گردشگری حیات وحش

گردشگری حیات‌‌وحش (Wildlife Tourism)، گردشگری در مناطقی است که سفر به آنها صرفا برای بررسی گونه‌های جانوری و شناخت بیشتر اقلیم آن منطقه صورت می‌پذیرد. وجه صحیح گردشگری حیات وحش، مشاهده حیوانات و عکسبرداری از آنها در حالت طبیعی خودشان است. گردشگری به این روش هم برای گردشگران مفرح و لذت‌بخش خواهد بود و هم به تحقق برنامه‌های حفاظت از محیط‌زیست و اکوتوریسم کمک خواهد کرد. به بیان ساده‌تر، گردشگری حیات‌وحش را می‌توان «گردشگری به منظور دوستی با حیوانات و اکوسیستم» تعریف کرد. رفتار‌هایی همانند به دام انداختن یا کشتن حیوانات، شکار یا ماهی‌گیری و… هیچ جایگاهی در گردشگری حیات‌‌وحش نداشته و این شاخه از گردشگری هیچ‌گاه فعالیت‌های مخرب را در‌بر نمی‌گیرد.

میزان علاقه و محبوبیت این حوزه گردشگری روز به روز در حال افزایش است و این افزایش را می‌توان به‌راحتی از طریق رسانه‌ها متوجه شد. به عنوان مثال شبکه نشنال‌ژئوگرافی فعالیت‌های حوزه گردشگری حیات‌‌وحش را به نمایش گذاشته و باعث افزایش محبوبیت این حوزه از گردشگری در میان گردشگران شده است.

گردشگری حیات‌‌وحش در جهان

گردشگری حیات‌‌وحش در بسیاری از کشورها سهم بسیار مهم و بزرگی از گردشگری را به خود اختصاص داده است. برای مثال می‌توان به بسیاری از کشورهای آفریقایی و کشورهای آمریکای‌جنوبی، استرالیا، هند، کانادا، اندونزی، بنگلادش، مالزی، سریلانکا و مالدیو اشاره کرد. امروزه گردشگری حیات‌‌وحش با فعالیت‌های خاص خود همانند «سافاری» و تورهای گردشگری ویژه، توانسته سودهای چند میلیون دلاری را برای کشورهای مختلف فراهم کند.

فواید گردشگری حیات وحش

 ترمیم زیستگاه و محیط‌زیست

بسیاری از افراد محلی مناطق مختلف، برای تداوم بقای حیات‌‌وحش و گردشگری آن، از محیط‌زیست طبیعی منطقه خود حفاظت کرده و از نابودی آن جلوگیری می‌کنند. همچنین در مقیاس بزرگ‌تر، گردشگران حیات‌‌وحش در سراسر دنیا در زمینه پایداری محیط‌زیست و حفظ آن همکاری می‌کنند.

تداوم تولیدمثل گونه‌های در معرض انقراض

بسیاری از باغ‌وحش‌ها و پارک‌های حیات‌وحش، پرورش گونه‌های کمیاب و در معرض خطر انقراض را در اولویت کاری خود قرار داده‌اند و تا حد امکان از انقراض این‌گونه‌ها جلوگیری می‌کنند که مطمئنا این‌گونه فعالیت‌ها قدمی مثبت در راه گردشگری حیات‌‌وحش خواهد بود.

کمک‌های مالی

به لطف وجود گردشگری حیات‌وحش، بسیاری از گردشگران این حوزه با کمک‌های مالی خود به تداوم نسل بعضی از گونه‌های خاص کمک می‌کنند.

بهبود رفتار گردشگران

یک راهنمای گردشگری خوب در زمینه حیات‌‌وحش می‌تواند دید بهتری را نسبت به محیط زیست به گردشگران نشان دهد، در نتیجه گردشگران به‌خوبی با نیازهای محیط‌زیست خود و پیش‌زمینه‌های لازم برای بقای آن آشنا خواهند شد و پس از آن تلاش خواهند کرد تا رفتار خود نسبت به محیط زیست را در جهتی مثبت تغییر دهند.

کاهش شکار غیرقانونی

رفت و آمد گردشگران حیات‌‌وحش در بعضی از مناطق خاص می‌تواند شکار غیرقانونی را تا حد زیادی کاهش دهد و فعالیت‌های بازار سیاه را برای شکارچیان سخت‌تر کند.

معایب گردشگری حیات وحش

گردشگری حیات‌‌وحش با وجود تمام تاثیرات مثبت خود، آثار منفی هم در پی خواهد داشت. این حوزه از گردشگری می‌تواند اختلالات زیادی را در رفتار طبیعی حیوانات به‌وجود آورد. تمایل زیاد گردشگران به سفر باعث شده تا نرخ ساخت و ساز هتل‌ها و اقامتگاه‌ها در طبیعت (مخصوصا در جنگل بارانی) بیشتر شود و در پی آن عادات طبیعی حیوانات به‌هم بخورد. مشاهده حیوانات و ورود به قلمرو آنها ممکن است بسیاری از آنها را بترساند و در رفتار عادی آنها اختلال ایجاد کند.

قابلیت‌های گردشگری حیات‌وحش ایران

در حال‌حاضر بسیاری از گونه‌های مختلف جانوری یا مهره‌داران ایران در معرض تهدید قرار دارند. تخریب و تكه‌تكه شدن زیستگاه‌های اصلی این جانوران و شكار و صید بی‌رویه آنها و خشكسالی‌های متوالی در كشور از جمله عوامل اصلی تهدید آن به‌شمار می‌رود. اگرچه بسیاری از گونه‌های در معرض خطر تحت‌حمایت هستند اما ابزار و امكانات كافی برای حفاظت از آنها وجود ندارد چه در مورد نمونه‌های برجسته‌ای نظیر یوزپلنگ یا گور ایرانی و چه در مورد گونه‌هایی با اهمیت كمتر نظیر خزندگان و دوزیستان. ایران به دلیل گستره جغرافیایی و ویژگی‌های سرزمینی گوناگون بین سه ناحیه جانورشناسی هند، اروپا و آفریقا قرار گرفته و از حیات‌‌وحش گوناگون و منحصر‌به‌فردی برخوردار است. می‌توان برنامه‌های مدونی برای جذب گردشگر در ابعاد داخلی و خارجی ایجاد کرد. از آنجایی که پراکنش جغرافیایی جانوران در کل ایران است بنابراین فرصت توسعه و رشد جذب گردشگر در تمام استان‌های کشور وجود دارد.

منبع خبر:توریسم پرس