سه روایت درباره آسیب به سنگ‌نوشته باستانی مهرنرسه
انتشار عکس‌هایی در فضای مجازی که نشانگر آسیب به عرصه سنگ‌نوشته مهرنرسه فیروزآباد فارس است، سه موضوع مختلف را از قول مسوولان درباره این اثر تاریخی مطرح کرد؛ نخست آثار درگیری‌های سه دهه پیش، دیگری حفاری غیرمجاز و سومین آن، امکان وجود حفره‌های آبی طبیعی در منطقه.
سنگ‌نوشته به زبان پهلوی ساسانی که با عنوان پُلِ «مهرنرسه» در رودخانه تنگاب فیروزآباد شناخته می‌شود، جزئی از پرونده جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی است. انتشار عکس‌هایی در فضای مجازی نشان می‌دهد که این سنگ‌نوشته مورد دست‌اندازی قرار گرفته است.
این کتیبه در سینه کوه و در کنار سنگ‌نگاره تاج‌ستانی اردشیر بابکان قرار دارد و ازجمله سالم‌ترین و مهم‌ترین کتیبه‌های ساسانی ایران شناخته می‌شود که با ثبت جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی به ثبت جهانی رسید و بخشی از پرونده جهانی فیروزآباد به‌شمار می‌رود.
افزون بر اینکه عکس‌های منتشرشده در فضای مجازی نشان‌دهنده آسیب به کتیبه است، نشانه‌هایی از حفاری‌هایی غیرمجاز نیز به‌صورت گودال‌هایی پراکنده در رودخانه تنگاب دیده می‌شود.
بخش مخدوش سنگ‌نوشته بر اثر تیراندازی ۳۰سال پیش ایجاد شده است
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا بیان کرد: بخش مخدوش سنگ‌نوشته ساسانی مربوط به امروز نیست؛ بلکه در دهه ۶۰ به دلیل برخی درگیری‌ها در منطقه با شلیک گلوله تفنگ ایجاد شده است و تازگی ندارد.
سرهنگ محمدرضا بهمنی‌نژاد با اشاره به اینکه مراقبت از این منطقه به دلیل ثبت جهانی آن روزانه صورت می‌گیرد، گفت: حفاری‌های غیرمجاز در مناطق مختلف باستانی و میراثی استان انجام و گزارش آن به‌صورت هفتگی اعلام می‌شود؛ اما متاسفانه سودجویان در پی یافتن راه‌های مختلف برای حفاری غیرقانونی و آسیب‌زننده به میراث فرهنگی هستند.
باندهای حفاری در کمین آثار باستانی فارس
وی افزود: در آذرماه سال جاری (۱۳۹۹) دستکم ۹ باند حفاری غیرمجاز در سراسر فارس دستگیر شده‌اند و نیاز است شهروندان، سازمان‌های دولتی و خصوصی، نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد و دوستداران میراث فرهنگی به دلیل گستردگی استان و فراوانی میراث فرهنگی، برای حفاظت از آثار بازماندگان همکاری کنند.
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان فیروزآباد نیز در گفت‌وگو با ایرنا درباره مطالب منتشرشده عنوان کرد: به‌دلیل اهمیت موضوع برای بررسی وضعیت این سنگ‌نوشته راهی محل هستیم و ضروری است که از نزدیک این کتیبه را بررسی کنیم.
احتمال ایجاد حفره‌های طبیعی در منطقه وجود دارد
درنا شهبازی عنوان کرد: افزون بر این، درباره حفره‌هایی که عکس آن‌ها منتشر شده است، تنها با بررسی دقیق میدانی می‌توان اظهار نظر کرد که آیا این‌ها حفره‌هایی است که بر اثر کندوکاو غیرمجاز پدید آمده یا به‌صورت طبیعی ایجاد شده است.
او افزود: طی سال‌ها بر اثر بارندگی حفره‌هایی در این ناحیه دیده شده است و حتی در بازدیدهای سال گذشته، با حفره‌های طبیعی آبی مواجه شدیم.
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان فیروزآباد همچنین گفت: نظارت و مراقبت از میراث‌های فرهنگی بر عهده یگان‌های حفاظتی است؛ البته ضروری است شهروندان و گردشگران نیز بیش از پیش قدر آثار باستانی را بدانند.
سنگ‌نوشته مهرنرسه در نزدیکی شهرستان فیروزآباد و در سینه کوه رودخانه تنگاب و در کنار سنگ نگاره تاج ستانی اَردشیربابکان قرار دارد.
این کتیبه در سال ۱۹۲۴ میلادی شناسایی شد و دارای هفت رج است که به فرمان “مهرنرسه” که در زمان سه پادشاه ساسانی یزدگرد یکم، بهرام پنجم و یزدگرد دوم، وزیر بوده است به یادبود بنای پل نگاشته شده است.
کمیته میراث جهانی یونسکو در چهل و دومین اجلاس سالیانه خود در شهر منامه بحرین، نهم تیرماه ۱۳۹۷، آثار ارزشمند معماری و شهرسازی دوره ساسانی را با عنوان منظر باستان شناسی ساسانی فارس در فهرست میراث جهانی ثبت کرد.
آتشکده (کاخ اردشیر ساسانی)، قلعه دختر و شهر گور در شهرستان فیروزآباد، مجموعه بیشاپور، تنگ چوگان و غار و مجسمه شاپور در شهرستان کازرون و کاخ ساسانی در شهرستان سروستان از آثار برجسته به یادگارمانده از دوره تاریخی ساسانیان در استان فارس واقع هستند.
سلسله ساسانیان از سال ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی بر ایران حکومت کردند.
منبع:ایرنا
مرتبط:
معرفی قلعه دختر فیروزآباد فارس
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.