راهکارهای رفع موانع صادرات صنایع دستی

صنایع دستی، تبلور عینی فرهنگ و مظاهر هنری و از نوع هنرهای کاربردی و مردمی به‌حساب می‌آیند و ازآنجاکه هر فراورده دستی، بازگوکننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی محل تولید خود است، می‌تواند عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن و همچنین عاملی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی محسوب شود. ایران جزو معدود کشورهایی است که از دیرباز در زمینه تولید مصنوعاتی دست‌ساز، سـرآمد و صـاحب شهرت بوده وتا پیش از پیدایش ماشین و دست‌اندازی آن بر نظام اقتصادی، همیشه از ایـن هنـر چـون عـاملی مهم و اساسی در پیکره اقتصادی خویش بهره‌مند شده است.

صنایع دستی ایران به لحـاظ زیبـایی و ارزش‌های فرهنگی و هنری مبتنی بر فرهنـگ غنـی ایرانـی اسـلامی و همچنین تنوع محصولات و کاربردی بودن آن‌ها، جایگاه ویژه‌ای در صــنایع دســتی ملــل و اقــوام مختلــف جهــان دارد و در صورت بذل توجه کافی و رفع موانع در تولید، فروش و صادرات، از قابلیت‌های ویژه‌ای برای حضور بیشتر در توسعه اجتماعی اقتصادی کشور برخوردار است. در این راستا تکیه بر بخش تعاون و گسترش تشکل‌های مردمی در همه زمینه‌های فوق و همچنین نظم دهی به عملکرد آن‌ها می‌تواند گره‌های زیادی را از این صنایع باز کند.

در این رابطه، یک مطالعه علمی پژوهشی توسط محققی از دانشگاه آزاد اسلامی انجام شده است که در آن، به واکاوی موانع ورود شرکت‌های تعاونی صنایع دستی، به بازارهای جهانی پرداخته شده است.

در این پژوهش، ۱۲۰ نفر از اعضای فعال در شرکت‌های تعاونی صنایع دستی استان فارس و همچنین کارشناسان و صاحب‌نظران که در زمینه موضوع مورد مطالعه دارای تخصص هستند، مشارکت داشته‌اند. این افراد اطلاعات مورد نیاز پژوهشگر فوق را از طریق پرسشنامه در اختیار او قرار داده‌اند.

نتایج اولویت‌بندی مهم‌ترین راهکارهای ورود شرکت‌های تعاونی صنایع دستی، به بازارهای جهانی نشان داد که سه راهکار زیر را در این خصوص می‌توان به‌عنوان کلیدی‌ترین راهکارها برگزید: ۱) برقراری ارتباط با واسطه‌های مطمئن جهت مقابله با تحریم‌ها جهت صادرات صنایع دستی از طریق شرکت‌های تعاونی، ۲) در نظر گرفتن شیوه‌های جایگزین برای صادرات مستقیم صنایع دستی، به‌ویژه از طریق توسعه گردشگری در سطوح مختلف و ۳) تهیه و صدور صنایع دستی با کیفیت بالا و ممانعت از صدور کالای با کیفیت پایین.

علی شمس‌الدینی، دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی آمایش سرزمین دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت دراین‌باره می‌گوید: «نتایج پژوهش نشان داد موانع شناسایی‌شده اثر بازدارنده‌ای قابل توجهی را در برابر ورود شرکت‌های تعاونی صنایع دستی استان فارس به بازارهای جهانی ایفا می‌نمایند که این امر شناسایی این موانع را ضروری و توجیه‌پذیری می‌نماید».

به گفته این محقق، «بر این اساس مهم‌ترین موانع ورود شرکت‌های تعاونی صنایع دستی استان فارس به بازارهای جهانی، شامل محدودیت‌های ناشی از تحریم، سیاست‌های بازاریابی ـ حمایتی ضعیف و مقطعی، ضعف تکنولوژی و بنیان‌های صادرات، ضعف عوامل مدیریتی ـ نهادی محلی و فرامحلی و ضعف بنیان اقتصادی تولیدکنندگان هستند که روی‌هم‌رفته، به‌عنوان موانع کلیدی ورود شرکت‌های تعاونی صنایع دستی به بازارهای جهانی به شمار می‌آیند».

این یافته‌ها که در فصل‌نامه «راهبرد توسعه» وابسته به مرکز پژوهشی مطالعات راهبردی توسعه منتشر شده‌اند گویای آن است که در صورت توجه کافی، توسط مسئولان امر می‌توانند با گسترش صادرات محصولات صنایع دستی در کشور، نقش مهمی را در توسعه هر چه بیشتر مناطق مختلف شهری و وروستایی کشور فراهم کنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

تاثیر قدرتمند صنایع دستی بر نرخ رشد گردشگران

بیشترین آسیب کرونا به حوزه گردشگری و صنایع دستی

دزفول شاخص‌های شهر جهانی صنایع دستی را دارد