راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی

استان فارس از استان‌های جنوبی کشور است که به دلیل وجود جاذبه‌های متعدد تاریخی، طبیعی و مذهبی همواره یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری برای مسافران داخلی و خارجی بوده است. این استان پهناور در بخش جنوبی کشورمان قرار گرفته است و قدمتی بسیار طولانی دارد. فارس از دیرباز مورد توجه حاکمان سرزمین پهناور ایران بوده است.

 

حافظیه
حافظیه (آرامگاه حافظ) نام مجموعه آرامگاهی موجود در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه قرآن است. این مجموعه به دلیل جای دادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شده است. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته که این صحن ها توسط تالاری از یکدیگر جدا شده اند. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی دارد که درب اصلی در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و یک درب در سمت شمال شرق آن قرار گرفته‌ است.

تالار حافظیه که از آثار دوره زندیان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگی، هرکدام به ارتفاع ۵ متر تشکیل شده است. این تالار پیشتر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده که بعدها اتاقها از محدوده آن حذف گردیده است. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -یکی متعلق به سازمان میراث فرهنگی و دیگری مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شیوه معماری این تالار مربوط به دوره های هخامنشیان و زندیان است.

 

دروازه قرآن
دروازه قرآن یکی از دروازه‌های به جای مانده از دوره‌های قدیم در شیراز است که امروزه به عنوان یکی از آثار تاریخی این شهر به حساب می‌آید.

دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز در تنگ الله اکبر میان کوه چهل مقام و کوه باباکوهی قرار دارد و در واقع در خروجی شیراز بسمت شهر مرودشت واقع شده است. این بنای تاریخی در کنار فلکه طاووسیه شیراز قرار دارد. دروازه قرآن در فاصله کمتر از ده متری مقبره خواجوی کرمانی و همچنین فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما و همچنین فاصله کمتر از هزار متری مقبره شاعر نامدار پارسی زبان حافظ شیرازی و باغ جهان نما قرار دارد.

 

شاهچراغ آرامگاه
شاهچراغ آرامگاه «میر سید احمد» ملقب به شاهچراغ، پسر موسی کاظم امام هفتم شیعیان است.

این بنا در دوره اتابکان فارس در سده ششم هجری قمری ساخته شده است و گنبد و بارگاه آن دارای کاشی کاری های زیبایی است. درون حرم را با به کار بردن آیینه های ریز رنگین، به سبکی هنرمندانه، آیینه کاری کرده و انواع خطهای زیبای فارسی و عربی، تزیین کننده نمای اطراف آینه ها و کاشی ها است.

بنای حرم، مشتمل بر ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان است که در چهار جانب حرم، چهار شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در پشت حرم (سمت غرب) ساخته شده است. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شده است.

حیاط شاه چراغ دارای دو در اصلی ورودی است که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر دو سر در بزرگ کاشی کاری شده گذشته و وارد حیاط وسیع حرم می شویم. در میان حیاط، حوض بزرگ فواره داری ساخته شده و در اطراف حوض درختکاری شده است. حرم شاهچراغ در سمت غرب حیاط و حرم سید میر محمد- برادر شاه چراغ – در سمت شمال شرقی حیاط قرار دارد.

غیر از دو در اصلی، دو در فرعی دیگر نیز وجود دارد که یکی به بازار حاجی و دیگر به مسجد جامع عتیق میرود درگاه مانندی نیز از ضلع شمال حیاط وارد بازار شاه چراغ میشود.

در دور تا دور حیاط، اتاق هایی دو طبقه ساخته شده که در پیشانی و جرزهای جلو آنها کاشی کاری شده است. ستون های آهنی ایوان حرم به وسیله چوب های نفیس پوشش داده شده و در سقف مسطح آن نیز چوب منبت کاری شده به کار رفته است. امکانات وسیعی مثل پاسگاه انتظامی، دفتر پست و مخابرات، کتابخانه و موزه در این حیاط وسیع برای رفاه مردم ایجاد شده است.

بازار وکیل
بازار وکیل شهر شیراز یکی ازمشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران است. این بازار که به فرمان کریم خان زند (۱۱۷۲ – ۱۱۹۳ ه. ق) ساخته شده، اکنون در مرکز شهر شیراز (شرق میدان شهدا) قرار گرفته است. (مسجد و حمام تاریخی وکیل نیز در کنار این بازار قرار دارند) بازار طویل خوش طرحی که از بهترین آثار کریم خان زند است و هنوز تقریبا سالم و پابرجای در شیراز باقیمانده، بنام «بازار وکیل» مشهور است.

بازار وکیل تشکیلاتی داشته که بازرگانان میتوانستند با اطمینان کامل کالاهای خود را در آن به امانت بسپارند و در موقع لازم از آن استفاده نمایند.

این بازار از نزدیکی دروازه اصفهان تا مدخل بازارهای قدیم امتداد دارد و مشتمل بر حجره هایی با سکوی پهن در طرفین و ۷۴ دهانه طاقهای بلند و خوش تناسب بوده است و چهار سوق بلندی در میان آن قرار داشته که بازارهای فرعی و غربی و شرقی آن را قطع می نموده است.

