نقش اسلیمی، یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است

قدمت هنر فرش‌بافی در ایران به سالیانی دور بازمی‌گردد و محصول این هنر مدت‌هاست که بین جهانیان شهرتی سحرانگیز دارد. نقش‌ و نگارهای بافته شده در فرش‌های مختلف ایرانی نمایانگر ویژگی‌های خاص فرهنگ ایرانی است که همین امر باعث شده این هنر مدت‌ها بین جهانیان از محبوبیت بالایی برخوردار باشد.

عبدالله احراری در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه نقش اسلیمی، یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است اظهار کرد: نقش اسلیمی، شامل خط‌های پیچیده، منحنی‌ها و قوس‌های دورانی مختلف است.

وی در خصوص نقوش اسلامی در فرش‌های ایرانی اضافه کرد: امروزه نیز طرح اسلیمی یکی از طرح‌های پرطرفدار قالی ایران به شمار می‌رود که در طرح‌ها و نقوش فرش‌های مناطق مختلفی از جمله فرش‌های خراسان، اصفهان، کاشان، آذربایجان و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی مواقع نیز این طرح به صورت ترکیبی با نقوش دیگر طراحی و بافته می‌شود، به گونه‌ای که در کنار طرح اسلیمی از انواع و اقسام ختایا نیز استفاده می‌شود.

عضو انجمن علمی فرش ایران ادامه داد: نقوش اسلیمی در واقع نقش‌مایه‌ای پیچ در پیچ و در بسیاری از موارد حلزونی‌شکل بوده که گفته می‌شود برگرفته از درخت مو است. در بسیاری از کتب از نقوش اسلامی با عنوان عربسک یا عربی نام‌برده شده است و این نقش را از جمله نقوش اسلامی توصیف کرده‌اند.

احراری بیان کرد: اسلام در توسعه نقش‌مایه در هنرهای دستی، معماری و بسیاری از رسته‌های مختلف صنایع دستی نقش داشته و نقش‌مایه‌ای است که باب طبع تفکر اسلامی است، زیرا به صورت تجدیدیافته بوده، اما این که منشأ آن را اسلام بدانیم، برداشتی اشتباه است؛ زیرا نقوش اسلیمی در دوره پیش از اسلام نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است و در بسیاری از مناطق این نقش‌مایه در هنرهای سنتی قبل از اسلام نیز دیده می‌شود.

نقش اسلیمی، یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است

وی خاطرنشان کرد: گفته می‌شود که گروهی از هنرمندان این نقش‌مایه را به حضرت علی(ع) نشان دادند و حضرت بنا به روایاتی که مستند نیست، توصیه کردند که این نقش‌مایه بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. اسلیمی و ختایی دو نقش‌مایه‌ای هستند که بسیاری از مواقع در کنار یکدیگر به کار می‌روند و به تعبیری یکدیگر را تکمیل می‌کنند. در حالی که هر یک از آن‌ها به تنهایی نیز مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان طرح و نقش فرش به کار می‌روند.

عضو انجمن علمی فرش ایران افزود: طرح اسلیمی در اشکال مختلفی به کار می‌رود و از زمان صفویه بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است، به گونه‌ای که در بسیاری از فرش‌های موجود از دوره صفوی، گونه‌های مختلف طرح اسلیمی دیده می‌شود. اسلیمی ترنج‌دار ترکیبی از نگاره‌های ترنج و اسلیمی به صورت اسلیمی ساده، اسلیمی دهن‌اژدر، اسلیمی شکسته یا اسلیمی لچک‌ترنج، اسلیمی خرطومی و اسلیمی ماری در فرش‌های تاریخی و فرش‌های دوره معاصر دیده می‌شود.

احراری تصریح کرد: همانطور که گفته شد اسلیمی گونه‌ای از نقش و نگار است که شامل خط‌های پیچیده، منحنی‌ها و قوس‌های دورانی مختلف می‌شود و در تزئینات، کتیبه‌ها و بعضی دیگر از کارهای نقاشی ترسیم می‌شود. اسلیمی گاهی به صورت نقش اصلی و زمانی همراه با دیگر طرح‌ها، در معماری، کتاب‌آرایی و هنرهای صناعی به‌کار رفته ‌است.

وی تشریح کرد: عبارت اسلیمی منسوب به اِسْلیم، صورت ممال واژه اسلام است و به این جهت گاهی آن را اسلامی نیز خوانده‌اند. اسلیمی یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است. اسلیمی نمودار تجریدی «درخت زندگی» یا صورت عام درخت به ویژه درخت تاک است که با گردش‌ها و پیچش‌های پی‌درپی و هماهنگ شاخه‌های آراسته به برگ‌ها، نیم‌برگ‌ها و گره‌های آن از پایه‌ای که بند اسلیمی خوانده می‌شود، می‌روید و با نظمی خاص و شکلی چشم‌نواز که میان اجزاء آن وجود دارد، طرحی ویژه از درخت را ارائه می‌دهد.

نقش اسلیمی، یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است

عضو انجمن علمی فرش ایران گفت: تمام منحنی‌های اسلیمی جهتی به درون و جهتی به بیرون دارند که جزء ذات اسلیمی است که گرایش به بی‌نهایت دارد و نشانی از جاودانگی در اسلیمی به‌شمار می‌رود. اسلیمی طرحی است متشکل از قوس‌های دورانی زیبا که با چنگ‌ها، ماهیچه‌ها، سرچنگ‌ها، گره‌ها و انشعاب‌های مناسب کامل می‌شود و زیبایی و شکوه خاصی را دربر می‌گیرد.

احراری بیان کرد: نقش‌ها و طرح‌های اسلیمی ساده ، خرطومی و دهان اژدری از طرح‌هایی هستند که در هنر ایرانی بیشترین کاربرد را دارند. از دیگر طرح‌های اسلیمی می‌توان به اسلیمی حیوان‌دار، گل‌دار و برگی اشاره کرد که کاربرد کم‌تری نسبت به بقیه طرح‌های اسلیمی دارند.

وی خاطرنشان کرد: در بین طرح و نقش‌های اسلیمی، طرح دهان اژدری از طرح‌ها و نقش‌های معروف محسوب می‌شود. در این طرح انتهای شاخه دو بخش متقارن وجود دارد که منشعب می‌شود و به مانند دهان اژدها است و بر روی ساقه نیز در بخش‌های مختلف جوانه‌هایی دیده می‌شود.

عضو انجمن علمی فرش ایران ادامه داد: انواع ساختمان طرح و نقش اسلیمی دارای انواع مختلف ساختمانی است. به عنوان مثال بند (ساقه) یکی از آن‌ها به شمار می‌رود که در آن نقش ساقه یا بند در طرح و نقش اسلیمی همانند نقش ساقه گیاهان است که در این طرح سایر اجزای طرح بر روی ساقه واقع شده‌اند.

نقش اسلیمی، یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است

احراری افزود: سربند اسلیمی نیز از دیگر انواع ساختمان این طرح محسوب می‌شود که از سربند اسلیمی به عنوان اتصال بندهای اسلیمی به منظور افزایش دوام آن‌ها استفاده می‌شود. همچنین سر اسلیمی نیز شامل قسمت‌هایی از طرح اسلیمی می‌شود و از آن به عنوان سمبل نقش اسلیمی استفاده می‌شود که در گیاهان نماد برگ، گل و غنچه و در حیوانات هم عاج است.

منبع: ایسنا

آیا تمایل به سفر انگیزه‌ای برای واکسیناسیون خواهد بود؟

سال گذشته برای مسافران سال خوبی نبود و شاید به همین دلیل است که بسیاری به سال ۲۰۲۲ امیدوار هستند البته کارشناسان معتقدند که سفر در حال بازگشت است اما صنعت ممکن است برای رونق آماده نباشد.

کارشناسان سفر اعلام کردند: رزروها و درخواست‌های سفر با سیر صعودی رو به افزایش است که در صورت تحقق، ممکن است در سال آینده برای مسافران مفید و البته چالش‌  برانگیز باشد زیرا مردم می‌خواهند زمان از دست رفته را جبران کنند.

براندون برکسون، موسس شرکت مسافرتی در نیویورک گفت: گردشگری در سال ۲۰۲۲ شلوغ‌تر از قبل از همه‌گیری خواهد بود. مردم می‌خواهند زمان از دست رفته را جبران کنند و تمایل گردشگران برای سفر در سال آینده بیش از هر زمان دیگری است.

