در سال ۲۰۱۹ میلادی ۱.۵ میلیارد سفر گردشگری بین‌المللی در سراسر جهان انجام شد که حکایت از رشد چهار درصدی در مقایسه با سال ۲۰۱۸ دارد و سهم خاورمیانه در قیاس با دیگر کشورهای جهان بیشتر و معادل هشت درصد بوده است، البته این رشد بین‌المللی در مجموع نتوانست خود را به رشد هفت و شش درصدی که در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ حاصل شده بود، برساند.

ایران سرزمینی چهار فصل همراه با جاذبه‌ها و پتانسیل‌های مختلف است که قطعا می‌تواند مقصد بسیاری از گردشگران مذهبی، طبیعتی، تاریخی، صنعتی، سلامت و … باشد، اما هنوز در جذب گردشگر آنطور که باید و شاید موفق نبوده است، تا قبل از کرونا، تحریم‌ها و برخی تبلیغات منفی علیه این سرزمین در جهان، قدری بر باور گردشگران تاثیر منفی داشت هرچند تلاش های بسیاری در حوزه های مختلف و بویژه بخش خصوصی برای باز شدن افق های جدید به روی گردشگری کشور و برقراری تعامل با گردشگران انجام شد، اما با شیوع کرونا عملا صنعت گردشگری و اقتصاد این حوزه ضربه فنی شد و در واقع تاکنون یکی از اهرم‌های تقویت اقتصاد کشور از مدار خارج شده است.

اما سوال اینجاست که چرا با وجود پتانسیل‌های مختلفی که در استان‌های ایران به لحاظ گردشگری وجود دارد، هنوز این صنعت عقب است؟ چرا هنوز استان‌ها یک بُعد از گردشگری خاص را به نام خود نزده‌اند؟ چرا هنوز یک لوگو یا نماد گردشگری در کشور یا استان‌ها وجود ندارد تا بتوان مشخصه‌های گردشگری در منطقه‌ را بیشتر نمایش داد؟

مسلما هر یک از سوالات فوق در هر استانی دلایل و پاسخ‌های مختلفی دارد، اما راه دور نمی‌رویم، چرا در همین استان مرکزی که در واقع شاهراه مواصلاتی کشور است و قدمتی کهن دارد، می‌تواند در بعد گردشگری طبیعی، صنعتی و سلامت خودی نشان دهد، گردشگری رونقی ندارد؟

استان مرکزی در تاسیسات گردشگری کم و کاستی ندارد

معاون گردشگری استان مرکزی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه برخی از استان‌ها در ابعاد مختلف گردشگری برخوردار و برخی کم برخوردار هستند، افزود: استان مرکزی شاید در اذهان مردم استانی کم برخوردار یا عبوری شناخته شده باشد، اما ظرفیت‌های غنی برای جذب گردشگر دارد که معرفی آنها فقط در حیطه وظایف میراث فرهنگی نیست و لازم است دستگاه‌های مختلف مانند شهرداری‌ها، منابع طبیعی، راه و شهرسازی و دستگاه‌های حاکمیتی مانند استانداری به این عرصه ورود کنند.

سید حسن حسینی با اشاره به پتانسیل‌های گردشگری استان در حوزه های صنعتی، سلامت، طبیعت‌گردی و جاذبه‌های تاریخی تصریح کرد: این استان به لحاظ تاسیسات گردشگری کم و کاستی ندارد و هرگاه متقاضی استفاده از این تاسیسات مراجعه کرده است مشکلی بروز نکرده، اما لازم است که بخش خصوصی در کنار میراث فرهنگی قوی‌تر ظاهر شود.

موفقیت بخش خصوصی نیازمند خلاقیت است

وی گفت: میراث فرهنگی تور گردشگری برگزار نمی‌کند، بلکه مجوزهایی به بخش خصوصی می‌دهد تا جذب گردشگر را دنبال کند و در واقع این دفاتر خدمات مسافرتی هستند که طبق وظایف و رسالت کاری خود تورهای خارجی و داخلی را جذب می‌کنند، اما آنچه در این سال‌های بیشتر خودنمایی کرده، ضرورت برخورداری این دفتر از خلاقیت بیشتر بوده است تا با برنامه‌ریزی‌های خاص و ابتکار عمل تورهای خارج از استان یا خارج از کشور را جذب استان مرکزی کنند.

