خانه قنات استان کرمان تاسیس می شود

“محمد برشان” با با اشاره به اهمیت قنات ها اظهار کرد: آورد قنات های استان کرمان می تواند نقش مهمی در توسعه کشاورزی و گردشگری داشته باشد.

وی افزود: قنات در طول قرون و اعصار متمادی تامین کننده حیات مردم بوده و حفظ قنات حفظ محیط زیست و بخشی از تاریخ و تمدن این تاریخ کهن است.

برشان با اشاره به اینکه در استان کرمان سه قنات جهانی داریم، بیان کرد: تاکنون چهار قنات ثبت ملی شده و ۱۱ قنات در این پروسه قرار دارد و در حال تهیه گزارش سه تمدن قناتی بم، شهربابک و شهداد هستیم.

وی تصریح کرد: تاکنون قنات های داوران رفسنجان، بنگان و باقرآباد بافت و حجت آباد توکلی عنبرآباد ثبت ملی شده و پرونده قنات های خورند راور، جرجافک زرند، قنات مرکزی ارزوئیه و ده ملک کوهبنان آماده مطالعه و ارسال به سازمان میراث فرهنگی است.

عضو مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آب اظهار کرد: در سال های اخیر متاسفانه قنوات بسیاری خشک شده که از مهم ترین عوامل آن می توان به خشکسالی های متمادی، تغییر اقلیم، چاه های عمیق مجاز و غیرمجاز، پروسه چاه به جای قنات و … اشاره کرد.

وی با بیان اینکه متاسفانه قنات همیشه از پشت عینک مه آلود دیده شده و دستگاه های مربوطه در این زمینه توجه لازم را نداشته اند، گفت: گردشگری قنات می تواند عامل مهمی برای شناسائی تمدن قناتی استان کرمان باشد و به عنوان مثال با توجه به اهمیت بم و قنات های پرآب آن رونق گردشگری قنات علاوه بر اشتغالزایی تاثیر زیادی در آبادانی قنات دارد.

برشان تصریح کرد: با توجه به ثبت جهانی لوت، گردشگری قنات در شهداد و همچنین ثبت جهانی میمند، گردشگری قنات در شهربابک اهمیت زیادی دارد و وظیفه تاریخی ما حفظ این سرمایه بزرگ پیشینیان است چراکه قنوات به عنوان پدیده ای عجیب در زیر زمین شکل گرفته اند.

وی با اشاره به اینکه مقدمات تاسیس خانه قنات استان کرمان فراهم شده، گفت: تاسیس خانه قنات می تواند محلی برای تمام پژوهشگران، نویسندگان و دانشجویان علاقمند به قنات باشد تا همه دست به دست هم داده و از ادامه تخریب این سرمایه بزرگ بشری جلوگیری کنیم و این مهم همکاری و همراهی همه مسئولان و به ویژه استاندار را می طلبد.

برشان افزود: در دیداری که اردیبهشت ماه امسال با استاندار کرمان داشتیم، حمایت خود را از تاسیس خانه قنات اعلام کردند.

این پژوهشگر حوزه آب با اشاره به پیگیری معرفی باغشهر بم به عنوان باغشهر جهانی عنوان کرد: این کار می تواند در زمینه های مختلف برای پیشرفت این دیار موثر باشد؛ شهر بم براساس قنات و تمدن قناتی شکل گرفته و باغشهر بزرگ این منطقه از طریق قنات ها ادامه حیات داده و در شهر بم بیش از ۱۰۰ قنات جریان داشته که قرن ها آب خندق اطراف را تامین می کرده اند.

وی تصریح کرد: هم اکنون پرآب ترین قنات های ایران در بم قرار دارد و قنات قنبرآباد شیخی بم با دِبی ۳۶۰ لیتر در ثانیه و قنات دشتر با دبی ۱۸۰ لیتر در ثانیه در بم وجود دارند و قنات های اکبرآباد و قاسم آباد بروات ثبت جهانی شده و پایگاه قنات مرکز بزرگ معرفی تمدن قناتی بم است.

برشان بیان کرد: مطالعه تمدن قناتی بم عامل مهمی برای معرفی باغشهر است و باید ابتدا تمدن مطالعه، بررسی و ثبت ملی شده و همه قنات ها مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و مدار گردش آب، نظام آبیاری و مراسم آبخواهی و باران خواهی بم نیز شناسایی و اسناد مربوط به تمدن آب جمع آوری و به نمایش گذاشته شود.

عضو مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آب با اشاره به اینکه تمدن قناتی بم شاخص ترین رابطه انسان با آب در قلمرو تاریخ استان کرمان است، گفت: در حال حاضر وجود گردشگری قنات بیش از پیش در بم احساس می شود اما قنوات همیشه مورد بی مهری بوده اند و گردشگری قنات و آب تاکنون نتوانسته جایگاه خود را نشان بدهد و ضعف رسانه ای و مدیریتی در این زمینه کاملا مشهود است.

وی افزود: هرگونه بی اعتنایی به قنات های بم در این وانفسای خشکسالی بر مشکلات انبوه بحران آب می افزاید لذا باید جایگاه قنات تعریف و بازتعریف شود و اهمیت قنات در قرن ۲۱ از لحاظ تاریخی، جغرافیایی و کشاورزی بیان و معضلات قنات باید شناسایی و رفع شود.

برشان با اشاره به تاثیر سیل، زلزله، چاه های عمیق، حقابه داران، تغییر اقلیم، چاه به جای قنات، برق و شبکه انتقال، جریانات مغناطیسی و اتمی، زباله های فضایی و … بر قنوات اظهار کرد: ارتباط قنات با محیط زیست باید شناسایی شود و متاسفانه تاکنون قنات و تکنولوژی، معضلات مدیریتی، حفظ و احیای قنوات موردتوجه لازم قرار نگرفته است.

وی بیان کرد: مباحث قنات و رسانه و فضای مجازی، قنات و گردشگری، آموزش مقنی گری و جایگاه قنات از لحاظ تاریخی، سیاسی، اجتماعی و مردم شناسی مورد توجه نبوده و مغفول است.

منبع: ایسنا