بررسی‌ها برای سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد که رزروهای تابستان تا پاییز که معمولا سفر کاهش می‌یابد نیز افزایش یافته است و البته سال ۲۰۲۲ ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد اما انتظار دارد که فصلی از انعطاف‌پذیری، تجدید حیات و رشد صنعت سفر باشد.

میزان آمادگی صنعت گردشگری برای شروع دوباره

مانوج چاکو، معاون اجرایی شرکت مدیریت کسب‌وکار دبلیوان‌اس گفت: سرعت و تقاضا می‌تواند صنعت سفر را غافلگیر کند. به عنوان مثال، خطوط هوایی ممکن است برای استخدام مجدد خلبان دچار مشکل شوند. علاوه بر این، خلبانان ممکن است به آموزش‌های اضافی و برنامه‌های تجدید مهارت نیاز داشته باشند. البته خطوط هوایی تنها بخشی از سفر نیستند که ممکن است امسال برای استخدام مشکل داشته باشند. بر اساس گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، حدود ۶۲ میلیون شغل مرتبط با سفر در سال ۲۰۲۰ از بین رفته است در حالی که بسیاری از این مشاغل اکنون در حال بازگشت هستند.

نقش فناوری در صنعت گردشگری

کمبود کارگران نشان‌دهنده تغییر صنعت به سمت استفاده از فناوری برای انجام مشاغل خاص در حوزه سفر است که مدت‌ها قبل از همه‌گیری شروع شده بود.

راشل فو، رئیس بخش گردشگری، مهمان‌نوازی و مدیریت رویداد دانشگاه فلوریدا گفت: کارهایی مانند ارائه خدمات اتاق و نظافت فرودگاه‌ها را می‌توان توسط ربات‌ها انجام داد. هتل‌ها همچنین می‌توانند از ربات‌ها برای کمک به مشتریان در رزرواسیون استفاده کنند.

فو خاطرنشان کرد: استفاده هوشمندانه از هوش‌مصنوعی می‌تواند هزینه‌های نیروی کار را بدون به خطر انداختن سطح خدمات شخصی‌سازی شده به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.

سفر

 

بازگشایی کشورها برای گردشگران نشانه تغییر بزرگ در همه‌گیری

بسیاری از کشورها در هفته‌های گذشته، برنامه‌های خود را برای بازگشایی یا کاهش محدودیت‌های مرزی اعلام کردند که شامل مکان‌هایی است که برخی از سخت‌ترین محدودیت‌های مرتبط با بیماری همه‌گیر را در جهان داشته‌اند.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، موارد ابتلا به کووید-۱۹ در اواخر ژانویه به اوج جدیدی در سراسر جهان رسید و بیش از ۴میلیون ابتلا در یک روز ثبت شد. با این حال، بسیاری از کشورها نشان می‌دهند که از نظر اقتصادی نمی‌توانند تعطیل بمانند  یا دیگر به این محدودیت‌ها تمایلی ندارند.

در حال حاضر بر اساس داده‌های جهانی بیش از نیمی (۵۴ درصد) از جمعیت جهان واکسینه شده‌اند و البته پیشرفت‌هایی نیز در زمینه درمان ایجاد شده است و بسیاری از کارشناسان محتاطانه خوش‌بین هستند. در ذیل کشورهایی که در گذشته محدودیت‌های سخت کرونایی داشتند و این محدودیت‌ها را کاهش داده‌اند معرفی شدند.

استرالیا

مهمترین اعلام بازگشایی استرالیا برای گردشگران واکسینه‌شده از ۲۱ فوریه بود. داریل نیوبی از بنیان‌گذاران شرکت مسافرتی مستقر در ملبورن گفت: این بیماری همه‌گیر نه تنها بر بخش مسافرت بلکه بر تک‌تک صنایع در استرالیا تاثیر گذاشته است و این فشار زمانی بیشتر شد که عفونت‌های کووید در ماه دسامبر به شدت افزایش یافت.

نیوزیلند

بر خلاف استرالیا، نیوزیلند طرح بازگشایی مرحله‌ای را ارائه کرد که به مسافران بین‌المللی اجازه ورود حداکثر تا ماه جولای را نمی‌دهد و مسافران واکسینه‌شده نیز باید پس از ورود به مدت ۱۰ روز قرنطینه شوند.

فیلیپین

فیلیپین نیز پس از بستن مرزهای خود در مارس ۲۰۲۰ اعلام کرد که قصد دارد از ۹ فوریه به روی مسافران واکسینه‌شده بیش از ۱۵۰ کشور و منطقه بازگشایی شود. این کشور مسافران واکسینه‌شده را از طریق آزمایش پی‌سی‌آر(PCR) منفی و قرنطینه هفت روز می‌پذیرد. دپارتمان گردشگری فیلیپین نشان داد که تصمیم برای بازگشایی مربوط به مشکلات اقتصادی و احتمالا مطابقت با سیاست‌های سایر کشورهای آسیای جنوب شرقی است.

بالی

بالی در اندونزی نیز از اوایل فوریه با وجود افزایش موارد ابتلا پذیرای گردشگران بین‌المللی واکسینه‌شده است. البته مسافران با قرنطینه پنج روزه می‌توانند در یکی از ۶۶ هتلی که شامل استراحتگاه‌های مجلل معروف جزیره است، قرنطینه شوند.

مالزی

به گزارش رویترز، کشور مالزی از اول مارس به روی گردشگران بین‌المللی بازگشایی می‌شود. انتظار نمی‌رود مسافران مشابه سیاست‌های گردشگری تایلند و سنگاپور در بدو ورود مجبور به قرنطینه شوند. به گفته وزارت بهداشت این کشور، نزدیک به ۹۸ درصد از جمعیت بزرگسال مالزی واکسینه شده‌اند.

مهمترین موضوع این است که کشورهایی که کاهش محدودیت‌های سفر را آغاز کرده‌اند در حال کسب آرامش در این حوزه هستند.

سفر

 

افزایش روند واکسیناسیون با تمایل به سفر

تمایل به سفر احتمالا واکسیناسیون کووید-۱۹ را افزایش می‌دهد. مطالعه جدیدی از دانشگاه ایالتی واشنگتن نشان می‌دهد که گردشگری و سفر می‌تواند انگیزه‌ای قوی در تصمیم افراد برای واکسینه‌شدن در مقابل بیماری کووید- ۱۹ باشد. بر اساس نظرسنجی از ساکنان ایالات‌متحده، افرادی که تمایل زیادی به سفر دارند کمتر احتمال دارد در مورد عوارض جانبی یا طولانی‌مدت واکسن ابراز نگرانی کنند و احتمال بیشتری برای انجام واکسیناسیون خواهند داشت.

دوگان گورسوی، استاد کالج بازرگانی کارسون در واشنگتن گفت: بسیاری از مردم سفر را بخشی ضروری از سبک زندگی خود و کمک به احساس رفاه خود می‌دانند. آنان ارزش تجارب سفری را که ممکن است با عدم واکسیناسیون در برابر خطرات احتمالی واکسن‌ها از دست بدهند، مورد ارزیابی قرار دادند.

برخی از مقاصد گردشگری مانند اتحادیه اروپا، برای سفر به گواهی دیجیتال کووید نیاز دارند که وضعیت واکسیناسیون، آزمایش منفی کووید یا بهبودی از بیماری را تایید کند. با این حال، محققان می‌گویند که یافته‌های این مطالعه در مورد تمایل به سفر و قصد واکسیناسیون حتی برای افرادی که برنامه‌های تعطیلات یا سفرهای کاری آتی نداشتند نیز درست بود.

گورسوی گفت: میل سفر را به عنوان اشتیاق به سفر تعریف می‌کنیم و این اشتیاق موجب فرار از محیط روزمره، دیدن مکان‌های جدید و تجربه‌های جدید  می‌شود.

محققان ۱۰۲۱ نفر از ساکنان ایالات‌متحده را بررسی کردند و دریافتند که پاسخ‌دهندگان نظرسنجی با بالاترین تمایل به سفر نیز بالاترین قصد واکسیناسیون را داشتند.