حسینی با بیان اینکه دفاتر خدمات مسافرتی باید با معرفی جاذبه‌های گردشگری استان به شکل جذاب، گردشگر را جذب کنند، افزود: شاید برخی از دفاتر اعلام کنند که زیرساخت‌های گردشگری در استان وجود ندارد، اما داشته‌های کنونی استان کاملا برای تورهای گردشگری کفایت می‌کند و هیچگاه تامین تقاضاهای گردشگران با مشکل روبرو نبوده است و به اندازه تقاضا، عرضه از حیث وجود هتل‌های مختلف، اقامتگاه‌های بومگردی، رستوران‌های سنتی و مدرن و مجتمع‌های خدماتی رفاهی بین راهی و … انجام شده است.

دفاتر خدماتی خارج از استان فعال‌تر و خلاق‌ترند

وی با اشاره به موقعیت جغرافیایی استان مرکزی که در مسیر شاهراه عبوری کشور واقع شده و از زیرساخت‌های اقامتی و پذیرایی مناسبی برخوردار است، گفت: میراث فرهنگی هر ساله اقدامات و اعتبارات لازم برای تبلیغات و ارائه ظرفیت‌های گردشگری به استان اختصاص می‌دهد و در حال حاضر با توجه به شرایط، فضای مجازی ابزاری برای نمایش این پتانسیل‌ها قرار داده شده است ولی آنچه مسلم است لزوم همت بخش خصوصی است، مسلما تعامل بین دفاتر خدمات مسافری و هتل‌ها و تمهیدات و توافقاتی مانند تخفیف اقامت در هتل‌ها می‌تواند شمار تورهای ورودی به استان را افزایش دهد، استان مرکزی و برخی جاذبه های خاص استان تجربه‌هایی موفقی در جذب گردشگری دارند و می‌توان از این تجربه‌ها در سطح وسیع استفاده کرد.

معاون گردشگری استان مرکزی بیان کرد: زمانی که غار چال نخجیر دلیجان به عنوان یک غار طبیعی و زنده پذیرای گردشگران بود، تورهای زیادی از تهران، اصفهان، قم و دیگر نقاط کشور وارد شدند، اما تمامی تورها و دفاتر خدمات مسافری مربوط به خارج از استان بودند که این گردشگران را به استان وارد کردند، به همین دلیل بخش خصوصی و دفاتر خدمات مسافری استان باید برنامه‌ریزی و خلاقیت بیشتری در جذب گردشگر به خرج دهند و قطعا تعامل با هتل‌ها می‌تواند این صنعت را تکمیل کند.

برندسازی نیازمند حمایت است/خلاء نماد گردشگری در استان مرکزی

وی با بیان اینکه سرمایه گذاری در بخش گردشگری نیازمند تسهیل شرایط و تعامل بین دستگاهی با بخش خصوصی است، گفت: سال ۱۳۸۰ جشنواره گل و گیاه محلات که در واقع ظرفیتی برای استان مرکزی محسوب می‌شود، با همه دشوارها و مشقات به منظور معرفی این شهرستان و پتانسیل‌های آن برگزار شد، مسلما برای اثربخشی چنین برنامه‌ای باید تعامل بین بخشی صورت می‌گرفت که هنوز این شرایط حاصل نشده و با وجود اینکه هرسال این جشنواره برگزار می‌شود، اما در حد انتظارات نیست.

حسینی افزود: در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ موضوع برندسازی روستاهای استان مدنظر قرار گرفت و با توجه به اینکه استان مرکزی جزو معدود استان‌هایی است که تعداد بسیاری روستا دارد، تلاش شد برندسازی در این راستا مدنظر قرار گیرد، اما مسلما این برندسازی نیازمند حمایت است. در هیچ نقطه‌ای از کشور این حجم مفاخر و مشاهیر که مربوط به استان مرکزی است را نمی‌توان یافت، اما آنها تاکنون به معنای واقعی معرفی نشده‌اند و مسلما میراث فرهنگی به تنهایی نمی‌تواند قدم در این مسیر برندسازی بگذارد.

