزار و ۷۶۵ میلیون مترمکعب به‌بهره‌برداری رسید و بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، اکنون ۶۷۲ سد در دست بهره‌برداری، ۱۲۰ سد در دست ساخت و ۱۷۶ سد در دست مطالعه قرار دارد.

۴۳ سد تا پایان برنامه ششم بهره‌برداری می‌شود

این موضوع به این معناست که تا پایان برنامه ششم، تعداد سدهای ساخته شده در دولت دوازدهم نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت؛ چراکه بر اساس عملکرد اهداف تعیین شده، بر اساس سند تفصیلی برنامه ششم توسعه و در سرفصل برنامه تأمین آب، ظرفیت آب تنظیمی سدها (غیرمرزی) مقرر شده است که در طول برنامه، ۱۴۰۱ میلیون مترمکعب اضافه شود که در سال ۱۳۹۶، این هدف ۱۳۲ میلیون مترمکعب بوده و عملکرد این فعالیت بالغ بر ۱۱۲ میلیون مترمکعب بوده است.

هم‌چنین در ظرفیت آب تنظیمی سدها (مرزی) مقرر شده که در طول سال‌های برنامه ششم توسعه، ۲۸۵۷ میلیون مترمکعب ظرفیت تنظیم اضافه شود که در سال ۱۳۹۶، این هدف، ۳۱۴ میلیون مترمکعب بوده و عملکرد هم بالغ بر ۲۲۸ میلیون مترمکعب اعلام شده است. علاوه‌بر این در حال حاضر ۱۲ هزار مگاوات نیروگاه برق‌آبی در کشور وجود دارد  که قبل از انقلاب اسلامی این رقم ۱۸۰۰ مگاوات بوده است.

۳۳ سد جدید تا پایان دولت تدبیر و امید در کشور ساخته می شود

در این باره قاسم تقی‌زاده – معاون آب و آبفا وزارت نیرو – نیز به تازگی اعلام کرد که ۳۳ سد جدید تا پایان دولت تدبیر و امید در کشور ساخته می شود.

صدور خدمات فنی و مهندسی به خارج از کشور در حوزه سدسازی و نیروگاه‌سازی

همچنین بهروز مرادی  -مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران – درخصوص تغییر رویکرد سدسازی در کشور، به ایسنا گفت: سدهایی که تاکنون ساخته شده‌اند، در مدیریت سیلاب نقش ویژه‌ای داشته‌اند و اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که باید رویکردها نسبت به سدسازی تغییر کند.

وی با بیان این‌که برای ایجاد سدها و مخازن بزرگ همچون سد بختیاری به اعتبارات سنگینی نیاز داریم، گفت: برای این مساله مذاکراتی را با کشورهای خارجی داشته‌ایم که بتوانیم این طرح‌ها را با استفاده از فاینانس خارجی تامین مالی کنیم و به محض این‌که منابع مالی آن مهیا شود، این طرح‌ها را وارد مرحله‌ی اجرایی خواهند کرد.

وی با اشاره به اقداماتی که برای سدها صورت گرفته است، ادامه داد: بحث گردشگری روی سدها، مهار روان آب‌ها و ایجاد سدها با هدف مهار سیلاب از جمله برنامه‌هایی است که اکنون در دست اجرا داریم، اما برای این‌که چند سد دیگر باید در کشور ساخته شوند، باید مطالعاتی صورت گیرد تا بتوان در این باره اطلاعات دقیقی را ارائه کرد. در استان لرستان که یک منطقه سیل‌خیز است، دو سد در دست مطالعه قرار دارد که باید برای مهار سیلاب این دو سد را ایجاد کنیم.

مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران با اشاره به صدور خدمات فنی و مهندسی به خارج از کشور در حوزه سدسازی و نیروگاه‌سازی، اظهار کرد: این مساله را با توجه به قابلیت‌های بسیار بالایی که کشور در این دو صنعت دارد، در پیش گرفته‌ایم و با کشورهای منطقه نیز برای این مساله وارد مذاکره شده‌ایم.

منبع:ایسنا

مرتبط:

معرفی زیباترین سد های ایران