گورسوی افزود: یافته‌های این مطالعه می‌تواند به بهبود اقتصادی صنعت سفر و گردشگری کمک کند و البته اشتیاق به سفر در تعطیلات نیز می‌تواند عاملی برای غلبه بر تردید درباره واکسیناسیون باشد.

منبع: ایسنا

اصلاح مقررات سفر از ایران به لبنان و پاکستان

لبنان و پاکستان به جمع کشورهایی پیوستند که کارت واکسن کووید -۱۹ را به جای تست PCR برای مسافران بین‌المللی از جمله ایرانی‌ها به رسمیت شناخته‌اند.

در تازه‌ترین دستورالعملی که از سوی پاکستان به شرکت‌های گردشگری و هواپیمایی در ایران اعلام شده است، تمام مسافران بالای ۱۲ سال برای ورود به این کشور ملزم هستند در محدوده ۷۲ ساعت قبل از ورود یا پرواز، در یکی از مراکز مورد تایید وزارت بهداشت آزمایش PCR انجام دهند و گواهی منفی کرونا به زبان انگلیسی با QR code را همراه داشته باشند.  با این وجود، پاکستان همسو با سیاست آسان‌سازی شرایط سفرهای بین‌المللی، مسافران دارنده کارت واکسیناسیون را که دو دُز کامل واکسن کرونا تزریق کرده باشند، از انجام تست PCR  معاف کرده است.

واکسن‌هایی که کشور پاکستان از مسافران می‌پذیرد، جانسون/ مدرنا/ فایزر/ آسترازنکا/ سینوفارم است که از آخرین نوبت تزریق آن‌ها باید ۱۴ روز گذشته باشد. کارت واکسیناسیون مسافران باید به زبان انگلیسی و با QR code باشد.

پاکستان که در اکسپو ۲۰۲۰ دبی با تمرکز بر جذب گردشگر قوی ظاهر شده و در آستانه فصل بهار در انتظار کوهنوردان و گردشگران بیشتری است، از مسافران خواسته پیش از ورود به این کشور، اطلاعات خود را در برنامه PASS TRACK و یا در لینک https://passtrack.nitb.gov.pk ثبت کرده و کپی فرم کامل‌شده را هنگام ورود به پاکستان ارائه دهند.

همچنین از تمام مسافران بالای شش سال در بدو ورود به پاکستان تست Rapid Antigen گرفته می‌شود که در صورت مثبت شدن جواب تست، مسافران به مدت ۱۰ روز با هزینه خود قرنطینه می‌شوند.

اصلاح مقررات سفر از ایران به لبنان و پاکستان

لبنان نیز در مقررات جدیدی که به شرکت‌های گردشگری و هواپیمایی اعلام شده، تمام مسافران بالای ۱۲ سال را ملزم کرده که در محدوده ۴۸ ساعت مانده تا ورود به این کشور، در یکی از مراکز مورد تایید وزارت بهداشت ایران تست PCR انجام دهند و گواهی منفی آن را به زبان انگلیسی با QR code به همراه داشته باشند.

همچنین تاکید شده است که از ورود مسافرانی که گواهی تست PCR آن‌ها بدون QR code باشد، جلوگیری خواهد شد.

لبنان نیز مسافران دارای کارت واکسیناسیون کووید ۱۹ را که از آخرین نوبت تزریق واکسن آن‌ها ۱۴ روز گذشته باشد و مسافرانی که کمتر از هفت روز خارج از کشور لبنان اقامت داشته‌اند، از انجام تست کرونا معاف کرده است. ارائه کارت واکسیناسیون به زبان انگلیسی با QR code هنگام پرواز الزامی است.

این کشور همچنین تاکید کرده مسافرانی که شش ماه از دریافت نوبت دوم واکسن آن‌ها گذشته باشد باید نوبت تکمیلی (دُز سوم) را دریافت کرده باشند و از نوبت تکمیلی آن‌ها نیز ۱۴ روز گذشته باشد.

لبنان فعلا محدودیتی برای نوع خاصی از واکسن کووید-۱۹ اعلام نکرده است.

مسافران لبنان همچنین ملزم شده‌اند پیش از سفر در سایت https://pass.moph.gov.lb ثبت‌نام کنند و تصویر تست PCR یا کارت واکسیناسیون خود را بارگذاری کنند. تست PCR و کارت واکسیناسیون بدون QR معتبر نیست.

منبع: ایسنا

مرتبط:

مقررات جدید سفر از ایران به پاکستان اعلام شد

فسیل های زنده جنگلهای هیرکانی را دریابید

پژوهشگر برجسته استان گلستان با اشاره به ثبت جهانی یکی از متنوع ترین آثار زیستی دنیا به عنوان جنگلهای هیرکانی در ایران، گفت: همه جهانیان باید برای حراست و مراقبت از این سرمایه بزرگ زیستی پای کار بیایند.

در روز ۵ جولای ۲۰۱۹ برابر ۱۴ تیر ۱۳۹۸ و در چهل و سومین اجلاس کارگروه میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) که در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار شد، مناطقی از جنگلهای هیرکانی یا جنگلهای شمال، تحت نام میراث طبیعی ایران، با تأیید اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) ثبت جهانی شده و در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

این مناطق شامل پارک ملی گلستان، جنگل ابر، افراتخته، جهان نما، بوالی دودانگه و چهاردانگه، جنگل الیمستان هراز در آمل، جنگل واز حوزه کجور نوشهر، چهارباغ چالوس، جنگل خشکه داران، جنگل رودخان، سیاه رودبار گیلان و منطقه حفاظت شده لیسار، در مجموع به مساحت ۳۰۷ هزار هکتار است که در پنج استان گلستان، مازندران، گیلان، سمنان و خراسان شمالی قرار دارد.

این جنگل پهناور که زمانی تمامی اروپا را نیز در بر گرفته بود اکنون به نام ایران ثبت جهانی شده است. برای ثبت جهانی میراث طبیعی معیارهایی مثل تنوع زیستی بالا، مشخصه‌ای از یک دوره زمین شناسی و وجود چشم اندازهای ویژه از سوی یونسکو تعیین شده که خوشبختانه جنگل‌های هیرکانی ایران دارای تعدادی از این معیارها از جمله تنوع زیستی بالاست، بنابراین ایرانیان توانستند به یونسکو ثابت کنند که جنگلهای هیرکانی شخصیت و جایگاه ثبت به عنوان میراث طبیعی جهانی را دارد.

قدمت طولانی، تنوع بالای زیستی، نقش چشمگیر در حیات زمین باعث شد برای نخستین بار جمهوری آذربایجان به فکر ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی بیفتد زیرا جنگل‌های هیرکانی با معیارهای یونسکو برای ثبت جهانی به عنوان یک میراث طبیعی همخوانی داشتند. لذا در سال ۲۰۰۵ جمهوری آذربایجان نسبت به ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی موجود در کشور خود اقدام کرد اما یونسکو به دلیل استقرار بخش عمده این جنگل‌ها در ایران، این درخواست را نپذیرفت و پیشنهاد کرد که دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان به طور مشترک نسبت به ثبت جنگل‌های هیرکانی در یونسکو اقدام کنند. بعد از گذشت چند سال هیچ توفیقی در زمینه ثبت مشترک جنگلهای هیرکانی حاصل نشد تا اینکه در سال ۲۰۱۹ برابر با سال شمسی ۱۳۹۸ ایران به دلیل ارزش بالای جنگلهای هیرکانی، تصمیم گرفت که ثبت جهانی آن را دنبال کند.

جنگل های هیرکانی تنها بازمانده عصر یخبندان

جنگلهای هیرکانی تنها بازمانده دوران عصر یخبندان و دوره سوم زمین شناسی هستند و به لحاظ پایداری و قدمت از اهمیت به‌سزایی برخوردارند؛ این جنگلها با مساحت دو میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار به صورت نواری در دامنه‌های شمالی رشته‌کوه البرز و ساحل جنوبی دریای خزر از آستارا در استان گیلان تا گلیداغ در استان گلستان به طول تقریبی ۸۵۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر گسترش دارد.