وی با تاکید بر خلاءهای موجود در حوزه تعریف نماد گردشگری در استان و شهرستان‌های مختلف، اظهار کرد: مسلما تعریف یک نماد یا لوگو برای هر منطقه لازم و ضروری است و قطعا براساس آن می‌توان معرفی قدرتمندی از یک منطقه داشت، اما این خلاء همچنان نه تنها در استان مرکزی بلکه در کشور وجود دارد و باید برای جبران این کمبود، اتاق فکری تشکیل شود تا براساس ظرفیت‌ها و داشته‌ها و تعریف یک نماد بهترین شکل معرفی یک منطقه انجام گیرد.

گردشگری استان خوابیده است

حسینی با بیان اینکه صنعت گردشگری می‌تواند اقتصاد یک کشور را متحول کند، اما چالش‌های بسیاری را پیش‌رو دارد، گفت: متاسفانه صنعت گردشگری در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد، از پیش از نوروز ۹۹ تاکنون این صنعت خوابیده است، بخش خصوصی به دلیل کاهش درآمد شدید دست به تعدیل نیرو زده است و دفاتر خدمات مسافرتی عملا تعطیل هستند و هر روز ضرر بیشتری را متحمل می‌شوند و با توجه به شرایط، این ضرر و زیان‌ها همچنان ادامه خواهد داشت.

معاون گردشگری استان مرکزی بیان کرد: شاید تعداد تورهایی که در حال حاضر در استان برگزار می‌شود به تعداد انگشتان یک دست نباشد و با توجه به شرایط، برخی از فعالان این حوزه دست به برگزاری تورهای مجازی زده اند. وضعیت بسیار بد است و هیچ راهکاری هم وجود ندارد، تمامی هتل‌ها پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند، اما در مقابل، صحبت از اعمال محدودیت های سفر می‌شود و عملا این تناقض، رونق صنعت گردشگری را کاهش داده و ضرر و زیان‌ها را افزایش می‌دهد و چاره‌ای هم فعلا وجود ندارد.

به گزارش ایسنا، ‌ با اتمام سال ۲۰۱۹ و آغاز ۲۰۲۰ باور و تصور همگان این بود که صنعت گردشگری در سال جدید میلادی می‌تواند رشدی بیشتر از سال ۲۰۱۹ را تجربه کند، اما صنعت گردشگری جوان نوپای ایران که رونق گرفتن آن زیرساخت و توجه می‌طلبد، یک پاندمی عجیب و غریب در کمین خود یافت که نه تنها گردشگری بلکه همه بخش‌ها و ارکان اقتصاد جهان را درگیر کرد.

در واقع ، در گیر و دار رونق بخشی به این صنعت که می‌توانست یکه‌تازی کند، کرونا آمد و همان اقتصاد دست و پا شکسته گردشگری در ایران را نیز به گل نشاند.

در هفته گردشگری، این صنعت در واقع به زمین خورده است، زمین خوردنی که شاید برخی فعالان این حوزه بلند شدنی در پی  نداشته باشد، طبق آخرین آمار، خسارت ناشی از کرونا به صنعت گردشگری استان مرکزی به بیش از ۶ میلیارد تومان می‌رسد و مشخص نیست که جبران این خسارت از چه راهی انجام خواهد شد.