مصالح ساختمانی این بازارها گچ و آجر و آهک بوده که روی پایه هایی از تخته سنگ های تراشیده قرار گرفته است. سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب میشود بسیار بلند و با سبک ساختمانی دلپسندی بنا شده است.

باغ دلگشا یکی از باغ های تاریخی شیراز بوده و در ناحیه آرامگاه سعدی قرار دارد. قدمت این باغ به زمان ساسانیان می رسد. این باغ در زمان صفویه از جمله باغ های مشهور شیراز به شما میرفته و در این باغ عمارت هایی مربوط به دوره قاجاریه دیده می شود.

مساحت این باغ ۵/۷ هکتاراست و با شماره ۹۱۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بیشتر درختان آن را مرکبات مخصوصا نارنج و پرتقال تشکیل می دهند. آبی که از چشمه قنات آرامگاه سعدی جاری است از این باغ میگذرد.

 

ارم شیراز
تاریخ ساخت و بنیانگذار اولیه باغ ارم شیراز، به درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف هایی از آن در سفرنامه های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده است.این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده است. در زمان زندیه هم کریمخان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید. در زمان قاجاریه این باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد. اما در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی خان نصیر الملک پی ریزی شد که با مرگ وی خواهر زاده او ابولقاسم خان نصیر الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد. این عمارت تا کنون پابرجاست.

این باغ تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد و گیاهان بسیاری از اقصا نقاط جهان در این باغ کاشته شده است؛ به شکلی که باغ در قالب یک نمایشگاه از انواع گلها و گیاهان درآمده است. در حال حاضر این باغ در اختیار دانشگاه شیراز است؛ باغ گیاهشناسی آن در اختیار دانشکده کشاورزی و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق قرار دارد. در تاریخ ۶ تیرماه ۱۳۹۰ در سیوپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو باغ ارم شیراز به همراه هشت باغ دیگر ایرانی در فهرست میراث جهانی ثبت گردید.

 

آرامگاه سعدی
آرامگاه سعدی معروف به سعدیه محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجسته پارسیگوی است.

این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. در اطراف مقبره، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارند که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شده است.

آدرس مکان‌های دیدنی شیراز:

باغ ارم
فارس – شیراز خیابان دانشگاه – میدان ارم – ابتدای خیابان ارم

مسجد نصیرالملک
فارس – شیراز گود عربان، در جنوب خیابان لطفعلی خان زند کوچه۲۷

پاسارگاد (مقبره کورش)
فارس – شیراز ۳کیلومتری غرب جاده شیراز-اصفهان

باغ عفیف آباد (گلشن)
فارس – شیراز عفیف آباد، بلوار ستارخان

حافظیه (مزار لسان الغیب)
فارس – شیراز بلوار هفت تن، بلوار چهل مقام

بازار وکیل
فارس – شیراز خیابان لطفعلی خان زند – محله (درب شاهزاده) جنب مسجد جامع وکیل

غار قلعه بندر
فارس – شیراز روبروی باغ دلگشا

آرامگاه شاهچراغ – آرامگاه احمد بن موسی کاظم (ع)
فارس – شیراز خیابان حضرتی

هتل بزرگ شیراز
فارس – شیراز ایستگاه دروازه قرآن

حمام وکیل
فارس – شیراز بلوار کریمخان زند ، خیابان آیت الله طالقانی ، کنار مسجد وکیل

بام شیراز
فارس – شیراز

باغ موزه نارنجستان قوام
فارس – شیراز خیابان لطفعلی خان زند، در محله درب شیخ

آرامگاه سعدی (سعدیه)
فارس – شیراز شهرک سعدی، انتهای خیابان بوستان

ارگ کریم خانی
فارس – شیراز بلوار کریم خان زند ، نزدیک میدان شهدا

سرای مشیر (سرای هنر)
فارس – شیراز جنب بازار وکیل

دروازه قرآن
فارس – شیراز بلوار امام رضا

باغ دلگشا
فارس – شیراز در نزدیکی آرامگاه سعدی

موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز
فارس – شیراز بلوار مدرس

گردشگاه هفت برم
فارس – شیراز ۵۵ کیلومتری شیراز

دارالسلام شیراز
فارس – شیراز بلوار سیبویه

موزه پارس
فارس – شیراز خیابان زند، باغ نظر، نزدیک ارگ کریمخان

چشمه جوشک
فارس – شیراز شهرک قصر قمشه

هتل سنتی نیایش
فارس – شیراز سه راه نمازی ، به طرف شاه چراغ ، کوچه کلانتری عباسی ، بعد از بی بی دختران ، کوچه شاهزاده جمالی ، پلاک ۱۰

دریاچه قره آغاج
فارس – شیراز دهستان دشت ارژن در بخش ارژن شیراز

رکن آباد
فارس – شیراز ۱۲ کیلومتری شمال شیراز

غار چاه دختر
فارس – شیراز جناح غربی کوه و قلعه فهندژ

مسجد وکیل
فارس – شیراز خیابان طالقانی

باباکوهی
فارس – شیراز بلوار جمهوری

پارک قلعه بندر
فارس – شیراز بالای کوه قلعه بندر، شهرک سعدی

گهواره دید شیراز
فارس – شیراز بلوار هفت تنان