پوشش گیاهی جنگلهای هیرکانی از ارتفاع همسطح دریا شروع میشود و تا ارتفاع حداکثر ۲۸۰۰ متر امتداد دارد که سهم استان مازندران از این مواهب الهی ۵۳ درصد و گیلان ۲۶ درصد و گلستان ۲۱ درصد است. دانشمندان این جنگلها را نمادی از فسیل‌های زنده دنیا محسوب می‌کنند و وجود جنگل‌های پهن برگ خزان کننده باستانی در این ناحیه رویشی، با وجود از بین رفتن مشابه آن در سایر نقاط دنیا از جمله علل ثبت جهانی آن به شمار می‌رود. با ثبت جهانی یک اثر در واقع هویتی بین المللی به آن بخشیده می شود و با ساز و کارهای جهانی و دقیق، همه اعضای کنوانسیون متعهد هستند با مشارکت جهانی از آن مراقبت کنند.

نام این جنگل ها از نام قدیم گرگان که در گذشته هیرکان خوانده می شد، گرفته شده است؛ منطقه ای جنگلی در کرانه جنوبی دریای خزر و شمال رشته کوه های البرز که غنا و تنوع زیستی، گونه های بومی، نادر و منحصر به فرد گیاهی و جانوری و زیبایی حیرت انگیز طبیعی اش چشم هر بیننده‌ای را خیره می کند. از جنگل‌های هیرکانی با نام فسیل زنده یا موزه طبیعی نیز یاد می شود زیرا بسیاری از گونه های گیاهی موجود در این جنگل ها امروزه به صورت فسیل در اروپا یافت می شوند. شواهد علمی نشان می دهند که سابقه تاریخی این جنگل ها به دوران سوم زمین شناسی (ژوراسیک) یا همان عصر دایناسورها بازمی گردد.

اهمیت این سابقه طولانی زمانی آشکار می شود که بدانیم همزمان با عصر یخبندان به غیر از جنگل های هیرکانی که به دلیل قرار گرفتن بین رشته کوه البرز و دریای خزر از اقلیم معتدل تری برخوردار بودند، تمامی جنگل های پهن برگ به جز تعداد معدودی نابود شدند؛ از همین روست که جنگل های هیرکانی را مادر جنگل های جوان اروپا و شمال آمریکا می دانند.

۳۴ پرنده و جانور در جنگل های هیرکانی ساکن هستند

از مهم ترین گونه های گیاهی در جنگل های هیرکانی بین درختان می توان به راش، ممرز، بلوط، توسکا، انجیلی، افرا، نمدار، بارانک، نارون، زبان گنجشک، انجیر، لرگ و سرخدار و بین گونه های درختچه ای به آلوچه وحشی، انار، شمشاد، ولیک، ازگیل، جل، خاس، گالش انگور، سیاه تنگرس طبی و خردمندی، در میان گونه های جانوری می توان به پلنگ، گراز، خرس، گرگ، مارال، روباه، شغال، سمور، سیاه گوش، خرگوش، موش جنگلی، راسو، قوچ، سنجاب، شوکا، کل، بز و در میان ساکنان آسمانی زیباترین جنگل های زمینی بهشت هیرکان یعنی پرندگان می توان به توکا، دارکوب، سار، سینه سرخ، سسک، چرخ ریسک، قرقاول، سهره، بلدرچین، قوش، کرکس، کبک، اردک نوک پهن و اردک اره، کبوتر جنگلی، عقاب و جغد اشاره کرد.

ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب می شود علاوه بر محافظت و نگهداری و معرفی ارزش‌های آن به جهانیان به عنوان هدف اصلی، نوعی تبلیغات برای مقصد انجام شود که به واسطه آن فعالیتهای گردشگری در محوطه نیز افزایش می یابد. ثبت جهانی امروزه یک برند بسیار معتبر در جذب گردشگر و رونق صنعت گردشگری در جهان محسوب می شود. به طور حتم یکی از اصلی ترین دلایل انتخاب مقصد گردشگری توسط گردشگران، شاخص میراث ثبت شده در سازمان جهانی یونسکو و به دنبال این انتخاب، سرازیر شدن میلیون‌ها گردشگر، اشتغالزایی، کسب درآمد و در نتیجه به وجود آمدن مسیری هموار برای ایجاد رفاه اجتماعی بیشتر است. با سرازیر شدن گردشگران برای بازدید از یک اثر که ثبت میراث جهانی شده، زیرساخت‌های مقصد نیز در ابعاد اقامتی، پذیرایی، بهداشتی، ارتباطی، جادهای و حمل و نقل زمینی یا هوایی بهبود می یابد و کسب و کارهای کوچک و بزرگ محلی مرتبط با خدمات گردشگری به این واسطه شکل گیرد که افزایش اشتغال را به همراه خواهد داشت.

ثبت جنگلهای هیرکانی در فهرست جهانی یونسکو که پس از دشت لوت، دومین میراث طبیعی کشور محسوب می‌شود، نشانه منحصر به فرد بودن آن است. این رویداد، سندی است که ثابت می‌کند در کمتر جای جهان نظیر این جنگل‌ها را می‌توانیم ببینیم و به همین دلیل، برای ما بسیار ارزنده و مبارک باشد. قبل از همه اینکه وقتی متولیان داخلی این امر توانستند بعد از سالها دست قاچاقچیان چوب و حامیان بهره برداری از جنگلهای هیرکانی را قطع کنند خود جای خوشحالی و تشکر ویژه دارد. البته کشورمان باید از این پس در چگونگی مدیریت و حفاظت از این میراث طبیعی جهانی پاسخگو باشد و با هر نوع تخلف در محدوده‌های معرفی شده برخورد جدی کند.

در واقع افزایش اقدامات حفاظتی و مدیریتی از الزامات و پیامدهای ثبت جهانی است. با اضافه شدن دومین اثر طبیعی ایران به فهرست یونسکو مثل همه عناوین دیگر، کشورهای عضو متعهد به حفظ آن با مشارکت جهانی هستند و ایران میتواند از کمکهای مالی، مشاوره‌های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی بین‌المللی برخوردار گردد و حتی از ردیف بودجه‌ای جداگانه از کمک دولت هم استفاده نماید. همچنین حفاظت از این عرصه‌ها در زمان جنگ به صورت مکان امن مورد حمایت یونسکو است و می‌توان از این اتفاق برای تبلیغی مؤثر در صنعت گردشگری کشور و اعتبار جهانی برای کشورمان استفاده کنیم.

سه دسته مزایای مهم ثبت جهانی جنگل های هیرکانی

با توجه به تمام نکات مثبت گفته شده، باید آن روی سکه را نیز ببینیم که همانا همدلی جدی همه مشارکت کنندگان به همراه تخصیص منابع کافی داخلی و بین المللی برای به روزرسانی زیرساخت ها و روشن کردن دید جوامع محلی، آموزش، ارتقای معیشت جوامع و بالا بردن فرهنگ زیست محیطی آنان برای تحقق هدف اول یونسکو که همانا بالا بردن ضریب حفاظتی و احیای این عرصه‌ها است بارزترین امتیاز پذیرش پیمان میراث جهانی، پیوستن و تعلق یافتن به گروهی از آثار است که جهانیان آن را می‌ستایند و برایش اهمیت قائل هستند که این آثار، نمونه‌هایی خارق‌العاده از تنوع فرهنگی و غنای طبیعی به شمار می‌روند.

به‌طور خلاصه مزایای مهم پذیرش پیمان و ثبت آثار در یونسکو را می‌توان در سه دسته کلی خلاصه کرد که نخست، دسترسی به منابع مالی است. یکی از مزایای مهم پیمان، خاصه برای کشورهای درحال توسعه، دستیابی به صندوق میراث جهانی است که به منظور شناسایی و حفاظت و معرفی محوطه های میراث جهانی، سالانه اعتباری در اختیار کشورهای عضو قرار می‌دهد و علاوه بر این، محوطه‌های این‌چنینی می‌توانند از کمک‌های بین‌المللی گوناگون برای‌حفاظت از میراث جهانی استفاده کنند. بهبود معیشت جوامع محلی دستاورد دیگر آن است. ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو می‌تواند سهم بسیار زیادی در معرفی شایسته طبیعت و فرهنگ و تمدن ایرانی در جهان داشته و موجب جذب گردشگر و رونق اقتصادی جوامع محلی و منطقه‌ای شود. تبادل علمی و فنی از دیگر نتایج ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی است.

اما با این توضیحات پیشنهاداتی را مطرح می‌کنم:

۱ – همه ساله روز ۱۴ تیر به مناسبت روز ثبت جهانی این جنگل‌ها به عنوان میراث جهانی در سازمان یونسکو جشن و مراسمی همگون و مطابق با رعایت پاکیزگی طبیعت در این جنگل در استان گلستان برگزار گردد تا هر چه بیشتر بر حفظ و صیانت از این جنگل‌ها تاکید گردد.