صنعتی که روزی می‌توانست اقتصاد جهان را متحول کند، امروز به گل نشسته و کسی را یارای نجات آن نیست و شاید با ادامه‌دار بودن کرونا و کاهش سفرها، جبران این حجم خسارت به این زودی‌ها میسر نباشد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

نیازمند پوست اندازی در صنعت گردشگری هستیم

تجربه سفر مجازی با گوگل در روز جهانی گردشگری

برند گردشگری ایران رونمایی شد

حرمت‌الله رفیعی  اظهار کرد: صنعت سفر و گردشگری در ایران در حالت عادی با آغاز پاییز و تا پایان سال، افت شدیدی را تجربه می‌کند. معمولا در نیمه دوم سال از بار سفرها کاسته می‌شود، حالا که ویروس کرونا وجود دارد طبیعتا وضع بدتر خواهد شد. با پایان این فصل هم فعالیت‌های انتخابات ریاست جمهوری آغاز می‌شود، پس عملا نمی‌توانیم انتظاری برای تغییر این شرایط داشته باشیم و در خوش‌بینانه‌ترین حالت تا پایان سال ۲۰۲۱ گردشگری حرفی برای گفتن ندارد.

او ادامه داد: البته می‌شد گردشگری را از خردادماه که محدودیت سفر بین استانی برداشته شد، نجات داد. می‌شد سیاست‌گذاری بهتری داشت و سفرهای داخلی را مدیریت و کنترل کرد که هم ویروس در کشور تا این اندازه شدت نگیرد و هم گردشگری بهبودی نسبی پیدا کند. می‌شد پروتکل‌های بهداشتی را سختگیرانه‌تر اجرا و رعایت کرد. اهمیت ندادند. البته حرف‌های قشنگی زده شد ولی اتفاقی برای این صنعت نیفتاد. می‌شد گردشگری را نجات داد اما ترجیح دادند به کارهای دیگری بپردازند، مشغول راه‌اندازی تشکل‌های خصوصی شدند، هنوز مشکل خانه مسافرها را حل نکرده بودند طرح «سرویس آپارتمان» را دادند. یا قانون وضع کردند که به متقاضیان فعالیت در فضای مجازی مجوز بدهند درحالی‌که آژانس‌ها با کمترین و یا بدون درآمد باید کارمندانشان را حفظ کنند، مالیات و عوارض بپردازند و حمایت هم نشوند. این مدت به جای این‌که از تجربه بخش خصوصی استفاده کنند و به سرمایه‌گذاران این صنعت اعتماد داشته باشند، روی قوانین و دستورالعمل‌هایی کار کردند که به این صنعت و سرمایه‌گذاران آن لطمه بیشتری وارد می‌کند. ضرر این لطمه به مردم می‌رسد. آن‌ها برای این صنعت پدری نکردند و غمخوارش نبودند.

رفیعی افزود: دز این مدت که سفر در داخل کشور محدود نشده بود. مرز استان‌ها به روی مسافران بسته نشده بود. در همین دوران روزی یک پرواز به چابهار انجام می‌شد، سفرهایی انجام شد که مدیریت و کنترلی نداشت، هیچ برنامه و سیاست‌گذاری برای سفرهای داخلی نداشتیم. سفرهایی که انجام شد چرخ گردشگری را به گردش درنیاورد.

رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به وضعیت گردشگری در کشورهای همسایه، اظهار کرد: گردشگری در همه دنیا با رکود مواجه شده اما متوقف نشده است. چطور ترکیه، روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان با وجود کرونا توانستند سفرها را مدیریت کنند و درآمد هم داشته باشند؟ دولت ارمنستان اعلام کرده در نیمه اول سال ۲۰۱۹ حدود ۷۷۰ هزار توریست داشته و در مدت زمان مشابه سال ۲۰۲۰ با وجود کرونا، تعداد گردشگران خارجی آن به ۳۳۰ هزار نفر رسیده، با این حال اعلام ضرر و زیان کرده است. آن‌ها از سود ضرر کرده‌اند. تفاوت آن‌ها با ما این است که به گردشگری اهمیت می‌دهند و از آن حمایت می‌کنند. شش ماه از سال گذشته و ما هنوز نتوانسته‌ایم سرپا شویم و به جمعیت بیکاران این صنعت هر روز اضافه می‌شود. هنوز برای مدیریت بحران کرونا در گردشگری برنامه‌ای تهیه نشده است.

