توسعه روستایی با رویکرد گردشگری

به گزارش خبرنگار ایمنا، توسعه روستایی پایدار به معنی وحدت میان ابعاد مختلف زندگی جوامع روستایی مانند فرهنگ، اجتماع، اقتصاد و محیط زیست به منظور بالا بردن سطح معیشت و زندگی مردم روستا است. گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد می تواند در توسعه روستایی نقش زیادی ایفا کند.

مفهوم توسعه روستایی در جهت کاهش فقر و بهبود زندگی روستاییان به وجود آمد و به یکی از مهترین سیاست های توسعه کشور تبدیل شد. گردشگری با توجه به ابزارهایی که در اختیار دارد، می تواند به یک از مهمترین رکن های توسعه روستایی پایدار تبدیل شود.

مهدی راست قلم، دکترای توریسم و فعال حوزه توسعه روستایی، با بیان اینکه گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان شناخته می شود، به ایمنا گفت: گردشگری ابزاری مهم برای مولد بودن روستا و نگه داشتن جمعیت در روستاها است.

وی وضعیت زندگی در روستا را بسیار سخت تر از شهر دانست و گفت: قابلیت و کشش پذیری معیشت و زندگی در روستاها کم شده است. بسیاری از مزیت های اقلیمی و آبی و همچنین عدم توجیه پذیری محصولات کشاورزی باعث شده جمعیت زیادی انگیزه ترک روستا و مهاجرت به سمت شهرها را داشته باشند.

این فعال حوزه توسعه روستایی ادامه داد: در اصول توسعه پایدار، توزیع و تعادل سرزمینی و جمعیتی مهاجرت نباید اتفاق افتد زیرا ورود جمعیت روستا به شهر موجب می شود شهرها با معضلات بیشتری مواجه شوند؛ بنابراین باید جمعیت مولد را در روستاها نگه داشت.

گردشگری ابزار کارآمد ولی ناکافی

راست قلم گردشگری را یکی از کارآمدترین راهکارهای احیای کارکرد و فضاهای روستایی عنوان و اظهار کرد: می توان از داشته های محیط روستایی به عنوان جاذبه استفاده کنیم و جمعیت روستا را برای ارایه خدمات و همچنین تولید کالا برای نیاز گردشگر تشویق کنیم.

وی با بیان اینکه صنعت گردشگری به تنهایی قادر نیست، زمینه توسعه را برای همه روستاها فراهم کند، خاطر نشان کرد: باید دنبال راهکارهایی باشیم که علاوه بر گردشگری، محورهای دیگری را تعریف کند که نگه داشت و مولد بودن جمعیت در روستا را رعایت کند.

این فعال حوزه توسعه روستایی در کنار نقش اصلی روستا که کشاورزی و دام پروری است محورهایی مانند صنایع دستی، سینما، ادبیات، نوآوری در فناوری های دیجیتال و … را معرفی کرد که می تواند مکمل درآمد روستا باشد و به بالا بردن سطح معیشت روستاییان کمک کند.

راهکار گردشگری برای معیشت روستاییان

گردشگری صنعت چندمحوری است که در چند وجه مختلف می تواند به کسب درآمد در روستاها کمک کند. راست قلم در این باره اظهار کرد: روستاییان با ارایه خدماتی مانند اقامتگاه(بومگردی)، پذیرایی با محصولات محلی(که به نشر فرهنگی جامعه میزبان نیز کمک می کند)، فروش صنایع دستی و تورلیدری و راهنمایی می توانند سود کسب کنند.

وی همچنین برگزاری جشنواره ها، آیین ها و برپایی اکوموزه ها را برای جذب گردشگر مهم و کارآمد خواند.

اکوموزه؛ جاذبه ای جذاب

اکوموزه مفهومی فراتر از موزه است. اکوموزه ها سایت ها و محوطه های طبیعی زنده هستند که زندگی در آن ها جریان دارد. جامعه محلی در اکوموزه ماهیت و هویت بارز خود را به نمایش می گذارد. اکوموزه ها یکی از کارآمد ترین ابزار گردشگری برای توسعه روستایی است.

راست قلم نمایش سبک زندگی جامعه میزبان در اکوموزه ها را جاذبه ای برای جوامع شهری دانست و اظهار کرد: اکوموزه مفهوم جدیدی است که در کشور ما کمتر به آن توجه شده است؛ یک نمونه موفق و پر سود آن موزه میراث روستایی است که در گیلان فعال است.

وی افزود: روستاها با معرفی آداب فرهنگی خود می توانند به برپایی اکوموزه اقدام کنند؛ برای مثال گاوچاه در ورزنه یک پتانسیل است که با یاری مردم محلی می تواند به اکوموزه تبدیل شود.

تسهیلات دولتی مشوق توسعه

این متخصص گردشگری تخصیص اعتبارات و تسهیلات را برای توسعه روستایی ضروری دانست و گفت: تخصیص اعتبارات و تسهیلات می تواند عامل انگیزشی برای افراد باشد که به سمت سرمایه گذاری در روستاها پیش بروند.

راست قلم ادامه داد: تخصیص اعتبارات، تجربه موفقی در گذشته نبوده زیرا بسیاری از هزینه ها در جایی که باید، خرج نشد؛ اما اکنون با ایجاد سامانه ها و نظارت دولت بر توسعه طرح ها شرایط بهتر شده است.

منبع:ایمنا