استودان لانه طاووس؛ نماد آئین خاکسپاری مردگان ایران باستان

 آثار تاریخی ایران باستان مربوط به دوران هخامنشی و پس از آن در مناطق مختلف استان فارس اعم از پاسارگاد، تخت جمشید، شهر استخر، رستم و غیره فراوان وجود دارد.
این آثار تاریخی به حدی زیاد است که گاه مجالی برای بیان تمام نکات درباره آن‌ها و یا تعداد و تشریح هر کدام از آنان نیست به‌طوریکه هنگام بازدید از این اماکن گردشگری، ممکن است با بخش‌هایی مواجه شویم که تاکنون نامی از آن‌ها نشنیده‌‌ایم و یا اینکه کمتر درباره آن‌ها اطلاعات داریم. ضمن اینکه این آثار هر کدام به نوبه خود گویای اعتقادات ایرانیان باستان است.

استودان لانه طاووس یکی از آثار به جای مانده از دوران فرا هخامنشی در فارس است. این اثر که  تلفیقی از گوردخمه و تابوت‌های سنگی است در نوع خود بی نظیر و قابل اهمیت است. در جلوی ۲ گور دخمه تابوت‌های سنگی دیده می‌شود و گور دخمه دیگر نیز در شمال شرقی محوطه قرار گرفته است.این گور دخمه‌ها و تابوت‌های سنگی در دوران باستان جهت تدفین مردگان مورد استفاده بوده‌اند و بنابر اعتقادات باستانی مردم به خصوص دوران هخامنشی و فرا هخامنشی و ساسانی اجساد را ابتدا در بلندی‌های کوه و صخره‌ها قرار می‌دادند و بعد از چند مدتی که از جسد فقط استخوان‌های آن باقی می‌ماند، آن استخوان‌ها را در داخل گوردخمه‌ها و تابوت‌های سنگی قرار می‌دادند و از این‌رو این قبور را استودان می‌نامیدند. کلمه استودان به معنی محل گذاردن استخوان است.
با نگاه اول این گوردخمه‌ها دارای دهانه ای کوچک و حدود ۸۰×۵۶ سانتی متر هستند اما با بررسی‌های بیشتر ما مشاهده می‌کنیم که درون این گوردخمه‌ها فضای بسیار بزرگی به ابعاد ۱۳۷×۲۳۰ سانتی متر تعبیه شده است در پایین این مجموعه بقایای معدن سنگی مربوط به دوران هخامنشی وجود دارد.
یادآور می‌شود،  این مجموعه هخامنشی و فراهخامنشی به شماره ۲۸۲۳۱ در روز ۱۳ بهمن‌‌ماه سال ۱۳۸۸ به فهرست آثار ملی ایران پیوسته است.

منبع:ایکنا