چهارباغ

چهارباغ، در گذرِ زمان

چهارباغ، در دوره شاه‌عباس اول به‌عنوان یک محور ارتباط شهری ساخته شد و چون اصفهان، شهری خشک و کم آب بود، اطراف این محور، باغ‌های زیادی طراحی شد تا سوای عملکرد عبوری، برای شاه و مردم، کارکرد تفریحی هم داشته باشد.

جهانگردها، به‌کرات در منابع مختلف درباره چهارباغ و بناهای پیرامون آن نوشته‌اند. این خیابان در روزهای خاصی قُرق می‌شد تا همسران شاه بتوانند از آن گذر کنند و وقتی ولی محمدخان فرمانروای ترکستان به اصفهان آمد، برای او در چهارباغ جشن آب‌پاشان را برگزار کردند.

گفته‌شده که مردم با پرداخت یک وجه مختصر می‌توانستند از باغ‌هایی که ملک مقامات بود دیدن کنند و این اوضاع تا زمان ناصرالدین‌شاه برقرار بود. بعدازاینکه ظل السلطان به دلایلی دستور تخریب آن بناها را صادر و درخت‌های چهارباغ را اره کرد، خواهرش نیز باغات پیرامون چهارباغ را به خاطر پرداخت قرض به بانک‌های روسی فروخت و چهارباغ تغییر کرد.

در دوره پهلوی اول و دوم، به خاطر موقعیت مکانی مهم چهارباغ، سینماها، تماشاخانه‌ها و هتل‌هایی در آن تأسیس و این اقدامات موجب جذب مردم شد. فروشگاه‌های مختلف، چهارباغ را به مرکز خرید تبدیل کردند. نمای بیرونی مغازه خیابان‌هایی مثل حافظ، طالقانی و … که به میدان نقش‌جهان متصل می‌شدند نیز کاشی‌کاری شد تا به زیبایی این محور تاریخی بیفزاید.

در حال حاضر چهارباغ، به پیاده راه تبدیل‌شده و این پیاده راه شدن، مزیت‌ها و معایبی دارد؛ چرا که هیچ طرحی مطلقاً خوب و مطلقاً بد نیست. افرادی که دوست داشتند در چهارباغ قدم بزنند اکنون خوشحال‌اند اما کسانی که مقصودشان از چهارباغ گردی، خرید از یک مغازه خاص بود و با خودرو به این مکان می‌آمدند، دیگر نمی‌توانند این کار را انجام بدهند. معتقدم که مزیت‌های پیاده راه شدن چهارباغ خیلی بیشتر از پیاده راه نشدن آن است اما هر چیزی که ذهنیت تاریخی را از چهارباغ دور می‌کند باید از آن حذف شود. در روستا، زمانی افراد از منظره لذت می‌برند که همه خانه‌ها قدیمی باشد. اگر یک آپارتمان در میانه روستایی سنتی بنا شود دید گردشگر به ‌کل روستا عوض می‌شود.

اکنون چهارباغ پر از مغازه‌های فست فود شده که بخشی از آن‌ها از قدیم فعال بوده‌اند و حذفشان سخت است، ضمن اینکه به‌هرحال گردشگر ایرانی یا خارجی به فست فود هم نیاز دارد اما بهتر است که بدنه چهارباغ به شکلی سنتی‌تر طراحی شود.

بازار  میدان نقش‌جهان، امروز کاملاً تحت سیطره صنایع‌دستی است اما بنا به نیاز مردم، در آن چند بستنی‌فروشی هم فعالیت دارند. اگر تعداد بستنی‌فروشی‌ها بر تعداد مغازه‌های صنایع‌دستی غلبه پیدا کند دیگر باب طبع گردشگر نخواهد بود.

یکی از نیازهای محور گردشگری دسترسی به غذاخوری، هتل، بیمارستان، پمپ‌بنزین و … است اما همه این موارد باید با دقت خاصی در محور مورد نظر اعمال شوند. در دوره پهلوی برای هتل جهان معماری نئوکلاسیک به‌عنوان ترکیبی از سنت و مدرنیته در نظر گرفته‌شده بود. باید برای امروز چهارباغ نیز برنامه‌ریزی کرد و فی‌البداهه دست به انجام امور نزد. در طرح‌هایی چنین مهم، آزمون‌وخطا سخت است و باید بر اساس فکر پیش رفت.

در هر طرح شهری به‌ویژه در بافت‌های تاریخی و سنتی، اگر اتفاق‌نظر و تعامل وجود داشته باشد، طرح‌ها مورد اقبال مردم قرار می‌گیرد.

منبع:ایسنا

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *