توسعه گردشگری پایدار ، راهکاری برای حفاظت از تالابها
تالابها از شاهکارهای عظیم خلقت هستند، گنجینه طبیعت و زیستگاه بسیاری از گونههای جانوری و گیاهان آبزی بهشمار میآیند و ارزش اکولوژیک تالابها ۱۰ برابر جنگل ها و ۲۰۰ برابر زمینهای زراعی است و نقش بسیار زیادی در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند.
شرایط زیستمحیطی حاکم بر تالاب دسترسی انسان را به آن مشکل و گاهی غیرممکن کرده و به این ترتیب زیباترین جلوههای زیبای طبیعت را بهوجود آورده است. تالابها را میتوان از زیباترین مظاهر حیاتی در جهان نامید. محیطهایی که بهطور حتم در ابتدا، حیات را در خود پروراندند و با نهایت سماجت در مقابل انواع فشارهای ساخته دست انسان مقاومت میکنند تا همچنان حیات را در دامان خود حفاظت کنند. تولید و ذخیرهسازی آب، حفظ و توسعه تنوع زیستی گیاهی و جانوری، مهار سیل و فرسایش، پالایش آب، تثبیت آب و هوای منطقه بهویژه تعدیل درجه حرارت، تامین غذا و تولید فرآوردههای شیلاتی و پرندگان از قابلیتهای اکولوژیک و اقتصادی تالابها بهحساب میآیند.
اثرات غیرقابل کنترل گردشگری بر تالابها
انواع گوناگونی از گردشگری در تالابها رواج دارد؛ از گردشگری انبوه تا اکوتوریسم و گردشگری حیاتوحش که اثرات و پیامدهای منحصربهفردی دارند. در کنار فواید حاصل از توسعه گردشگری، این صنعت تبعاتی منفی نیز با خود به همراه دارد. تاسیس زیرساخت های لازم جهت توسعه گردشگری میتواند بر روی اکوسیستم تاثیر منفی بگذارد. آلودگیهای ناشی از رفت و آمد گردشگران از جمله ریختن زباله، آلودگیصوتی، آلودگی ناشی از سوختهای فسیلی، لگدکوب شدن گیاهان منطقه در نتیجه پیادهروی گردشگران در اطراف تالاب و رها شدن پسماند و فاضلاب تاسیسات گردشگری به درون تالابها هرکدام به سهم خود حیات گیاهی و جانوری وابسته به تالاب را در معرض خطر قرار میدهند و میتوانند اکوسیستم آن را برای همیشه دستخوش تغییر کنند.
گردشگری پایدار، فرصتی جهت استفاده منطقی از تالابها
تعریف سازمان جهانی گردشگری از توسعه پایدار گردشگری «گردشگری پایدار» باید به شکلی بهینه منابع طبیعی را به مصرف برساند. یکی از اصلیترین اصول توسعه پایدار گردشگری، حفظ و نگاهداشت فرآیندهای اکولوژیکی یک زیستگاه و همچنین تلاش برای حفاظت از میراث طبیعی و تنوع زیستی آن است.
توسعه پایدار گردشگری یکی از راههای ایجاد معیشت برای ساکنین پیرامون تالابها است که با ایجاد شغل و درآمد، حفاظت و احیای این مناطق را از منظر اقتصادی نیز برای آنها توجیهپذیر میکند. البته منافع حاصل از توسعه گردشگری در تالابها بسیار بیش از این است. چنانچه گردشگری به خوبی برنامهریزی شود و به شیوهای موثر مدیریت شود، سطح آگاهی جامعه محلی را از اهمیت و فواید تالابها بالا خواهد برد و حمایت آنها را در حفاظت از این اکوسیستمها در پی خواهد داشت.
شاید در شرایط فعلی توسعه گردشگری برای برخی از تالابها مصداق نوشداروی بعد از مرگ سهراب باشد. شاید برای برخی دیگر تیر خلاصی باشد بر پیشانی اکوسیستمی در حال احتضار که پیش و بیش از هر چیز به حفاظتی سفت و سخت نیاز دارد تا توان حداقلی خویش را باز یابد. اما ایران حدود ۲۵۰ تالاب دارد. هنوز برای برخی از آنها دیر نشده است. توسعه پایدار گردشگری درآمد کافی برای مدیریت تالاب را تامین میکند، به اقتصاد محلی رونق میبخشد و به افراد بومی میآموزد که ادامه روند کسب درآمد از محل گردشگری منوط به حفظ کیفیت تالاب و زیستگاه های وابسته به آن است.
منبع:توریسم پرس
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.