رفیعی گفت: شاید خیر ویروس کرونا در این باشد که شرایط را طوری پیش ببرد تا گردشگری را از نو بسازیم. باید به بعد از این فکر کنیم. بخش خصوصی باید روی زانوهای خودش دست بگذارد و بلند شود و برای بعد از ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی کند.

علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز چندی پیش در یک مصاحبه تلویزیونی، از این‌که گردشگری با وجود سهمی که در تولید ناخالص داخلی و اشتغال دارد، مورد حمایت قرار نمی‌گیرد، ابراز نارضایتی و گله کرده و گفته بود: «گردشگری تحت فشار است اما اگر این روند ادامه یابد تمام سرمایه‌گذاری‌ها نابود می‌شود و فعالان این حوزه ورشکست خواهند شد و قابلیت برگشت هم پیدا نمی‌کنند.»

منبع:ایسنا

مرتبط:

صنعت گردشگری امروز در یکی از سخت‌ترین شرایط قرار گرفته است

آرش نورآقایی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص شرایط گردشگری در دوران پساکرونا اظهارکرد: با توجه به آمارهای موجود، برای آن که گردشگری، در دوران پساکرونا به حالت و شرایط قبل از شیوع ویروس بازگردد، زمانی حدود سه یا چهار سال ممکن است به طول بیانجامد؛ بنابراین طبق نظر کارشناسان، ممکن است برخی شغل‌های مرتبط با گردشگری، نیمی و یا حتی تا یک‌پنجم کاهش پیدا کند.

وی ادامه داد: ممکن است افراد راه‌ها و شیوه‌های جدیدی در زمینه گردشگری، ایجاد کنند و به این ترتیب بعضی از شغل‌های قدیمی تحت تغییر قرار گرفته و به تبع آن طریقه درآمدزایی و گردشگری نیز تغییر خواهد کرد. به هر حال می‌توان مطمئن بود که گردشگری پساکرونا با گردشگری پیش از کرونا تفاوت‌هایی خواهد داشت.

مدیرمسئول فصل‌نامه میراث و گردشگری گیلگمش ابراز عقیده کرد: از شعارهای نه چندان درست و توأم با احساساتی که در کشور و در دوران پیش از کرونا بیان می‌شد، شعارهایی مانند «گردشگری، می‌تواند جایگزین نفت کشور شود»، «گردشگری، اقتصاد کشور را تکان می‌دهد» و… است. در حالی که کشورهایی که گردشگری، بسیار رشدیافته‌ای داشتند، به اندازه‌ ما که در واقع در زمینه مدیریت گردشگری و نه منابع آن، حرف زیادی برای گفتن نداشتیم؛ بر گردشگری، کشور خود حساب باز نکرده‌ بودند. به این معنی که دیگر کشورها برخی مسائل دیگر را نیز در نظر می‌گرفتند.

نورآقایی تصریح کرد: ما در حوزه گردشگری، در ایران چندان به مکانیزم‌های مدیریتی رسیدگی نکرده‌ بودیم اما این ادعا را داشتیم که قرار است گردشگری، جایگزین صنعت نفت شود. به نظر من اساساً این جمله و این برنامه‌ریزی غلط بوده و نمی‌توانستیم این‌گونه پیش برویم. در واقع کرونا به ما نشان داد که چنین ادعاهایی چندان صحیح نیست و در آینده نیز ممکن است اتفاقات زیادی رخ دهد.

وی افزود: از طرف دیگر سفر ایرانیان به خارج از کشور نیز به دلیل مسائل مربوط به ارز، مسائل سیاسی و اقتصادی تحت تأثیر قرار گرفته ‌ و بنابراین همه این موضوعات باعث می‌شود که ما متوجه شویم بخشی از تفکری که درباره گردشگری، داشته‌ایم، با توهم همراه بوده‌ است. بنابراین ما باید نگاه خود به جایگاه گردشگری‌، در کشور را تعدیل کنیم. در سایر کشورهای جهان نیز احتمالاً جلساتی در خصوص شکل و شمایل جدید گردشگری و این که تا چه اندازه می‌توانند روی آن حساب باز کنند، برگزار شده ‌است.

