نجات نگین «قرمز‌فام» خلیج همیشه فارس با گردشگری

گروه محیط زیست خبرگزاری فارس، سمیرا خباز:  شاید همه ما در رویاهایمان ساحلی را با ماسه‌های نرم و درخشان را تصور کرده‌ایم، غافل از اینکه جزیره هرمز این امکان را برای‌مان فراهم می‌کند که در داخل مرزهای سرزمین‌مان یک تابلوی نقاشی قرمز را ببینیم و شب‌ها در یک ساحل درخشان قدم بزنید.

هرمز بهشت زمین‌شناسان است با گنبدهای نمکی رنگارنگ، کانی‌ها و سنگ‌های زیبا، طبیعت این جزیره آنچنان متفاوت از دیگر مناطق کشور است که حتی تصور می‌کنید وارد یک سیاره دیگر شده‌اید.

علاوه بر طبیعت متفاوت هرمز، معماری قلعه پرتغالی‌ها و تاریخچه آن هم می‌تواند یکی از انگیزه‌های سفر به این جزیره باشد.

برای سفر به این جزیره فاصله هشت کیلومتری‌اش را با شهر بندرعباس به مدت حدود ۴۵ دقیقه با شناوری که ۱۵ هزارتومان هزینه آن دارد، می‌گذارنم، البته راه‌های رسیدن به جزیره خیلی آسان است، چون از شهرهای مختلف به بندرعباس هم  قطار هست و هم هواپیما. از شهرهای تهران، مشهد، یزد، کاشان، اردکان، بافق، سیرجان، میبد و اصفهان می‌توانید با قطار خودتان را به بندرعباس برسانید و از آنجا با لنج ۴۰ دقیقه‌ای راهی هرمز شوید. به بندرعباس که رسیدید لنج‌ها و قایق‌های اسکله که هر ۱۵ دقیقه یکبار از صبح تا ساعت ۴ عصر به سمت قشم و از آنجا به هرمز می‌روند شما را به مقصد می‌رسانند.

در ابتدای ورود ساختمان بلند تنها هتل هرمز نشان از قوت گرفتن نقش گردشگری در آن را دارد.

علاوه بر هتل فعال این جزیره که در نیمه دوم سال و با توجه به مناسب شدن هوای منطقه میزبان گردشگران بسیاری است، سراسر جزیره بیضوی شکل خانه‌های بوم‌گردی و رستوران‌های محلی پذیرای طبیعتگردان هستند تا با هزینه کمی بتوانید یکی از جزائر شگفت انگیر خلیج فارس را ببینید.

در ابتدای ورودتان به جزیره می‌توانید با وسائل حمل و نقل منحصربه فردش راهی قلعه پرتغالی‌ها شوید، سه چرخه، موتور و ماشین جهت رفت و آمد بین مناطق مختلف استفاده کنید در قلعه پرتغالی ها این شرایط فراهم می‌شود که کمی از تاریخچه این جزیره  اطلاعات کسب کنید.

جزیره  ۴۲ کیلومتری هرمز، مهاجران زیادی از هرمزگان و حتی هند و آفریقا به خود دیده و سپس توسط پرتغالی‌ها اشغال شده است. بسیاری این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج فارس می‌دانند و همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار کرد. انگیزه پرتغالی‌ها برای تصاحب این جزیره هم به دلیل موقعیت استراتژیک آن بوده است.

قلعه پرتغالی‌های هرمز که در ضلع شمالی این جزیره و در ساحل دریا قرار دارد، مهم‌ترین قلعه باقی مانده از روزگار تسلط پرتغالی‌ها بر سواحل و جزایر خلیج فارس است. در سال ۱۵۰۷ میلادی، در محلی موسوم به مورنا به شکل چند ظلعی نامنظم احداث شده و ساختمان آن بسیار محکم است و دیوارهایی به قطر ۵/۳ متر با چند برج به ارتفاع ۱۲متر دارد.