۲ – تعدادی تابلو درباب معرفی پارک جنگلی النگدره در ورودی پارک و در مناطق مختلف پارک به زبان‌های فارسی و انگلیسی نصب گردد تا گردشگران از قدمت و اهمیت این پارک و تنوع گونه‌های آن آگاه گردند و در حفظ و نگهداری آن کوشا باشند. خلاصه آنکه زمینه‌ای برای دوستی عامه مردم با جنگلها و همت بیشتر مسئولان و مدیران محلی برای صیانت از جنگل‌ها پدید می‌آید.همچنین تعدادی بروشور معرفی جنگل تحت عنوان فسیل زنده طبیعی چاپ شده و در صورت نیاز در اختیار گردشگران قرار داده شود. مضمون تابلوی ورودی پارک چنین باشد: به فسیل زنده دنیا موزه طبیعی جنگلهای ۵۰ میلیون ساله هیرکانی خوش آمدید.

۳ – ورود وسایط نقلیه موتوری اعم از خودروهای شخصی و دولتی و موتورسیکلت تحت هر عنوانی به پارک جنگلی النگدره ممنوع شود و مقامهای مسئول و دست اندرکاران نگهداری پارک نیز یا با دوچرخه و یا به صورت پیاده از جنگل بازدید کنند.

۴ – ثبت جهانی قسمتی از جنگل‌های هیرکانی به مساحت ۳۰۷ هزار هکتار به صورت میراث طبیعی در یونسکو می‌تواند فرصت مناسبی برای حفظ و احیای جنگل، معرفی بیشتر این جنگل‌ها به جهانیان، کشف پتانسیل‌ها و عینیت بخشیدن به استعدادهای مناطق جنگلی و در نهایت توسعه گردشگری باشد. همچنین ثبت جهانی موجب ایجاد اشتغال برای مردم بومی و افزایش درآمد در بخش‌های محلی و ملی، ایجاد منافع مستقیم اقتصادی و نیز درآمدهای مکمل برای جوامع محلی، تقویت مشارکت جوامع محلی در فرآیند تصمیم گیری مربوط به تعیین نوع و میزان فعالیت‌ها، معرفی و شناخت توانمندی‌های استان‌های شمالی به گردشگران می‌شود.

روشن کردن آتش و بیرون بردن خاک جنگل را ممنوع کنید

۵ – پارک جنگلی النگدره یک اکوسیستم طبیعی بوده و بالطبع مدیریت نگهداری آن نیز باید متناسب با قوانین طبیعت بوده و با مدیریت پارکهای شهری متفاوت است. این نکته ای است که باید شهرداری‌ها و مدیریت شهری به آن توجه ویژه داشته باشند.

۶ – ایجاد و برافروختن هرگونه آتش در پارک جنگلی النگدره و همچنین سایر قسمتهای جنگلهای هیرکانی به کلی ممنوع گردد و با متخلفان برخورد قانونی صورت گیرد. زیرا وقتی در زمین جنگلی آتش روشن گردد دمای خاک جنگل به ۴۰۰ درجه سانتیگراد رسیده که در آن دما تمامی اندامک‌های زنده و ریز جانداران خاک از بین می روند و در آن زمین تا سالیان سال هیچ گیاه و درختی رشد نخواهد کرد.

۷ – اگر درختی در جنگل بین برود می‌توانیم دوباره بکاریم، ولی اگر خاک عرصه از بین رود برای همیشه آن منطقه از دسترس خارج میشود. نخستین وظیفه ما حفظ خاک است و اجازه نداریم از خاک جنگل برداشت کنیم. برداشت خاک و بیرون بردن آن در هر شرایطی ممنوع است و باید سازمان جنگل‌ها و اداره کل منابع طبیعی استان گلستان برخورد با این مهم را در دستور کار قرار دهد.

محقق: دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر و دوستدار محیط زیست

ایسنا

سفرنامه دریاچه برم فیروز

تاریخ: ۱۳۷۲/۰۶/۱۲

هدف: صعود به ارتفاعات و دریاچه

طبق روال برنامه های تور یک روزه همگی در جلوی اداره جهانگردی جمع شدند. بعلت تاخیر یکی از مینی بوس ها برنامه با تاخیر در ساعت ۰۶:۳۰  شروع شد و پس از سوار کردن اعضای خانواده جمالی  در نزدیکی حسین آباد  نهایتا” در ساعت ۰۷:۰۰  به سمت جاده سپیدان حرکت کردیم. این برنامه بعلت داشتن راهپیمایی ۲ ساعتی با حضور اکثر افراد جوان و بیشتر خواهران برگزار شد و بعلت وجود مکان خوب و بودن دریاچه و برف در این فصل،  استقبال زیادی از این برنامه شد.

در ساعت  ۰۹:۰۰  پس از وارد شدن در جاده کمر در کنار جاده  و زیر درختان  بساط صبحانه را پهن کردیم و پس از صرف صبحانه به سمت منطقه سه چاه حرکت کردیم. جاده پناهگاه مسدود بود و به همین علت  در ساعت ۱۰:۲۰ راهپیمایی را از منطقه سه چاه شروع کردیم. پس از رسیدن به پناهگاه به سمت چپ تغییر مسیر دادیم و نهایتا” پس از گذشتن از سربالایی تیزی به درون دشت سر سبزی رسیدیم. بعد از گذشتن از این دشت که شیب ملایمی داشت  نهایتا”کوه برم فیروز  پدیدار شد و پس از طی این شیب که بعلت زیگزاگ رفتن چندان مشکل نبود به روی کوه برم فیروز سوار شدیم و در ساعت ۱۳:۲۰ پس از کمی راهپیمایی به دریاچه رسیدیم بلافاصله بساط نهار را پهن شد و همگی نهار را درزیر آفتاب و در هوای خنک صرف  کردند.

با هماهنگی بین کلیه شرکت کنندگان و بعلت نبودن آب جهت خوردن،  تعدادی برف های اطراف دریاچه را آورده و درون ظرف ها ریخته و نهایتا” به آب تبدیل کردند و با این وسیله مسئله کمبود آب که بسیار مورد اهمیت بود حل شد. پس از تفریح و استراحت در کنار دریاچه که بسیار دلچسب بود در ساعت ۱۶:۰۰ به سمت پائین راه افتادیم. بعلت بودن افرادی که اولین بار در این برنامه ها شرکت کرده بودند و آمادگی نداشتند مسیر برگشت را از بین ( کلبه زنبوری )  و پناهگاه که شیب کمتری داشت را انتخاب کرده و پس از گذشتن از دره ای به سمت پائین امتداد داشت وارد جاده ی مالرویی که به سمت چپ تمایل داشت رفته و تا چشمه بسیار خوبی که در امتداد جاده بود در ساعت ۱۷:۰۰ رسیدیم. پس از کمی استراحت و خوردن آب بسیار خوب و تمیز به سمت پائین حرکت کردیم و نهایتا” در ساعت ۱۸:۳۰ در ۲ کیلومتری سه چاه به جاده رسیدیم و پس از آمدن کلیه شرکت کنندگان به سمت شیراز حرکت کردیم و در ساعت ۲۱:۰۰ با رسیدن به جلوی اداره جهانگردی برنامه به پایان رسید.

این برنامه باید در خردادماه به اجرا گذاشته شود که احتمالا” سرد می باشد و احتمالا” درتیر ماه هم خوب است.

اعضای شرکت کننده در این برنامه  ۱۰  خانواده بود.

مرتبط:

سفرنامه بهشت گمشده ممسنی

سفرنامه صعود به قله دراک

خانه‌های تاریخی سمنان، جاذبه‌ای که باید دیده شود

تعدادی از این خانه‌ها با وجود گذر زمان همچنان شکل ظاهر و استحکام خود را حفظ کرده‌اند، تعدادی برای مرمت و احیا به بخش خصوصی واگذار شده‌اند و هم‌اینک به جاذبه‌های گردشگری منحصر‌به‌فردی تبدیل شده و تعدادی به مرمت و احیا نیاز دارند.

