چالش‌هاي توسعه گردشگري روستايي
روستاها به تدريج در حال تبديل شدن به يکي از مقاصد مهم گردشگري هستند. به‌طوري که در سال‌هاي گذشته بار مهمي از صنعت گردشگري کشور را به دوش کشيده و نفش مهمي در توسعه توريسم داخلي و جذب گردشگر ايفا کرده‌اند. رشد گردشگري روستاها چنان چشمگير بوده که معاون امور سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفته با بروز مشکل کم‌آبي در بسياري از روستاهاي کشور، اقتصاد روستاها بايد کم‌کم به سمت گردشگري سوق پيدا کند. آقاي جندقيان تاکيد کرده که این امر کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال، تامین منابع مالی پایدار برای روستاها و مهاجرت معکوس به روستاها را در‌بر دارد.
با تمام اين اوصاف ولي گردشگری در کنار عواید اقتصادی که برای جوامع محلی و به‌ویژه روستاها دارد، می‌تواند آسیب‌های زیست‌محیطی و اجتماعی را نیز به دنبال داشته باشد که بايد فکري به حالشان کرد. برخی صاحب‌نظران دریافت عوارض يا مالیات از گردشگران ورودی به مناطق روستایی و بهره‌گیری از توان روستاییان برای مدیریت این عوارض در راستای پاکسازی منطقه را یکی از راه‌هایی می‌دانند که می‌تواند بخشی از این هزینه‌ها را جبران کند اما تجربه نشان داده که به لحاظ فرهنگي نه جامعه گردشگران در کشور ما تمايل به پراخت وجوهي از اين دست دارند و نه جامعه ميزبان در روستاها براي مديريت گردشگري آموزش ديده‌اند.
نتایج یک پژوهش جديد که اخيرا در حوزه گردشگري روستايي انجام شده، آموزش مستمر جامعه میزبان و جامعه گردشگران، حفاظت محیط‌زیست از سوی میزبانان و گردشگران، هدایت سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در ایجاد زیرساخت‌ها و در نهایت ایجاد جاذبه و فعالیت‌های جدید در کنار جاذبه‌های اصلی برای روي بورس نگاه‌داشتن روستاهای هدف گردشگری را ۴ مولفه اصلي توسعه موفقیت‌آمیز گردشگری روستایی عنوان کرده است. مولفه‌هايي که در هر يک از آنها دريايي از کارهاي نکرده به عهده متوليان گردشگري هست و تا حالا مغفول مانده است.
از جمله مشکلات مهم گردشگري روستايي نبود مدیریت تخصصی و جامع در اين حوزه است. اغلب روستاییان و مردم بومی اطلاعات و دانش و تجربیات اندکی نسبت به گردشگری روستایی دارند. از سوی دیگر، مشکل بازاریابی، کمبود زیرساخت‌ها، محدودیت‌های فصلی برای گردشگری روستایی، بازده طولانی‌مدت سرمایه‌گذاری، پایین‌بودن اطلاعات روستاییان از علایق گردشگران و کمبود آموزش‌های لازم درخصوص معرفی و شناخت بیشتر فعالیت‌های گردشگری در مناطق روستایی هم مزيد بر علت شده تا توسعه گردشگري روستايي با مانع مواجه شود.
براي مقابله با اين مشکلات، بنا به تجربه اغلب کشورهاي موفق دنيا در حوزه توريسم، سهیم شدن مردم و تشکل‌هاي غيردولتي و جامعه مدني در تصمیم‌گیری‌هاي گردشگري روستايي يکي از راهکارهاي اساسي است. بر همين اساس لازم است که در هر برنامه عمرانی از جمله برنامه‌ها و طرح‌هایی که با هدف رشد و گسترش صنعت گردشگری روستایی صورت می‌گیرد، از مشارکت ساکنان روستا و نهادهای مردمی آن متناسب با شرایط محیطی استفاده شود. با در نظر گرفتن مبانی و اصول گردشگری پایدار در مناطق روستایی می‌توان بین جامعه میزبان، جامعه گردشگران، تورگردانان و محیط طبیعی روستاها در راستای پایداری و انتفاع کلیه اجزا تعادل برقرار ساخت. برگزاري برنامه‌هاي آموزشي مدون و منسجم در روستاهاي هدف گردشگري گام مهم ديگري است که بايد انجام شود؛ آموزش‌هايي که هم توسعه گردشگري را تسهيل کند و هم حفظ محيط‌زيست را به عنوان يک وظيفه محوري در روستاهاي گردشگرپذير نهادينه کند. اتفاق ديگري که لازم است، توجيه گردشگران نسبت به اين که در سفرهاي خود به جامعه ميزبان هم نفعي برسانند و رهاورد حضورشان فقط ترافيک و از بين رفتن نظم و نظافت مناطق هدف نباشد. با انجام اين اقدامات مي‌توان اميدوار بود که بخشي از مهم‌ترين موانع توسعه گردشگري روستايي از ميان برداشته شود.
منبع خبر:توریسم پرس
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.