کلیسای ساخته شده در این جزیره یکی از زیباترین بخش‌های باقیمانده از آن است که دارای دو ردیف ستون‌های سنگی دایره‌ای شکل با قوس‌های زیبایی از سنگ‌های مرجانی تراش خورده‌است.

علی جعفری کارشناس میراث فرهنگی درباره نحوه ساخت این قلعه می‌گوید: پرتغالی‌ها با کمک برده‌های افریقایی این قلعه را ساختند و مخالفانشان را در سیاهچاله های آن زندانی می‌کردند و تا زمانیکه می‌مردند در سیاهچاله‌های این زندان باقی می ماندند.

در ورودی قلعه پرتغالی‌ها، بازار ساحلی جزیره هرمز است که زنان جزیره صنایع دستی خود را می‌فروشند در این میان سوزن‌دورزی‌های زیبا، نقاب‌های زنانه و نقاشی‌های روی شیشه دیده می شود. بازار صنایع دستی جزیره هرمز یکی از دیدنیهای جزیره هرمز است.

بازار خاک قرمز و رنگی هم داغ است، اما آنطو‌رکه معاون فنی اداره محیط زیست هرمزگان می‌گوید: این خاک‌های فروشی دیگر خاک برداشت شده از جزیره نیست، چون اجازه برداشت خاک داده نمی‌شود و محلی‌ها برای اینکه خاک‌های زیبای هرمز در خاطرتان بماند، خاک‌های صنعتی را جایگزین کرده‌اند.

بخش دردناک سفر به این جزیره  برداشت خاک و صادرات آن است، هرچند علی مریدی مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، در رابطه با استحصال و صادرات خاک جزیره هرمز به کشور‌های عربی گفته بود که براساس قانون، سازمان محیط زیست و وزارت کشاورزی صادرات خاک‌ را برای مصارف صنعتی مجاز کرده‌اند و خاک جزیره هرمز به دلیل این که مصرف دارویی و رنگ آمیزی دارد برای کار‌های آزمایشی صادر می‌شود و از لحاظ قانونی مشکلی ندارد. اما رونق گرفتن گردشگری هرمز باعث شده که معضل چندین ساله فروش خاک ارزشمند آن هم تا حدودی برطرف شود.

میثم قاسمی معاون فنی اداره محیط زیست هرمزگان با اشاره به اینکه فعالیت صادرات خاک سرخ فعلاً متوقف شده است، به فارس می‌گوید: برداشت خاک از تنها معدن خاک در این جزیره به دلیل مخاطرات زیست محیطی و مشکلات دیگری آن متوقف شده اما  پروانه بهره برداری آن هنوز باطل نشده است.

این معدن قدیمی که از دهه ۴۰ به صورت دست‌کن فعالیت می‌کرده، با آمدن تکنولوژی تعداد شاغلین بومی آن کمتر شده‌ و در سال‌های اخیر با افزایش رونق گردشگری میل مردم به فعالیت آنچنان کم شده که با وجود اینکه حدود سه سالی است که فعالیت آن متوقف شده هیچ اعتراضی به این توقف نداشته‌اند.

مردم محلی از خواص  خاک جزیره‌شان غافل نمانده‌اند و از آن در تهیه غذاهای محلی هم استفاده می‌کنند، خانه‌هایشان را بر روی گردشگران گشونده‌اند و در انتظار اتفاقات جدید گردشگری در جزیره خود هستند.

علی راننده ونی که برای گشت جزیره همراهمان هست، با خنده می‌گوید: قرار است تمام ماشین‌های جزیره برقی شود و تا شهری‌های دود گرفته بیایند و کمی هوا تنفس کنند.

وی با اشاره به اینکه هر سال استقبال گردشگران برای بازدید از جزیزه‌شان بیشتر می‌شود، می‌گوید: گردشگری نان را بر سفره بسیاری از مردم آورده و همه از این اتفاق راضی‌اند.

منبع:خبرگزاری مهر