پل خواجو

دوست دارید با پل خواجو آشنا بشوید

پل خواجو یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان بوده که در شرق سی و سه پل، بر روی رود زاینده رود واقع شده است. این پل در انتهاى خیابان کمال اسماعیل اصفهانى و انتهاى خیابان خواجو، واقع شده است. طبق گفته باستان شناسان، پل خواجو بر روی پلی که پیش از این وجود داشته و خراب و ویران شده بود، بنا شده است.

گردشگران و جهانگردانی که در ادوار مختلف به اصفهان آمده اند، لب به تحسین پل خواجو گشوده اند و این مکان را در زمره شاهکارهای جاودانه معماری ایرانی و اسلامی به شمار آورده اند. بنای پل خواجو در چهار طبقه و با کاشیکاری های عصر صفویه، احداث شده است. این مکان در فصل بهار و هنگام طغیان آب زاینده رود، منظره بسیار جالبی را به وجود می آورد، به گونه ای که باعث شده مردم در این مکان نشسته و به تماشای زیبایی های این مکان بپردازند. در وسط پل، برای اقامت موقتی پادشاه و خانواده سلطنتی، ساختمان مخصوصی که به بیگلربیگی شهرت دارد، احداث شده است. به نوشته تاریخ نگاران و پژوهشگرانی که درباره سلسله صفوی مطالعه نموده اند، هدف شاه عباس دوم از ساختن پل خواجو، پیوند دادن دو محله خواجو و دروازه حسن آباد با تخت فولاد و راه شیراز بوده‌ است.

گفته مورخان؛ معلوم گردیده كه در جای كنونی پل خواجو ، پل دیگری وجود داشته كه قابل استفاده نبوده است.از این رو شاه عباس دوم دستور داد؛ پلی بر روی زاینده رود، نزدیكی باغ سعادت آباد و عمارت آینه خانه ساخته شود. بعدها در وسط این پل، ساختمان مخصوصی كه به نام بیگلربیگی شهرت دارد بنا شد.

پل خواجو

این پل كه طولش حدود ۱۵۰ متر و عرضش حدود ۱۴ و معبر آن نیز حدود ۶ متر می‏باشد از سنگ و آجر ساخته شده و ۲۱ جوی و ۲۶ چشمه دارد.

این پل از حیث معماری و استحكام، از نظر آنوبانینی بی اندازه زیبا و بی نظیر است و شامل چهار طبقه در دو طرف داخلی معبر فوقانی می باشد که هر طرف ۵۱ غرفه بزرگ و كوچك دارد. جلو هر سقف و دیوار، پیش آمدگی و فرو رفتگی وجود دارد که اگر تخته‏ای با اندازه دهانه پل ها بگذارند آب رودخانه بالا آمده و مدتی ذخیره می‏شود.

این پل علاوه بر اینكه برای عبور و مرور قوافل و عابران ساخته شده بود، برای تفرج و گردش مردم و پادشاه نیز مستعد بوده است.

چنانچه از قصص خاقانی نقل شده، در سال ۱۰۶۰ ه.ق. كه پل ساخته شد؛ بعد از تعطیلات نوروز آن سال به فرمان شاه عباس دوم، پل را تزیین و چراغانی كردند و هر یك از غرفه‏های آن را یكی از امراء و بزرگان تزیین کردند و برای جشن مهیا نمودند.

هم اکنون اطراف پل مانند قدیم، در ایام بهار و تابستان و روزهای تعطیل، از گردشگاههای مهم اصفهان بوده و بعضی روزها به حدی جمعیت زیاد است كه راه عبور و مرور در طبقه دوم تقریبا مشكل می‏شود.

blank

دلیل نامگذاری این پل، به پل خواجو، نزدیکی آن به محله خواجو می باشد. اما علاوه بر این نام، با اسامى بابا رکن الدین، خواجو، گبرها، شیراز، حسن آباد، پل شاهى و تیمورى نیز خوانده می شود. دلیل آنکه به آن پل بابا رکن الدین گفته می شود، این است که در تخت فولاد، که نزدیک جاده قدیم شیراز واقع شده، قبر و بقعه بابا رکن الدین که از عرفاى معروف زمان خود بوده، قرار دارد و به همین دلیل، پل به نام او معروف گردیده است. پل خواجو اصفهان، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۱ ، به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

به طور كلی وجود تزئینات كاشیكاری فراوان و پشت بغل های چشمه های پایین و غرفه های بالا و نمای غرفه های طرفین با كاشیهای الوان، پل خواجو را در شمار آثار بسیار ممتاز اصفهان قرار می دهد، به طوری كه كلیه سیاحان و جهانگردانی كه در دوره های مختلف به اصفهان آمده اند زیبایی های پل خواجو را وصف كرده و آن را در زمره شاهكارهای مسلّم معماری ایرانی-اسلامی به شمار آورده اند.

مرتبط:پل جویی تنها پل تاريخي اختصاصي اصفهان

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *