معرفی غار خربس قشم

غارها، یکی از پدیده‌های جالب و شگفت انگیز دوره‌های زمین‌شناختی هستند. غار زیبای خربس که نمونه‌ای از این پدیده‌های طبیعی است؛ در پانزده کیلومتری قشم، در سمت راست جاده قشم به روستای خربس و روستای رمچاه قرار دارد.

در دل ارتفاعات روستای خربس، آثاری از معماری صخره‌ای دیده می‌شود که به عقیده برخی از محققین، نیایشگاه پیروان مهرپرستی و یا پرستشگاه آناهیتا (خدای آب) بوده است. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که به خاطر موقعیت جغرافیایی و اقلیم خاص، دارای تاریخ پرفراز و نشیب و جالبی است. در جای ‌جای این خاک، آثار و دیدنی‌های بی‌نظیری وجود دارد که اکثر آن‌ها برای مردم ایران ناشناخته هستند. یکی از این مکان‌های دیدنی و زیبا و تأمل‌برانگیز غار خربس در جزیره قشم است که با معماری صخره‌ای و عالی خود، گوشه‌ای از تاریخ این مرز و بوم را روایت می‌کند.

طبق بررسی‌ های انجام‌شده روی محوطه باستانی خربس، قدمت این اثر به دوره مادها می‌رسد . غارهای خربس، بر پیشانی کوهی مشرف ‌به ساحل جنوبی جزیره قشم واقع شده است که ۴ دهانه غار از درون به ‌هم ‌پیوسته در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متر آن به چشم می‌خورد که به غارهای خربس شهرت دارند. این غارها که از پدیده‌های کهن زمین‌شناختی به شمار می‌روند؛  همراه با دیگر پدیده‌ها و کوه‌ها و خود جزیره قشم، دنباله چین ‌خوردگی‌های رشته ‌کوه‌ های زاگرس هستند که در هزاره‌ های گذشته از زیر آب سر برآورده‌اند.

این غارها، از درون، با وجود مجموعه دهلیزها و تالارها و اتاق‌های متعدد به ابعاد  ۵/۵*۴ متر و چشمه ‌ها و روزنه ‌های گوناگونی که رو به شمال و جنوب قرار دارند مؤید حضور مردمانی از دوره‌های کهن در این جزیره هستند. پیداست که دست آدمیان به ‌مرور زمان و به‌ منظور کاربردهای گوناگون، شکل و سیمای این غارها و دیواره‌های آن ‌ها را دگرگون ساخته و مناسب نیاز های خود درآورده است. ساختار راز آمیز این غارها و قرار گرفتن آن بر بلندی، این عقیده را دامن زده که اینجا در روزگار مادها نیایشگاه مهر و محلی برای ستودن الهه میترا بوده است. مهم‌ترین ویژگی آن‌، که تعجب و شگفتی هر بیننده را برمی‌انگیزد و آن را رمز آلود نموده، معماری صخره‌ای غار است.

 

درباره‌ ی شباهت این غار، با سایر غارهای دیگر در اقصی نقاط ایران می توان به موارد زیر اشاره کرد:

این مجموعه، از نظر نماسازى، با معبد یا آرامگاه صخره‌اى «کلات خورموج» در دامنه‌ی‌ کوه مُند بوشهر شباهت بسیار دارد. هم ‌جوارى این محل با شهر باستانى خربز نشان مى‌دهد که در دوره‌ی‌ مادها یک تمدن بزرگ پیشرفته در جزیره‌ی قشم وجود داشته است. غارهاى خربس را به لحاظ شکل و ساختار با دخمه ‌هاى آذربایجان، کردستان، لرستان، بوشهر، اهواز و شوشتر مقایسه مى‌کنند. غارهاى خربس به‌ویژه ازنظر فضاهاى درونى، شکل و طرح اولیه خود را حفظ کرده و به همان صورت کهن خود باقى ‌مانده است.

غارهاى خربس را بعضى معبد مهرى مى‌پندارند، بعضى آن را استودان (جاى نگهدارى استخوان‌هاى مردگان پس از مرگ، در آیین زرتشت) مى‌دانند و حدسى که قریب‌ به ‌یقین مى‌تواند باشد این است که این حفره‌ها در دل صخره‌ها، اگر استودان (استخوان دان) دوره‌هاى پیش از اسلام نباشد، به‌طور مسلم پناهگاه‌هایى است براى مردم بى‌دفاع که روزگارى در دشت هموار خربز زندگى مى‌کرده‌اند و دزدان دریایى با یورش، امان آن‌ها را بریده بودند. ناچار، آنان این حفره‌هاى در هم را که از درون با یکدیگر مرتبط هستند در دل این دیواره به‌صورت غارهایی به وجود آورده‌اند تا به هنگام احساس خطر بتوانند کودکان، زنان و پیرمردها را درون آنها اسکان دهند.

 

این غار دیدنی در پانزده کیلومتری شهر قشم در سمت راست جاده قرار دارد و هر روز پذیرای گردشگران است.

مرتبط:

تنگه چاهکوه یکی از جاذبه های گردشگری قشم