عضو هیات‌مدیره فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری عنوان کرد: کسانی که در عرصه گردشکری فعالیت داشته‌اند، سعی کرده‌اند در چنین شرایطی که اقتصاد گردشگری، دچار بحران شده ‌است، راهکارهایی ارائه دهند و این راهکارها به ویژه به سمت گردشگری دیجیتال یا تکنیک‌هایی مانند واقعیت افزوده که امروزه مطرح هستند، سوق پیدا کرده ‌است، گردشگری مجازی و مشاوره‌های سفر نیز رشد کرده‌ به طوری که افراد سعی کرده‌اند بازارهای جدیدی برای خود ایجاد کنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

برگزاری مجازی و نیمه مجازی برنامه‎‌های هفته گردشگری

نیازمند آموزش گردشگری مسئولانه هستیم

بخشودگی‌ مالیاتی _راه نجات صنعت گردشگری از چالش کرونا

فرهنگ بنی‌اردلان در گفت‌وگو با ایسنا، در معرفی روستای اشتران بیان کرد: این روستا در بخش مرکزی شهرستان تویسرکان قرار دارد و دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی است.

وی با بیان اینکه از جمله جاذبه‌های تاریخی روستا قلعه، حمام و امامزاده است، توضیح داد: روستای اشتران گردشگران زیادی دارد اما به علت نداشتن زیرساخت‌های لازم فرصت‌ها را از دست می‌دهیم؛ به عنوان مثال مسیر قلعه تاریخی روستا تاریک است و برای گردشگران مشکلاتی به وجود می‌آورد.

بنی‌اردلان ادامه داد: مشکل بزرگ در این روستا مربوط به خانه‌های بومگردی است، گردشگرانی که از روستا بازدید می‌کنند نمی‌توانند در روستا اقامت داشته باشند، از طرف دیگر مردم روستا مایل به احداث اقامتگاه بومگردی نیستند.

وی تصریح کرد: تأسیس خانه‌های بومگردی در روستای اشتران جا نیفتاده و نیازمند این است که کلاس‌های آموزشی برای اهالی روستا برگزار شود تا فرهنگ‌سازی صورت بگیرد و مردم با مزیت‌هایش آشنا شوند.

بنی‌اردلان با بیان اینکه پس از گذشت حدود یک دهه از کسب عنوان روستای هدف گردشگری اشتران میراث فرهنگی تنها یکبار کلاس آموزشی ۲۰ دقیقه‌ای برای اهالی برگزار کرده است، گفت: موفقیت روستا در حوزه گردشگری نیاز به فرهنگ‌سازی و برگزاری کلاس‌های آموزشی دارد تا مردم روستا نسبت به این صنعت درآمدزا آشنایی پیدا کنند.

دهیار روستای اشتران با اشاره به اینکه طبق سرشماری سال ۹۰ جمعیت روستا ۱۷۰۰ نفر است اما در سال‌های اخیر تعدادی از اهالی به روستا برگشته‌اند، اظهار کرد: میراث فرهنگی قرار بود قلعه تاریخی روستا را احیاء کند که متأسفانه این اتفاق نیفتاده و قلعه به شکل متروکه درآمده است.

وی درباره صنایع دستی روستای اشتران بیان کرد: در گذشته قالیبافی در روستا رواج داشت اما هم اکنون رونقی ندارد، طی سال‌های اخیر دوره‌های آموزش رشته‌های صنایع دستی مانند چرم دوزی برای بانوان روستا برگزار کردیم که مورد استقبال واقع نشد.

بنی‌اردلان با تأکید بر اینکه میراث فرهنگی باید ورود کرده و زیرساخت‌های گردشگری روستا را درست کند، یادآور شد: اشتران روستایی چهار فصل است و زیبایی‌های طبیعی بی نظیری دارد اما تبلیغات در این زمینه بسیار ضعیف است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

دریاچه گهر _نگین اشترانکوه

معرفی دریاچه دیدنی گهر لرستان