این خانه‌ها، بخش مهمی از هویت تاریخی و فرهنگی مردم سمنان را تشکیل می‌دهند و نماد و یادگار مناسبی از معماری اصیل و بومی این منطقه هستند. در ادامه برخی از خانه‌های تاریخی شهر سمنان معرفی می‌شوند.

خانه تدین

خانه تدین یا محمدیه از خانه‌های با ارزش دوره قاجاریه در سمنان است که شامل دو بخش بیرونی و اندرونی با زیرزمین‌های زیبا و فضای خاص خدمه، اصطبل و آشپزخانه است.

بخش بیرونی این خانه تاریخی که با یک راهرو به ورودی اصلی بنا متصل می‌شود، شامل دو اتاق بزرگ، آشپزخانه و زیرزمین است که با سقف‌های قوسی و ازاره‌های زیبا از سنگ و آجر، قسمت تابستان‌نشین بنا بوده است.

بخش اندرونی نیز خود دارای دو بخش زمستان‌نشین در قسمت شمالی و تابستان‌نشین در قسمت جنوبی و بهار خواب‌های شرقی و غربی است. در بخش تابستان‌نشین قسمت اندرونی یک بادگیر بلند و حجیم ساخته شده که در خنک کردن هوا در تابستان‌های گرم نقش ارزنده‌ای داشته است. خانه تدین در خیابان طالقانی واقع شده است.

خانه کلانتر (رجبی) 

این خانه که در میدان ابوذر سمنان واقع شده از بناهای با ارزش دوره قاجاریه است. این بنا دارای بادگیر بزرگ و بلند است، نوع بادگیر و طرح آن، این خانه را از دیگر خانه‌های قدیمی متمایز کرده است. خانه رجبی برای کلانتر وقت سمنان ساخته شده بود و دارای سه حیاط (اندرونی، بیرونی و مرکزی) بوده است.

حیاط مرکزی دارای دو اتاق قرینه و دارای مقرنس‌کاری است. در سقف بنا طاق‌های سنتی دیده می‌شود، زیرزمین نیز در ضلع شمالی حیاط مرکزی قرار دارد و دارای کف آجرپوش است. یکی از زیرزمین‌های بنا دارای تونلی است که چند خانه و حتی یک قلعه را به هم مربوط می‌ساخته است.

مصالح اصلی این بنا را خشت و گل تشکیل می‌دهد و نازک‌کاری آن با گچ انجام گرفته است.

این خانه بیشتر جنبه اداری و حکومتی داشته و دارای آب‌انبار، قراول خانه، اصطبل، اتاق مخصوص خدمه، اتاق‌های مهمان و اتاق‌های خانواده کلانتر و بخش‌های اداری بوده است. این خانه با ورود سرمایه‌گذار بخش خصوصی به جاذبه‌ای به یاد ماندنی برای گردشگران تبدیل شده است و از مراکز پر بازدید سمنان است.

خانه طاهریان

این خانه در محله اسفنجان و نزدیک خیابان ابوذر سمنان واقع شده است که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد. این خانه که در عرصه بزرگ و اعیانی وسیع تشکیل یافته شامل هشتی، اطاق خادم، آب‌انبار، بنای بیرونی، بنای اندرونی، زیرزمین با سقف‌های زیبا، بادگیر کوچک که به اتاق و زیرزمین هوای خنک می‌دهد، ایوان و آشپزخانه است. درهای چوبی این بنا تقریباً سالم هستند و ظرافت کار نجاران آن زمان را یادآور می‌شود. این خانه نیز با ورود سرمایه‌گذار بخش خصوصی در حال مرمت نهایی است و به‌زودی به عنوان هتل سنتی اسفنجان به بهره‌برداری می‌رسد.

خانه ترابی

خانه ترابی یکی از خانه‌های با ارزش بافت تاریخی شهر سمنان است که در سال‌های اخیر توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان مرمت و احیا شده است. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد خانه ترابی، وجود ساباط است. ساباط (سابات) از ویژگی‌های منحصر به فرد معماری مناطق گرمسیر و کویری هستند. خانه ترابی در دوره قاجاریه ساخته و در محله کهنه دژ سمنان واقع شده است.

عمارت و باغ امیر سمنان 

یکی از بناهای زیبای شهر سمنان عمارت باغ امیر است که در باغ فردوس، خیابان میرزا بزرگ شیرازی، کوچه باغ امیر واقع است. این بنا تقریباً در زمان ساخت خارج از شهر سمنان ساخته شده است. به طوری که خانه بر بلندای سردر ورودی باغی مصفا و با چشم‌انداز کارخانه ریسمان‌ریسی بنا شده است. این بنا دارای دو نما یکی رو به غرب و ورودی مجموعه و دیگری رو به شرق و رو به باغ است. در تزئینات نما از کاشی هفت‌رنگ استفاده شده و در کنار این سردر یک خانه اعیانی با دو ایوان رو به جنوب و غرب وجود دارد. در نمای این بنا در روی ایوان‌ها، ستون‌هایی گچی با تزئینات جالبی به چشم می‌خورد که این ستون‌ها در داخل چوبی هستند تا سازه سقف را نگه دارند و تزئینات گچی روی آن به نما جلوه و زیبائی خاصی بخشیده است. این عمارت در سال‌های اخیر به باغ‌موزه امیر سمنان تبدیل شده و از نقاط پربازدید گردشگران محسوب می‌شود.

خانه حاج ناصر

خانه تاریخی «حاج ناصر» متعلق به دوره زندیه و قاجاریه است. این خانه در محله کهن دژ سمنان واقع شده و به دلیل موقعیت خوب و دسترسی آسان از دو خیابان اصلی در محدوده بافت تاریخی، دارا بودن منظر شهری خوب به علت وجود بادگیر و… حائز اهمیت است.

خانه عبدوس

این بنا یکی از خانه‌های قدیمی با ویژگی‌های خاص معماری ایرانی است که طراحی فضاهای این بنا متناسب با اقلیم گرم و خشک و کویری استان سمنان است و از الگوهای خاص معماری بومی این منطقه از جمله برخورداری از حیاط مرکزی، دالان، پنجره‌های مشبک، آب انبار، مطبخ، استفاده از طاق‌های جناقی، زغالدانی، تنور، چال کرسی و… تبعیت کرده است. این بنا بیانگر تحول معماری در دو دوره تاریخی قاجار و پهلوی است و دست‌مایه‌هایی از معماری دوران صفوی را نیز در خود جای داده است.

خانه منشی‌الاطبا

این بنا متعلق به وارثان یکی از اولین اطباء چیره‌دست سمنان است که در منطقه بازار قدیمی سمنان سکونت داشته و از این رو به لحاظ معنوی برای اهالی منطقه حائز اهمیت است. از جمله ویژگی‌های این بنای تاریخی نمای پر کار و شکل سرستون‌های زیبا و منحصر به فرد، سقف چوبی ایوان ورودی، وجود آب‌انبار با دریچه‌هایی برای سرریز آب است.

عمارت ترنج

عمارت ترنج با معماری قاجاری از خانه‌های تاریخی سمنان است که توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی مرمت شده و در حال حاضر به محلی برای اقامت و اسکان گردشگران تبدیل شده است. مالک اولیه این عمارت میرزا عبدالوهاب رهبر بوده و در سال ۱۳۲۰ به عنوان مکتب‌خانه مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفته و در دوره پهلوی دوم مدرسه دخترانه آذرم بوده است. در حال حاضر این اقامتگاه سنتی درجه یک دارای ۱۰اتاق و ۲۸ تخت است.

خانه سمنانی‌ها

خانه سمنانی‌ها نیز از خانه‌های سنتی سمنان است که در شهرستان سمنان، خیابان طالقانی، واقع شده است. این خانه تاریخی به‌تازگی مرمت و بازسازی شده و آماده پذیرایی از گردشگران و مسافران است.

خانه خطیبی

خانه خطیبی از خانه‌های باارزش و تاریخی شهر سمنان و در مجاورت مسجد امام خمینی (ره) واقع شده است. قدمت خانه خطیبی به دوره قاجاریه بر می‌گردد. این خانه تاریخی دارای فضاهای شاه‌نشین، اتاق‌های سه‌دری با ایوانچه، اصطبل، آب انبار، سرداب، مطبخ، ایوان، مهتابی و… است.

