راز معماری جالب آبرسانی حمام فین کاشان

یکی از مشهور ترین و جالب ترین مکان های دیدنی کاشان حمام فین می باشد که دلیل مشهوریت این حمام قدیمی، قتل میرزا تقی خان امیرکبیر صدراعظم ناصر الدین شاه قاجار در ۲۰ دی ۱۲۳۰ هجری خورشیدی می باشد، که همه ساله مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی قرار می گیرد.

در ۶ کیلومتری جنوب شهر کاشان منطقه ای سرسبز و خوش آب و هوا وجود دارد که در قدیم به روستایی به نام فین کوچک مشهور بوده است و امروزه به دلیل تقسیمات کنونی شهر کاشان در انتهای خیابان امیر کبیر قرار دارد. وجود یکی از باغ های معروف ایرانی به نام حمام فین در این منطقه باعث معروفیت این مکان شده است.

تاریخچه حمام فین حمام فین کاشان که واقع در باغ فین است همان مکان تاریخی است که در سال ۱۸۵۲ میلادی صدر اعظم خود امیر کبیر را در آن به قتل رساند. بنای حمام فین در ۱۵ آذرماه سال ۱۳۱۴ خورشیدی در آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال ۲۰۱۱ میلادی یونسکو باغ فین را که حمام فین در آن قرار دارد به فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرد. در قسمت جنوبی باغ فین دو حمام وجود دارد که به حمام بزرگ و حمام کوچک نیز مشهور است که هر دو حمام در داخل باغ است.

حمام کوچک
این حمام در دوران حکومت صفویه ساخته شده است که همزمان با ساخت بنای اولیه فین می باشد و از شگفتی های این حمام وجود هفت کاش قدیمی است که در قسمت خزینه می باشد و حدود ۵۰۰ سال قدمت دارند.

این حمام برای استفاده خدمتکاران ساخته شده است و به همین دلیل از نظر معماری ویژگی به خصوصی ندارد و شهرتش تنها رویداد تاریخی است که در آن اتفاق افتاده است. این حمام در اکثر روزهای هفته برای استفاده عموم در اختیار مردم قرار داشت.

پس از ماجرای قتل در این حمام باغ فین و حمام آن دوباره فراموش شد و سپس در دوره ی مشروطه تمامی سنگ ها ی مرمر و مصالح گرانبها و با ارزش باغ و حمام را به غارت بردند.

 

حمام بزرگ
حمام سلطنتی و یا حمام بزرگ در زمان قاجاریه و به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. زمانیکه حمام جدید را می ساختند در کنار آن حمام کوچک را در دوران صفوی که از رونق افتاده بود بازسازی کردند. این حمام بزرگ تنها برای استفاده فرماندهان و بزرگان دربار ساخته شده است به همین دلیل ار لحاظ معماری اهمیت دارد، ویژگی های بارز این حمام ستون های مرمر و سقف نقاشی شده آن است که بسیار زیبا و دیدنی می باشد.

حمام بزرگ دو رخت کن دارد که اولی به ورودی نزدیک تر است، سکویی در انتها و بخاری دیواری دارد. در این سربینه وجود نور گیرهایی مزین به کاشی های مشبک که به باغ باز می شوند چشم انداز دلنشینی را ایجاد کرده است.

رخت کن دوم، حوضی در میان مسیر ترددی در ضلع شرقی دارد که کف آن پایین تر از رخت کن است.

ساختمان حمام های سنتی فین
دو حمام موجود در باغ فین مانند حمام های تاریخی ایران زمین به صورت حوضچه هستند که محل نظافت و شست و شوی افراد بوده است که ازقسمت های های دیدنی آن ورودی ها، رخت کن ها، آب نماها و گرم خانه هاست که در قدیم اتاق هایی که در آن دیگ های بزرگ مسی را به جوش می آوردند، دالان ها و کانال های عوض کردن آب خزینه ها که در کف حمام قرار دارند اشاره کرد که معماری زیبای آن ها با توجه به قدمت تاریخ آن ها و سبک معماری ها که هرکدام مربوط به یک سبک معماری شهرهای تاریخی است.

پنج عنصر اصلی مانند: مسجد، خانه، بازار، حمام، آب انبار که از آنها در شناخت معماری شهرها توجه می شود. می توان گفت که حمام های به جا مانده در کاشان از دوران صفوی هستند که مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی چون شاردن فرانسوی قرار گرفته است. از دیگر نکات مهم در حمام فین و دیگر حمام های سنتی کاشان، عایق بودن دیوارها در برابر رطوبت است که در آن زمان از مصالحی مانند ماسه، آهک و یا ساروج استفاده می کردند.

گردشگران تور کاشان و تور اصفهان می توانند در سفر خود شاهد مکان های های زیبای دیگری در کاشان مانند قمصر کاشان و غیره نیز باشند.