باغ جهان نما یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز

باغ جهان نما یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز است که در شمال شرقی شهر شیراز و ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن) و بالاتر از میدان حافظیه قرار دارد.

این باغ در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغ‌های مشهور شیراز می‌باشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینت‌الدنیا» نامیده است.

باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد به طوری که همانند آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بوده است، احداث نموده و آن را «جهان نما» نامیدند. این باغ در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن به آن اشاره شده است اما پس از انقراض سلسله صفویه که ناامنی کشور را فرا می‌گیرد، این باغ تقریباً ویران می‌شود. با روی کار آمدن کریم خان زند این باغ بازسازی شده و عمارت وسط آن ساخته می‌شود.

کریم خان این باغ را در سال ۱۱۸۵ هجری قمری حصارکشی کرد و در اطراف عمارت، خیابان‌کشی‌های زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد. پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغ‌های آباد و باشکوه به شمار می‌رفته و عمارت باغ محل پذیرایی از مهمانان حکومت بوده است. در باغ جهان نما انواع درختان سرو و کاج کهنسال، مرکبات و درختان میوه دیده می‌شوند.

در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده می‌شود. این عمارت دارای ۴ شاه‌نشین در چهار گوشه بنا می‌باشد و میان شاه‌نشین‌ها، اتاق‌های دو طبقه قرار دارند. این عمارت دارای نمای آجری است و در گذشته پنجره‌های چوبی داشته است که توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و به جای آن پنجره‌های آهنی نصب گردیده است. در داخل عمارت یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه نیز وجود دارد.

باغ جهان در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.

مرتبط:

شیراز و سوغاتی ها آن