خانه ادب

خانه تاریخی ادب با قدمت قاجاری در محور کهنه‌دژ سمنان واقع شده است. این خانه تاریخی از بناهای شاخصی است که به تملک اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان درآمده و دارای نارنجستان و دو حیاط درونی و بیرونی است که از طریق هشتی به هم متصل هستند. باغ مجموعه در حیاط شمالی بنا واقع است و قرار است در فاز دوم به‌عنوان باغ سنتی احیاء شود. این خانه تاریخی با مساحتی بالغ بر ۷۰۰ متر مربع دارای فضاهای متعدد معماری است. داشتن دو دوره معماری قاجار و پهلوی اول از جمله ویژگی‌های این خانه تاریخی است و توالی معماری این دو دوره در بنا مشهود است. وجه تسمیه خانه ادب به نام آخرین مالک آن است.

* گزارش از سمانه سلطانی‌پور مسئول روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان

سفر زمینی عراق فعلا در حد “وعده” است

رییس سازمان حج و زیارت با بیان این‌که حدود ۴۱ هزار نفر برای سفر نوروزی عراق ثبت نام کرده‌اند که ۲۶ هزار نفر درخواست سفر هوایی دارند و ۱۵ هزار نفر دیگر نیز برای سفر زمینی متقاضی هستند، گفت: تاکنون جز وعده شفاهی، هیچ اقدام عملی و مکاتبه رسمی در این باره صورت نگرفته است.

بلاتکلیفی درباره سفرهای زمینی عراق درحالی اتفاق افتاده که سفیر ایران در بغداد به تازگی از وعده دولت عراق برای بازگشایی مرزهای زمینی از ماه شعبان، حدود ۱۳ اسفندماه خبر داده است و سازمان حج و زیارت نیز که هفته گذشته پیش ثبت‌نام سفر نوروزی عتبات عراق را آغاز کرد، گزینه “سفر زمینی” را به متقاضیان عتبات، بدون آن‌که وضعیت قطعی شده باشد، پیشنهاد کرده بود. این سازمان روز دوشنبه، نهم اسفندماه نتایج قرعه‌کشی آن پیش ثبت‌نام‌ها را درحالی اعلام کرده که از مجموع ۴۱ هزار نفر، ۱۵ هزار نفر متقاضی سفر زمینی هستند.

برای بازگشایی مرزهای زمینی جز وعده شفاهی اقدامی نشده است

اینک، سیدصادق حسینی ـ رییس سازمان حج و زیارت ـ بنا بر گزارش روابط عمومی این سازمان به این سوال که آیا سفر زمینی عتبات عالیات برای نوروز انجام می‌شود؟ پاسخ داده است: طرف مذاکره با مسؤولان عراقی در این رابطه سفیر کشورمان در عراق است. ضمن این‌که نماینده رسمی سازمان حج و زیارت نیز در این کشور حضور دارد. همچنین معاون عتبات عالیات سازمان حج و زیارت هم به عراق سفر کرده، اما تا کنون نتیجه‌ای رسمی برای اعزام‌های زمینی به عتبات اعلام نشده است.

او اظهار کرد: تاکنون جز وعده شفاهی مبنی بر بازگشایی مرزهای زمینی از نیمه شعبان، هیچ اقدام عملی و مکاتبه رسمی در این‌یاره صورت نگرفته است. البته احتمال بازگشایی را منتفی نمی‌دانیم، اما تا زمانی که وزارت گردشگری عراق رسماً بازگشایی مرزهای زمینی را انجام ندهد، ما هم نمی‌توانیم در این زمینه سازماندهی کنیم. بنابراین صبر کرده و منتظر طرف مقابل هستیم.

حسینی یکی از دلایل بازگشایی نشدن مرزهای زمینی را شیوع ویروس کرونا و اهتمام به کاهش شرایط ایجاد شده دانست و افزود: تصور می‌کنیم طرف عراقی نیز منتظر بهبود شرایط کرونا برای بازگشایی مرزهای زمینی باشد.

رییس سازمان حج و زیارت گفت: ما تاکید ویژه‌ای بر مسائل بهداشتی و سلامت زائران داریم، بنابراین به تست کرونا و تزریق دو دُز واکسن برای زائران تاکید شده است.

 

سفر زمینی به عراق ۵۰ درصد ارزان‌تر می‌شود

وی درباره برنامه‌ریزی برای سفرهای آسان و ارزان متقاضیان سفر عتبات، اظهار کرد: از جمله اقداماتی که می‌تواند موجب سفرهای ارزان به عتبات عالیات شود سفرهای زمینی است؛ چراکه سفرهای زمینی به عراق موجب کاهش هزینه‌ها تا بیش از ۵۰ درصد می‌شود.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره سفرهای هوایی عتبات نیز گفت: در اوج و پیک سفرها در همه مسیرها، هواپیما با مسافر به کشور مقصد می‌رود، ولی خالی باز می‌گردد که غالبا متضرر می‌شوند، بنابراین در چنین زمان‌هایی افزایش قیمت اتفاق می‌افتد که سفرهای هوایی عتبات و سوریه از این حیث مستثنی نیست که ما برای این منظور و رفع دغدغه‌ها و مشکلات تدابیری را اندیشیده‌ایم.

از ۲۶ هزار متقاضی سفر هوایی به عراق فقط برای ۱۳ هزار نفر ظرفیت داریم

وی درباره اعزام‌های نوروزی و تامین ظرفیت هوایی، اظهار کرد: برای نیمی از ثبت‌نام کنندگان سفر هوایی، یعنی ظرفیتی برای عزیمت حدود  ۱۳ هزار نفر، در حال حاضر مهیا شده است. البته پیگیری برای تامین پرواز مابقی متقاضیان هم در حال انجام است.

شرایط سفر قسطی به عراق

حسینی در ادامه درباره رایزنی با یکی از بانک‌ها برای ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه به زائران عتبات عالیات، گفت: این تسهیلات برای نخستین بار به زائران تقدیم می‌شود و متقاضیان عتبات نوروزی بعد از ثبت‌نام نهایی و مراجعه به دفاتر زیارتی، درخواست خود را مطرح می‌کنند و ۵ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه را دریافت می‌کنند. این تسهیلات کم‌بهره بوده و در ۱۰ قسط از زائران دریافت می‌شود.

۵ هزار و ۳۴۰ هزار نفر برای سوریه نام‌نویسی کرده‌اند اما فقط ۲ هزار نفر اعزام می‌شوند

وی درباره سفرهای سوریه نیز با بیان این‌که حدود ۵ هزار و ۳۴۰ نفر برای سفر سوریه نام‌نویسی کرده‌اند که برای اعزام ۲ هزار نفر از متقاضیان ظرفیت‌سازی شده است، افزود: اعزام‌های سوریه در قالب کاروان‌های سه، چهار و هفت روزه انجام شود و اعزام‌های نوروزی نیز در بازه زمانی ۲۰ اسفند ماه ۱۴۰۰ تا ۱۱ فروردین ماه ۱۴۰۱ خواهد بود.

 عربستان هنوز دعوتنامه نفرستاده

رییس سازمان حج و زیارت همچنین درباره سرانجام حج تمتع و عمره، اظهار کرد: در سنواتی که حج تمتع انجام می‌گرفت، عربستان سعودی از مسؤولان ذی‌ربط در کشورهای اسلامی دعوت می‌کرد و تفاهم‌نامه‌ای میان طرفین امضاء می‌شد که رییس سازمان حج و زیارت برای امضاء تفاهم‌نامه به عربستان می‌رفت، اما امسال هنوز برای هیچ کشور اسلامی دعوت‌نامه ارسال نشده است و ما منتظر تصمیم کشور میزبان هستیم.

منبع: ایسنا

مرتبط:

نتایج قرعه‌کشی سفر نوروزی عراق اعلام شد

تشکیل کارگروه شهرداری تهران و میراث فرهنگی در آستانه نوروز

فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو مدیریت شهری پایتخت در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در آستانه عید نوروز در جلسه مشترک بین علیرضا زاکانی و علی دارابی مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت.

 علیرضا زاکانی شهردار تهران امروز دوشنبهبه همراه تنی چند از معاونان خود میزبان علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران بود و در این جلسه فرصت ها و چالش های پیش رو مدیریت شهری پایتخت در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در آستانه عید نوروز مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و پیشنهادهایی نیز در زمینه افزایش تعاملات بین دو دستگاه شهرداری تهران و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داده شد.

