كليساي جامع شارتر

كليساي جامع شارتر يكي از مرموزترين بناهاي جهان است و با ساخت اين كليسا دوران اعتلاي سبك گوتيك آغاز شد.

کلیسای جامع بانوی قدیس ما شارتر (نتردام)، یک کلیسای جامع متعلق به فرانسه در قرون وسطی است که واقع در شارتر، حدود ۸۰ کیلومتر (۵۰ مایل) جنوب غربی پاریس است. این کلیسا به عنوان یکی از عالی‌ترین مثال‌های معماری گوتیک فرانسوی به شمار می‌رود. کلیسای جامع کنونی به طور عهده در بین سال‌های ۱۱۹۳ تا ۱۲۵۰ ساخته شده‌است.

نمای غربی موجود که از وجوه گوناگونی یادآور کلیسای سن دنی است، به واحدهای دو یا سه‌گانه تقسیم شده که نمونه ای از آشکارگی است. با این همه چون کار ساخت آن در چند مرحله بود و هرگز به طور کامل به پایان نرسید، هماهنگی در نتیجه کار تکوینی است نه نظام‌مند.

برای نمونه، دو برج غربی آن که شبیه هم هستند، با هم یکی نیستند. افزون بر آن، مناره‌های هرمی آنها، برج‌های نوک تیز با هم تفاوت دارند. یکی از مناره‌های هرمی -سمت چپ در تصویر- مربوط به سده‌ی شانزدهم است درحالی که ۳۰۰ سال از برج دیگر جوانتر است.

 

تاریخچه كليساي جامع شارتر

شهر شارتر در كنار رود ايور در دشت حاصلخيزي قرار دارد كه در ۹۰ كيلومتري جنوب غربي پاريس واقع شده است. كليساي جامع آن يكي از بناهاي مقدس و از جمله اسرارآميز ترين كليساهاي جهان است و يكي از دلايل آن،محل ساخت اين بناست.

چنين تصور مي شد كه اين بنا، منبع مهم انرژي بوده كه از زمين ساطع مي شده و با گردش فصل ها، در زمان معيني، كساني را كه به آن جا مي آمدندسرشار از حيات مي كرده، بنابراين آن تپه كوچك، چاه و بناي سنگي، مكاني مقدس شد. بعدها دروئيدها، كاهنان سلتيك بريتانيايي و اقوام گل، در اين مكان مكتبي را داير كردند كه مركز آموزشي دروئيد ي ها شد.

اين مكان ويژگي جديدي پيدا كرد. زيرا يك پيشگو به دروئيدها خبر داد كه دوشيزه باكره اي فرزندي خواهد زائيد و آنها تصوير باكره اي را بر روي چوب گلابي نقش كردند كه بر روي زانو نشسته بود و نوزادي را در بغل داشت.

دروئيد ها اين تصوير را در كنار چاه نصب كردند و آن را باكره ي زير زمين نام نهادند. وقتي مسيحيان در قرن سوم ميلادي به شارتر آمدند و تصوير باكره را ديدند، تصوير بر اثر گذشت زمان سياه شده بود. آنها نامش را باكره ي سياه گذاشتند و كليسايي را كه در اين محل ساختند كليساي بانوي ما نام نهادند.

روي هم رفته شش كليسا در اين محل ساخته شد كه پنج تاي اول بر اثر آتش سوزي از ميان رفت و به جاي آن كليساي جديدي ساخته شد. اما بناي كليساي ششم كه امروز پابرجاست، در هاله اي از اسرار فرو رفته است.كليساي جامع شارتر ۱۵۰۰ سال است كه بنا شده و كليساي فعلي ششمين بنايي است كه بر روي خرابه هاي قبلي ساخته شده است.

 

دوك اكوتيانيا نخستين بنا را در ۷۴۳ ميلادي آتش زد و دانماركي ها دومي را در ۸۵۸ خراب كردند و در ۹۶۲ و ۱۰۲۰ هم سومين و چهارمين كليسا در آتش سوخت و پنجمين كليسا در ۱۱۹۴ نابود شد.

زماني كه اين كليسا در آتش سوزي سال ۱۱۹۴ سوخت، راهبان توانستند دانش كافي مهندسي ساختمان به سبك گوتيك را به عمل نزديك كنند. ظرف مدت ۳۰ سال معماران، بنايان، مجسمه سازان، ستاره شناسان و مساحان و عده اي ديگر توانستند اين بناي مقدس را سرپا كنند و كمتر كسي از ديدن اين بنا متعجب نمي شد.

زيرا تناسب ابعاد بنا، جهت آن، موقعيت كلي بنا همه به نحوي دقيق و ظريف محاسبه و رعايت شده بود كه روح و روان انسان را تازه و شاداب مي كرد. مركز مقدس كليسا يعني محراب مركزي مابين رديف دوم و سوم جايگاه همسرايان قرار دارد و درست ۳۷ متر زير اين نقطه سطح آب در چاه است.

درست اگر به همين ارتفاع بالا برويم برج كليسا و جايي كه صليب بر آن نصب شده قرار دارد و زير صليب طاق هاي نوك تيز سنگيني چنان به دقت ساخته شده اند كه گويي اصلا وزني ندارند. كليساي جامع شارتر پر است از اسرار كوچك.

يكي از آنان سنگ مسطحي است كه در جهتي ديگر با سنگفرش كف در شبستان غربي قرار دارد.در نيمروز فصل تابستان پرتوي از خورشيد از طريق يك پنجره درست به اين نقطه مي تابد.اين جا به جايي است كه منجمين، مهندسان، سنگ تراشان و بنايان هنر خود را روي هم گذاشتند و اين سنگ را در اين نقطه نصب كردند.

مرتبط:

کلیسای نوتردام و نقوش خیالی و ترسناک

کلیسای اچیمیادزین در ارمنستان