معرفی ۱۰۰ میراث ناملموس ایران به دو زبان

 گردشگر مثبت ماهنامه‌ای با تمرکز بر  افزایش آگاهی عمومی نسبت به گنجینه میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان و ایران است که در چهارمین شماره آن با نام فارسی «۱۰۰ گنج عیان نهان از میراث ناملموس ایران» و عنوان انگلیسی «۱۰۰selected intangible cultural heritages» شماری از میراث فرهنگی ناملموس ایران در پنج شاخه مصوب میراث ناملموس شامل بیان‌ و سنت‌های شفاهی، هنرهای نمایشی، فعالیت‌های جمعی، آیین‌ها و جشن‌ها، دانش سنتی‌ و اعمال مرتبط با طبیعت و کیهان و سنت‌های مرتبط با صنایع‌ دستی معرفی شده‌اند.

گویش محلی میمه، متل اشتر سفیدشهر (نصرآباد کویر)، چوگان، بازی سوار بر اسب همراه با روایت‌گری و موسیقی، نان لواش، قالیشویی مشهد اردهال، نوروز، آیین جل جلانی، آیین باران‌خواهی روستای آزران کاشان، آیین جیرجیرونی، موسیقی بخشی‌های خراسان، مهارت تولید گز، دانش پخت قهوه آیینی نوش‌آباد شهرستان آران و بیدگل، دانش سنتی لنج‌سازی و دریانوردی در خلیج فارس، مهارت سنتی پخت خورشت ماست، عصاری؛ مهارت استحصال دانه‌های روغن، نحوه پخت گاتای ارمنی در جلفای نو، نشان قوس اصفهان، مهارت ساخت نمد سمیرم، گیوه‌بافی نشلج کاشان، مهارت فرش‌بافی فارس، مهارت فرش‌بافی کاشان و خوشنویسی مکتب میرعماد الحسنی سیفی قزوینی، از جمله میراثی هستند که این شماره گردشگر مثبت به آن‌ها پرداخته است.

مینیاتور عنوان جدیدترین میراث فرهنگی ناملموس است که در فهرست میراث جهانی بشر به نام ایران و سه کشور دیگر به ثبت رسید. چهار سال پیش هم چوگان به نام ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده بود. به همین دلیل روی جلد شماره جدید گردشگر مثبت که ویژه معرفی ۱۰۰ میراث ناملموس ملی ایران است، چاپ مینیاتورِ چوگان، اثری از امیرهوشنگ جزی‌زاده نقش بست که معرف دو میراث جهانی بشر ثبت‌شده به نام ایران است.

مهدی تمیزی، معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی شهرداری اصفهان، در مراسم رونمایی از این مجله که با تولد ۸۸ سالگی امیرهوشنگ جزی‌زاده همزمان شده بود، درباره آثار این هنرمند مینیاتوریست ایرانی توضیح داد: یکی از ویژگی‌های مهم آثار استاد امیرهوشنگ جزی‌زاده، پیروی او از مینیاتور مکتب صفوی است، چنان‌که قلم‌گیری در آثار او حرف اول را می‌زند و هر جا نیاز باشد، رنگ به آثار افزوده می‌شود. نکته مهم بعدی هم این که آثار جزی‌زاده به دلیل قوت و دقت موجود در طراحی‌ها، قابلیت تبدیل شدن به مدیاهای مختلف را دارند چنان که حالا فرش‌هایی بر مبنای طراحی‌های او بافته شده‌اند، مقبره صائب با طراحی‌های او کاشیکاری شده و تمام آجرکاری‌ها و کاشیکاری‌های ورودی هتل عباسی هم بر مبنای قلم او خلق شده‌اند. حتی شماری آثار کاربردی مثل میزهای منبت و خاتم وجود دارند که نقوشی به قلم استاد را بر خود دارند.

به گفته رییس موزه هنرهای معاصر اصفهان، از جمله ویژگی‌های قابل توجه آثار جزی‌زاده این است که بیشتر آثار، در فرم دایره طراحی‌شده‌اند و از تخیل فوق‌العاده‌ای برخوردارند تا جایی که برخی از آن‌ها به فضاهای سوررئالیستی نزدیک شده‌اند.

اولین شماره مجله گردشگر مثبت با عنوان فارسی «دستینه بازدید از ۱۰۰ مقصد گردشگری اصفهان» و عنوان انگلیسی «Handbook on Top 100 tourism destinations in Isfahan» در ۴۸۰ صفحه گلاسه منتشر شد. شماره دوم این مجله با عنوان فارسی «۱۰۰ روایت ناگفته از اصفهان» و عنوان انگلیسی «Top 100 Tales of Isfahan» در ۲۱۵ صفحه به دست مخاطبان علاقه‌مند رسید و سومین شماره نیز با عنوان فارسی «۱۰۰ یادگار ماندگار اصفهان در صنایع دستی و هنرهای سنتی» و عنوان انگلیسی «Top 100 Eternal Memorabilia of Isfahan in craft and folk art» در قالب کتاب مجله ۲۳۰ صفحه‌ای عرضه شد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

لباس سنتی ابیانه ، میراث ناملموس هزار ساله

تلخ و شیرین‌های اجلاس جهانی میراث ناملموس یونسکو برای ایران