از جمله موضوعاتی که در این جلسه مشترک مطرح شد می توان به ضرورت اهتمام در بخش تاریخی شهر تهران و کاربری رایگان و معافیت های مالیاتی در بخش های مختلف گردشگری، مرمت و احیای بناهای فرهنگی و تاریخی شهر تهران، بسته بودن درب های اماکن تاریخی تملک شده و لزوم توجه به بهره برداری اماکن از سمت بخش خصوصی، نگهداری فضای سبز پیرامون مجموعه های میراثی و فرهنگی تملک شده، توجه به نگهداری مسیل ها، قنوات، انهار، تابلوهای راهنما، تملک و بهره‌برداری از خانه های مشاهیر، توجه به تبلیغات شهری در حوزه گردشگری جهت بازدید از اماکن و زیبایی های تهران، دایر کردن بازارچه صنایع دستی در ایام نوروز، ادامه نورپردازی خلاقانه در شهر تهران و گسترش آن به سمت اماکن تاریخی و میراثی از جمله سر در باغ ملی، ارایه تورهای ارزان قیمت با کمک سازمان گردشگری شهرداری تهران، پیش بینی کیوسک های راهنمای گردشگری در شهر تهران در ایام نوروز، توجه به حریم حرم شاه عبدالعظیم حسنی (ع)، پیشنهاد انجام پروژه های مشترک جهت موزه بزرگ ری، توجه به ظرفیت چشمه علی به منظور ایجاد سایت موزه و ثبت جهانی این مکان، تاکید و توجه به رویداد نوروز تهران و میزبانی از سفرای فرهنگی کشورهایی که نوروز را ثبت کردند، توجه به احداث خانه موزه در محله های تهران، لزوم توجه به کاشت گونه گیاهی متناسب با فضای فرهنگی و میراثی و تشکیل ستاد نوروزی ۱۴۰۱ از جمله پیش بینی اتوبوس های گردشگری، توجه به آخرین وضعیت کوه بی بی شهربانو، توجه هویت و روح شهر تهران، توجه و توسعه پهنه‌های فرهنگی از جمله پهنه رودکی، طرح «استقبال از بهار» و طرح «لبخند بسازیم»، اشاره کرد.

علیرضا زاکانی شهردار تهران در این جلسه پیرامون مسایل و دغدغه های مطرح شده در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترکی را داد تا امورات فراتر از این جلسه بررسی و دنبال شود و نمایندگان دو دستگاه داشته های اطلاعاتی خود را به اشتراک بگذارند.

بنا براعلام سایت شهر، شهردار تهران در ادامه خواست، کارگروه پس از تشکیل پیش نویس تفاهم نامه ای را تهیه کند تا جهت ارایه خدمات متقابل به امضاء طرفین برسد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ماه‌نشان _میراث فرهنگی ناملموس در خطر فراموشی

حمایت مالیاتی از تولیدکنندگان محتوا به زبان خارجی

معاون گردشگری از تازه‌ترین مصوبه مجلس برای حمایت مالیاتی از تولیدکنندگان محتوای فرهنگی و گردشگری ایران به زبان خارجی خبر داد.

علی‌اصغر شالبافیان در توضیح بیشتر بندی که به مجلس پیشنهاد کرده و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱ رأی مثبت نمایندگان را دریافت کرده است، گفت: براساس جزء (۱) بندالحاقی۴ در بودجه ۱۴۰۱، مجلس مصوب کرد “هزینه‌کرد اشخاص حقوقی درخصوص تولید و انتشار محتوای فرهنگی و آموزشی و معرفی ظرفیت‌های گردشگری جمهوری اسلامی ایران به زبان‌های خارجی، با هماهنگی و تأیید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی قلمداد شود. ”

وی اظهار کرد: معنی این بند مصوب آن است که شرکت‌ها و اشخاص حقوقی که ملزم به پرداخت مالیات هستند، اگر بخشی از سرمایه و هزینه خود را صرف فعالیت و اقداماتی در راستای معرفی و تبلیغ ایران و یا تولید و انتشار محتوای فرهنگی و معرفی ظرفیت‌های گردشگری ایران به زبان خارجی کنند، مثلا قراردادی با شبکه‌ای در خارج از کشور بسته شود که سبب انتشار محتوایی درست از ایران شود، اگر به تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برسد به آن میزان که هزینه صرف شده از مالیات آن شرکت کسر خواهد شد. این اقدام موجب می‌شود انگیزه  شرکت‌ها به‌ویژه محلی‌ها برای معرفی شهرها و مقاصد خود تقویت شود.

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد که این پیشنهاد و تصویب آن در راستای مقابله با ایران‌هراسی و ارائه تصویر مناسب و درست از ایران بوده است.

شالبافیان در پاسخ به این‌که آیا شکل اجرای این مصوبه مشخص شده است چرا که احتمال انحراف و یا سوءاستفاده از این بند و امتیاز درنظر گرفته‌شده ممکن است وجود داشته باشد، گفت: این بند در مجلس مصوب شده و ما امیدواریم در شورای نگهبان نیز تایید شود. به هر حال، سازمان امور مالیاتی چارچوب و ضوابط درست، مشخص و البته سختگیرانه‌ای دارد و اینطور نیست که قوانین باز باشد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

زبان فارسی پیوند دهنده اندیشه‌ها در قفقاز

آرامگاه فردوسی _ پدر زبان فارسی

نتایج قرعه‌کشی سفر نوروزی عراق اعلام شد

سازمان حج و زیارت نتایج قرعه‌کشی سفر نوروزی عراق را اعلام کرد. بر این اساس، پذیرفته‌شدگان می‌توانند از روز سه‌شنبه ۱۷ اسفندماه برای تکمیل ثبت‌نام اقدام کنند.

نتایج پیش ثبت‌نام سفر نوروزی عتبات عراق از صبح دوشنبه نهم اسفندماه در سایت https://atabat.haj.ir/ قرار گرفته و زائرانی که قبلا پیش ثبت‌نام کرده‌اند با وارد کردن کد ملی یا کد رهگیری می‌توانند از نتایج قرعه‌کشی مطلع شوند.

سازمان حج و زیارت اعزام کاروان‌های نوروزی به عتبات عراق را از ۲۴ اسفندماه آغاز می‌کند. این سفرها تا هشتم فروردین ماه ۱۴۰۱ ادامه خواهد داشت.

ثبت‌نام تکمیلی زائران سفرهای نوروزی براساس اعلام این سازمان از ساعت ۱۰ صبح روز سه‌شنبه ۱۷ اسفندماه آغاز خواهد شد و پذیرفته‌شدگان می‌توانند در روز مشخص‌شده به بخش ثبت‌نام سایت عتبات مراجعه کرده و مراحل تکمیلی ثبت‌نام را انجام دهند.

علاوه بر پذیرفته‌شدگان که به شش گروه اولویت‌بندی شده‌اند و هر اولویت در زمان مشخص شده خود باید برای ثبت‌نام در سایت اقدام کند، دو گروه نیز به عنوان ذخیره درنظر گرفته‌شده که در صورت خالی ماندن کاروان‌ها روز شنبه ۲۱ اسفندماه می‌توانند با مراجعه به سایت برای ثبت‌نام تکمیلی اقدام کنند.

هزینه سفر هوایی عراق بنا بر آخرین اعلام سازمان سازمان حج و زیارت از هشت‌ونیم میلیون تومان شروع می‌شود و در نهایت تا ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد. سازمان حج و زیارت هنوز شرایط سفر زمینی به این کشور را اعلام نکرده است. سفیر ایران در عراق قبلا اعلام کرده بود مرزهای زمینی از ماه شعبان در محدوده ۱۳ اسفندماه ۱۴۰۰ به روی زائران بازگشایی می‌شود. تردد از این مرزها برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا محدود شده است.

داشتن گذرنامه با اعتبار حداقل ۶ ماه از تاریخ اعزام کاروان و همچنین، کارت واکسیناسیون دارای QR code و نتیجه منفی آزمایش PCR  مدت ۷۲ ساعت قبل از پرواز که باید دارای QR code باشد، از جمله موارد الزامی برای مسافران عراق است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ثبت‌نام ۲۰ هزار نفر در ۲ روز برای سفر نوروزی عراق

مذاکره ایران و عراق برای آسان شدن سفر با خودرو شخصی