چرا از گردشگری ادیان غافلیم؟

محمدابراهیم لاریجانی، مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در گفت‌وگو با ایسنا درباره این مسئله اظهار کرد: اساساً ما در تولید محصولات گردشگری یا ضعیفیم و یا غافل. فکر می‌کنیم محصولات گردشگری فقط همان آثار تاریخی است که به چشم می‌بینیم و تعدادی جذابیت‌های طبیعت‌گردی و البته مکان‌های زیارتی.

وی ادامه داد: علت این امر را شاید بتوان در این مورد جست که از وقتی برنامه‌ریزی برای رونق بخشی به گردشگری شروع شد همین تفکر حاکم بود اما در حال حاضر صحبت از گردشگری خلاق و تولید محصولات جدید گردشگری مطرح است و می‌توان آن را به موضوعاتی مثل گردشگری غذا، کودک، ادیان، رویداد، سلامت، آموزش، موسیقی، ادبیات بسط داد.

لاریجانی با اشاره به اینکه همه عناصر فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می‌توانند نوعی جاذبه گردشگری باشند، خاطرنشان کرد: متأسفانه هنوز نتوانسته‌ایم در این مفهوم از همه ظرفیت‌هایی که داریم استفاده کنیم و کماکان تورها، بخش خصوصی و تورگردان‌های ما روی همان مقاصد سنتی آثار تاریخی تمرکز کرده‌اند. البته در این هشت سال اخیر اکوتوریسم و گردشگری سلامت کمی مورد توجه قرارگرفته است اما کافی نیست.

مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، یکی از محصولات گردشگری که مورد غفلت واقع‌شده را گردشگری ادیان دانست و گفت: حضور ارامنه در اصفهان و کلیساهای ثبت جهانی شده در آذربایجان، همچنین کنیسه‌ها و معابد و آتشکده‌ها در شهرهای مختلف، همه و همه ظرفیت‌هایی است  که ما از آثار و مظاهر تمدنی ادیان در ایران داریم و می‌توانیم با برنامه‌ریزی برای آن وجه صلح‌طلبی ایرانیان و همزیستی مسالمت‌آمیزشان را با ادیان به جهانیان نشان بدهیم.

وی با تأکید بر اینکه ما نتوانسته‌ایم این جاذبه‌ها را به یک محصول گردشگری تبدیل کنیم افزود: اصفهان برای اروپا یک محصول تاریخی فرهنگی محسوب می‌شود و فصل پیک ورود توریست‌ها به این شهر ماه‌های اردیبهشت، خرداد، مهر، آبان و آذر است؛  به این معنی که در دی‌ماه هم هتل‌های این شهر خالی است و هم سر فعالان گردشگری خلوت است، درحالی‌که می‌توانند به‌راحتی و با توجه ویژه به برگزاری مراسم سال نوی میلادی در جلفا، گردشگری را در این ماه نیز رونق ببخشند.

لاریجانی به تلاش ترکیه برای تعریف پکیج‌های ویژه عید نوروز اشاره کرد و گفت: آژانس دارهای ما باید در دنیا برای این برنامه‌ها تبلیغ و پکیج تورهایی را تعریف کنند. چنان‌که امسال ما برای سال نوی چینی برنامه تعریف کرده و از ماه‌ها قبل در چین تبلیغ کرده‌ایم تا از چهارم تا ۲۰ بهمن‌ماه به ایران بیایند و سال نوی چینی را در ایران جشن بگیرند.

مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تصریح کرد: بخشی از غفلت در بحث گردشگری ادیان به دستگاه‌های دولتی برمی‌گردد و بخش عظیمی به بخش خصوصی که باید بدانند ایران در هر ۱۲ ماه سال می‌تواند برای گردشگران جذاب باشد و باید تورهایی را تعریف کرد و به این گردشگر انگیزه سفر را داد.

وی، با اشاره به اینکه ما تجربه تبدیل رویدادهای مذهبی به محصول گردشگری را داشته‌ایم اظهار کرد: امسال در یزد برنامه‌ای برای آشنایی اروپاییان با محرم اجرا شد و استقبال ویژه آن‌ها از این برنامه و ارتباطی که روحانیون مسلط به زبان‌های خارجی با این گردشگران گرفتند، موجب شد محرمی که در دنیا به شکل دیگری ترویج می‌شد به‌عنوان یک آیین سراسر عشق و آزادی‌خواهی معرفی شود اما برای سال نوی میلادی و کریسمس برنامه‌ریزی نکردیم که باید در دستور کار قرار بگیرد و از چند ماه قبل برای آن تور و برنامه‌های فرهنگی تعریف کنیم.

لاریجانی، کارکرد سیاسی اجتماعی تقویت گردشگری ادیان را نیز یادآور شد: اینکه گردشگران ببینند پیروان ادیان مختلف آزادانه در ایران زندگی می‌کنند و مناسکشان را به‌جا می‌آورند دین مترقی ما را بهتر معرفی می‌کند؛ چنان‌که مقام معظم رهبری نیز هر سال به مناسبت کریسمس پیام تبریک قرائت می‌کنند و به خانه تعدادی از ارامنه می‌روند اما  متأسفانه برنامه‌ریزی‌های ما به‌اندازه دینمان مترقی نیست و نتوانسته‌ایم این جاذبه را به محصول گردشگری بدل سازیم.

مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تفکر قدیمی آژانس دارهایی که فقط تخت جمشید، سی‌وسه‌پل و موزه‌ها و بناهای تاریخی را در برنامه تور خود می‌گنجانند نقد کرد و گفت: در دنیا برای تماشای بازی‌های محلی، شیوه دوخت لباس سنتی، پخت نان و…  تور تعریف می‌شود که لازم است ما نیز به آن توجه کنیم.

وی تأکید کرد: در حوزه گردشگری ما ابتدای راهیم و ضعف‌های موجود نیز ربطی به دولت‌ها و دوره‌ها ندارد اما لازم است که به فضای بزرگ‌تری وارد شویم و با پرداختن به گردشگری خلاق و ایجاد تنوع محصول، از این وضعیت تک‌محصولی تاریخی فرهنگی بیرون بیاییم اگرچه عبور از این مرحله در حال انجام است و برای نمونه امروز علاوه بر شیعیان کشورهای دیگر، بکتاشیان و علویان نیز برای امور زیارتی به ایران سفر می‌کنند.

منبع:ایسنا